Đă
đến lúc Việt Nam chấm dứt đối sách
‘đi dây’ giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ
Thiện Ư |
1 - Đối
sách đi dây Theo sự
hiểu biết của chúng tôi, “Đi dây” là h́nh
ảnh một nghệ nhân đi dây trong một gánh
xiệc, tay cẩm một xào ngang hay tay không dang ngang
đi trên một dây căng thẳng, cố giữ thăng
bằng không nghiêng về phía nào để khỏi té.
Có lẽ h́nh ảnh này đă được người
ta gọi có tính h́nh tượng của chính sách đối
ngoại của một quốc gia cùng lúc có mối quan
hệ song phương với hai quốc gia khác, cố
gắng giữ thăng bằng trong cách ứng xử,
để không bị coi là thiên lệch bên nay hay bên
kia. Để thực hiện chính sách đối
ngoại đi dây này với Trung Quốc và Hoa Kỳ,
trên nguyên tắc Việt Nam đưa ra một chính
sách đối ngoại đa phương trung lập,
với chủ trương cụ thể “ba không”
(Không tham gia liên minh quân sự với nước nào,
không cho nước ngoài đặt căn cứ quân
sự trên lănh thổ Việt Nam, và không về phe nước
nào chống lại một nước khác). Thế nhưng
thực tế trong quan hệ song phương, Việt
Nam vẫn phải theo đuổi chính sách đi dây
giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Nghĩa là trên nguyên tắc đều muốn thể
hiện sự quân b́nh trong đối sách với Trung
Quốc cũng như Hoa Kỳ trên mọi lănh vực.
Nhưng thực tế trong cách ứng xử, đôi khi
Việt Nam vẫn tỏ ra thiên lệch nhiều hơn
về phía Trung Quốc. dè dặt hơn về phía Hoa
Kỳ, như muốn chứng tỏ với “đồng
chí xấu bụng và nhiều tham vọng Trung Quốc”,
rằng Việt Nam lúc nào cũng coi trọng mối quan
hệ với Trung Quốc hơn Hoa Kỳ.Với
chủ trương “3 không” về quân sự an
ninh quốc pḥng, như một lời cam kết làm an ḷng
Trung Quốc, rằng Việt Nam sẽ không liên minh
với Hoa Kỳ và bất cứ nước nào để
chống lại Trung Quốc. 2 - V́ sao
Việt Nam phải đi dây? V́ bắt
nguồn từ sự ràng buộc của quá khứ
chiến tranh xa gần đối với Trung Quốc và
Hoa Kỳ có khác biệt. - Đối
với Trung Quốc từng là “đồng chí anh em”,
Việt-Trung có cùng quá khứ và vận mệnh tương
lai, như lănh tụ Cộng đảng đương
thời Trung quốc Tập Cận B́nh nhiều lần
nhắc nhở với cộng đảng Việt Nam
mỗi khi có dịp. Do đó, trên
thực tế, đối xử với cựu thù Hoa
Kỳ trong chiến tranh phải có khác, để không
phật ư và bị nghi ngờ về ḷng trung thành
cố hữu của Việt Nam với Trung Quốc.
