XE HƠI ĐIỆN VINFAST VÀ NHỮNG CON GÀ MÁI GÁY Bảo B́nh 1 Trần Đỗ Cẩm Email: camtran11@gmail.com (được quyền trích đăng và phổ biến trên các cơ quan truyền thông)
|
Công
ty xe hơi điện (Electric Vehicle gọi tắt là EV)
Vinfast của Việt Nam bắt đầu “ra mắt”
(IPO - Initial Public Offering)) thị trường chứng khoán
Hoa Kỳ vào ngày Thứ Ba 15 tháng 8 năm 2023 dưới
tên viết tắt là VFS. Đây là một ngày đáng
nhớ v́ lần đầu tiên cổ phiếu (stock)
một công ty Việt Nam được công khai mua bán
trên “chợ” Wall Street đă đạt thành công
rực rỡ về mặt tài chánh ngay khi vừa
mới chào sàn. Đứng về mặt “yêu nước
thương ṇi”, người Việt trên khắp năm
châu bốn biển đều cảm thấy hănh
diện, cùng chung với một cái nhất khác nữa,
đó là hội tuyển bóng đá nữ Việt Nam
lần đầu tiên được góp mặt trong
giải World Cup 2023. Ai bảo xă hội chủ nghĩa dưới
sự lănh đạo anh minh của bác và đảng
lại không sản xuất được những anh hùng
liệt nữ làm rạng danh cờ đỏ sao vàng?
Cứ nh́n các cổ động viên đỏ tràn
ngập sân banh hay sàn chợ Wall Street NASDAQ th́ đủ
biết quốc dân ta oai dũng biết chừng nào!
Cảnh tượng tưng bừng giống như
vừa Đại Thắng Mùa … Hè ngay giữa ḷng kinh
đô tài chánh Wall Street của đế quốc Mỹ
hay hào hùng giống lúc các bộ đội gái dùng dép
râu lùa banh qua đường ṃn Hồ Chí Minh bên … Úc
& Tân Tây Lan! May mà chị em ta chưa đến
nỗi nổi hứng vui mừng đến tụt
cả quần như đă làm trước đây trên
sân cỏ! Tuy
nhiên, sau phút “hồ hởi” say men chiến thắng
“đột phá” thị trường, với quan điểm
một người đầu tư (investor), chúng ta
cần khách quan thẩm định về những thành
quả được phe ta ca tụng là “vượt
chỉ tiêu” của Vinfast , hay chính xác hơn, các chuyên
viên phân tích thị trường chứng khoán (market
analyst) nhận định thế nào về chuyến ra
mắt “chào hàng”, cùng dự đoán tương lai
của Vinfast sẽ bay bổng, nóng bỏng như đông
phương hồng hoặc trở thành “Vin… Phét”
hay VinF??k nếu nói đúng giọng Mỹ? Để
dễ dàng theo dơi và nắm vững những dữ
kiện căn bản, ta cần duyệt qua chặng
đường Vinfast đă cho là ngoạn mục chinh
phục thị trường chứng khoán Hoa Kỳ ra
sao. Thoạt
tiên, theo luật lệ, để có thể hợp pháp
bắt đầu bán cổ phần (IPO) trên thị trường
chứng khoán Hoa Kỳ, Vinfast đă phải hoàn tất
những giấy tờ tài chánh để làm thủ
tục ḥa nhập (merge) với một công ty vỏ
bọc đă hoạt động SPAC (Special Purpose
Acquisition Company) tên là Black Space Acquisition Co. Phải nh́n
nhận đây là một nước cờ cao (move)
rất áp đảo trước khi được ra chào
sàn, Nếu ra mắt bằng đường lối IPO
căn bản thông thường th́ phải qua các nhà băng
và chuyên viên thị trường kiểm tra kỹ lưỡng,
v́ vậy công ty phải tŕnh những văn kiện tài
chánh hợp pháp phức tạp để chứng minh
không phải là một công ty ma. Đường IPO
truye52n thống này đại đa số các công ty tư
bản thường dùng, rất sạch sẽ, quang minh
chính đại nhưng lại mất nhiều thời
gian chào hàng và chứng minh sự lương thiện.
