President Trump makes a speech at the
APEC CEO Summit in Vietnam
Tôi rất
vinh dự được có mặt tại Việt Nam,
ở trung tâm của vùng Ấn Độ - Thái B́nh Dương,
để phát biểu trước người dân và các
lănh đạo doanh nghiệp của khu vực này.
Đây là một tuần
đáng nhớ với nước Mỹ ở khu
vực tuyệt vời này của thế giới.
Từ Hawaii, Melania và tôi đă đến Nhật
Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và bây giờ là
Việt Nam, có mặt ở đây cùng tất cả các
bạn hôm nay.
Trước khi chúng ta bắt đầu, tôi muốn
gửi lời thăm hỏi tới những người
bị ảnh hưởng bởi cơn băo Damrey. Người
Mỹ đang cầu nguyện cho các bạn và mong các
bạn khôi phục trong những tháng tới. Trái tim
của chúng tôi đoàn kết cùng những người
dân Việt Nam phải hứng chịu thiệt hại
từ cơn băo khủng khiếp này.
Chuyến
thăm này diễn ra vào một thời điểm thú
vị đối với nước Mỹ. Một tinh thần lạc
quan mới đang lan tỏa khắp đất nước
chúng tôi. Tăng trưởng kinh tế đạt 3,2% và
đang tiếp tục tăng lên. Tỷ lệ thất
nghiệp ở mức thấp nhấp trong 17 năm qua.
Thị trường chứng khoán đang ở mức
cao chưa từng có. Và toàn thế giới đă
được hưởng lợi nhờ sự đổi
thay của Mỹ.
Bất
cứ nơi nào tôi đến trong chuyến đi này,
tôi đều vui mừng chia sẻ những tin vui
từ Mỹ. Nhưng hơn cả, tôi có
vinh dự được chia sẻ tầm nh́n của
chúng tôi về một Ấn
Độ - Thái B́nh Dương tự do và cởi mở - nơi
mà các quốc gia độc lập và chủ quyền,
với những nền văn hóa đa dạng và
nhiều giấc mơ khác nhau, tất cả có thể
cùng nhau phát triển thịnh vượng trong tự do
và ḥa b́nh.
Tôi
rất vui được có mặt ở APEC hôm nay, v́
tổ chức này được thành lập nhằm
đạt tới mục tiêu đó. Mỹ tự hào là một
thành viên của cộng đồng các quốc gia
tạo nên một mái nhà ở Thái B́nh Dương. Chúng
tôi là một thành viên tích cực của khu vực này
kể từ khi giành độc lập.
Năm 1784, con tàu Mỹ đầu tiên đến
Trung Quốc từ một nước Mỹ mới
độc lập. Nó chất đầy hàng hóa để
bán ở châu Á và trở về với đầy đồ
gốm sứ và trà. Tổng thống đầu tiên
của chúng tôi, George Washington, sở hữu
một bộ bát đĩa từ con tàu đó.
Năm 1804, Thomas Jefferson cử các chuyên gia thám
hiểm Lewis
và Clark đi khám phá Bờ biển Thái B́nh Dương
của chúng tôi. Họ là những người
đầu tiên trong số hàng triệu người
Mỹ đă phiêu lưu về phía tây để
hiện thực hóa vận mệnh hiển nhiên của
nước Mỹ trên khắp lục địa
rộng lớn của chúng tôi.
Năm
1817, quốc hội Mỹ lần đầu tiên phê
duyệt việc triển khai một tàu chiến Mỹ
đến Thái B́nh Dương toàn thời gian. Sự hiện diện ban
đầu của hải quân này đă sớm phát
triển thành một hạm đội để đảm
bảo tự do hàng hải cho ngày càng nhiều tàu hơn,
vượt sóng lớn để vươn tới
những thị trường ở Philippines, Singapore và
Ấn Độ.
Năm 1818, chúng tôi bắt đầu mối quan
hệ với vương quốc Thái Lan, và 15 năm sau
đó, hai quốc gia chúng tôi đă kư kết một
hiệp ước hữu nghị và thương
mại, đầu tiên của chúng tôi với một
quốc gia châu Á.
Trong thế kỷ tiếp theo, khi các đế quốc
đe dọa khu vực này, Mỹ đă phải trả
giá đắt cho chính cho ḿnh. Chúng tôi hiểu rằng
an ninh và thịnh vượng phụ thuộc vào điều
đó.
Chúng ta đă là bạn, là đối tác và đồng
minh ở Ấn Độ - Thái B́nh Dương trong
suốt một thời gian dài, và chúng ta sẽ là
bạn, là đối tác và là đồng minh trong
thời gian dài sắp tới.
Là những người bạn lâu năm trong khu
vực, không ai vui mừng hơn nước Mỹ khi
chứng kiến, giúp đỡ và chia sẻ những bước
tiến vượt bậc mà các bạn đă đạt
được trong nửa thế kỷ qua.
Những ǵ các quốc gia và các nền kinh tế
hiện diện ở đây hôm nay đă gây dựng
ở khu vực này là vô cùng kỳ diệu. Câu
chuyện về khu vực này trong những thập
kỷ gần đây là câu chuyện về những ǵ
có thể xảy ra khi con người làm chủ tương
lai của họ.
Cách đây chỉ một thế hệ, ít ai có thể
tưởng tượng được các lănh đạo
của những quốc gia này sẽ cùng nhau đến
Đà Nẵng để làm sâu sắc thêm t́nh hữu
nghị, mở rộng quan hệ đối tác và chúc
mừng cho những thành tựu đáng kinh ngạc
của người dân chúng ta.
Thành
phố này từng là nơi Mỹ đặt một căn
cứ quân sự, tại một đất nước
nơi rất nhiều người Mỹ và người
Việt Nam đă thiệt mạng trong cuộc chiến
tranh vô cùng đau thương năm xưa.
