Chỉ tự do chính trị mới giúp Việt Nam chống được tham nhũng. Nguyễn Quang Duy |
Được
BBC tiếng Việt phỏng vấn về bản
chất tham nhũng tại Việt Nam kinh tế gia Bùi
Kiến Thành cho biết trong thời kỳ kháng
chiến, đời sống khó khăn, cơm không
đủ ăn, áo không đủ mặc nên không có
tham nhũng. Đến
30/4/1975 đoàn quân giải phóng tiến vào Sài G̣n, vào
miền Nam, tận mắt thấy xă hội tư
sản, cán bộ cộng sản mới nảy sinh ham
muốn nhà cao cửa rộng, cuộc sống xa hoa, nên: "Đạo
đức cách mạng đă bị phá vỡ, tinh
thần và lối sống hưởng thụ đă
ngự trị, tư tưởng chính trị suy thoáị,
đạo đức dần dần phai nhạt…, sa vào
chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, cơ hội, thực
dụng, chạy theo danh lợi, tiền tài.”
(https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-57383538) Cách
suy nghĩ của ông Bùi Kiến Thành làm người
đọc dễ hiểu lầm về bản chất
của chủ nghĩa cộng sản và bản chất
của chủ nghĩa (tự do) cá nhân. V́
ngay từ thời kháng chiến chống Pháp, ngày
6/9/1950 Đại tá Trần Dụ Châu, Cục trưởng
Cục Quân trang Tổng cục Cung cấp đă bị
xử bắn tại Thái Nguyên về tội tham nhũng: “…Châu
đă dùng quyền lực ‘ban phát’ ăn mặc, nên
Châu đă giở tṛ ăn cắp công quỹ, cứ
mỗi cái màn cấp cho bộ đội Châu ăn
bớt 2 tấc vải xô, nên bộ đội cứ
ngồi lên là đầu chạm đ́nh màn. C̣n áo
trấn thủ, Châu ăn cắp bông lót rồi độn
bao tải vào, nhiều người biết đấy
nhưng không dám ho he…” Đó
là phát súng đầu tiên mở màn phong trào Chỉnh
Huấn Chỉnh Quân, sau đó trên báo Nhân Dân cũng
xuất hiện khá nhiều bài chống tham ô lăng phí. Sau
khi tiếp thu miền Bắc các văn kiện Đại
Hội đảng Cộng sản Việt Nam đă ghi rơ
tệ nạn tham nhũng hoành hành tại miền
Bắc Việt Nam. Trong
dân gian lưu truyền những câu ca dao về tệ
nạn tham nhũng như: “Mỗi
người làm việc bằng hai / Để cho cán
bộ mua đài, mua xe / Mỗi người làm việc
bằng ba / Để cho chủ nhiệm xây nhà, lát sân”; hay “Thủ
kho to hơn thủ trưởng / Vào nhà thủ trưởng
tưởng là kho / Nhà thủ kho to hơn nhà thủ trưởng.” Như
thế, tham nhũng và tư lợi đă có ngay khi
đảng Cộng satn mới cầm quyền v́ hệ
thống cộng sản vận hành theo cách tóm thâu
quyền lực và ban phát quyền lợi cho đảng
viên trung thành. Ở
miền Nam, sau ngày 30/4/1975 đảng Cộng sản tước
đoạt nhà cửa và tài sản của người
dân miền Nam rồi phân chia cho cán bộ như
chiến lợi phẩm chính là một h́nh thức ban
phát quyền lợi hay thưởng công cho những
đảng viên trung thành. Đảng
Cộng sản “hư thối” v́ ai? Kinh
tế gia Bùi Kiến Thành c̣n nh́n vào mặt trái
của chủ nghĩa cá nhân đơn giản hóa
vấn nạn tham nhũng bằng cách ví von: "Đảng
Cộng sản Việt Nam hiện nay, tôi thấy, như
đang là một thùng táo, mà trong đó đă có quá
nhiều quả hư thối, nếu không dứt khoát