C̣n đường thứ hai IPO bằng SPAC trước
đây bị cấm v́ bị coi là thiếu minh
bạch, nhưng bây giờ được hợp pháp hóa.
Đường này đơn giản, tối tăm nhưng
ngắn gọn hơn; chỉ cần t́m một SPAC, làm
giấy tờ hợp chung thành một là đă có
thể IPO ra thị trường. Phải nói với lư
lịch mù mờ xa lạ, lại muốn kiếm
tiền nóng trong thời gian ngắn, Vinfast chỉ có
thể IPO bằng SPAC. Theo thống kê, đa số
các công ty IPO qua ngả SPAC đều ôm tiền
kiếm được biến mất kiểu chụp
giựt, chỉ tồn tại trong một thời gian
ngắn. Theo
giấy tờ, khi ra mắt chào sàn, Vinfast sẽ phát hành
2.3 tỷ cổ phần (share), ra giá $10/share; như
vậy lượng giá thị trường (market value)
tức thời của Vinfast là 23 tỷ USD (2.3 tỷ
share x $10/share). Tuy nhiên, chủ công ty giữ lại 99%
share, chỉ bán ra 1% tức khoảng 23 triệu share.
Đây là bước đi cao thứ nh́ sau bước
SPAC IPO, v́ giá cả trên thị trường lên hay
xuống theo luật cung cầu. Nếu “hàng” (share) lưu
hành ít, tức là hiếm (cung ít) th́ giá sẽ cao.
Vinfast chỉ bán ra thị trường 1% số share
(gọi là số lưu hành nổi hay float) tức là
muốn tạo ra hiện tượng hàng hiếm để
bán được giá cao. Quả nhiên, giới tiêu
thụ (retail investors) đổ xô tranh nhau (cầu
nhiều) t́m hàng hiếm khiến giá càng lúc càng cao. Trước
khi thị trường mở cửa, khách hàng đă
đặt trước giá lên tới $22/share tức là
hơn gấp đôi. Hiện tượng kiếm hàng
hiến cứ tiếp diễn, cuối ngày khi thị trường
đóng cửa, giá đă lên tới $37/share tức là tăng
khoảng 270%. Đây là thành quả rực rỡ
hiếm có trên sân chơi NASDAQ cho một chuyến
mới chào sàn. Như vậy, với 2.3 tỷ cổ
phần, trị giá thị trường (market value)
của Vinfast ngay trong ngày đầu tiên đă lên
tới $85 tỷ USD (2.3 tỷ share x $37/share).
Để có thể so sánh và ấn tượng khái quát,
hăng xe nổi tiếng bán xe trên toàn trên thế
giới như Volkswagen trị giá thị trường
mới chỉ có 63.9 billion euros hay 69.7 billion USD và Ford
trị giá 48 tỷ USD. Vinfast mới chào đời
đă trị giá tới 85 tỷ USD quả là một thành
tích đáng nể. Nh́n các con số này chúng ta dù không
phải là chuyên viên tài chánh hay kinh tế gia cũng
nhận đă thấy có điều không ổn. Một
điều cần nói, trong ngày IPO, trị giá thị trường
của Vinfast là $85 tỷ USD, nhưng số này là
chỉ trên giấy tờ, v́ 99% số cổ phần
được giữ lại không bán hoặc không
được quyển bán nên vẫn chưa có
tiền mặt. Luật IPO quy định công ty phải
chờ trung b́nh khoảng 3 tới 6 tháng sau IPO tùy theo trường
hợp mới được bán cổ phần của
ḿnh; v́ vậy đại đa số $85 tỷ của
Vinfast mới chỉ mới là hàng mă! Giả sử như
trong ngày IPO, Vinfast chỉ bán được có 1 share giá
$100, th́ market value của Vinfast sẽ là 230 tỷ (2.3
tỷ share x $100) trên giấy tờ, nhưng tiền
mặt th́ chỉ có $100. Vậy Vinfast là công ty nào mà
đă lập kỳ tích như vậy? Nói
về lai lịch, Vinfast là một công ty được
thành lập (establish) năm 2017 tại Hải Pḥng,
Việt Nam, nhưng bản doanh (headquarter) lại
được đặt tại Singapore. Đây cũng
hơi lạ v́ thông thường, công ty thành lập
tại nước nào th́ đặt các cơ quan đầu
năo tại đó, trừ những trường hợp
ngoại lệ đáng kể như gặp khó khăn
về thuế má, luật lệ v.v…Rồi từ
Singapore Vinfast lại bán cổ phần trên thị trường
chứng khoán Hoa Kỳ cũng chẳng là điều
đơn giản v́ chính Singapore và ngay tại Việt
Nam cũng đă có thị trường chứng khoán.
