Hà Nội
thuận cho thuê Cam Ranh |
Đă
có thương thảo ngầm trước chuyến
đi Ngày
4/6/2017 VOA đưa ra bài viết của Reuters xác
nhận đă có thương thảo riêng giữa CVSN và
ông Trump ngay sau khi ông Trump đắc cử. Lư do
khiến cho CSVN phải móc nối sớm như vậy
là v́ Trump tuyên bố sẽ hủy kế hoạch TPP;
mà đối với CSVN th́ đó là một bi
kịch : “Đi
đầu trong việc dàn xếp liên hệ là đại
sứ của Việt Nam tại Washington, ông Phạm
Quang Vinh … Ông Vinh cũng có vai tṛ quan trọng liên quan
đến Hiệp định Quan hệ Đối tác
Xuyên Thái B́nh Dương (TPP), nhưng ông Trump
đă từ bỏ hiệp định này – một bi
kịch đối với Việt Nam”. “Việt
Nam đă bắt đầu vận động hành lang
ngay khi ông Trump đắc cử”… .. “Việt Nam
đă thu xếp được một cuộc điện
đàm giữa hai ông Phúc và Trump hơn một tháng trước
khi ông Trump nhậm chức.” Trước
đó CSVN có 7 lần mời ông Trump sang thăm Việt
Nam (sic). Việc ông Trump có tham dự APEC và có thăm VN
hay không là chuyện của nước Mỹ và
chuyện riêng của cá nhân ông Trump. Nhưng
bảy lần mời liên tiếp khiến cho các nhà
quan sát quốc tế hiểu rằng CSVN muốn ông
Trump phải trả lời ngay về một chuyện ǵ
đó chứ không phải là chuyện ông ta thăm
Việt Nam. Trước
khi ông Phúc đến Mỹ, VOA đă đưa ra
giải thích của ông Murray Hiebert, Phó giám đốc
Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Mỹ : “Ông
ấy cần đến để chốt lại
chuyện ông Trump sẽ đến tham dự thượng
đỉnh APEC” Không
ai tin là ông Phúc đến Mỹ để chốt
lại chuyện ông Trump có tham dự APEC hay không. Chuyện
“chốt lại” không cần phải có một
chuyến đi ŕnh rang và 7 lần thúc hối. Ngoài
ra giáo sư Nguyễn Mạnh Hùng cũng có nói xa
gần: “Vấn đề là liệu ông Phúc có
đặt một cái tương quan cá nhân nào
tốt đẹp với ông Trump hay không th́ nó sẽ
thành công rất nhiều”. Vậy
cái “tương quan” đó là ǵ? Đă có trước
khi ông Phúc sang Mỹ, hay là đợi ông Phúc sang
Mỹ mới tạo nên cái tương quan đó?…
Để làm rơ nghĩa thêm cho câu nói của giáo sư
Hùng, ngày 27/5/2016 VOA đă tiết lộ : “Hăng
tin Anh cho rằng đó là kết quả của “các
cuộc gọi, các lá thư, các cuộc tiếp xúc
ngoại giao và các chuyến thăm cấp thấp
khởi sự từ trước cả khi ông Trump
nhậm chức ở Washington, nơi Việt Nam vẫn
duy tŕ một nhà vận động được
trả giá 30 ngh́n đôla một tháng”. Rơ
ràng đă có tiếp xúc mật từ khi ông Trump
mới đắc cử Tổng thống Mỹ. Sau
đó là chuyến đi Mỹ của Thứ trưởng
ngoại giao Hà Kim Ngọc, rồi Bộ trưởng
Ngoại giao Phạm B́nh Minh, và cuối cùng là Thủ tướng
Nguyễn Xuân Phúc. Kết
quả “đi không về rồi” của ông Phúc
chỉ là kết quả bề ngoài Ngày
1/6/2017 Thông tấn xă CSVN đưa tin sau khi ông Phúc
kết thúc chuyến đi : “Thủ tướng Chính
phủ Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu
cấp cao Việt Nam đă kết thúc tốt đẹp
chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ theo lời
mời của Tổng thống Donald Trump”. Nghĩa
là chỉ đi thăm chơi và nói chuyện thời
tiết, chuyện mua bán, chuyện Bắc Hàn… rồi
trở về tay không chứ không đạt được
một thỏa thuận nào nơi ông Trump. *( Nội dung
của buổi nói chuyện 30 phút đă được
ông Trump nói trước với báo chí : “Chúng tôi
sẽ nói chuyện về thương mại. Chúng tôi
sẽ nói chuyện về Bắc Hàn. Chúng tôi có
rất nhiều chuyện để nói…” ). Không
thể nào có chuyện ông Phúc “đi không về
rồi” sau 7 lần cương quyết đ̣i
gặp. Cũng không thể nào ông Trump gởi thư
mời ông Phúc đến để nghe ông Phúc nói
chuyện trên trời dưới đất, kể
cả chuyện Bắc Hàn! Vậy
th́ những ǵ tŕnh diễn bên ngoài không phải là
mục đích thực của chuyến đi. Mà
phải là một đề nghị quan trọng của
CSVN. Đề nghị này đă được
đưa ra kể từ khi ông Trump mới đắc
cử. CSVN cần ông Trump trả lời trước khi
họ họp Hội nghị Trung ương 5. Tiết
lộ của Reuters Lẽ
ra th́ chuyện có tiếp xúc mật sẽ không bao
giờ được tiết lộ nếu như đề
nghị của CSVN thất bại. Nhưng 2 ngày trước
khi ông Phúc lên đường th́ Reuters và VOA làm như
vô t́nh hé lộ một chút bí mật. Thời điểm
hé hộ trước chuyến đi có nghĩa là hai bên
đă thỏa thuận rồi, chuyến đi chỉ là
hợp thức hóa ( kư kết ). Và
sau khi phái đoàn của ông Phúc trở về th́ VOA
đăng bài b́nh luận của Reuters với tựa
đề là “Việt Nam vận động
Bạch Ốc v́ lợi ích chiến lược”. Nội
dung giải thích rơ hơn về chủ đề
của cuộc dàn xếp riêng tư ngay sau khi ông Trump
đắc cử. Tựa
đề “V́ lợi ích chiến lược” cho
thấy ông Trump mời ông Phúc đến không phải
là chuyện thương mại hay là chuyện Bắc Hàn.
Mà là chuyện chiến lược. Tất nhiên
chuyện chiến lược giữa Mỹ và CSVN th́
chỉ có chuyện giữ an ninh ( làm sen đầm ) trên
Biển Đông. Vậy cuộc thương lượng
mật lâu nay là “đề xuất giải quyết t́nh
h́nh Biển Đông” của CSVN . Nhưng
CSVN đă có 7 lần thúc giục ông Trump phải
trả lời đủ thấy là CSVN đă chấp
thuận đ̣i hỏi lâu nay của Mỹ là Hạm
đội Mỹ sẽ đảm trách nhiệm vụ
“cảnh sát biển” tại khu vực Biển Đông
với điều kiện Mỹ phải được
thủ giữ vị trí chiến lược số
một của vùng biển Đông Nam Á là hải
cảng Cam Ranh của Việt Nam. Kết
quả dàn xếp giữa hai bên được thấy
rơ là khi ông Trump đang bàn bạc ( kư kết ?) với
ông Phúc tại Washington th́ tại Hà Nội ông McCain
đang nói chuyện ( kư kết ?) về hợp tác an
ninh trên Biển Đông với Chủ tịch nước
CSVN Trần Đại Quang. Qua ngày hôm sau th́ ông
McCain đến Cam Ranh và lên thăm chiến hạm USS
John S.McCain đang neo đậu tại Cam Ranh. Không
phải vô t́nh mà chiến hạm McCain có mặt
tại Cam Ranh để tiếp đón ông. Hẵn
nhiên một khi hạm đội Mỹ có nhiệm