Ngày
nay, chúng ta không c̣n là kẻ thù nữa, chúng ta là
bạn. Và thành phố cảng này
ngày càng tấp nập, nhộn nhịp với tàu
thuyền từ khắp nơi trên thế giới đổ
về. Những công tŕnh kỳ công, như Cầu
Rồng, chào đón hàng triệu người đến
tham quan, tận hưởng những băi biển
tuyệt đẹp, ánh đèn rực rỡ cũng như
những nét quyến rũ cổ xưa của Đà
Nẵng.
Đầu những năm 1990, gần một
nửa người dân Việt Nam sống với
chỉ vài USD mỗi ngày và cứ 4 người lại
có một người phải chịu cảnh thiếu
điện. Ngày nay, Việt Nam, với nền kinh
tế mở cửa, là một trong những nền kinh
tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới, tăng
hơn 30 lần. Sinh
viên, học sinh Việt Nam được xếp vào hàng
những người trẻ ưu tú nhất toàn
cầu. Điều đó thật
ấn tượng.
Chúng ta cũng đă được chứng kiến
sự chuyển ḿnh kỳ diệu tương tự trên
khắp khu vực. Người Indonesia trong
nhiều thập kỷ đă xây dựng đất nước
và thiết lập các thể chế dân chủ để
kiểm soát một chuỗi đảo khổng lồ
gồm hơn 13.000
ḥn đảo. Kể từ những năm
1990, người dân Indonesia đă tự ḿnh vươn
lên từ đói nghèo, trở
thành một trong những quốc gia phát triển nhanh
nhất G20. Hiện nay, đây
là nền dân chủ lớn thứ ba thế giới.
Philippines cũng hiện lên với tư cách
một quốc gia đáng tự hào với những gia
đ́nh bền vững và chân thành. 11 năm liền,
Diễn đàn Kinh tế Thế giới đă xếp
Philippines ở vị trí đầu tiên trong số các
quốc gia châu Á thực hiện tốt mục tiêu thu
hẹp khoảng cách giới tính, cũng như thúc
đẩy phụ nữ tham gia kinh doanh và hoạt động
chính trị.
Vương quốc Thái Lan đă trở thành
một quốc gia có mức thu nhập trên trung b́nh
trong chưa đầy một thế hệ. Thủ
đô Bangkok hoa lệ của họ hiện nay là thành
phố thu hút nhiều người t́m đến
nhất thế giới. Điều này rất ấn tượng.
Không có nhiều người ở đây đến
từ Thái Lan!
Malaysia đă phát triển nhanh chóng qua vài thập
kỷ gần đây, và nay được liệt vào
danh sách một trong những địa điểm
hấp dẫn nhất thế giới để đầu
tư, phát triển kinh doanh.
Tại Singapore, người dân mà trước
đây bố mẹ họ sinh sống với mức thu
nhập 500 USD một năm, nay nằm trong nhóm những
công dân thu nhập cao nhất thế giới. Sự
biến chuyển này đă thành hiện thực nhờ
tầm nh́n của chính
phủ Lư Quang Diệu, một chính phủ
được quản lư trung thực và tuân theo pháp
luật. Con trai cả của ông cũng đang điều
hành đất nước tuyệt vời.
Gần đây, tôi đă tới Hàn Quốc quan sát.
Người dân của đất nước cộng ḥa
này đă biến quốc gia từ một nơi nghèo
đói bị chiến tranh tàn phá, trở thành một
trong những nền dân chủ giàu có nhất thế
giới chỉ trong vài thập kỷ. Ngày nay, người
Hàn Quốc thu nhập cao hơn người dân ở
nhiều quốc gia thuộc Liên minh châu Âu. Thật
tuyệt vời khi được gặp gỡ và dành
thời gian với Tổng thống Moon
Ai cũng biết về những thành tựu ấn tượng
mà Trung Quốc đạt được trong vài
thập kỷ qua. Trong giai đoạn ấy - giai đoạn
cải cách thị trường lớn, nhiều khu
vực ở Trung Quốc đă tăng trưởng kinh
tế vượt bậc, thị trường việc làm
bùng nổ, hơn
800 triệu người dân thoát nghèo. Tôi vừa rời Trung
Quốc sáng nay. Trước đó, tôi đă có
buổi làm việc hiệu quả và quăng thời gian
tuyệt vời cùng chủ nhà hiếu khách, Chủ
tịch Tập Cận B́nh.
C̣n nữa, trong điểm dừng chân đầu tiên
của tôi ở chuyến đi này, tại Nhật
Bản, chúng tôi thấy được một
nền dân chủ năng động trên vùng đất
của những kỳ quan công nghiệp, kỹ thuật
và văn hóa. Trong chưa đầy 60 năm, đảo
quốc này đă sản sinh hơn 24
người đoạt giải Nobel thế giới về các thành tựu
vật lư, hóa học, y học, văn học và ḥa b́nh.
Thủ tướng Abe và tôi đă đạt
được nhiều đồng thuận.
Trên khu vực rộng hơn, những nước ngoài
APEC cũng đang có những bước tiến dài trên
chương mới của khu vực Ấn Độ -
Thái B́nh Dương.
Ấn Độ đang kỷ niệm 70 năm ngày
độc lập. Đó là một nền dân chủ
chủ quyền, với hơn một tỷ dân. Từ
khi Ấn Độ mở cửa kinh tế, đất
nước này đă đạt tăng trưởng
đáng kinh ngạc, mở ra thế giới cơ
hội mới cho tầng lớp trung lưu đang tăng
nhanh. Thủ tướng Modi đă và đang nỗ
lực đưa đất nước rộng lớn
này và mọi người dân đoàn kết làm
một. Ông ấy đang rất, rất thành công.
