Saigon 

                               
Nguyễn minh Đức

      Tôi đi học và lớn lên tại Saigon . Từng hàng cây, từng nhịp cầu, bờ sông, công viên, góc chợ...khắc dấu trong lòng tôi nhiều kỷ-niệm. Làm sao tôi quên được buổi trưa tan trường, tôi đứng chờ Loan dưới dưới hàng me già đang rụng lá.

       Saigon cho tôi bài vở lòng của tình yêu, và Saigon cũng là nơi tôi ấp ủ bao nhiêu mộng mơ của tuổi trẻ. Tôi mong Saigon thanh bình để được nhìn từng bước chân Loan đi trên lá me bay....Nhưng rồi, Saigon dã không bình yên.....

       Saigon là thủ-đô ,trái tim của miền nam. Phát động cuộc xâm lăng vào nam bộ, Cộng sản miền bắc không ngừng tiến công vào Saigon bằng các mủi dùi : bao vây kinh tế, đột kích quân-sự, ám sát,khủng bố, đặt chất nổ, đánh phá tôn giáo, chính trị, văn hóa ...

       Mọi người đều biết, nếu Cộng sản chiếm được Saigon, ắt nhiên trái tim của chế đọ miền nam sẽ ngừng đập . Ai cũng nghĩ rằng, chính quyền Saigon sẽ dành nhiều đơn-vị quân đội tinh nhuệ  cấp sư-đoàn phòng thủ cho thủ đô. Người dân Saigon càng yên chí ngủ thoải-mái, vì chung quanh Saigon có các căn cứ quân-đội to lớn như Trường Bộ-binh Thủ-đức, Căn cứ Long bình, Trung-tam huấn-luyện Quang-Trung,Trại nhảy dù Hoàng hoa Thám, Căn cứ Quân-cụ, Công-binh, Căn cứ Không quân Tân sơn Nhất.....

       Đô đớc Chung tấn Cang được ông Thiệu bổ nhiệm làm Tư-lệnh Biệt khu Thủ đô kiêm Tổng trấn  Saigon ,Gia định. Tư lệnh phó là ông Đại tá Trần thiện Thành, anh ruột ông Thủ tướng Trần thiện Khiêm. Bộ tư lệnh BKTĐ đóng tại trại Le^văn Duyệt ,nằm trên đường Lê văn Duyệt. Ông Chung tấn Cang không có quân nhiều để bảo vệ thủ-đô như người ta lầm tưởng. Ông chỉ có võn-vẹn vài đơn vị Địa phương quân hoạt động trong lảnh thổ tỉnh Gia định. Lực lượng nòng cốt của Saigon là Cảnh sát.

       Lý do không có đơn vị quân-đội thiện chiến tại Saigon là do ông Thiệu sợ đảo chánh.Các hậu cứ của đơn vị bộ binh tác chiến được phối trí đóng xa Saigon.

Ông Thiệu  ra lệnh cho các đơn vị phải báo cáo về Saigon mọi cuộc di chuyển đơn vị từ cấp trung đoàn . Thủ tục này làm mất đi tính chất nhanh chóng của quân đội.

       Vắng mặt quân đội, an ninh của thủ đô chỉ còn lực-lượng Cảnh sát đãm nhiệm. Tết Mậu thân, Cộng sản tung quân xâm nhập Saigon ,Gia định. Cảnh sát dù hỏa lực yếu kém, đã can đảm chống trã mảnh liệt ngăn chận các đơn vị Cộng sản trong các ngày đầu. Quân độ vài ngày sau kéo về đẩy lui địch ra khỏi thủ đô.