vụ quốc tế là giữ an ninh trên Biển Đông
th́ những nước được bảo vệ an
ninh phải đóng góp chi phí cho hạm đội
Mỹ. Những nước được bảo
vệ trực tiếp là Trung Cọng, Việt Nam, Phi
Luật Tân, Malysia, Indonesia, Brunei, Đài Loan. C̣n
những nước được bảo vệ gián
tiếp là những nước thường xuyên sử
dụng hải lộ Biển Đông như Nhật, Hàn
Quốc, Úc, Tân Tây Lan, Anh, Pháp, Ấn Độ…Đặc
biệt nếu Trung Cọng thoái thác nghĩa vụ
đóng góp th́ các nước khác sẽ t́nh nguyện
đóng thay cho TC. Riêng
Việt Nam muốn Mỹ giữ luôn an ninh cho bờ
biển Việt Nam th́ phải cho Hải quân Mỹ
được sử dụng cảng Cam Ranh làm bản
doanh của Hạm Đội. Hải quân Mỹ
cần một bến cảng chiến lược để
làm nơi đồn trú và tiếp liệu. Tuy nhiên
nơi đồn trú của một Hạm đội
bắt buộc phải là một căn cứ chiến
thuật, tức là căn cứ chiến đấu. Không
chỉ đơn thuần là tiếp tế hay sửa
chữa tàu thuyền. Mà
hễ đă xây dựng căn cứ chiến thuật
th́ cần phải có hợp đồng thuê mướn
dài hạn để Mỹ có thề đổ của
xây dựng căn cứ vững chắc, lâu bền
chứ không thể nào có chuyện cho ở miễn phí
rồi lúc nào muốn đuổi th́ đuổi. Tốt
nhất là cho thuê trong 99 năm ( coi như bán ). Tóm
lại, Reuters và VOA muốn xác nhận là ông Trump và
CSVN đă có thương lượng về Cam Ranh
từ tháng 11 năm 2016 và nay ông Phúc đi Mỹ để
“chốt lại”. Dĩ nhiên chuyện “chốt
lại” chỉ là kết quả của 7 tháng thương
lượng và những chuyến đi con thoi. Mà
chuyến đi con thoi sau cùng là chuyến đi của
ông John McCain đến Cam Ranh. Thông
cáo kết thúc của phái đoàn “John McCain” cho
biết phái đoàn đă tiếp xúc với Chủ
tịch nước, Bộ trưởng Quốc pḥng,
Chủ tịch Quốc hội và những đại
biểu Quốc hội khác trong kế hoạch Mỹ
hỗ trợ an ninh và hợp tác quốc pḥng với
CSVN : “…chuyến
thăm được tiến hành trong bối
cảnh có những diễn biến đáng ngại khu
vực và những thách thức gia tăng tại vùng
Biển Đông”…. “Đoàn nghị sĩ Hoa
Kỳ t́m cách mở rộng hỗ trợ an ninh và
hợp tác quốc pḥng với phía Việt Nam”… Đài
RFA nhận xét: “Thông cáo của đoàn nghị sĩ
Hoa Kỳ nêu rơ điều đáng chú ư là vào khi các
vị thượng nghị sĩ Mỹ đang có
mặt tại Việt Nam th́ chính quyền của
tổng thống Donald Trump tuyên bố mong muốn làm sâu
sắc thêm mối quan hệ đối tác toàn diện
với Việt Nam sau chuyến công du của thủ tướng
Nguyễn Xuân Phúc”. Mỹ
và CSVN đẩy mạnh hợp tác giữ an ninh trên
Biển Đông chứ không phải một ḿnh Mỹ
đối phó với TC trên Biển Đông. Nhưng
vai tṛ của CSVN chỉ là cung cấp nơi đồn
trú cho hạm đội Mỹ, tức là cho thuê
cảng Cam Ranh. Vậy
có thể kết luận chuyến đi của ông Phúc
là “chốt lại” chuyện cho thuê Cam Ranh đă
được hai bên thương lượng lâu nay. Có
thể hai bên đă thỏa thuận xong mọi
chuyện nhưng chưa công bố v́ cần một
khoảng thời gian để chuẩn bị dư
luận. Bùi Anh Trinh |