loại bỏ, th́ cả thùng sẽ bị tiêu
diệt. "Hay
cũng như một quả mít trên cây, bị sâu chích
thối hết một phần, nếu không kiên
quyết cắt bỏ phần thối, th́ cả trái
sẽ thối hết và tự nó sẽ rụng, mà không
cần đến một ‘thế lực phản động’
nào rung cây, phá hoại cả." Theo
tôi nếu nhặt được các quả táo hư
hay cắt bỏ được phần thối của
quả mít mà giải quyết được t́nh
trạng tham nhũng và vô số những tiêu cực khác
th́ đảng Cộng sản đă làm rồi không
phải đợi đến ngày nay. Ngày
8/3/2016 tại "Hội nghị tổng kết pḥng
chống tham nhũng và lăng phí" Thiếu tướng
công an Phan Anh Minh cho biết theo Chỉ thị 15 của
Bộ Chính trị th́ việc theo dơi và xét xử đảng
viên là chuyện nội bộ của đảng
Cộng sản: “Công
an không được quyền tổ chức trinh sát
đảng viên nên không thể phát hiện được
tham nhũng". Nên
thực chất các cuộc chiến chống tham nhũng,
kể cả vụ Đại tá Trần Dụ Châu
bị xử tử trong thời kháng chiến chống
Pháp nói bên trên, chỉ là những cuộc thanh
trừng nội bộ đảng Cộng sản. Văn
hóa giả dối Trong
bài phỏng vấn ông Bùi Kiến Thành có nhắc đến
“đạo đức cách mạng” của hai nhân
vật là “thần tượng” của ông Thành. Thứ
nhất là bà Nguyễn thị B́nh, Trưởng phái
đoàn Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền
Nam tại Hội Đàm Paris, người mà trong
một thời gian dài đă được đồn
thổi là con gái của cụ Nguyễn An Ninh. Cho
đến măi sau này khi con cháu cụ Nguyễn An Ninh lên
tiếng bà Nguyễn thị B́nh có tập kết ra
Bắc nhưng không tham gia vào các hoạt động
của cộng sản. Lúc
ấy mới có thông tin “chính thức” về người
mà ông Thành nói đến tên thật là Nguyễn
Thị Châu Sa cháu kêu cụ Phan Chu Trinh là ông ngoại
(không rơ thông tin này có thật không). Nhân
vật thứ hai là Hồ Chí Minh, những người
như ông Hoàng Tùng, ông Đoàn Duy Thành, ông Bùi Tín và
cả guồng máy của đảng Cộng sản
trong một thời gian dài đă tạo ra nhiều
huyền thoại khác nhau nhằm che đậy việc
ông Hồ ra lệnh xử tử điền chủ
Nguyễn thị Năm. Nhờ
những thông tin từ các huyền thoại tôi mới
biết đến bà Nguyễn thị Năm và nhờ
đó mới phát hiện bài “Địa chủ ác ghê”
của C.B. (Của Bác) đăng trên báo Nhân Dân. Tôi
đă công bố tài liệu này trên trang talawas ngày
25/1/2007, trong bài viết ”Vai tṛ của Hồ Chí Minh
trong Cải cách ruộng đất”. Đến
năm 2014 qua tác phẩm “Đèn Cù” tác giả
Trần Đĩnh, từng làm việc cho báo Nhân Dân,
đă xác nhận bài “Địa chủ ác ghê” do chính
ông Hồ viết. Tác
giả Trần Đĩnh c̣n cho biết: ông Hồ
đă “che mặt, bịt râu” đến tham dự
cuộc đấu tố và cuộc xử bắn bà
Nguyễn thị Năm. Tôi
nhắc đến Cải cách ruộng đất v́ nó
đă tiêu diệt cả tầng lớp nho sĩ và trí
thức tại miền Bắc, nó phá vỡ nền móng
tín ngưỡng và văn hóa truyền thống Việt
Nam, phá vỡ mọi nền tảng giúp giảm
thiểu nạn tham nhũng tại miền Bắc trước