Không phải nghĩ lâu, chúng ta cũng thấy rơ Vinfast
cũng đă khôn ngoan biết rằng đế
quốc tuy khó ngửi, nhưng $$$ Mỹ lúc nào cũng
thơm. Vinfast không phải là một công ty độc
lập mà là đơn vị chuyên kinh doanh về xe
cộ thuộc tổ hợp Vingroup do ông Phạm
Nhật Vượng sáng lập. Thật sự Vingroup
được ra đời từ Ukraine vào năm 1993
chuyên sản xuất những món ăn khô như ḿ gói,
tới năm 2000 mới theo Vượng về Việt
Nam. Tổ hợp Vingroup được coi là tập
đoàn kinh doanh quy mô nhất Việt Nam, có nhiều
đơn vị hay công ty chuyên về những ngành
nghề khác như Vinfast về xe cộ, Vinhomes về nhà
đất, VinSmart về điện thoại, Vincom
về các trung tâm thương mại v… Có thể nói
bàn tay của Vingroup rất dài có thể với tới
nhiều ngơ ngách miễn là kiếm ra tiền. Hai người
có thế lực nhất trong Vingroup là chủ nhân
Phạm Nhật Vượng và Phó Tổng Giám Đốc
Vingroup kiêm Chủ Tịch công Ty Vinfast Lê Thị Thu
Thủy. Sau đây là phần sơ lược lư
lịch của hai kiện tướng này. Để có thể xây dựng được một tổ hợp quy mô như Vingroup dưới chế độ Cộng Sản, ai cũng biết chủ nhân phải có nhiều nhiều liên hệ móc nối với quan chức chính quyền. Quả vậy, ông Vượng sinh năm 1968 tại Hà Nội, là con của một anh hùng binh đội pḥng không quân đội Bắc Việt, đă tham dự trận “Điện Biên Phủ trên không” trong thời gian phi cơ Mỹ thả bom Bắc Việt. Sau đó ông được gửi sang du học bên Nga, nhưng lại trở thành một chủ tiệm ăn tên Thăng Long tại Kharkov, Ukraine rồi dần dần chuyển sang kinh doanh sản xuất ḿ ăn liền dưới thương hiệu Mivina vào năm 1995, bán hàng trên nhiều quốc gia Đông Âu như Ba Lan, Romania, Tiệp Khắc, Đức v.v... Sau này ông bán công ty cho hăng Nestle của Thụy Sĩ rồi trở về Việt Nam phát triển tổ hợp Vingroup, kinh doanh ngành bất động sản, mở trung tâm du lịch... Vợ của ông Vượng là bà Phạm Thu Hương, một bạn đồng du học bên Nga. Phải công nhận ông Vượng là một doanh nhân có tài, bằng cớ là ông đă tạo dựng được cơ sở kinh doanh khá đồ sộ ở Ukraine; tuy nhiên muốn thành công tại Việt Nam, tài cũng vẫn cần nhưng chưa phải là điều kiện đủ. Điều quan trọng nhất là phải giao thiệp tốt với các viên chức quyền hành bằng các thủ tục “đầu tiên”. Đa số các đại gia tại Việt Nam đều dính dáng tới đầu tư nhà đất, bởi v́ nếu có tay trong quyền thế, có thể mua một bán ngàn, gần như nhờ chính quyền cướp đất của dân oan. Ông Vượng trở nên giầu có chủ yếu là nhờ kinh doanh bất động sản, có thời được gọi là Vượng “xi măng” tương tự như