Như chúng ta có thể thấy, ngày càng nhiều nơi
trong khu vực này, người dân những quốc gia
độc lập, có chủ quyền, đă nắm
bắt được vận mệnh của chính ḿnh
tốt hơn, và giải phóng tiềm lực của nhân
dân.
Họ theo đuổi một tương lai công
bằng, trách nhiệm, khuyến khích tư hữu tài
sản và tuân thủ pháp luật, đi theo chế
độ coi trọng lao động chăm chỉ và
doanh nghiệp cá nhân.
Họ xây dựng các doanh nghiệp, thành phố. Họ
xây dựng toàn bộ đất nước từ
điểm khởi đầu. Nhiều người
trong số các bạn có mặt tại đây đă
tham gia vào những dự án xây dựng vĩ đại,
giúp nâng tầm quốc gia. Chúng đă là những
dự án của các bạn, từ lúc bắt đầu
đến khi hoàn thiện, từ giấc mơ đến
hiện thực.
Với sự giúp đỡ từ các bạn, toàn
bộ khu vực đă trỗi dậy, và nó vẫn
đang trỗi dậy, như một cḥm sao đẹp
gồm các quốc gia, mỗi quốc gia là một ngôi
sao sáng.
Có những người trong số các bạn đă
trải qua những sự thay đổi đó và
hiểu rơ những giá trị đă đạt
được hơn bất cứ ai. Các bạn cũng
hiểu rằng ngôi nhà của bạn chính là di sản
của bạn. Bạn phải luôn bảo vệ nó.
Trong quá tŕnh phát triển kinh tế, các bạn t́m
kiếm quan hệ thương mại với các
quốc gia khác, thiết lập quan hệ đối tác
dựa trện sự tôn trọng lẫn nhau, hướng
trực tiếp đến lợi ích song phương.
Hôm nay, tôi có mặt tại đây để đề
nghị làm mới mối quan hệ đối tác
với Mỹ, cùng nhau hành động nhằm tăng cường
mối liên kết hữu nghị và thương
mại giữa tất cả các quốc gia trong khu
vực Ấn Độ - Thái B́nh Dương, và cùng
nhau, thúc đẩy an ninh và thịnh vượng
của chúng ta.
Điều cốt lơi của quan hệ đối tác này
là chúng tôi t́m kiếm những mối quan hệ thương
mại mạnh mẽ dựa trên nguyên tắc b́nh đẳng
và có qua có lại. Khi Mỹ tham gia một mối quan
hệ thương mại với các quốc gia khác, chúng
tôi, kể từ lúc này, hy vọng đối tác
sẽ tuân thủ các nguyên tắc như chúng tôi. Chúng
tôi kỳ vọng các thị trường sẽ mở
cửa tương xứng ở cả hai bên, lĩnh
vực công nghiệp tư nhân, không phải các nhà
hoạch định của chính phủ, sẽ có
sự đầu tư trực tiếp.
Thật không may, điều trái ngược lại
xảy ra suốt thời gian dài và tại nhiều
địa điểm. Trong
những năm qua, Mỹ mở cửa nền kinh
tế một cách có hệ thống chỉ với
một số điều kiện. Chúng tôi hạ
hoặc chấm dứt hàng rào thuế quan, thương
mại, cho phép hàng hóa nước ngoài tự do vào
Mỹ.
Nhưng trong khi chúng tôi hạ các
rào cản thị trường, những nước khác
lại không mở cửa thị trường của
họ cho chúng tôi.
Các quốc gia trong Tổ chức Thương mại
Thế giới (WTO), họ thậm chí không tuân thủ
những nguyên tắc được đề ra.
Đơn giản là, chúng ta không được WTO
đối xử công bằng. Những tổ chức như
WTO chỉ hoạt động đúng chức năng khi
mọi thành viên tuân thủ luật chơi và tôn
trọng quyền chủ quyền của mọi quốc
gia thành viên. Chúng ta không thể có những thị trường
mở nếu không đảm bảo được
tiếp cận thị trường một cách b́nh
đẳng. Cuối cùng, thương mại bất b́nh
đẳng sẽ làm xói ṃn tất cả chúng ta.
Mỹ thúc đẩy các doanh nghiệp, sự đổi
mới và công nghiệp lĩnh vực tư nhân.
Những quốc gia khác lại sử dụng ngành công
nghiệp do chính phủ vận hành và hoạch định
cùng các doanh nghiệp quốc doanh.
Chúng tôi tuân thủ các nguyên
tắc WTO về bảo vệ tài sản trí tuệ,
đảm bảo cách cận thị trường b́nh
đẳng. Họ tham gia bằng cách trợ giá sản
phẩm, bán phá giá, thao túng tiền tệ và các chính sách
công nghiệp lợi dụng.
Họ phớt lờ các quy tắc
để giành lợi thế trước những người
tuân thủ luật chơi, tạo ra sự méo mó
lớn trong thương mại, đe dọa các nền
tảng của chính thương mại quốc tế.
Những hành động như vậy, cùng với
sự thất bại tập thể của chúng ta trong
việc ứng phó, gây tổn hại rất nhiều người
dân ở quốc gia của chúng tôi cũng như các nước
khác. Việc làm, nhà máy, các ngành công nghiệp bị tước
đoạt khỏi Mỹ và nhiều quốc gia khác.
Nhiều cơ hội đầu tư mang lại
lợi ích song phương cũng mất đi bởi
người dân mất niềm tin vào hệ thống.
Chúng tôi không thể bỏ qua những sự lợi
dụng thương mại này. Chúng tôi sẽ không tha
thứ họ. Sau nhiều năm những cam kết
bị vi phạm, chúng tôi được bảo rằng
một ngày nào đó, sớm thôi, các bên sẽ hành
xử công bằng và có trách nhiệm.
