Phan Văn Khải qua Mỹ |
Đầu tháng
5/2005 trong chuyến công du Úc châu và Tân Tây Lan, thủ
tướng Phan Văn Khải tiết lộ rằng
ông sẽ đại diện chính quyền Hà Nội
chính thức thăm viếng Hoa Kỳ trong tháng 6. Sau
đó ông thứ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ
Robert B. Zoellick khi đến viếng Hà Nội xác
nhận nguồn tin trên. Chương tŕnh sau đó
cho biết thủ tướng Phan Văn Khải
sẽ viếng Hoa Kỳ từ ngày 19 đến 25 tháng
6 và sẽ hội đàm với tổng thống Bush
hôm 21/6.
Chuyện ông Khải đi
Mỹ làm dân Việt Nam nhớ đến câu
chuyện khôi hài dân gian truyền tụng đầu
môi vào cuối thập niên 1990 sau khi đảng
Cộng sản Việt Nam ban bố t́nh trạng
cởi mở kinh tế v́ không c̣n lối thoát nào.
Nhưng mời ai vào bây giờ? Chuyện kể
rằng: Tổng bí thư Lê Duẫn nằm mộng
thấy một con ngựa đứng trên lưng
một con rùa. Sáng dậy ông Duẫn triệu
tập Bộ chính trị và mời thầy giải
mộng. Thầy cười nói, ngựa là Mă, rùa là
Quy. Mă Quy là “Mỹ qua”, vậy chúng ta chỉ
cần mời Mỹ qua là giải quyết bế
tắc. Duẫn nói, “Mỹ là nước lớn
thua ta nên tự ái không qua đâu”. Đêm sau
Duẫn lại nằm mộng thấy một con rùa
cỡi trên lưng một con ngựa. Lại mời
thấy đoán mộng. Thầy nói: dễ quá! Rùa là
Quy, ngựa là Mă. Quy Mă là “qua Mỹ”. Nếu
Mỹ không qua th́ ta qua Mỹ cầu viện vậy.
Viêc Khải qua Mỹ tháng 6
này là ứng mộng của quư nhân. Vậy Khải
đi cầu viện những ǵ?
Có hai vấn đề
nổi bật giữa hai nước là mậu
dịch song phương và an ninh, và quan trọng
nhất là an ninh. Các chuyện khác như các vụ
kiện mậu dịch về tôm cá, việc vào WTO là
những chuyện không có tầm quan trọng cho
một chuyến đi cầu viện. Muốn vào WTO
Việt
Mậu dịch song phương
giữa Hoa Kỳ và Việt
Vấn đề chính là an
ninh. An ninh cho Việt
Tại Úc phái đoàn
Việt
Nếu thực tế này
xẩy ra an ninh sườn phía đông của
Việt Nam bị đe dọa, và Việt Nam sẽ
mất một nguồn tài nguyên thiên nhiên vô giá và
sẽ trở thành miếng mồi ngon trước
sự bành trướng của Trung quốc. Đối
với Hoa Kỳ hệ lụy c̣n nặng nề hơn.
An ninh hạm đội Thái b́nh dương của
Hoa Kỳ không được bảo đảm, và
Nhật Bản, Đài Loan, Nam Hàn mất khả năng
bảo vệ. Nguồn dầu hỏa trong vùng Trường
Sa sẽ lọt vào tay một thế lực có thể
trở thành thù địch. Trong cơn sốt năng
lượng hiện nay dầu hỏa là một
yếu tố an ninh quan trọng bậc nhất
của Hoa Kỳ.
Đó là viễn ảnh không
thể chấp nhận đối với Việt Nam
và Hoa Kỳ. Hoa Kỳ đánh Cho
nên một sự hợp tác chiến lược
giữa Việt Nam và Hoa Kỳ là cần thiết, và
chuyến qua Mỹ lần này của Khải là
một chuyến đi lưỡng lợi. Mỹ quá
lớn để qua Việt Vậy
là Hoa Kỳ sẽ trở lại Việt
Cuộc hợp tác Việt-Mỹ
đầu thế kỷ 21 đánh dấu bởi
chuyến công du sắp tới của thủ tướng
Phan Văn Khải cũng không thể khác nếu không
muốn nó thất bại. Hoa Kỳ cần đến
với nhân dân Việt Ngày
20 tháng 1 năm 2005 khi đọc báo cáo về t́nh
trạng Liên bang trước
lưỡng viện quốc hội Hoa Kỳ,
tổng thống Bush long trọng nói với toàn thế
giới: “bất cứ
ai sống trong tuyệt vọng và dưới sự
áp bức nên biết rằng: Hoa Kỳ
không quên quư vị đang bị áp bức và
chúng tôi cũng không
tha thứ những ai đang áp bức quư vị. Khi
nào quư vị đứng đậy v́ tự do, có
chúng tôi bên cạnh quư vị.” (nguyên văn: who
live in tyranny and hopelessness can know: The United States will not
ignore your oppression, or excuse your oppressors. When you stand for
your liberty, we will stand with you.)
Nhân dân
Việt
Sự hợp tác chiến lược
giữa Hoa Kỳ và Việt Nam chỉ có thể mang
lại kết quả lâu dài là bảo vệ an ninh và
tài nguyên thế giới cho cả hai dân tộc
chừng nào chính quyền tại Hà Nội đại
diện đích thực cho nhân dân Việt Nam và huy
động được sự hậu thuẫn
của toàn dân Việt Nam. Và sức mạnh của
toàn dân chỉ có thể đến bằng con
đường dân chủ. Thực
tế là Việt Mỗi
nước trên thế giới có một con
đường riêng để tiến tới dân chủ
tùy theo điều kiện của nó. Con đường
dân chủ của Việt Điều
4 của bản Hiến pháp Việt Dân
chủ hóa là một tiến tŕnh dài. Một hệ
thống đa nguyên chính trị thông qua bầu
cử tự do cần thời gian để chuẩn
bị, và trong thời gian chuyển tiếp, những
người đang nắm quyền lănh đạo có
thể ban hành những biện pháp mang đến
sự công b́nh và ḥa giải trong xă hội. Tự
do ngôn luận và báo chí là điều tiên quyết,
tôn trọng nhân quyền căn bản và trả
tự do cho những người đang bị
cầm tù v́ tranh đấu cho tự do dân chủ, và
ban bố quyền tự do tín ngưỡng là
những chính sách khả dĩ có thể áp dụng.
Trong
những điều kiện đó, một chính
quyền dân chủ do dân bầu và v́ dân sẽ
xuất hiện và sẽ biến Việt Nam thành
một tích sản cho nền ḥa b́nh thế giới
và là một người bạn chiến lược
giá trị của Hoa Kỳ cũng như đối
với đối với các quốc gia lân bang có
thiện chí xây dựng ḥa b́nh. Ngày
21 tháng 6 năm 2005 sẽ là một ngày lịch
sử trong bang giao Việt - Mỹ nếu hai chính khách
George W. Bush đại diện Hoa Kỳ và
Phan Văn Khải đại diện cho đảng
Cộng sản Việt Nam đặt sự hợp tác
chiến lược trên căn bản đó. |