trong Nam có Dũng “ḷ vôi” tại B́nh Dương cũng làm giàu nhờ nhà đất, lợi dụng quen biết quyền thế. Lợi nhuận của các công ty nhà đất cũng đương nhiên phải kín đáo đi cửa hậu vào nhà các quan chức chính quyền đă tiếp tay hay kư giấy tờ… Như vậy, có thể nói phần lớn các đại gia kinh doanh chỉ là mặt nổi làm tiền cho các quan chức cầm quyền an toàn đứng sau. Việc kinh doanh của các công ty hợp pháp nhiều khi không cần lời lỗ, chỉ là một cách rửa và chuyển tiền hợp pháp ra nước ngoài, nhất là Hoa Kỳ. Nhân
vật quan trọng thứ hai trong Vingroup đang
được báo chí Việt Nam hết lời ca
tụng là nữ hổ tướng vừa ra tay đ̣i
lên sàn chứng khoán so găng với vua xe điện
Tesla Elon Musk, đó là bà Lê Thị Thu Thủy, chủ
tịch Hội Đồng Quản Trị (CEO) Vinfast
cũng chẳng phải tay vừa. Bà sinh năm 1974
tại B́nh Định có bằng MBA đại học
Quốc Tế Nhật Bản, từng giữ chức Phó
Chủ Tịch ngân hàng đầu Tư Lehman Brothers
tại thị trường Nhật, Thái Lan và Singapore là
những quốc gia phát triển vùng Đông Nam Á
nhiều năm liên tiếp từ 2000-2008. Sau đó bà
gia nhập Vingroup trong chức vụ Trưởng ngành Tài
Chính (CFO) thường được coi là quan trọng
thứ nh́ chỉ sau CEO. Sau đó bà là Phó Chủ
Tịch Vingroup và cuối cùng được trao phó
nhiệm vụ Tổng Giám Đốc VinFast mang xe điện
ra bán xứ người. Qua những nước cờ
bà đă đi trong việc từ tay trắng đưa
gần trăm tỷ đô la về cho Vinfast, phải thán
phục bà là một chuyên gia tài chánh bản lănh thượng
thừa dù chính hay tà. Thị trường tài chánh
ai cũng phải khen ngợi chị em Vinfast đă có
những cái mu (moves) ngoạn mục quá “đẳng
cấp”! Về
sản phẩm, Vinfast cho biết đă sản xuất 5
loại xe điện là Lux SA 2.0, Lux A 2.0, Fadil, President và
VF e34. Tại Hoa Kỳ, Vinfast đă tŕnh làng đợt
đầu 900 xe VF 8 và sẽ nhập thêm xe VF 9 mới hơn.
Giá xe Vinfast thay đổi tùy theo loại, nh́n chung không
quá khác biệt với cá xe điện (EV) đồng
loại trên thị trường, tuy nhiên, tầm
chạy xa của xe Vinfast chỉ vào khoảng 200 - 300
miles mỗi lần charge đầy b́nh, khá ngắn so
với các loại xe điện hiện hành trên
thị trường trung b́nh 400 miles. Một điều
đáng lưu ư là hai loại xe Vinfast sedan và SUV đều
thật sự dựa vào kỹ thuật của thế
hệ xe BMW F10 và F15, c̣n h́nh dáng lại do Italy vẽ
kiểu, nên nhiều người cho rằng xe Vinfast là
đứa con của cuộc “hôn nhân” giữa cha
Đức, mẹ Italy nhưng lại mang tên Việt. Người
ta thường nói trẻ lai là những đứa thông
minh, để thử coi con lai Vinfast lớn lên ra sao?