       Năm 1971, tôi rời lực lượng Giang cảnh về phục vụ tại Bộ chỉ huy Cảnh sát quốc gia Thủ đô. Công việc bảo vệ Thủ đô vô tình do hai thành viên của Hải quân đóng góp, đó là ông Chung tấn Cang trên đầu nảo,và tôi trong phần hành của Cảnh sát. Ông Cang và tôi không có kinh nghiệm chiến trường nào trên bộ. Ông Cang có các sĩ quan bộ binh phụ tá như chuẩn tướnh Ly bá Hỷ, Đại tá Cổ tấn tinh Châu ...., tôi chỉ có các sĩ quan biên tập viên cảnh sát giỏi về tư pháp nhưng chưa có kinh nghiệm về quân sự. Về sau,có một sĩ quan Không quân thuyên chuyển đến làm việc chung với tôi, đó là đại úy Lâm quan Thân, cựu tùy viên của tướng Kỳ, và là em ruột của tướng Lâm quan Thi. Đại úy Thân tốt nghiệp khóa10 Đà lạt, có hình tướng và bộ râu trông hệt ông Nguyễn cao Kỳ. Cảnh sát Thủ đô có sĩ quan Hải quân là tôi cùng tàu bè Giang cảnh , nay lại thấy thêm có sĩ quan Không quân, ai cũng nghĩ rằng Cảnh sát sẽ trang bị phi cơ trực thăng điều hành giao thông như các nước phát triễn trên thế giới.

       Đơn vị xung kích nòng cốt của Cảnh sát là Biệt đoàn 5 và Biệt đoàn 22 Cảnh sát dã chiến.Biệt đoàn 5 CSDC  tăng phái cho Thủ-đô, Biệt đoàn 22 CSDC làm tổng trừ bị. Cả hai ông Chỉ huy trưởng Biệt đoàn CSDC đều từ Phủ Tổng thống đến . Biệt đoàn 22 CSDC có nhiều đơn vị trú đóng thường trực tại sân đá bóng Tao đàn ,nằm sát dinh Thống Nhất. Các đơn vị này sẳn sàng ứng chiến với lực lượng đảo chánh. Sân đá bóng Tao đàn thời ông Diệm là nơi tổ chức các buổi  Đại hội Sinh viên ,Học sinh toàn quốc, và là nơi học sinh đến tập thể dục,thể thao. Thời ông Thiệu,sân Tao đàn đìu hiu lặng lẽ,nhìn lên khán đài trơ trọi .....Những thân hình đẹp nhịp nhàng theo từng động tác trình diễn của các nam nử sinh viên ngày xưa ,nay không còn ở sân này nữa ....

       Tùy theo nhu cầu xử dụng, các đơn vị Cảnh sát dã chiến xuất quân với trang bị áo giáp, súng đạn tác chiến  ,hay trang bị lựu đạn cay, khiên ,ma trắc để trấn áp bạo động.

       Tổng số cảnh sát tại Saigon vào khoảng hai chục ngàn người phục vụ công việc chuyên môn như tư pháp, căn cước, tình báo, giao thông, .... Bộ tư lệnh Cảnh sát  ra lệnh trang bị vũ khí và đoàn ngủ hóa thành đơn vị tác chiến. Tại Bộ chỉ huy cảnh sát Thủ đô , ông Trang sĩ Tấn chỉ định tôi kiêm nhiệm chỉ huy 24 đại độ Cảnh sát doàn ngủ hóa này. Tôi đã tung các đơn vị này tuần tiểu ,hành quân khắp thủ đô.

       Làm sao bảo vệ an ninh lộ trình cho các yếu nhân như Tổng thống,Thủ tướng đi trong đô thành không bị bắn, không bị kẹt xe ? Ông Trần văn Hương ngồi xe hằng ngày từ đường Thống Nhất về dinh ,tại số 3 ,Bến Bạch Đằng, cạnh Bộ Tư lệnh Hải quân. Đoàn xe của ông vừa quẹo vào đường Cường Để đã bị một toán đặc công giả dạng phu xich lô bắn dử dội. Ông thoát chết . Ông tức giận ra lệnh dẹp các quán ăn trên đường Cường Để. Các quán ăn này rất ngon, Trần nhưÝ, Quý què, Phúc ngọng và tôi thường kéo các Dương cưu 2  từ các chiến hạm lên ăn sáng.  !