đây. Tự
do cá nhân Tôi
có thể tự tin mà nói rằng miền Bắc đă
được miền Nam giải phóng từ một xă
hội đơn điệu từ cách ăn mặc,
sinh hoạt đến cách suy nghĩ để ngày càng
tự do và đa dạng hơn. Ngày
nay các ước muốn tự do cá nhân như tự
do cư trú, đi lại, làm ăn buôn bán, đến
việc riêng tư, ăn nói, thờ phụng và
nhiều quyền tự do khác của người dân
cả hai miền Bắc Nam đă không c̣n bị nhà
cầm quyền cộng sản giới hạn hay
cấm đoán như trước đây. Nói
rơ hơn là đảng Cộng sản không c̣n khả
năng kiểm soát hay họ chỉ c̣n đủ năng
lực tập trung vào việc kiểm soát chính trị
và bảo vệ chế độ. Người
dân Việt và nhất là tầng lớp thanh niên sinh viên
những người trẻ đă được thưởng
thức trái ngọt của tự do cá nhân càng ngày càng
tránh xa đảng Cộng sản, nên Tổng bí thư
Nguyễn Phú Trọng cũng phải nh́n nhận t́nh
trạng “chán Đảng, khô Đoàn, xa rời chính
trị” tại Việt Nam. Nhưng
v́ thiếu tự do chính trị nên xă hội mới
bộc phát những tệ nạn như tham nhũng,
hối lộ, thiếu minh bạch trong thu chi tiền
từ thiện, mê tín dị đoan và rất nhiều
tật hư, thói xấu phát sinh từ chủ nghĩa
cá nhân. Vậy
chúng ta thử t́m hiểu xem sự liên đới
giữa tự do cá nhân và tự do chính trị ra sao. Tự
do được phân loại thành tự do cá nhân (đă
được kể ra ở phần trên) và tự do
chính trị. Tự
do chính trị bao gồm các quyền lập hiến,
quyền tự do bầu cử, ứng cử, lập
đảng chính trị, đối lập, báo chí, ngôn
luận, biểu t́nh… những quyền mà người
Việt chưa có. Tự
do chính trị thường được gọi là
tự do dân chủ v́ nhờ đó mới có được
một thể chế dân chủ tam quyền phân lập
rơ ràng. Từ
đó mới có được một hệ thống
luật pháp công minh chống lại tham nhũng và
những tiêu cực do tự do cá nhân gây ra. Luật
pháp công minh cũng giúp bảo vệ những quyền
tự do cá nhân không để nhà nước hay nhân viên
nhà nước lạm quyền hay tước quyền mà
người dân đă giành được. Đổi
mới chính trị Kinh
tế gia Bùi Kiến Thành có nhắc đến Đại
hội VI (1986), một Đại Hội mà đảng
Cộng sản đă phải công khai tuyên bố “đổi
mới không th́ chết”, sau đó chính Ủy viên
Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng
Trần Xuân Bách đă phải nh́n nhận rằng thay
đổi chính trị là điều tất nhiên: “Có
nước tự cho ḿnh không cần đổi
mới, đă bị bục vỡ. Có nước coi
đổi mới kinh tế phải làm nhanh, c̣n đổi
mới chính trị th́ chầm chậm cũng bục
chuyện. Có nước chỉ đổi mới kinh
tế, không đổi mới chính trị, đă
bục to. Có nước làm cả hai, nhưng không
nhịp nhàng, gặp khó khăn. Hai lănh vực này
phải nhịp nhàng, không chân trước chân sau, không
tấp tểnh đi một chân.” Trong
khi một người cộng sản như ông Trần
Xuân Bách nh́n nhận đảng Cộng sản phải
thay đổi cả chính trị lẫn kinh tế, th́
thành phần trí thức và chính trị gia Mỹ theo