Chẳng thế mà, trước khi làm điều ǵ liên
quan đến Hoa Kỳ, Hà Nội luôn tham khảo trước
với Bắc kinh cách này cách khác. Tỷ dụ, trong các
chuyến công du Hoa Kỳ của các lănh đạo hàng
đầu đảng và nhà nước CSVN trước
đây, thường là họ phải ghé qua Bắc Kinh
trước khi đến Washington.Không biết trong
chuyến Mỹ du dự trù vào tháng 10-2019 tới đây
của Tổng Tịch Nguyễn Phú Trọng có ghé
Bắc Kinh trước khi đến Washington hay không là
câu hỏi được nhiều người đặt
ra? V́
thế, trong quan hệ song phương với Trung
Quốc, Việt Nam
vẫn nêu cao và cố gắng thực hiện khẩu
hiệu “4 Tốt và 16 Chữ vàng” có từ
thời chiến tranh Quốc-Cộng tại Việt Nam
(1954-1975) do các lănh tụ hàng đầu của hai
đảng, hai nhà nước Việt (Hồ Chí Minh)
và Trung (Mao Trạch Đông) xác lập như
một định ước có giá trị cưỡng
hành mặc nhiên không thể tranh căi. V́ trong
bối cảnh quá khứ này, Việt cộng đă
lệ thuộc nặng nề vào hai đế quốc
cộng sản Nga-Tàu đứng đầu phe xă
hội chủ nghĩa. Do
phải thực hiện cuộc chiến tranh xâm
chiếm cộng sản hóa Miền Nam của bên
Việt quốc, để làm tṛn “nghĩa vụ
quốc tế cộng sản”, Việt cộng
ở Miền Bắc đă nhận sự chi viện toàn
diện “sức người sức của”, như
vũ khí, đạn dược, lương thực, tài
lực, nhân lực của “phe xă hội chủ nghĩa”
chủ yếu là Liên Xô và Trung Quốc. Trong đó
nhiều nhất là Trung cộng chiếm đến 3/4
chiến phí như tổng kết sau chiến tranh để
làm căn cứ cho Bắc Kinh đ̣i nợ khẩn
cấp, chỉ vài năm sau kết thúc chiến tranh
Việt Nam. Là v́ khi đó, đảng CSVN thời
cố Tổng Bí Thư Lê Duẩn đă (dại
dột?) dứt khoát chọn Liên Xô là “Tổ
quốc xă hội chủ nghĩa” của ḿnh.
Sự lựa chọn dứt khoát này đă khiến
Bắc kinh nổi giận “kẻ bạc t́nh, tham phú
phụ bần”, nên không chỉ đ̣i nợ
khẩn cấp (khiến cả nước không đủ
lương thực phải ăn độn ngô khoai và
bo- bo vốn là đồ ăn dành cho súc vật
được Liên Xô viện trợ cứu đói…);
mà c̣n dùng công cụ Khmer Đỏ Pon Pot, Ieng Sari
quấy phá biên giới phía Tây Nam, gài thế cho
cộng sản Việt Nam ngă sấp mặt và sa
lầy hơn 10 năm vào chiến trường Kampuchia
(1978-1989). Hệ quả là đă gây nhiều
tổn thất nhân mạng, tài lực và tạo thêm
nhiều khó khăn thời hậu chiến về đối
nội (toàn diện về chính trị,quân sự,
kinh tế, xă hội…) cũng như đối
ngoại cho cộng sản Hà Nội ( Mỹ gia tăng
và lôi kéo nhiều nước tham gia cấm vận,
bị thế giới lên án Việt cộng xâm lăng
Kamphuchia…).Sự thể này đă làm Tổng Bí thư
đảng CSVN Lê Duẩn lúc đó uất ức
phải thốt lên với các đống chí và nhân dân
rằng “Chúng Ta đánh Mỹ đây là đánh
cho Liên Xô, đánh cho Trung quốc…” ( nay sao
lại đ̣i nợ là thế nào?-Đây có
lẽ cũng là bài học kinh nghiệm để CSVN
phải thực hiện chính sách đi dây sau này v́
sợ Trung cộng “dạy cho Việt Nam một bài
học” kiểu năm 1979 chăng?) Nhớ
lại, trong thời khoảng này, Liên Xô cũng đang
gặp nhiều khó khăn nội bộ, nên không
thể giúp Việt Nam vượt thoát những khó khăn
toàn diện. Do đó, Việt cộng đă phải
một ḿnh chịu đựng, loay hoay tự giải
quyết mọi khó khăn cho đến khi nh́n thấy
dấu hiệu tiền sụp đổ của chế
độ xă hội chủ nghĩa Liên Xô (Cải
tổ Glasnost và cởi mở Perestroika (1986-1989) để
cứu nguy chế độ XHCN đều thất
bại sau phải chuyển đổi qua dân chủ tư
bản chủ nghĩa từ 1991đến nay); trong
khi công cuộc “Đổi mới” tại
Việt Nam theo gương Liên Xô cũng không thành,
Việt cộng phải muối mặt vội t́m cách bám
trở lại trụ cột Trung Cộng qua “Mật
nghị Thành Đô” (1990),nghe đâu phải
chấp nhận nhiều thua thiệt, để
được Trung cộng nối lại bang giao.