       Ban đêm, ông Hương về ngang Câu lạc bộ  Sĩ quan Hải quân tại cầu Liamone , ông  nghe tiếng nhạc, ông thấy nhiều người  trênbến sông,dưới sân tàu .... Ông ngại bị bắn thêm lần nửa, ông ra lệnh cấm tổ chức nhảy đầm tại Cau lạc bộ nổi cầu Liamone . Từ đó, ban đêm Cau lạc bộ Sĩ quan Hải quân vắng vẻ theo dòng nước sông Saigon. Các cô bé hậu phương xinh đẹp đổi hướng đi lên Câu lạc bộ Huỳnh hửu Bạc ,Tân sơn Nhất .

       Sau vụ dặc công bắn hụt ông Hương, các ông Thiệu, Khiêm, Hương, ...di chuyển bằng trực thăng từ tư dinh đến nơi làm việc, nên Cảnh sát không phải vất vả trong việc bảo vệ an ninh lộ trình cho các ngài !

       Saigon còn có ông Đô trưởng Đỗ kiến Nhiểu kiêm Chỉ huy trưởng Phân khu Đô thành. Văn phòng Đô trưởng và Bộ chỉ huy Phân khu tại Tòa Đô chính. Các ông Quận trưởng kiêm chi khu trưởng tại đô thành chỉ huy Nhân dân tự vệ canh gát phường ,khóm, cầu ,nhà đèn.... Chiều ngày 30 tháng tư, năm 75, nhân dân tự vệ tại vài quận đô thành còn nổ súng chống trả bộ đội .

       Cảnh sát Thủ đô có một toán Tháo gở chất nổ. Bình minh vừa ló dạng, nhân viên toán này có nhiều công việc làm , đa số việc làm này là đi nhặt lựu đạn của những kẽ vô danh vứt trong bãi rác, đôi khi còn kèm thêm thư tống tiền,tống tình....

       Tôi làm việc tại thủ đô lúc  sinh viên, Phật giáo chấm dứt phong trào hô hào xuống đường. Để phòng ngừa sinh viên bạo đông, một trung đội Cảnh  sát dã chiến đóng quân thường trực tại dại học xá Minh mạng,nơi xuất phát các cuộc xuống đường . Cho đến ngày miền nam thất thủ, khu dại học xá Minh Mạng hoàn toàn im lặng. Cảnh sát đã bóp chết tiếng nói của sinh viên, tiếng nói của tuổi trẽ  đầy lòng tha thiết với quê hương. Đàn áp sinh viên là xa lìa với tương lai đất nước .Sinh viên còn trẽ tuổi, còn sống dài lâu với quê hương,và quê hương sẽ là của tuổi trẽ chớ không phải của những ông già Trần văn Hương,Tôn đức Thắng,Phạm văn Đồng...

       Hai công tác quan trọng tôi đã làm trong thời gian làm việc là tái lập hệ thống cảnh sát cứu cấp trên hệ thống điện thoại số 17, và thành lập các toán cảnh sát tuần tiểu bộ .Mỗi toán tuần tiểu bộ gồm 1 cảnh sát sắc phục và hai cảnh sát dã chiến vỏ trang  tuần tiểu sâu vào các khu xóm chật hẹp, có đầy tệ đoan xã hội.

       Saigon hấp hối ....

       Sân khấu chính trị miền nam thường diễn ra trước tiền đình Quốc hội đường Tự do. Các cuộc biểu tình tập trung nơi đây trước khi kéo đi xuống chợ Bến thành. Để ứng phó với tình hình tại chổ, tôi thiết lập bộ chị huy nhẹ trên sân thượng cao ốc rạp ciné Rex. Từ cao điểm này, chúng tôi có thể quan sát mọi diễn biến để ứng dụng các biện pháp mạnh nhẹ.