Người dân Mỹ và ở khu vực Ấn Độ
-Thái B́nh Dương đă chờ ngày đó tới. Nhưng
nó chưa bao giờ xuất hiện. Đó là lư do tôi
có mặt ở đây, ngày hôm nay, để nói
một cách thẳng thắn về những thách
thức của chúng ta và cùng hành động hướng
đến tương lai tươi sáng hơn cho
tất cả mọi người.
Tôi vừa có chuyến đi tuyệt vời tới
Trung Quốc. Tại đây, tôi đă nói chuyện
thẳng thắn và cởi mở với Chủ tịch
Tập về các hành vi bất b́nh đẳng thương
mại của Trung Quốc và thâm hụt thương
mại lớn trong quan hệ thương mại của
họ và Mỹ. Tôi bày tỏ mong muốn mạnh
mẽ được phối hợp với Trung
Quốc để đạt được quan hệ
thương mại, thực hiện trên cơ sở công
bằng, b́nh đẳng thực sự.
Sự mất cân bằng thương
mại hiện nay là không thể chấp nhận
được. Tôi không đổ lỗi cho Trung
Quốc hay bất kỳ nước nào khác, dù có
rất nhiều nước, v́ đă lợi dụng nước
Mỹ trong vấn đề thương mại. Nếu
các đại diện của họ có thể b́nh an vô
sự với điều này, họ chỉ đang làm
việc của ḿnh. Tôi ước ǵ chính quyền trước
đây của Mỹ nh́n thấy những ǵ đang
diễn ra và làm điều ǵ đó. Họ không làm,
nhưng tôi sẽ làm.
Từ
hôm nay trở đi, chúng ta sẽ cạnh tranh một cách
công bằng và b́nh đẳng. Chúng tôi sẽ không
để nước Mỹ bị lợi dụng thêm
nữa. Tôi
sẽ luôn đặt nước Mỹ lên hàng đầu,
như cách mà tôi mong muốn tất cả các bạn
trong hội trường này đưa tổ quốc ḿnh
lên trên hết.
Mỹ sẵn sàng phối hợp với từng lănh
đạo trong hội trường này hôm nay để
đạt được thương mại cùng có
lợi mang lại lợi ích cho cả nước
bạn lẫn nước tôi. Đó là thông điệp
mà tôi muốn truyền tải ở đây.
Tôi sẽ kư các thỏa thuận
thương mại song phương với bất
cứ quốc gia Ấn Độ - Thái B́nh Dương
nào muốn trở thành đối tác của Mỹ và
sẽ tuân thủ nguyên tắc thương mại công
bằng và có đi có lại. Điều chúng tôi không
tiếp tục làm là tham gia vào những thỏa
thuận lớn trói tay nước Mỹ, ảnh hưởng
đến chủ quyền, cũng như khiến
việc thực thi điều đó một cách có ư
nghĩa trở nên bất khả thi trong thực tế.
Thay vào đó, chúng tôi sẽ thương thảo trên cơ
sở tôn trọng lẫn nhau và cùng có lợi. Chúng tôi
sẽ tôn trọng độc lập và chủ quyền
của các bạn. Chúng tôi muốn các bạn mạnh
mẽ, thịnh vượng và tự tin, giữ
vững bản sắc lịch sử và vươn
tới tương lai. Đó là cách chúng ta cùng
thịnh vượng và tăng trưởng, trong
mối quan hệ đối tác với giá trị
thực tế và lâu bền.
Nhưng
để cái mà tôi gọi là giấc mơ Ấn Độ
- Thái B́nh Dương này trở thành hiện thực,
chúng ta phải đảm bảo rằng tất cả
cùng chơi theo luật, vốn là điều họ không
làm vào thời điểm hiện nay. Những
nước tuân thủ luật chơi sẽ trở thành
đối tác kinh tế gần gũi nhất của
Mỹ. Những ai không làm
được như vậy có thể chắc chắn
rằng Mỹ sẽ không c̣n nhắm mắt làm ngơ
cho những hành động vi phạm, lừa gạt hay
xâm lược kinh tế. Những ngày đó đă qua
rồi.
Chúng tôi sẽ không tiếp
tục dung thứ cho hành vi ăn cắp quyền sở
hữu trí tuệ một cách trắng trợn. Chúng tôi
sẽ đối đầu với những thủ
đoạn ép buộc các doanh nghiệp trao công nghệ
cho nhà nước và buộc họ phải tham gia vào các
liên doanh để đổi lấy quyền tiếp
cận thị trường.
Chúng tôi sẽ đối phó với t́nh trạng
trợ cấp quy mô lớn cho các ngành công nghiệp thông
qua những doanh nghiệp nhà nước lớn vốn
đẩy các đối thủ tư nhân ra khỏi
cuộc chơi, điều vẫn thường xuyên
xảy ra.
Chúng
tôi sẽ không tiếp tục im lặng khi các công ty
Mỹ bị những đối thủ được
nhà nước hậu thuẫn nhắm tới v́
lợi ích kinh tế, dù là thông qua các cuộc tấn công
mạng, gián điệp kinh tế, hay các thủ đoạn
phản cạnh tranh khác. Chúng tôi
sẽ khuyến khích tất cả các nước
cất lên tiếng nói khi các nguyên tắc về b́nh
đẳng và có đi có lại bị xâm phạm.
Chúng tôi biết nước Mỹ có lợi ích trong
việc xây dựng quan hệ đối tác ở
một khu vực đang trở nên phát đạt,
thịnh vượng và không phụ thuộc vào bất
cứ ai.
Chúng tôi sẽ không đưa ra quyết định
v́ mục đích quyền lực hay bảo trợ. Chúng
tôi sẽ không bao giờ yêu cầu các đối tác
từ bỏ chủ quyền, quyền riêng tư và
sở hữu trí tuệ, hay hạn chế hợp đồng
đối với các công ty quốc doanh.