Từ đó, đảng và chế độ CSVN
tiếp tục nêu cao và cố gắng thực hiện
khẩu hiệu “4 Tốt và 16 Chữ vàng” như
nền tảng quan hệ ngoại giao Việt –Trung.
Đồng thời từng bước đi theo con
đường “Mèo trắng hay mèo đen không quan
trọng, miễn là mèo đó bắt được
chuột” của Trung quốc. - Đối
với Hoa Kỳ, quá khứ từng là là cựu thù
trong chiến tranh, đối tác làm ăn trong hiện
tại, Việt- Mỹ không có cùng quá khứ, nhưng
vận mệnh tương lai có thể gắn bó đôi
bên cùng có lợi. Vận
mệnh tương lai đó là , sau khi Trung Quốc “mở
cửa” làm ăn với thế giới bên ngoài,
“phe xă hội chủ nghĩa đă răy chết”, Việt
Nam mới dám nối bước đàn anh t́m cơ
hội “mở cửa” làm ăn với các nước
“tư bản chủ nghĩa không răy chết”
như lư luận của chủ nghĩa Mác-Lenin. Cơ
hội đó là vào năm 1995 khi được Hoa
Kỳ băi bỏ cấm vận, thiết lập quan
hệ ngoại giao với Việt Nam. Từ đó, sau
đó và nhờ đó Việt Nam đă từng bước
phát triển nhiều mặt, nhất là mặt kinh
tế, để có bộ mặt “Phồn vinh”
như hôm nay. Mặc dầu người dân ai cũng
biết “bộ mặt phồn vinh” hôm nay là
kết quả của con đường làm ăn “kinh
tế thị trường theo định hướng tư
bản chủ nghĩa” (trừ các dư luận
viên của nhà đương quyền” ăn cơm
Đảng múa tối ngày”). Nhưng v́ sĩ
diện, Cộng đảng Việt Nam vẫn phải
chơi tṛ gian thương “treo đầu dê bán
thịt chó”, rằng đó là nhờ con đường
“kinh tế thị trường theo định hướng
xă hội chủ nghĩa”, như chúng tôi đă
vạch trần trong nhiều bài viết trước
đây trên diễn đàn này.Đúng vậy không, thưa
các “đồng chí dư luận viên” đang làm
công tác “Đặt t́nh truyền thông” cho “Đảng
và nhà nước” của ḿnh? Thế nhưng
cũng từ đó và sau đó cho đến gần lúc
này, trong chính sách đối ngoại của Việt
cộng, tổng quát trên nguyên tắc là đa phương,
nhưng thực tế trong quan hệ song phương
Việt Nam, bên ngoài vẫn chẳng đặng đừng
phải thực hiện “chính sách đi dây giữa
Trung quốc và Hoa Kỳ”.Nhưng bên trong đă không
ngừng củng cố mối quan hệ song phương
với Hoa Kỳ,nỗ lực từng bước theo hướng
“thoát Trung xoay trục về phía Mỹ”. V́ nói
ǵ th́ nói, cả nhà cầm quyền cũng như nhân
dân Việt Nam trong thâm tâm đều hiểu ngầm
rằng thành quả phát triển nhiều mặt,
nhất là mặt kinh tế hôm nay, Hoa Kỳ đă
đóng vai tṛ chủ yếu và tương lai đối
tác Hoa Kỳ tốt hơn nhiều “đồng chí
Trung Quốc”, sẽ là chỗ dựa đối
trọng vững chắc cho Việt Nam, vừa phát
triển đến tự cường, vừa ngăn
chặn được tham vọng lấn chiếm đất
liền,biển đảo và áp chế nô dịch
Việt Nam của Trung Quốc. II
- V̀ SAO ĐĂ ĐẾN LÚC VIỆT NAM CẦN CHẤM
DỨT CHÍNH SÁCH ĐI DÂY ? Theo nhận
định của chúng tôi, đă đến lúc
Việt Nam cần chấm dứt chính sách đi dây
giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ là v́: 1 - V́ chính
