8
quốc gia yêu cầu Trung Quốc bồi thường
lên tới gần một trăm ngh́n tỷ USD v́
giấu dịch
Minh Thanh |
|
Trên thế giới đang nổi lên làn sóng mạnh
mẽ truy cứu trách nhiệm của Đảng
Cộng sản Trung Quốc trong trận đại
dịch virus Corona Vũ Hán.. Một số người cho rằng để
đ̣i bồi thường là vô cùng khó khăn, nhưng
một số chuyên gia đă đưa ra phương
án hiệu quả nhất và Hoa Kỳ đă bày
tỏ sự tin tưởng rằng ĐCSTQ sẽ
phải chịu trách nhiệm. Theo thông tin tổng hợp, tính đến ngày 29/4, đă có người dân và quan chức của 8 quốc gia đưa ra yêu cầu bồi thường đối với ĐCSTQ, với tổng số tiền gần một trăm ngh́n tỷ USD, tương đương với 7 năm GDP của Trung Quốc. 8 quốc gia này là: 1. Hoa Kỳ Vào ngày 21/4, Tổng chưởng lư bang Missouri, ông
Eric Schmitt đă đệ đơn kiện chính
phủ Trung Quốc, ĐCSTQ, Ủy ban Xây dựng Y
tế Quốc gia và Viện Virus học Vũ Hán. Ông
yêu cầu các đơn vị này phải bồi thường
về tính mạng và thiệt hại kinh tế cho bang
Missouri v́ đă gây ra dịch bệnh. Bang Missouri cáo
buộc Trung Quốc che giấu dịch bệnh,
khiến bang này chịu thiệt hại kinh tế ít
nhất là hàng tỷ đô la. Vào ngày 22/4, Tổng chưởng lư của
Mississippi, bà Lynn Fitch đă tố cáo ĐCSTQ lên Ṭa án
Liên bang v́ che giấu dịch bệnh và cáo buộc tích
trữ thiết bị y tế, yêu cầu ĐCSTQ
chịu trách nhiệm nhưng không đề cập
đến số tiền bồi thường. Vào ngày 18/3, cựu công tố viên của Bộ
Tư pháp Hoa Kỳ và là nhà sáng lập tổ
chức “Freedom Watch”, ông Larry Klayman đă đệ
đơn kiện tập thể gửi lên chính
phủ liên bang ở Texas, cáo buộc chính phủ Trung
Quốc, ĐCSTQ và Viện Virus học Vũ Hán đă
vi phạm hiệp ước quốc tế về vũ
khí sinh học và yêu cầu bồi thường 20.000
tỷ USD. Ông Klayman nói trong một tuyên bố: "Người
dân Trung Quốc là những người tốt, nhưng
chính phủ của họ th́ không và cần phải
bị trừng phạt nghiêm khắc". 2. Vương quốc
Anh
Vào ngày 5/4, Henry Jackson Society - nhóm chuyên gia
về chính sách đối ngoại của Anh đă
công bố một báo cáo chỉ ra rằng ĐCSTQ
đă vi phạm luật pháp quốc tế, gây ra
đại dịch toàn cầu và thiệt hại cho các
quốc gia. Phí tổn để ứng phó với kinh
tế của 7 nước công nghiệp lớn lên
tới 3,2 ngh́n tỷ bảng Anh. Báo cáo khuyến nghị cộng đồng
quốc tế truy cứu trách nhiệm của ĐCSTQ
và yêu cầu ĐCSTQ bồi thường thông qua 10 kênh
pháp luật quốc tế, bao gồm Ṭa án Công lư
Quốc tế, để duy tŕ trật tự và quy
tắc quốc tế. Số tiền của yêu
cầu bồi thường là 6.500 tỷ USD. 3. Ư
Vào ngày 21/4, Ư đă thành lập một trang web
thu thập chữ kư "Yêu cầu ĐCSTQ bồi thường".