Chúng
tôi sẽ t́m cơ hội cho các công ty tư nhân
Mỹ hợp tác với công ty của các bạn để
tạo ra việc làm, của cải cho tất cả chúng
ta. Chúng tôi t́m kiếm đối
tác mạnh, không phải đối tác yếu. Chúng tôi
t́m kiếm làng giềng mạnh, không phải hàng xóm
yếu. Trên tất cả, chúng tôi t́m kiếm t́nh
hữu nghị và không mơ về sự thống
trị.
V́ lư do này, chúng tôi đang tái tập trung vào những
nỗ lực phát triển đang có. Chúng tôi kêu
gọi Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Phát triển
châu Á hướng nỗ lực của họ vào đầu
tư cơ sở hạ tầng chất lượng cao
để thúc đẩy tăng trưởng kinh
tế.
Mỹ cũng sẽ thực hiện phần công
việc của ḿnh. Chúng tôi cũng cam kết cải cách
các thể chế tài chính phát triển để chúng
có thể khích lệ tốt hơn các khoản đầu
tư từ lĩnh vực tư nhân vào nền kinh
tế của các bạn, và cung cấp những phương
án mạnh thay thế các sáng kiến do nhà nước
định hướng vốn gắn liền với
nhiều ràng buộc.
Trong
những năm gần đây, Mỹ đă nhiều
lần nhắc nhở rằng an ninh kinh tế không
chỉ đơn thuần liên quan đến an ninh
quốc gia. An ninh kinh tế chính là an ninh quốc gia.
Điều đó rất quan trọng với sức
mạnh quốc gia của chúng ta.
Chúng tôi cũng biết rằng sẽ không có sự
thịnh vượng lâu dài nếu chúng tôi không dám
đối mặt với những mối đe dọa
nghiêm trọng đối với an ninh, chủ quyền
và sự ổn định mà thế giới hiện
nay đang đối diện.
Đầu tuần này, tôi đă phát biểu trước
quốc hội tại Seoul, Hàn Quốc và kêu gọi
tất cả các quốc gia có trách nhiệm đoàn
kết trong việc tuyên bố rằng: mọi bước
đi của chính quyền Triều Tiên trong việc tăng
cường kho vũ khí đều là một bước
đi đến nguy hiểm ngày càng lớn hơn. Tương
lai của khu vực này và những người dân
tốt đẹp tại đây không thể bị ḱm
giữ như những con tin cho những tưởng tượng
méo mó về các cuộc chinh phục bạo lực và hăm
dọa hạt nhân của nhà độc tài.
Hơn nữa, chúng ta phải tôn trọng các nguyên
tắc đă đem lại lợi ích cho tất cả
chúng ta, như tôn trọng thượng tôn pháp
luật, các quyền cá nhân, tự do hàng hải và trên
không, bao gồm các tuyến vận chuyển mở. Ba
nguyên tắc này tạo ra sự ổn định và xây
dựng ḷng tin, an ninh, và thịnh vượng giữa các
quốc gia có cùng chí hướng.
Chúng ta cũng phải giải quyết dứt khoát
những mối đe dọa khác đối với an
ninh và tương lai của con cái chúng ta, như
tội phạm, buôn người, ma túy, tham nhũng,
tội phạm mạng và việc bành trướng lănh
thổ. Như tôi từng nói nhiều lần: Tất
cả những người văn minh phải cùng nhau
đẩy lùi những kẻ khủng bố và các
phần tử cực đoan khỏi xă hội, chặn
đứng nguồn hỗ trợ về tài chính, lănh
thổ và tư tưởng của chúng. Chúng ta
phải ngăn chặn chủ nghĩa khủng bố
Hồi giáo cực đoan.
V́ vậy, chúng ta hăy cùng nhau làm việc để có
một Ấn Độ Dương - Thái B́nh Dương
hoà b́nh, thịnh vượng và tự do. Tôi tin tưởng
rằng, cùng nhau, mọi vấn đề chúng ta nói
đến ngày hôm nay đều có thể được
giải quyết. Mọi thách thức mà chúng ta phải
đối mặt đều có thể vượt qua.
Nếu chúng ta thành công trong nỗ lực này, nếu chúng
ta nắm bắt được cơ hội ngay trước
mắt và đặt sự hợp tác làm nền
tảng vững chắc v́ lợi ích của người
dân, chúng ta sẽ đạt được mọi
thứ chúng ta ước mơ cho các quốc gia và cho
con cái.
Chúng ta sẽ có được một thế giới
của các quốc gia mạnh mẽ, chủ quyền và
độc lập, phát triển trong ḥa b́nh và thương
mại với nhau. Đó sẽ là nơi chúng ta có
thể xây dựng nhà cửa và nơi các gia đ́nh,
doanh nghiệp và con người có thể phát triển.
Nếu chúng ta làm được điều này, khi nh́n
thế giới vào nửa thế kỷ tới, chúng ta
sẽ ngạc nhiên trước cḥm sao xinh đẹp
của các quốc gia – mỗi nước đều
khác biệt, có nét độc đáo riêng và tất
cả đều tỏa sáng đầy tự hào trong
khu vực này. Cũng giống như khi chúng ta nh́n vào
các ngôi sao trên bầu trời đêm, khoảng cách
thời gian sẽ làm cho hầu hết những thách
thức chúng ta phải đối mặt và nhắc
đến ngày hôm nay trở nên rất nhỏ bé.
Nhưng điều không nhỏ sẽ là những
lựa chọn lớn mà tất cả các quốc gia
sẽ phải đưa ra để giữ cho các ngôi
sao luôn sáng tỏa sáng rực rỡ.
Ở Mỹ - cũng giống như
mọi quốc gia đă chiến thắng và bảo
vệ chủ quyền của ḿnh, chúng tôi hiểu
rằng không có ǵ quư giá như quyền lợi
đương nhiên của công dân, sự độc
lập quư giá và sự tự do.