sách đi dây này không có hiệu quả trên thực
tế,đang tiến dần đến nhiều nguy cơ,
dù Việt Nam đă có nhiều cố gắng theo đuổi
hàng thập niên qua. Không
hiệu quả, v́ mục tiêu và lợi ích của chính
sách đối ngoại “đi dây” này không đạt
được trên thực tế. V́ trong quan hệ song
phương với Trung Quốc,Việt Nam đă luôn
tỏ ra cố gắng duy tŕ t́nh hữu hảo,
muốn được đối xử b́nh đẳng
trên cơ sở tôn trọng độc lập chủ
quyền của nhau, v́ lợi ích của hai nước
Việt-Trung. Nhất là chính sách đi dây này là để
tránh không bị nước láng giềng Trung Quốc có
lư do thực hiện tham vọng bá quyền và lấn
chiếm đất đai biển đảo của
Việt Nam, cũng như gây khó khăn nhiều mặt
cho Việt Nam. Thế nhưng
trên thực tế, Trung Quốc đă luôn thực
hiện chính sách ngoại giao “lá mặt lá trái”
với Việt Nam. Miệng th́ nói “hữu hảo”,
hành động th́ “bất hảo”, luôn ỷ
thế mạnh lấn áp Việt Nam đủ điều.
Nghiêm trọng nhất là Trung Quốc trong nhiều năm
qua đă ngang nhiên lấn chiếm lănh thổ trên đất
liền và các hải đảo của Việt Nam.
Cụ thể gần nhất, nhưng vẫn chưa
phải là hành động cuối cùng, là vụ Trung
Quốc ngang nhiên đưa tàu khảo sát và các tàu
hộ tống vào khu vực Băi Chính thuộc thềm
lục địa và khu vực đặc quyền kinh
tế của Việt Nam, để tiến hành thăm
ḍ dầu khí bất hợp pháp trong vùng biển tranh
chấp. Đây là một vi phạm trắng trợn
quyền chủ quyền và quyền tài phán của
Việt Nam ở Biển Đông, vi phạm luật pháp
quốc tế Công ước Liên Hiệp Quốc 1982
về Luật Biển.Có phải như “Một
giọt nước làm tràn ly” chăng? 2 - V́
đến lúc này, Việt Nam đă có đủ các
yếu tố chủ quan cũng như khách quan thuận
lợi để chấm dứt chính sách đi dây
giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Về
chủ quan, Việt Nam
đă chứng tỏ làm hết sức ḿnh, đi
từ tránh né,nhún nhường, nhượng bộ
đến thái độ và hành động kiên
quyết đối với Trung Quốc trong việc
bảo vệ chủ quyền lănh thổ biển đảo
của Tổ Quốc hiện nay. Tự thân, Việt Nam
đă và đang tiếp tục thực hiện các bước
cần thiết cải tiến, tăng cường trang
bị vũ khí, sức mạnh an ninh quốc pḥng
tự chủ, không phải để tự ḿnh
đương đầu để chiến thắng
trong một cuộc xung đột quân sự không cân
sức với Trung Quốc; song chỉ muốn nói lên ư
chí và quyết tâm của Việt Nam sẵn sáng
đương đầu với tham vọng xâm lăng
Việt Nam của Trung Quốc.Đồng thời có thêm
yếu tố để được sự quan tâm,
hổ trợ tích cực, toàn diện của quốc
tế để ngăn chặn kịp thời bất
cứ hành động “ỷ mạnh hiếp yếu”
và chặn đứng tham vọng xâm chiếm Biển
Đông của Trung Quốc.(theo ư nghĩa một châm
ngôn Phương Tây “hăy tự giúp ta, rồi trời
sẽ giúp”?) Mặt khác,
về phía nhân dân, chính thái độ và hành động
cương quyết, dứt khoát này của nhà cầm
quyền Việt Nam dường như đă được
sự tán dồng và hậu thuẫn âm thầm và