Việc thuê mướn được các công ty
ngoại quốc có tiếng tăm đầu quân cho ḿnh
cũng cho thấy CEO Thu Thủy bản lănh tài ba trong
việc điều hành. Năm
2023 này, Vinfast ước tính sẽ bán được
50,000 xe, nhưng cho tới nay đă quá nửa năm
mới bán được 16,000 xe đa số tại
Việt Nam, tức là chưa được 1/3 số
dự trù. Về giá cả, xe Vinfast VF8 đắt hơn
loại xe tương tự Tesla Model Y khoảng $7,000.
Tại thị trường chính Hoa Kỳ, theo thống
kê chính thức, Vinfast bán xe với nhịp độ không
“fast” như tên gọi. Cho tới tháng 5-2023 mới
chỉ có vỏn vẹn 128 xe VF8 được
đăng bộ tại Hoa Kỳ, phần lớn ở
California, nơi có nhiều cổ động viên
gốc Việt! Trong số này, rất có thể đa
số là tặng biếu xă giao. Tuy vậy Vinfast đang
xây dựng một nhà máy sản xuất EV tại
tiểu bang North Carolina, dự tính sản xuất
mỗi năm 150,000 xe. Về phẩm chất dư
luận của những chuyên viên hay cơ sở chuyên
chạy thử các loại xe hàng năm nhận định
không mấy thuận lợi về xe Vinfast. Tuy người
Mỹ rất khéo xă giao, thường “nương
tay” khi cần phải phê b́nh, nhưng họ đă
phải dùng những câu không nhẹ như xe Vinfast “chưa
sẵn sàng để lưu hành tại Hoa Kỳ” (Not
ready for America), hay nói trắng ra là chưa đủ tiêu
chuẩn về mọi mặt, hoặc “xe cần
cải thiện” tức là c̣n nhiều khuyết điểm
phải sửa chữa, hoặc trắng trợn hơn
“đây là cửa tử cho một công ty mới
ra ḷ” (fatal for the startup) hay ‘Đừng mua xe Vinfast 2023
VF8”. Một thử nghiệm gia người Mỹ
tốn công lặn lội sang tận Hà Nội thử
xe c̣n nặng lời hơn sau những trở ngại
triền miên về cả “phần cứng” lẫn
“phần mềm”, đă thẳng thừng nói “tôi không
bao giờ lái xe này nữa” (never drive it again). Người
khác có nhận định cảm thấy bị “say
xe” v́ ồn ào (noisy) và bị nhồi xóc dữ
dội. Về
triển vọng thành công “đột phá” thị trường
EV của xe như Vinfast khoe khoang, nhiều chuyên gia trong
ngành tỏ vẻ hoài nghi. Khi nói về thị trường
cho một sản phẩm mới ra ḷ chưa được
giới tiêu thụ quen mặt, ta bắt buộc
phải nói tới cạnh tranh, hay các “đối
thủ” hiện đang cùng bán một mặt hàng. Riêng
về ngành xe hơi điện, sự cạnh tranh
lại càng khốc liệt, dù chỉ để
chiếm một mẩu nhỏ của chiếc bánh EV.
Vậy đối thủ của Vinfast tại Hoa Kỳ
là những tay nào? Đầu tiên là hăng Tesla của tay
tổ ĺ lợm Elon Musk, người đượv coi
ls2 vua xe diện. Mấy anh chị Việt Nam từng buôn
bán, chạy hàng lậu hay quốc cấm, đa số
từ Miền Bắc xuất khẩu qua các nước
Đông Âu như Tiệp Khắc, Ba Lan. Romania… đều
là những trai tứ chiếng, gái giang hồ lăn
lộn bụi đời không ngán một ai kể
cả cảnh sát để kiếm tiền, nhưng
lần này nếu gặp Elon Musk là người từng
tuyên bố “sẽ thuộc địa hóa Hỏa
Tinh” (colonized Mars), lại cũng là chủ hăng Rocket
SpaceX, kiêm luôn giàn vệ tinh Starlink có tham vọng
“phủ sóng” trên mọi ngơ ngách của địa
cầu kể cả Ukraine. Tay chơi Musk này c̣n dám
bỏ ra 44 tỷ USD mua luôn công ty “chat” Twitter chỉ
v́ chủ hăng này là một ḱnh địch giám không
cho King Elon “chat” tự do trên mạng của ḿnh!