Lư tưởng đó đă
dẫn dắt chúng tôi trong lịch sử nước
Mỹ. Lư tưởng đó đă thôi thúc chúng tôi hy
sinh và đổi mới. Và đó là lư do tại sao ngày
nay, hàng trăm năm sau chiến thắng của chúng tôi
trong Cách mạng Mỹ, chúng ta vẫn nhớ đến
lời của lời nhà lập quốc và là Tổng
thống thứ hai của nước Mỹ John Adams. Trước
khi từ giă cơi đời, người yêu nước
vĩ đại này được yêu cầu đưa
ra suy nghĩ trong dịp kỷ niệm 50 năm tự do
của Mỹ. Câu trả lời của ông là "độc
lập vĩnh viễn".
Đó là tinh thần cháy bỏng
trong ḷng người yêu nước và mọi quốc
gia. Nước chủ nhà Việt Nam không chỉ có tinh
thần đó trong 200 năm mà là trong gần 2000 năm.
Vào khoảng năm 40 sau Công nguyên, Hai Bà Trưng đă
đánh thức tinh thần của người dân vùng
đất này. Đó là lần đầu tiên người
dân Việt Nam đứng lên đấu tranh cho sự
độc lập và niềm tự hào của các
bạn.
Ngày nay, những người yêu nước, anh hùng
trong lịch sử nắm giữ những câu trả
lời cho những câu hỏi lớn về tương
lai và thời đại của chúng ta. Họ nhắc
nhở chúng ta là ai, sứ mệnh của chúng ta là ǵ.
Cùng với nhau, chúng ta có sức mạnh để nâng
người dân và thế giới lên những tầm
cao mới chưa từng có.
Hăy chọn tương lai của ḷng yêu nước,
thịnh vượng, niềm tự hào.
Hăy chọn thịnh vượng và tự do chứ không
phải nghèo đói và sự tôi tớ.
Hăy chọn một Ấn Độ Dương - Thái B́nh
Dương tự do và mở cửa.
Cuối cùng, đừng bao giờ
quên rằng thế giới có nhiều nơi, nhiều
giấc mơ, và nhiều con đường, nhưng không
có nơi nào như nhà ḿnh.
V́ vậy, v́ gia đ́nh, v́ đất
nước, tự do, lịch sử và v́ Chúa, hăy
bảo vệ tổ quốc của các bạn, hiện
giờ và măi măi về sau.
Cảm ơn các bạn. Chúa phù hộ các bạn. Chúa
phù hộ khu vực Thái B́nh Dương. Chúa phù hộ
nước Mỹ. Cảm ơn nhiều. Cảm ơn các
bạn.
Trích bài phân tích:
Mở đầu bài phát biểu, Tổng thống Trump
nhắc đến cơn băo vừa ập vào Việt
Nam.
Tổng thống Donald Trump nói chuyến đi này đến
vào một thời điểm đầy hứng
khởi với với Mỹ, nơi một làn sóng
lạc quan trải khắp đất nước.
"Tôi đến đây để chia sẻ tầm nh́n
về một Ấn Độ - Thái B́nh Dương
tự do và cởi mở", ông nói.
Tổng thống cho biết ông phấn khởi khi có
mặt tại APEC v́ cơ chế này giúp đạt
thịnh vượng.
Ông cho biết từ khi độc lập, Mỹ vô cùng
quan tâm khu vực này. Ông điểm lại một
loạt các dấu mốc lịch sử quan hệ
của Mỹ với các nước trong khu vực.
Năm 1784, tàu Mỹ đầu tiên đă tới Trung
Quốc với tư cách một nước Mỹ độc
lập. Tàu chúng tôi đă đến Singapore và
Philippines từ rất sớm. Năm 1880, Mỹ bắt
đầu quan hệ với Thái Lan.
"Chúng tôi hiểu rằng an ninh và thịnh vượng
của nước Mỹ phụ thuộc vào khu vực
này", Donald Trump nói.
Tổng thống Mỹ cho hay: "Những luồng gió
lạc quan mới đă tràn qua nước Mỹ. Tăng
trưởng kinh tế đă đạt 3,2% và sẽ c̣n
tăng. Tỷ lệ thất nghiệp ở mức
thấp nhất trong 17 năm qua, thị trường
chứng khoán đạt mức cao và cả thế
giới được nâng lên bởi sự đổi
mới của nước Mỹ. Chúng ta đă là
bạn bè đối tác liên minh trong khu vực Ấn
Độ - Thái B́nh Dương trong một thời gian
dài và Mỹ sẽ tiếp tục là bạn bè và đối
tác lâu dài hơn nữa trong khu vực này.
Vào những năm 1990, Việt Nam c̣n gặp nhiều khó
khăn, hiện nay, Việt Nam là một trong những
nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất trên
thế giới. Sinh viên Việt Nam đứng trong hàng
ngũ những sinh viên xuất sắc nhất trên
thế giới.
"Câu chuyện tương tự về sự
chuyển biến thần kỳ cũng xảy ra ở
khu vực này", ông Trump nói.
WEF đánh giá Philippines là 1 trong những nước
đă rút ngắn được khoảng cách về
giới trong lănh đạo chính trị lẫn kinh
tế.
Malaysia đă phát triển nhanh chóng trong vài thập
kỷ sau, trở thành một những nơi tốt
nhất để kinh doanh. Singapore, một đất nước
sinh ra đă phải sinh tốn, đă phát triển
thần kỳ bởi tầm nh́n và quản trị
của Lư Quang Diệu và con trai ông.
Hàn Quốc có thu nhập cao hơn nhiều nước
châu Âu.
Sự phát triển thần kỳ của Trung Quốc là
điều mọi người đều nhận
thấy, nhờ cải cách kinh tế và mở cửa
thị trường.
Hai lần ông nói về chuyến thăm Trung Quốc và
kết quả tích cực của chuyến thăm.