mạnh mẽ của hầu hết nhân dân trong nước
và người Việt hải ngoại.Đồng
thời người dân Việt Nam hầu như đang
hướng ḷng về phía Hoa Kỳ và quốc tế
như những cứu tinh. Thể hiện điển h́nh
cụ thể mới nhất, khi hay tin Hoa Kỳ điều
hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan tới Biển
Đông, đă và đang được công luận
Việt Nam hưởng ứng và chào đón nhiệt t́nh
giữa bối cảnh căng thẳng trong vùng biển
tranh chấp vẫn chưa có dấu hiệu “giảm
nhiệt”. Nhiều ư kiến bày tỏ hy vọng Hoa
Kỳ sẽ giúp Việt Nam và các nước trong khu
vực kiềm chế những hành động hung hăng
của Bắc Kinh và “sớm lập lại trật
tự ở Biển Đông”. Về
mặt khách quan, sau khi Trung Quốc ngang nhiên xâm phạm
chủ quyền lănh hải của Việt Nam ở băi
Tư Chính, Hoa Kỳ là nước đầu tiên đă
mau mắn lên tiếng phản đối mạnh mẽ
hành động ỷ thế mạnh bắt nạt
Việt Nam của Trung Quốc;
tiếp theo sau là sự lên tiếng của các cường
quốc như Anh, Pháp, Đức, Liên Hiệp Châu Âu,
Úc, Ấn Độ, Nhật Bản….Tất cả
đều kết án và bày tỏ sẵn sàng tham gia
một liên minh dưới sự lănh đạo của
Hoa Kỳ để ngăn chặn tham vọng của
Trung Quốc ở Biển Đông, không chỉ để
bảo vệ các quốc gia yếu thế trong khu
vực, mà c̣n là v́ quyền lợi quốc gia của
họ, cần bảo vệ quyền tự do hàng
hải trên Biển Đông theo luật pháp quốc
tế, ngăn chặn tham vọng độc chiếm
Biển Đông của Trung Quốc. Riêng Hoa
Kỳ, trong vai tṛ một cường quốc đứng
đầu một liên minh đang h́nh thành nhằm
chống tham vọng bá quyền Trung Quốc, người
ta ghi nhận nhiều dấu hiệu tịch cực có
lợi cho Việt Nam. Khác với chủ trương
đứng ngoài các tranh chấp Biển Đông
từng được đưa ra,từ Bộ
Ngoại giao, Bộ Quốc pḥng Hoa Kỳ đến
Cố vấn An ninh Quốc gia của Nhà Trắng, ông
John Bolton, đều đă nhanh chóng lên tiếng chỉ
trích việc Trung Quốc “bắt nạt” các nước
khác trên Biển Đông, trong bối cảnh căng
thẳng leo thang v́ vụ Băi Tư Chính. Thông báo
của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 22/8 nêu rơ
việc Trung Quốc tái triển khai tàu thăm ḍ
của chính phủ cùng với các tàu hộ tống vũ
trang tới vùng biển ngoài khơi Việt Nam gần Băi
Tư Chính hôm 13/8 là một sự leo thang của
Bắc Kinh trong nỗ lực uy hiếp không cho các nước
cùng có tuyên bố chủ quyền phát triển các
nguồn tài nguyên tại Biển Đông.Trong trường
hợp Băi Tư Chính, thông cáo nhấn mạnh, Trung
Quốc đang áp lực Việt Nam về sự
hợp tác giữa Hà Nội với một công ty năng
lượng Nga và những đối tác quốc tế
khác. Thông cáo nói
các công ty Mỹ đứng đầu trên thế
giới trong việc thăm ḍ và khai thác các nguồn
hydrocarbon, kể cả ở ngoài khơi và tại
Biển Đông. Do đó Hoa Kỳ mạnh mẽ
chống lại bất cứ nỗ lực nào của
Trung Quốc đe dọa hay cưỡng bách các