       Cuối năm 1974, tình hình chính trị bổng nóng sốt . Cha Trần hửu Thanh phát động phong trào chống tham nhũng. Giáo dân phát xuất từ các khu vực Bắc kỳ di cư rầm rộ xuống đường . Khu vực Tân sa Châu trở thành trung tâm điểm chống chính quyền. Đồng bào di cư  là những người chống Cộng sản không nhân nhượng, nay họ đứng lên chống đối thật là bất lợi cho chính nghỉa miền nam. Bằng mọi phương tiện di chuyển, giáo dân từ Tân sa châu, ngả ba ông Tạ ...kéo về điểm tập trung trước Quốc hội. Được tin cấp báo, cảnh sát kéo ngựa sắt, kẽm gai cô lập khu vực Quốc hội, chợ Bến Thành, dồng thời ra lệnh cảnh sát giao thông hướng dẫn xe cộ không vào được trung tâm thủ đô. Dòng xe cộ ứ đọng,chợ búa vắng hoe, khói lựu đạn cay làm ứa nước mắt..... Saigon chìm trong cơn sốt.

       Hoàng-hôn phủ xuống bầu trời thủ đô, tiếng chuông nhà thờ kéo vội vả, giáo dân kéo về Tân sa châu. Nguyễn cao kỳ lên máy vi âm ủng hộ cuộc tranh đấu chống ông Thiệu. Từ trên nóc trường trung hoc , bốn chiếc loa phóng thanh suốt đêm các tâm thư chống tham nhủng của cha Thanh.

       Hai giờ sáng, chúng tôi được lệnh giãi tán biểu tình, duy trì trật tự tại trường trung học Tân sa châu.Khu vực đông dân cư không tiện giãi tán bằng lựu đạn cay, Cảnh sát dã chiến dàn đội hình tiến vào. Giáo dân từ lầu cao ném bàn ghế học trò, đá xanh, bắn kẽm gai bằng ná thun. ngăn chận. Vài cảnh sát bị kẽm gai bắn vào tròng mắt nằm dẫy dụa.

        Saigon có khoảng 40 tờ báo tư-nhân và hai tờ báo của chính phủ, một tờ của quân đội và một tờ của trung ương tình báo. Dân chúng Saigon có thị hiếu đọc tin của các báo đối lập. Chạy theo thị hiếu, người làm báo phải bươi móc chính quyền. Một số báo chạy theo thị hiếu khác thấp hơn là đăng tãi hằng ngày các chuyện khiêu dâm như chuyện "thầy chín củi "...Ông Hoàng đức Nhã Tổng trưởng Thông tin ra qui chế như: chủ báo phải nộp tiền ký quỹ,tich thu báo trước giờ phát hành,hạn chế phát thẻ mua giấy in. Một số chủ báo không tiền ký quỹ, hoặc bị tich thu báo nhiều lần vỡ nợ đóng cửa . Báo chí đồng loạt xuống đường biểu tình " ngày ký-giả ăn mày ".Cuộc biểu tình vĩ-đại .Chánh quyền ra lệnh Cảnh sát không được đàn áp bằng lựu đan cay,ma trắc, vì có phái đoàn Thượng viện Hoa kỳ đang quan sát tại Saigon.Các nghị sỉ Hoa kỳ đã tố giác cảnh sát đàn áp dân chúng. Ngày hôm trước,cảnh sát xuống chợ cầu ông Lảnh tìm mua roi mây đánh trẽ con làm vũ khí tấn công và tự-vệ. Để cuộc biểu tình không biền thành bạo động cướp phá, hôn 200 sĩ quan,cảnh sát viên phải vào bệnh viện cứu cấp.... Báo chí là phương tiện hướng dẫn dư luận, chánh quyền dã không khôn khéo với báo chí trong giai đoạn nghặt nghèo ...