Nói về Nhật Bản, Tổng thống Donald Trump cho
rằng Nhật đă có một nền dân chủ năng
động, một điều kỳ diệu văn hóa
và công nghệ phát triển và văn hóa đặc
sắc.
Các nước làm được những điều
tuỵệt vời cho Ấn Độ - Thái B́nh Dương.
Ông khẳng định Ấn Độ - Thái B́nh Dương
là một thế giới mới bền vững.
Nói với các doanh nhân APEC, Tổng thống Mỹ
nhấn mạnh: "Đất nước của các
bạn chính là thành quả của các bạn và các
bạn phải bảo vệ. Các mối hợp tác
phải phụ thuộc vào tin tưởng qua
lại".
Chúng tôi ở đây để đề nghị
mọi người cùng làm việc để thúc đẩy
thịnh vượng và an ninh trong khu vực, để
mang đến mối quan hệ đối tác mới
với Mỹ trên toàn khu vực Ấn Độ - Thái
B́nh Dương.
Tôi rất vui được chứng kiến những
thành tựu mà các bạn đă đạt được
trong thập kỷ vừa qua. Việc các bạn ở
đây, cùng chung tay xây dựng khu vực này là điều
không thể tuyệt vời hơn...
Đây chính là những điều mà các bạn làm
được khi người dân thực sự làm
chủ tương lai của ḿnh...
Chúng ta ở Đà Nẵng để làm sâu sắc quan
hệ, chia sẻ và vinh danh những thành tựu của
chúng ta. Đà Nẵng trước đây từng là căn
cứ quân sự của Mỹ, nơi chứng kiến
nhiều người cả hai bên hy sinh trong chiến
tranh. Ngày hôm nay chúng ta không c̣n là kẻ thù nữa, TP
này đă đạt rất nhiều thành tựu...
Tôi vừa đi qua cầu Rồng, nơi này đă
đón rất nhiều bạn bè quốc tế. Đầu
những năm 1990, nửa dân số Việt Nam chỉ
sống với mức vài USD một ngày. Ngày hôm nay,
với một nền kinh tế cởi mở, Việt
Nam là một trong những nền kinh tế phát
triển nhất thế giới"...
"Chúng tôi muốn xây dựng mối quan hệ đối
tác dựa trên tôn trọng lẫn nhau, thúc đẩy
quan hệ với các nước trong khu vực Ấn
Độ - Thái B́nh Dương. Chúng tôi phải t́m
kiếm các quan hệ thượng mại dựa trên
nguyên tắc công bằng và có đi có lại, mong
đợi các nước đối tác tuân thủ các
nguyên tắc. Tôi kỳ vọng các thị trường
mở cửa từ cả hai phía.
Chúng tôi tự hào là thành viên của cộng đồng
kinh tế dưới mái nhà chung Thái B́nh Dương.
Chúng ta là bạn bè, đối tác, đồng minh
ở Ấn Độ - Thái B́nh Dương suốt
một thời gian rất dài. Câu chuyện về khu
vực này trong những thập niên gần đây là câu
chuyện về những ǵ có thể trở thành
hiện thực khi chúng ta làm chủ chính tương
lai của ḿnh.
Khi toàn khu vực như bầu trời sao, mỗi nước
sẽ là một ngôi sao sáng, mỗi người,
mỗi nền văn hóa, mỗi lối sống, mỗi
ngôi nhà. Các bạn, những người đi qua
sự chuyển ḿnh này hiểu được giá
trị của những ǵ bạn đạt được...
Chúng tôi sẽ không chịu những sự lạm
dụng thương mại và không công bằng như
thế này nữa, rất nhiều nước đă
hứa hẹn với nước Mỹ về cách thương
mại công bằng nhưng chúng tôi đă chờ đợi
lời hứa này rất lâu và ngày đó chưa bao
giờ đến. Ngày hôm nay đó là lư do tại sao
chúng tôi có mặt ở đây.
Bắt đầu từ hôm nay nước Mỹ sẽ
cạnh tranh trên cơ sở công bằng, b́nh đẳng,
nước Mỹ sẽ không để bị lợi
dụng. Tôi sẽ luôn đặt nước Mỹ lên
trên hết. Tôi cũng mong đợi các bạn trong khán
pḥng này đặt lợi ích của quốc gia bạn
lên trên hết. Đó là thông điệp tôi mong
muốn truyền tải với các bạn".
Cốt lơi của mối quan hệ đối tác
ấy là mối quan hệ thương mại.
Nhấn mạnh về thương mại công bằng,
Tổng thống Mỹ nói ông muốn các đối tác
sẽ tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc
và quy định như nước Mỹ.
"Chúng tôi cho phép ḍng chảy tự do vào nước
chúng tôi nhưng một số nước khác th́
lại không. Chúng tôi t́m kiếm sự hợp tác toàn
cầu nhưng đổi lại đă mất đi
sự cân bằng thị trường, khi mở cửa
thị trường quá đáng", ông nói.
Ông cho rằng sẽ không có thị trường hoàn toàn
tự do nếu chúng ta không có công bằng trong tiếp
cận thị trường.
"Đă lâu nay, công việc, công xưởng bị tước
khỏi nước Mỹ. Và người ta không tin tưởng
hệ thống thương mại toàn cầu. Chúng tôi
không dung thứ nữa. Chúng ta nói về việc cư
xử công bằng với nhau, nhưng việc đó chưa
từng xảy ra", ông nói.
Tổng thống Mỹ nói đó là lư do ông có mặt
ở đây hôm nay.
Ông cho biết ông vừa có chuyến công du Trung
Quốc hiệu quả. "Chúng tôi đă trao đổi
thẳng thắn về thương mại tự do. Tôi
đă nói rất rơ với Trung Quốc, thể hiện
sự mong muốn làm việc với Trung Quốc nhưng
thương mại phải được thực
hiện công bằng".