quốc gia đối tác rút lại sự hợp tác
với các công ty không phải của Trung Quốc hay
quấy nhiễu những hoạt động hợp tác
của họ. Bộ
Ngoại giao cho biết Hoa Kỳ cam kết đẩy
mạnh an ninh năng lượng của các đối
tác và đồng minh tại vùng Ấn Độ Dương-Thái
B́nh Dương và đảm bảo việc sản
xuất dầu khí cho thị trường toàn cầu không
bị gián đoạn. Thông
cáo của. Bộ Quốc pḥng Mỹ
ngày 26/8 nêu rơ hết sức quan ngại trước
các nỗ lực tiếp diễn của Trung Quốc vi
phạm trật tự quốc tế dựa trên
luật lệ trên khắp khu vực Ấn Độ Dương-Thái
B́nh Dương. Đồng thời Bộ Quốc pḥng
Mỹ tố cáo hành động của Bắc Kinh hoàn
toàn trái ngược với tầm nh́n của Mỹ
về một vùng Ấn Độ Dương-Thái B́nh
Dương rộng mở và tự do, mà qua đó, các
nước lớn nhỏ được đảm
bảo an toàn chủ quyền, không bị uy hiếp, và
có thể theo đuổi tăng trưởng kinh tế
phù hợp với các luật lệ cũng như
chuẩn mực được quốc tế công
nhận. Bộ
Quốc pḥng Hoa Kỳ cho biết Mỹ sẽ tiếp
tục ủng hộ các nỗ lực của đồng
minh và đối tác để đảm bảo
quyền tự do hàng hải và cơ hội kinh tế
xuyên suốt cả khu vực Ấn Độ Dương-Thái
B́nh Dương. Đồng
thời Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton viết
trên Twitter hôm 20/8 ám
chỉ rằng Washington ủng hộ Việt Nam đứng
lên “chống lại hành vi cưỡng ép” của
Bắc Kinh. Ông viết “Việc Trung Quốc gần
đây leo thang nỗ lực đe dọa để các
nước khác không khai thác các tài nguyên ở Biển
Đông thật đáng ngại”.Và tằng. “Hoa
Kỳ đồng ḷng với những ai chống
lại các chiến thuật bắt nạt và hành vi cưỡng
ép, đe dọa tới an ninh và ḥa b́nh khu vực đó”. Ngoài
những lên tiếng mạnh mẽ của các viên
chức lănh đạo An ninh, Ngoại giao, Quốc pḥng
ngành hành pháp, Chủ tịch Ủy Ban Đối
ngoại Quốc Hội Hoa
Kỳ Dân biểu Eliot L. Engel, hôm 26/7 ra tuyên bố
về việc Trung Quốc “can thiệp vào vùng
biển do Việt Nam kiểm soát”, trong đó ông
“lên án Trung Quốc” và bày tỏ ủng hộ
Việt Nam. Vị
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ
viện Mỹ khẳng định là chiếu theo Công
ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, các
hành động của Trung Quốc “cấu thành
sự vi phạm chủ quyền của Việt Nam và các
quyền hợp pháp của Việt Nam trong vùng đặc
quyền kinh tế (EEZ)”. Bên cạnh
đó, ông Engel cũng lưu ư rằng điều quan
trọng không kém là hành vi của Trung Quốc “đe
dọa lợi ích của các công ty Hoa Kỳ hoạt
động trong khu vực”. “Tôi
đứng về phía Việt Nam và các đối tác
trong khu vực của chúng ta để lên án sự hung
hăng này ... Tôi kêu gọi Trung Quốc rút ngay lập
tức tất cả các tàu khỏi lănh hải của
các nước láng giềng và chấm dứt các
chiến thuật bắt nạt bất hợp pháp này…” Mặt khác,
đi kèm với những lời lên lên án tố cáo
Trung Quốc, lên tiếng ủy hô mạnh mẽ