Kể ra, Vinfast cũng biết ḿnh biết người,
đă gọi đối thủ Elon là “người
khổng lồ” và cử nữ hổ tướng Thu
Thủy ra đối đầu cũng khá gọi là
kỳ phùng địch thủ. Đây là một
“kế sách” rất hiểm độc dĩ nhu
trị cương, rất có thể nữ hổ tướng
có đủ “vốn liếng” trở thành bà chủ
của cả Tesla sau này, nhưng trên thương trường
như chiến trường th́ hơi khác. Ngoài Tesla,
nay tại Hoa Kỳ cũng c̣n những hăng xe điện
sừng sỏ khác như Lucid. Rivian, Fisker,Valmo … đều
là những đối thủ nặng kư, lại có
hầu bao lớn cùng túi sâu v́ được các công
ty lớn vốn liếng hàng ngàn tỷ đô la như
Microsoft, Apple, Google … hợp tác tài trợ. Ngoài ra c̣n
mấy chục hăng xe điện cũng đang ngấp
nghé. Về phía quốc tế, có những hăng xe
nổi tiếng của Đức, Thụy Điển,
Nhật … đă và đang dành chiếm thị trường
Hoa Kỳ. Đó là chưa kể những hăng xe điện
lớn của đồng chí “sông liền sông, núi
liền núi” Trung Cộng như Nio, BYND, Li Auto, Xpeng … cùng
hàng chục hăng nữa ŕnh rập nḥm ngó. Cũng
cần đếm thêm đại đa số những hăng
sản xuất xe chạy xăng tăm tiếng trên toàn
thế giới như GM, Ford, Volvo, Volkswagen, Toyota Hyundai
… cũng đều chuyển sang làm xe chạy điện. Tóm
lại Vinfast trên giấy tờ khoe binh hùng tướng
mạnh diễn hành ra quân bài bản trông khá đẹp
mắt, nhưng trong một thị trường
“cắt cổ” (cut throat) như EV tại Hoa Kỳ,
chắc chắn sẽ có nhiều thương vong,
chỉ c̣n lại một vài sứ quân cứng cựa,
giống như trong thị trường xe xăng trước
đây chỉ c̣n lại GM, Ford, ngay tới number 3
Chrysler cũng coi như bị xóa sổ. Thương trường
cũng như chiến trường, vậy hy vọng
sống c̣n của Vinfast trong trận chiến EV sinh
tử này, Phàn Lê Huê nữ tướng có bao nhiêu hy
vọng? Đương nhiên, c̣n đứng được
là c̣n cơ hội. Người ta thường nói
tới 3 yếu tố tất thắng là “thiên
thời, địa lợi, nhân ḥa” quyết định
hơn thua thắng bại. Chúng ta thử phân tích xem
Vinfast hiện có được những yếu tố nào? Về
thiên thời, VinFast nhảy vào chiến trường
trong lúc trận đấu giữa các công ty EV đang
hồi cao điểm khi hàng chục, nếu không
muốn nói là hàng trăm công ty EV đang tranh dành nhau
như những con cá trong ao cạn đang chen chúc t́m chút
không khí thở chỉ để sống c̣n chứ
đừng nói tới chuyện gồm thâu lục
quốc, thống nhất sơn hà. Vinfast, dù núp dưới
bóng Vingroup cũng vẫn chỉ là một đống cát
không đáng kể trong sa mạc rộng lớn kể
cả về phần tài chánh lẫn kỹ thuật
chế tạo EV. Nói khác hơn, Vinfast chỉ là
giọt mưa giữa lúc trời mưa rào, không
thấm vào đâu. Qua địa lợi, chúng ta
thấy rơ ràng Vinfast đang xua quân viễn chinh nước
ngoài xa nửa ṿng trái đất, lạ nước
lạ cái, luật lệ khác nhau... Giả sử nữ
tướng mu (move) cao Vinfast nhờ vốn trời cho
đạt chút thượng phong được nằm
trên, th́ các tay chơi bản địa chỉ cần
bỏ ra ít tiền mua chuộc dân biểu, nghị sĩ
ban hành một đạo luật nhỏ thay đổi
cơ chế điều hành bất lợi cho Vinfast như
đánh thuế cao xe của công ty đặt bản
doanh ở ngoại quốc, hay chủ công ty phải có
quốc tịch Hoa Kỳ … thế là Vinfast phá sản.