chủ nghĩa tân tự do (neoliberalism) và thành phần
thiên cộng lại cổ vũ việc công nhận
thể chế cộng sản và thương măi tự
do với các nước theo cộng sản. Họ
dựa trên một giả thuyết vô cùng đơn
giản là khi Mỹ và các quốc gia Tây Phương
mở cửa giao thương th́ cộng sản sẽ
có “thiện chí” tự thay đổi để
chấp nhận tự do dân chủ. Trên
thực tế đảng Cộng sản Trung Hoa đă
không nới lỏng tự do chính trị mà c̣n sử
dụng mọi thủ đoạn để đạt
được tham vọng bá chủ hoàn cầu. Những
sai lầm về mặt tư tưởng của
chủ nghĩa tân tự do và toàn cầu hóa gây cho nước
Mỹ ngày càng tụt hậu, công nhân mất việc,
giới trẻ không có việc làm, xă hội phân hóa,
chính trị rối ren, mất quyền kiểm soát các
tổ chức quốc tế và lề luật chung cho toàn
thế giới. Hiện
nay, tôi thấy Hà Nội một bên th́ cậy nhờ
Trung Quốc, bên kia th́ dựa vào phía Mỹ để
sống c̣n nên con đường đi tới của
quốc gia đang bế tắc. Trong
30 năm qua, nhà cầm quyền cộng sản Việt
Nam luôn phải vay mượn quốc tế mà chi tiêu
với nhiều sai trái, lăng phí và tham nhũng, cứ
xem vụ đường sắt Cát Linh - Hà Đông th́
rơ. Nay,
đến lúc họ phải trả cả tiền
vốn lẫn tiền lời, nên họ đang rơi vào
t́nh trạng thiếu ngoại tệ để trả
nợ. Bị
các chủ nợ quốc tế kiểm soát nên đảng
Cộng sản không thể lộ liễu in tiền như
thập niên 1980, dẫn đến t́nh trạng ngân sách
cứu trợ đă công bố nhưng thiếu
tiền mặt để chi và thiếu cả ngoại
tệ để mua thuốc chủng ngừa Covid 19. Khiến
nhà cầm quyền phải lập Quỹ Vaccine pḥng
chống Covid-19 xin từ tiền quà sáng của đứa
trẻ đến tiền hưu bổng của cụ
già, điều này đă nói rơ thực trạng và
thực lực của đảng Cộng sản
Việt Nam. Cần
có tự do chính trị Theo
ông Bùi Kiến Thành th́ "Thực trạng tham nhũng
ở Việt Nam hiện nay, có thể coi như là
một thứ virus nguy hiểm hơn cả Covid-19.”, nên
tôi nhận thấy lối thoát là phải lấy
tự do chính trị làm thuốc ngừa tham nhũng và
các tiêu cực do chủ nghĩa cá nhân gây ra. Nói
đến tự do chính trị th́ phải trở
lại các điều mà Đảng Cộng sản sau
này gạt bỏ, gồm quyền lập hiến và các
quyền chính trị được ghi rơ trong Hiến
Pháp năm 1946. Các
hiến pháp sau này chỉ là những bản sao các Cương
lĩnh của đảng Cộng sản, đều
đă không được mang ra trưng cầu dân ư, v́
thế muốn giải quyết những bế tắc
tại Việt Nam th́ phải bắt đầu lại
từ đầu. Người
dân Việt trong và ngoài nước phải giành lại
quyền lập hiến, bầu lên một Quốc
Hội Lập Hiến, soạn một Hiến Pháp, xây
dựng một thể chế tam quyền phân lập,
soạn ra những điều luật mới chống
tham nhũng và chống lại mọi tiêu cực xă
hội do chủ nghĩa cá nhân gây ra. Đây
là con đường duy nhất để có thể
đưa đất nước Việt Nam đến
tự do, dân chủ, giàu mạnh, bảo toàn chủ
quyền quốc gia. Nguyễn Quang Duy Melbourne, Úc Đại Lợi 16/6/2021 |