Việt Nam của hành pháp và lập pháp Hoa Kỳ,
là những hành động cụ thể trên thực
tế trong tương quan giữa Hoa Kỳ và Việt
Nam để hổ trợ, tăng cường an ninh
quốc pḥng cho Việt Nam. Cụ thể như: (1) Hoa
Kỳ muốn thắt chặt quan hệ quốc pḥng
mạnh hơn với Việt Nam,
theo tin VOA ngày 4-4-2019, th́ Lư do để tăng cường
mối quan hệ quốc pḥng, Trợ lư Bộ trưởng
Quốc pḥng Schriver cho biết Hoa Kỳ và Việt Nam có
cùng lợi ích chung “trong việc thúc đẩy
trật tự dựa trên các quy tắc quốc tế,
bảo vệ chủ quyền, quyền hợp pháp riêng
của các quốc gia, bất kể quy mô hay có lo
ngại về một sự xói ṃn tiềm ẩn trong
trật tự dựa trên quy tắc mà từ trước
đến nay đă cho phép tất cả các quốc gia
ở Ấn Độ-Thái B́nh Dương trỗi
vậy và thịnh vượng”. (2)
Quyền Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Patrick
Shanahan hôm 1/6 đă gặp người đồng
nhiệm Việt Nam Ngô Xuân
Lịch bên lề Đối thoại Shangri-La ở
Singapore, “nêu bật tiến bộ lịch sử
trong mối quan hệ quốc pḥng song phương”. Phát ngôn viên
của Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ cho
biết rằng “hai nhà lănh đạo đă tái
khẳng định mối quan hệ đối tác toàn
diện giữa Mỹ và Việt Nam”. (3) Mỹ
đào tạo phi công quân sự Việt Nam đầu
tiên sau chiến tranh theo tin VOA hôm 3-6-2019.
Theo t́m hiểu của VOA qua phái bộ ngoại giao
Mỹ ở Việt Nam, phi công quân sự của
Việt Nam bắt đầu tham gia chương tŕnh
huấn luyện của Không lực Hoa Kỳ từ năm
2016… (4) Mỹ
‘phối hợp đa phương’ ở Biển
Đông , rằng “Chúng
tôi phối hợp với các đối tác và đồng
minh nhằm bảo đảm quyền tự do hàng
hải và quyền tự do đi lại ở khu
vực đó [Biển Đông]. [Chúng tôi] phối
hợp song phương cũng như đa phương
nhằm quy trách nhiệm cho Trung Quốc”, bà Andrea L.
Thompson, Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ chuyên
trách về Kiểm soát Vũ khí và An ninh Quốc
tế, bà nói hôm 13/8 trong một cuộc họp báo. (5) Tư
lệnh Không quân Mỹ đầu tiên thăm Việt
Nam kể từ sau chiến tranh 20/08/2019
Theo VOA Đại tướng David L. Goldfein đă
trở thành Tư lệnh Không quân Mỹ đầu tiên
thăm Việt Nam kể từ sau khi kết thúc
chiến tranh. Trong chuyến thăm 2 ngày đến Hà
Nội, ông đă giúp thúc đẩy hợp tác
quốc pḥng giữa hai nước cũng như
ủng hộ quyền tự vệ chính đáng của
Việt Nam ở Biển Đông. (6) VN tuyên
bố tham gia cuộc diễn tập hàng hải đầu
tiên giữa Mỹ và ASEAN 22/08/2019,
theo VOA sự khẳng định của Việt Nam
được đưa ra thông qua người phát ngôn
Bộ Ngoại Giao Lê Thị Thu Hằng vào ngày 22/8,
giữa lúc t́nh h́nh ở Biển Đông tiếp
tục gia tăng căng thẳng sau khi Trung Quốc
đưa tàu thăm ḍ Hải Dương Địa
Chất 8 quay trở lại vùng đặc quyền kinh
tế của Việt Nam. “Theo thông
tin chúng tôi được biết, cuộc diễn
tập hàng hải ASEAN và Mỹ sẽ diễn ra từ