Ngoài ra, việc chuyên chở xe làm ở nước ngoài
tới nội địa Hoa Kỳ cũng thêm tốn kém
và chẳng hề dễ dàng. Về nhân ḥa th́ ai cũng
thấy rơ, dân Mỹ dù ít kỳ thị, nhưng
rất hiếm trường hợp một công ty
ngoại quốc được dân Mỹ hoan hô và
ủng hộ nồng nhiệt. Tóm
lại. Vinfast thiếu cả 3 yếu tố tất
thắng, vậy kết quả phải là tất
bại. Đó là chưa kể, muốn có hy vọng
sống sót, một công ty mới ra đời c̣n
phải cần rất nhiều tiền vốn, ít
nhất đủ để hoạt động và phát
triển trong 5 năm đầu. Số vốn đầu
tư liên tục phải có này thường do các ngân
hàng tài trợ. Liệu Vinfast có đủ uy tín (credit)
để được tín nhiệm không? Tổng
kết với những yếu tố và nhận xét như
trên, chúng tôi thấy cơ hội thành công của
Vinfast tuy có nhưng rất mong manh. Thật ḷng, là người
Mỹ gốc Việt, đa số đều muốn
thấy quê cha đất tổ cội nguồn của
ḿnh được thành công và thăng tiến. Trường
hợp chào sàn của Vinfast khiến ta không khỏi liên
tưởng đến lần chào sân của đội
tuyển bóng đá nữ Việt Nam tại World Cup 2023
v́ hoàn cảnh của đôi bên khá tương tự. Vinfast
được chào sàn NASDAQ là cơ hội hiếm có
cũng như hội tuyển nữ Việt Nam
được vào ṿng chung kết World cup 2023. Các
cầu thủ Việt Nam c̣n rất nhỏ con nhẹ cân
so với đối thủ, tương tự như
Vinfast tuy xưng hùng xưng bá ở Việt Nam, nhưng
ra ngoài th́ vẫn chỉ là đứa bé bên cạnh người
lớn. Kinh nghiệm về kinh tế thị trường
của Vinfast vẫn c̣n nhiều thiếu sót, khác nàokỹ
thuật nhồi bóng của ta vẫn rất thô sơ.
Vậy mà cả đội bóng lẫn Vinfast đều
được các cổ động viên thổi
phồng như một bước tới trời.
Thủ môn Kim Thanh được các con gà mái đỏ
gáy là đă phá hỏng trái banh phạt đền
của tuyển thủ Mỹ lừng danh Alex Morgan, c̣n
Phàn Lê Huê Vinfast được gáy là sẽ hạ
gục Tesla Elon Musk!