Ước tính số người tham gia kư đă hơn
500.000 người và yêu cầu bồi thường
100 tỷ Euro (tương đương 108 tỷ USD). Hiệp hội bảo vệ quyền lợi người
tiêu dùng (Codacons) của Ư đang xem xét đệ
đơn kiện ĐCSTQ. Cortina d'Ampezzo, một khu
nghỉ mát trượt tuyết nổi tiếng ở
miền Bắc Italy, đă đệ đơn
kiện Bộ Y tế Trung Quốc và đ̣i bồi thường. 4. Đức
Vào ngày 15/4, tờ báo Bild của Đức đă đăng
một bài báo cáo buộc ĐCSTQ không tuân thủ nghĩa
vụ công bố thông tin của Tổ chức Y
tế Thế giới (WHO) và hành vi che giấu thông tin
đă vi phạm luật pháp quốc tế. Bild liệt
kê "hóa đơn virus" mà ĐCSTQ phải
chịu: khoản bồi thường của ĐCSTQ
cho các ngành công nghiệp khác nhau của Đức vào
tháng 3 và tháng 4 đă được tính toán chi
tiết. Tổng số tiền bồi thường
phải là 149 tỷ Euro (tương đương
160,2 tỷ đô la Mỹ). 5. Ai Cập
Vào ngày 7/4, luật sư Ai Cập Mohamed Talaat
đă đệ đơn kiện tại Đại
sứ quán Trung Quốc ở Cairo, kiện Chủ
tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh, yêu cầu
ĐCSTQ bồi thường thiệt hại 10.000
tỷ USD cho Ai Cập do dịch bệnh viêm phổi Vũ
Hán gây ra. 6. Ấn Độ
Hiệp hội Luật sư Ấn Độ
gần đây đă kiện chính phủ ĐCSTQ lên
Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc, yêu
cầu ĐCSTQ bồi thường 20.000 tỷ USD v́
che giấu dịch bệnh và gây ra đại dịch
toàn cầu. Hiện tại, vụ việc đă
được đệ tŕnh lên Ṭa án Liên bang Texas
để khởi tố. 7. Nigeria
Tờ Daily
Post của Nigeria đưa tin, đại diện nhóm
các luật sư Nigeria, ông Epiphany Azinge đă
đưa ra một tuyên bố vào ngày 25/4, nói
rằng các luật sư yêu cầu ĐCSTQ phải
bồi thường 200 tỷ USD để bồi thường
cho “thiệt hại về tính mạng, kinh tế,
chấn thương, khổ nạn, xă hội loạn
lạc, hành hạ về tinh thần và hủy
hoại cuộc sống hàng ngày của người
Nigeria". Ông Azinge nhấn mạnh rằng họ đă
đệ đơn kiện tập thể tố cáo
chính phủ Trung Quốc. "Chính phủ Trung Quốc
sẽ nhận được cáo trạng thông qua
đại sứ quán ở Nigeria". 8. Úc
Tờ The
Sun-Herald của Úc đưa tin rằng hơn
1.000 người Úc có kế hoạch đưa ra yêu
cầu bồi thường đối với ĐCSTQ.
Luật sư đi đầu kế hoạch này cho
biết số tiền yêu cầu bồi thường
vượt quá 10.000 tỷ đô la Úc (khoảng 6.500
tỷ USD). Ông Jeremy Alters, chiến lược gia
của Tập đoàn Luật Berman, nói rằng
nếu ĐCSTQ có phản ứng tức th́ trước
đại dịch, chắc chắn đă có thể
thay đổi toàn bộ phạm vi ảnh hưởng
của dịch bệnh đối với dân số toàn
cầu. Có khó để yêu
cầu bồi thường? Ngoại trưởng
Mỹ Pompeo: tự tin có thể khiến ĐCSTQ
phải trả giá
Một số người cho rằng việc yêu
cầu Bắc Kinh bồi thường là vô cùng khó khăn
và vụ kiện không thể thực hiện
được. Lấy hệ thống
tư pháp Hoa Kỳ làm ví dụ, các chính phủ nước ngoài được hưởng
quyền miễn trừ chủ quyền ở Hoa
Kỳ. Tuy nhiên, một số luật sư đă chỉ ra
rằng Quốc hội Hoa Kỳ đă tạo tiền
lệ cho việc miễn trừ nước ngoài. Cũng lưu ư
rằng một số đối
tượng truy tố không phải là chính phủ
Trung Quốc, mà là trực tiếp nhắm tới
ĐCSTQ, tránh vấn đề miễn trừ chủ
quyền. Tất nhiên, truy tố ĐCSTQ, có thể ĐCSTQ không đáp
trả đơn kiện hay phớt lờ phán
quyết của Ṭa án Quốc tế. Đối với
điều này, Giáo sư luật
quốc tế tại Đại học Chiến tranh
Hải quân Hoa Kỳ, ông James
Kraska nói với VOA rằng trong trường
hợp này, cách truy cứu trách nhiệm hiệu
quả nhất là mỗi quốc gia đối
chiếu Luật trách nhiệm nhà nước của
Luật pháp quốc tế mà tiến hành ‘tự tính
bồi thường’. Anh,
Hoa Kỳ và Úc đều đề xuất rằng nếu
ĐCSTQ không bồi thường, họ sẽ tịch thu
tài sản ở nước ngoài của các doanh
nghiệp Trung Quốc. Dân biểu Đảng
Cộng ḥa Hoa Kỳ Jim Banks cũng đề xuất
rằng để thu hồi khoản bồi thường
của ĐCSTQ, họ có thể xem xét không thanh toán
hầu hết các trái phiếu Kho bạc Hoa Kỳ mà
ĐCSTQ đă mua. Ngoại
trưởng Hoa Kỳ Pompeo nói trong một cuộc
phỏng vấn với Fox
News vài ngày trước rằng: "Tôi
rất tin tưởng rằng ĐCSTQ sẽ phải
trả giá cho hành động của họ, và
(lực lượng thúc đẩy cho việc này)
chắc chắn là từ Hoa Kỳ". Tại cuộc họp báo tại Nhà Trắng vào
ngày 27/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng cho
biết rằng số tiền bồi thường mà
Hoa Kỳ yêu cầu từ ĐCSTQ sẽ cao hơn
nhiều so với Đức. Ông nói: "Chúng tôi có nhiều cách để khiến
họ (ĐCSTQ) phải chịu trách nhiệm". Minh Thanh |