"Cách giao thương hiện nay là không chấp
nhận được. Tôi không chấp nhận các nước
lợi dụng Mỹ để tăng trưởng",
ông nói.
"Tôi không trách họ v́ họ chỉ đang làm
việc của ḿnh. Vấn đề là những người
tiền nhiệm đă không làm ǵ nhưng tôi th́
sẽ làm", ông nói. "Từ nay, chúng tôi sẽ
cạnh tranh trên một nền tảng công bằng. Nước
Mỹ phải đặt lên trước".
Tổng thống Mỹ nói với 2.000 doanh nhân APEC,
rằng ông đề nghị họ cũng như
vậy: Hăy đặt nước các bạn lên hàng
đầu
Tôi sẽ có thỏa thuận song phương với
bất cứ nước nào ở khu vực Ấn
Độ - Thái B́nh Dương nhưng họ phải
bảo đảm tuân thủ thương mại công
bằng.
Chúng ta sẽ giao thương trên cơ sở tôn
trọng lẫn nhau và v́ lợi ích chung.
Chúng tôi sẽ tôn trọng sự độc lập và
chủ quyền các nước. Đó là cách chúng ta
sẽ cùng nhau lớn mạnh.
Nếu giấc mơ Ấn Độ - Thái B́nh Dương
trở thành hiện thực. Chúng ta phải đảm
bảo mọi thứ dựa trên pháp quyền.
Ông nói đó là cách mà chúng ta có thể quan hệ thương
mại, dựa trên giá trị thực chất và lâu dài.
"Những nước tuân thủ sẽ là đối
tác của Mỹ, những nước không th́ Mỹ
sẽ không bao giờ quan tâm nữa. Những ngày cũ
đă qua", ông nói.
Tổng thống Mỹ tuyên bố "sẽ không im
lặng nếu công ty Mỹ bị tấn công bởi các
nhà nước trong các tṛ chơi kinh tế. Chúng tôi
khuyến khích các nước hét to lên khi nguyên tắc
công bằng bị đe dọa".
Chúng tôi t́m cơ hội để hợp tác, tạo
ra việc làm, tạo điề kiện cho khu vực tư
nhân hợp tác với chính phủ để tạo thêm
việc làm.
"Chúng tôi t́m kiếm những đối tác
mạnh, không phải đối tác yếu. Chúng tôi t́m
kiếm đối tác chứ không mơ về sự
thống trị.
Chúng tôi cũng sẽ cam kết cải cách và phát
triển thị trường tài chính. An ninh kinh tế
chính là an ninh quốc gia, đó là điều cốt
yếu". ông nói.
Ông cũng nhắc lại chuyến thăm đầu
tuần tại Hàn Quốc, nơi ông phát biểu trước
Quốc hội.
Theo đó, rằng mỗi bước đi của
Triều Tiên đang tiến gần hơn tới sự
nguy hiểm.
Chúng ta phải tuân thủ nguyên tắc như tôn
trọng pháp quyền, quyền cá nhân và tự do di
chuyển, tự do hàng không, hàng hải.
Chúng ta phải đối mặt với nhiều
hiểm nguy de dọa con cái chúng ta: tham nhũng, an ninh
mạng, buôn người. Hăy cùng hợp tác v́ mộ
Ấn Độ - Thái B́nh Dương thịnh vượng
và tự do.
Chúng ta có nhiều lựa chọn để chọn,
để những ngôi sao của chúng ta tiếp tục
tỏa sáng.
Mỹ cũng như mỗi quốc gia ở đây
đều hướng đến việc bảo vệ
chủ quyền. Chúng ta hiểu rằng không có ǵ quư hơn
độc lập chủ quyền.
Nhận thức đó đă đưa đường
chỉ lối cho chúng tôi trong suốt lịch sử
Mỹ, là nguồn động lực để chúng tôi
cống hiến và phát triển.
Và đó là lư do v́ sao ngày nay, sau hàng trăm năm
chiến thắng trong cuộc Cách mạng Mỹ, chúng tôi
vẫn khắc ghi những lời nói của những người
lập quốc. Như tổng thống thứ 2 trong
lịch sử Mỹ John Adams nói …. “Independence
forever”. Điều đó có ư nghĩa đối
với mọi quốc gia.
"Nước chủ nhà Việt Nam đă hiểu rơ
điều này không chỉ là 200 năm, mà là 2.000 năm
rồi, trong khoảng năm thứ 40 sau Công nguyên, hai
chị em người Việt Nam là Hai Bà Trưng đă
đứng lên khởi nghĩa chống ngoại xâm,
thức tỉnh tinh thần độc lập. Đó là
lần đầu tiên trong lịch sử mà người
dân Việt Nam đứng lên v́ nền độc
lập cũng như niềm tự hào của ḿnh.
Với sức mạnh của ḿnh, chúng ta hoàn toàn
biết ḿnh là ai và phải làm ǵ cùng nhau. Chúng ta có
đủ niềm tin và sức mạnh để cùng
nhau đi đến những tầm cao mới. Hăy cùng
nhau hướng đến tự do, thịnh vượng
và tương lai rộng mở....
Điểm cuối cùng tôi muốn nói: Trên thế
giới có nhiều nơi có ước mơ và con
đường nhưng không có nơi nào tốt như
là ở nhà ḿnh cả, v́ thế hăy v́ gia đ́nh
của chúng ta, hăy v́ đất nước của chúng
ta, v́ sự tự do, hăy v́ lịch sử, hăy bảo
vệ đất nước của chúng ta, ngôi nhà
của chúng ta và t́nh yêu của chính ta.
Xin cảm ơn các bạn".
Kết thúc bài phát biểu, Tổng thống Mỹ
Donald Trump gửi lời chúc tới các đại
biểu, người dân khu vực châu Á - Thái B́nh Dương,
nước Mỹ và người dân Mỹ.
|