Thật ra, được góp mặt trên các sàn
hay sân chơi quốc tế đă quá mức mong đợi,
đủ để tự hào, hănh diện. Thực
lực là như vậy, chúng ta phải công nhận
để học hỏi và tiến bộ. Kết
quả hội tuyển nữ Việt Nam thua cả 3
trận, thủng lưới 12 lần, không ghi
được một bàn thắng nào; khách quan nhận
xét, thàn tích này đă khá hơn giới mộ điệu
dự đoán. Giờ đây, trên sàn chơi chứng
khoán, rơ ràng thực lực của Vinfast, tuy đă
tiến bộ được góp mặt quốc tế,
nhưng vẫn c̣n yếu thua đối thủ rất
xa, hăy kiên nhẫn mà học hỏi th́ mới mong khá
được. Nếu cứ khoe khoang kiểu bác và
đảng như đưa nữ tướng ra để
đánh ngă người khổng lồ… th́ hậu
quả sẽ chẳng khác ǵ đội tuyển bóng
đá nữ 12 bàn không hỡ. Th́ ra, chế độ
cộng sản tới bây giờ vẫn chưa thức
tỉnh mở mắt. chỉ quen tuyên truyền
“hồng hơn chuyên” lừa bịp dân chúng, không
thể áp dụng trên sàn chơi quốc tế
được. Trở
lại với Vinfast, chúng tôi dự đoán, chỉ
trong một thời gian ngắn, giá share của công ty
sẽ xuống dưới $5 với nguy cơ có thể bị
xóa tên (de-list) trên thị trường chứng khoán. Dù
mong muốn tin tốt thế nào, sự thực cũng
vẫn là sự thực, không thể chối căi hay
bịp bợm như sẽ lập trận Điện
Biên Phủ tại Wall Street được. Câu hỏi
được đặt ra là: ai là những kẻ
thảm bại, ôm bao tiền rỗng (holding the bag) lang
thang về nơi vô định? Nhiều người chưa
rơ điều này. Kẻ thiệt tḥi thật sự là
những người đầu tư tin vào những
lời hứa hẹn hăo huyền của Vinfast, v́ khi giá
trị cổ phiếu không c̣n nữa th́ vốn
liếng đầu tư cũng ra đi. Chỉ có
những tay đầu nậu được lợi, v́
họ chẳng phải bỏ ra đồng nào, tự
nhiên có trong tay mấy tỷ shares, bán đi lúc giá
chỉ c̣n $1/share th́ cũng đă trở thành tỷ phú.
Dù có phải bỏ ra mấy trăm triệu đồng
để dàn cảnh, đóng kịch gạt gẫm thiên
hạ, vẫn c̣n lời chán. Điều này đă
xảy ra tương tự như Việt Cộng
hứa hẹn cơm no áo ấm, nhưng đại
đa số Việt Nam bị phá sản trắng tay,
chỉ các đầu nậu thủ trưởng
trở nên giàu có tiền muôn bạc tỷ. Mật càng
ngọt, ruồi chết càng nhiều. Muốn tránh
phỏng tay th́ đừng chơi với lửa, không
muốn bị lừa bịp th́ đừng dính líu
tới cộng sản, c̣n nếu không muốn mất
tiền th́ tránh xa Vinfast! Tin thị trường ngày
Thứ Tư 16 tháng 8 nghĩa là chỉ một ngày sau
IPO, share của Vinfast đă sụt xuống $10, nghĩa
là ai mua share lúc IPO đă bị mất 30%. Ngày hôm sau
Thứ Năm mất thêm $7 chỉ c̣n $20/share. Ngoài ra,
Vinfast giữ lại 99% số cổ phần là để
sau này bán dần khi cần tiền; khi số shares trên
thị trường nhiều thêm, giá sẽ xuống
trong lúc dư luận chung đối với Vinfast ngày càng
khắt khe bất lợi, cho thấy VFS sẽ không
ngừng tuột dốc trong tương lai. Nếu không
khéo lèo lái, rất có thể VinFast sẽ sớm
trở thành VinFét hay VinF??k! Người
ta thường nói khi gà mái gáy là báo điềm
bất thường cần phải thận trọng.
Quả vậy, lúc đám gà mái “kim cương đỏ”
gáy khoe khoang đánh chặn được quả
phạt đền trên sân cỏ, kết quả trông
thấy là đội tuyển được FIFA
được xếp hạng nhất “ngược”
trong 32 đội thi đấu. Bây giờ gà mái
Vinfast vừa cất tiếng đ̣i lên đài với
Tesla, ta phải “khẩn trương” đề pḥng
bị tán gia bại sản v́ mua stock VinFast VFS.
Trần
Đỗ Cẩm Austin
TX, 8/2023 |