        Trong những ngày Saigon gần hấp hối, các con rối chính trị đuợc tung ra phá rối. Đó là bà Huỳnh bá Thành , ni sư Huỳnh Liên,và các dân biểu Kiều mộng Thu, Hồ ngọc Nhuận, Hồng sơn Đông, linh mục Chân Tín..... Miền nam theo chế độ dân chủ,cảnh sát và toà án Saigon không thấy những người này có liên hệ nào với Cộng sản, họ chỉ đòi hỏi chánh quyền chống tham nhũng,nên tòà án không nhốt tù họ được. Cảnh sát đặc biệt có hai chiếc xe trang bị máy phóng thanh có công xuất lớn,ngụy trang thành xe bán mì gói . Mỗi khi bà Thu, ông Nhuận,ni sư Huỳnh Liên ...cầm loa phónh thanh hô hào, lập tức xe mì gói rao quảng cáo bán mì. Tiếng loa xe mì hiệu hai con cua ngon rẽ át mất tiếng loa chống ông Thiệu tham nhũng.......

        Ni sư Huỳnh Liên tay cầm loa,tay cầm chuổi bồ đề,theo sau có mười nử đệ tử phật y vàng bay phất phới. bà đang xông pha trận mạc, trong đám đông biểu tình có kẽ vô danh bỏ vào áo cà sa của bà và các nử đệ tử những trái mắc mèo .Bà bị ngứa nên bà cưởi áo cà sa chửi tục ....giửa chợ Saigon.

        Nghiệp đoàn Lao động Việt nam có trụ sở tại đường Lê văn Duyệt, chủ tich là ông Bửu,người có biệt danh là " vua không ngai ". Ông nhiều lần sang Hoa kỳ và được ông chủ tịch nghiệp đoàn lao động Hoa kỳ yểm trợ.Có nhiều người muốn làm Bộ trưởng phải đến nhờ ông tiến cử. Nộ các ông Trần thiện Khiêm đi xuống ,ông Thiệu nhờ ông Bửu thành lập nội các mới với hy vọng ông chủ tịch nghiệp đoàn lao động Hoa kỳ thích ông Bửu mà áp lực chánh quyền Hoa kỳ tiếp tục viện trợ miền nam. 

        Các tỉnh miền trung lần lựợt thất thủ, dân chúng ,binh sỉ ào ạt kéo về Thủ đô.Tránh cho Saigon không bị hổn loạn, tôi tổ chức hằng đêm hành quân cảnh sát bao vây một vùng rộng lớn có hơn ba ngàn cảnh sát tham dự. Để có đủ quân số,tôi xữ dụng các đai đội cảnh sát dã chiến, các đại đội cảnh sát đoàn ngủ hóa, các đại dội khóa sinh cảnh sát Vủng tàu, và tăng cường quân từ các dơn vị Cảnh sát 11 quận đô thành.... Dân chúng Saigon không phiền hà chúng tôi khi bị lục soát nhà, trái lại họ vui vẻ khuyến khích tinh thần binh sỉ. Cho dến ngày 30 tháng tư,Saigon không xảy ra hổn loạn nào .Về mặt kinh tế cũng không xảy ra tình tra;ng vật giá leo thang hay đầu cơ tích trử nhu yếu phẩm. Dân Saigon cảm thấy thương yêu nhau trước khi đại họa sắp đến với họ....

        Ông Thiệu từ chức giao quyền cho ông Hương.Trời Saigon đang nắng bổng một cơn mưa to chứ từng thấy trút xuống thủ đô, như khóc cho đất nước sắp chịu nghiệt ngả từ đây.Ngày hôm sau,Tòa Đại sứ Hoa kỳ điện thoại yêu cầu ông Thiệu ra đi khỏi Viet nam lập tức.Ông Thiệu cùng ba người tùy tùng thân tín gồm đại tá Cầm chánh văn phòng,đại tá Điền trưởng khối cận vệ,bác sỉ Minh y sỉ riêng được xe tòa đại sứ chở vào phi trường Tân sơn Nhất. Tại đây đã có sẳn  ông Trần thiện Khiêm và phái đoàn cùa dinh Thủ tướng chờ di tãn. Hai giờ sáng, hai chiếc phi cơ vận tải Hoa kỳ khẩn cấp bốc các yếu nhân miền nam đi Đài Loan. Một chiếc đáp xuống Đài Bắc,chiếc thứ nhì đáp xuống Đài nam. Ông Thiệu bơ phờ bước xuống phi trường với hành trang vỏn vẹn một chiếc sách tay Samsonite.