ngày 2 tới ngày 6-9-2019. Đây là hoạt động
được tiến hành theo thỏa thuận giữa
bộ trưởng quốc pḥng ASEAN và Mỹ năm
2018. Là thành viên của ASEAN, Việt Nam sẽ tham gia
cuộc diễn tập này”, Tuổi Trẻ dẫn
lời bà Lê Thị Thu Hằng nói trong cuộc họp báo
thường kỳ hôm 22/8. III
- TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY, ĐÂU LÀ ĐỐI SÁCH
THÍCH DỤNG CHO VIỆT NAM? Như
lời kết, chúng tôi nghĩ rằng, vào thờI
điểm hiện nay, qua vụ Băi Tư Chính, Trung
Quốc một lần nữa đă ngang nhiên xâm
phạm chủ quyền biển đảo của
Việt Nam. Sự thể này đă buộc Việt Nam
không c̣n tránh né như bao lâu nay mà đă lên tiếng
tố cáo mạnh mẽ đích danh Trung Quốc đă
xâm phạm chủ quyền biển đảo của
Việt Nam. Cách hành xử này đă được
sự tán đồng của quốc dân Việt Nam trong
và ngoài nước, sức hậu thuẫn mạnh
mẽ của nhiều quốc gia trên thế giới,
đứng đầu là cường quốc Hoa Kỳ;
không chỉ bằng lời nói mà đi kèm với
những hành động song phương cũng như
đa phương ủng hộ Việt Nam, mà c̣n có
nhiều hành động thể hiện quyết tâm
chung là chặn đứng tham vọng của Trung
Quốc tại Biển Đông, v́ quyền lợi chung. V́ vậy
đă đến lúc Việt Nam cần chấm dứt
chính sách ngoại giao “Đi dây” giữa Trung Quốc
và Hoa Kỳ, dứt khoát xoay trục về phía Hoa
Kỳ. V́ Việt Nam đă hội đủ các yếu
tố thuận lợi chủ quan cũng như khách quan
để “thoát Trung”,đứg đánh mất cơ
hội này.Về khách quan, ai cũng thấy, chỉ có
Hoa Kỳ một cường quốc có đủ
thế lực đối trọng với Trung Quốc và
có tư thế lănh đạo một liên minh chống
và đập tan được tham vọng bá quyền,
ỷ mạnh lấn yếu, bắt nạt các quốc
gia nhỏ bé trong vùng, trong đó Việt Nam là một
nạn nhân bị đe dọa nhiều nhất do có biên
giới cận kề trên đất liền cũng như
tại Biển Đông. Chúng tôi
đề nghị nhà đương quyền Việt
Nam cần dứt khoát, mạnh dạn, dựa vào dân,
chấm dứt mối quan hệ “hữu hảo hăo
huyền” với Trung Quốc. Đồng thời,
thiết lập quan hệ có thực chất với Hoa
Kỳ dựa trên lợi ích chung của hai nước
và quốc tế. Một cách cụ thể, tổng quát
Việt Nam cần từ giai đoạn “Đối tác
toàn diện” có tính chung chung, bước qua giai đoạn
“Đối tác chiến lược toàn diện”
với Hoa Kỳ, từ bỏ chủ trương “Ba
Không”, tiến tới kư kết một “Hiệp ước
hổ tương an ninh quốc pḥng” với Hoa Kỳ
là thượng sách. Đừng lo Trung Quốc gây
nhiều khó khăn, v́ một khi xoay trục đối
ngoại về phía Hoa kỳ và đồng minh, mọi
khó khăn cách mấy cũng sẽ được
giải quyết.Liệu Ông Tổng –Tịch Nguyễn
Phú Trọng có dám thể hiện đối sách xoay
trục này trong chuyến đi Hoa Kỳ dự trù vào
Tháng 10 tới đây không, để không bị mang
tiếng là người thân Trung Quốc hay là người
được Trung Quốc tấn phong, theo sự đồn
đoán bao lâu nay? Thiện
Ư Houston, ngày 1-9-2019 |