        Áp lực của phái đoàn Cộng sản tại hội nghị Bốn bên Tân sơn nhất đòi hỏi đích danh các tướng lảnh miền nam đang chỉ huy phải từ chức. Tại biệt khu thủ dô, Cộng sản yêu cầu thay thế tướng Nguyễn văn Minh và Chuẩn tướng Cảnh sát Trang sĩ Tấn . Chuẩn tứớng Hạnh thay thế Trung tướng Minh và ông Thẩm phán Mạnh thay thế ông Tấn . Ông Mạnh đến nhậm chức buổi sáng và từ chức ngay buổi chiều cùng ngày.

        Trận đụng dộ duy nhất xảy ra tại Long khánh. Sư đoàn 18 cầm chân địch vài ngày không tiếp viện đành thất thủ. Phi trường Tân sơn Nhất bị pháo kích ngày đêm trở thành tê liệt,không còn xử dụng được nữa.

        Quốc hội chỉ định Đại tướng Dương văn Minh làm Tổng thống . Ông Vũ văn Mẩu được ông Minh mời làm Thủ tướng cùng nội các thuộc thành phần thứ ba. Dân chúng hy vọng cuối cùng ông Minh sẽ nói chuyện với miền Bắc thành lập chánh phủ liên hiệp.

        Mọi hy vọng trở thành mây khói, ngày 28 tháng tư ,đơn vị tiền phương đặc công cộng sản  tiến công trung đội Cảnh sát dã chiến tại chân cầu xa lộ. Biệt đoàn 5 cảnh sát dã chiến tiếp viện đẩy lui địch.Trận chiến có tính cách thăm dò khã năng phòng thủ của ta,sáng ngày 30 tháng tư, cộng quân xử dụng chiến xa càn lướt qua tuyến phòng thủ cảnh sát vào thủ đô.

        Mười một giờ sáng ngày 29 tháng tư, Thủ tướng Vũ văn Mảo đột ngột tuyên bố trên đài phát thanh yêu cầu người Mỷ phải ra khỏi Viểt nam trong vòng 24 giờ. Dân Saigon nhôn nhao tìm đường xuống bến tàu di tãn...

        Buổi trưa ngày 29 tháng tư, tôi vừa bước vào nhà, chuông điện thoại reo vang. Bên kia đầu máy ,tiếng ông Trung tá Tạo,chánh văn phòng Tư lệnh Cảnh sát quốc gia : "Toi về nhiệm sở để đón ông Tư lệnh, ông Tư lệnh sẽ xuống kho 5 đón xà lan đi di tãn..." Nhiệm sở của tôi lúc bấy giờ là Cảnh sátThương cảng .Tôi dùng máy truyền tin gọi ông Thai văn Hưng chỉ huy phó CSGG Thươngcảng ra kho 5 chờ tiếp đón ông Bùi văn Nhu Tư lệnh Cảnh sát. Ông Nhu thấy xà lan đông người không dám đi ,ông trở về văn phòng và sau đó đi học tập cãi tạo.

        Thương cảng tràn ngập người,xe cộ. Hàng ngàn người chen chúc lên tàu .Không vị chủ tàu nào dám khởi hành. Họ sợ Cảnh sát Thương cảng bắt lại. Mọi người chờ tôi quyết định .

        Tôi nhìn thành phố,tôi nhìn dòng sông Saigon thân yêu lần cuối cùng rồi cố ngăn dòng nước mắt . Tôi kiểm điểm lại nhân viên hiện diện trên tàu: ông Hưng chỉ huy phó, ông Thành chủ sự tư pháp, ông Vạn chủ sự hành quân, ...... Tàu tách bến , theo sau đoàn thương thuyền lục đục ra đi.
    Saigon ơi, ba mươi năm qua , tôi vẫn chưa trở lại.....

trở lại