Hỏa tiễn liên lục địa Hà Dương Cự |
Hôm
Thứ Ba, 28 Tháng Mười Một, Bắc Hàn đă
phóng hỏa tiễn đạn đạo liên lục
địa (ICBM). Vậy lịch sử và cách hoạt
động của hỏa tiễn như thế nào,
nhất là vấn đề Bắc Hàn thử
nghiệm hỏa tiễn khiến cho Hoa Kỳ, Nam Hàn và
Nhật Bản rất lo ngại. Tại
sao Hoa Kỳ lại quan tâm tới hỏa tiễn
của Bắc Hàn Bắc
Hàn hiện đă có bom nguyên tử. Có hai vấn
đề, một là làm bom nguyên tử nhỏ lại
để có thể đặt lên hỏa tiễn và
hai là làm sao có thể bắn bom nguyên tử qua xứ
Mỹ được. Vai tṛ chuyên chở bom nguyên
tử là hỏa tiễn đạn đạo có
tầm xa. Hoa Kỳ rất quan tâm đến sự phát
triển về hỏa tiễn của Bắc Hàn. V́
nếu có hỏa tiễn đạn đạo tầm
xa th́ Bắc Hàn có thể tấn công tới các thành
phố của Hoa Kỳ. Vào
Tháng Bảy vừa qua Bắc Hàn bắt đầu
thử hỏa tiễn đạn đạo liên
lục địa (intercontinental ballistic missile, ICBM).
Hỏa tiễn này đă bay lên cao tới 2,500 cây
số và rơi cách nơi bắn khoảng 930 cây
số. Nếu Bắc Hàn hoàn thiện loại hỏa
tiễn này th́ chính phủ Hoa Kỳ phải t́m
biện pháp chống lại. Mấy
tháng trước Bộ Quốc Pḥng Hoa Kỳ đă
bắt đầu một chương tŕnh gọi là
Ballistic Missile Defense Review. Mục đích là làm sao
củng cố và tăng cường khả năng
chống lại hỏa tiễn để bảo
vệ nước Mỹ và đồng minh. Lịch
sử hỏa tiễn
Theo
nhiều nguồn lịch sử th́ Trung Quốc là
quốc gia đầu tiên dùng hỏa tiễn. Theo
mạng www.grc.nasa.gov,
có lẽ là t́nh cờ mà người Hoa khám phá ra
hỏa tiễn. Vào thế kỷ thứ nhất, người
Hoa đă phát minh ra chất nổ. Để có pháo
trong những buổi lễ họ đặt chất
nổ vào ống tre và ném vào đống lửa cho
nổ. Nhưng có cái không nổ mà xịt khói ra và
chạy ṿng quanh, đó chính là tiền thân của
hỏa tiễn. Năm
1232 được ghi nhận là năm đầu tiên
hỏa tiễn được dùng trong chiến tranh. Năm
đó trong một trận đánh với Mông Cổ quân
Trung Quốc đă đẩy lùi quân Mông Cổ
bằng những loạt mũi tên lửa bay. Về
sau Mông Cổ cũng bắt chước và chế
tạo ra hỏa tiễn. Từ đó có lẽ kỹ
thuật làm hỏa tiễn được truyền
qua Âu Châu. Trong các thế kỷ từ 13 đến 15
có nhiều thử nghiệm về việc dùng hỏa
tiễn nhưng không mấy thành công, có lẽ v́ không
kiểm soát được đường bay. Đến
thế kỷ thứ 17 th́ ông Isaac Newton đưa ra ba
định luật về sự chuyển động
của mọi vật. Từ đó các nhà khoa học
bên Âu Châu mới bắt đầu nghiên cứu
về hỏa tiễn một cách có khoa học. Năm
1792 quân Ấn Độ dùng hỏa tiễn đánh
thắng quân Anh. Sự kiện đó làm người
Anh bắt đầu nghiên cứu về hỏa
tiễn. Nhưng hỏa tiễn vẫn không được
hiệu quả nên không được dùng nhiều. Đầu
thế kỷ thứ 20, ông Robert H. Goddard làm nhiều
thí nghiệm về việc phóng hỏa tiễn. Ông là
người dùng nhiên liệu lỏng cho hỏa
tiễn. Hỏa tiễn đầu tiên của ông
Goddard bay lên được 12.5 mét và kéo dài có 2.5 giây.
Ông c̣n đóng góp rất nhiều vào kỹ thuật
phóng hỏa tiễn. Cơ quan NASA vinh danh ông Goddard
bằng cách đặt tên trung tâm chính về không
gian tại tiểu bang Maryland là Goddard Space Flight Center. Trong
Thế Chiến thứ 2, ông Wernher Von Braun là người
đứng đầu cơ quan nghiên cứu và phát
triển hỏa tiễn V-2 cho Đức Quốc Xă.
Chắc bạn cũng biết là V-2 đă gây kinh hoàng
cho dân Anh ở London v́ nó có sức tàn phá ghê gớm
và không có ǵ cản được. May mắn là V-2
được chế tạo vào cuối chiến tranh
nên không làm thay đổi cục diện cuộc
chiến. Sau
khi Đức Quốc Xă bị bại dưới quân
Đồng Minh, một số các nhà bác học bị
bắt theo Nga Xô, c̣n số khác, trong đó có ông Von
Braun, theo về Hoa Kỳ. Mặc dù là thuộc về
bên bại trận và đă chế tạo vũ khí tàn
phá Đồng Minh nhưng ông Von Braun và một số
bác học khác không bị đi tù “học tập
cải tạo” mà c̣n được chính phủ Hoa
Kỳ trọng dụng. Ông Von Braun trở thành giám
đốc của trung tâm Marshall Space Flight Center của
NASA và đă giúp Hoa Kỳ trở thành hàng đầu
về hỏa tiễn và không gian. Năm
1957, thế giới sửng sốt khi Liên Bang Xô
Viết phóng vệ tinh Sputnik I lên không trung. Năm sau
th́ Hoa Kỳ phóng được vệ tinh Explorer I.
Sau đó th́ kỹ thuật về hỏa tiễn càng
ngày càng tiến bộ và nhiều nước đă
phát triển được hệ thống hỏa
tiễn để phóng vệ tinh lên không trung. Đứng
đầu là Hoa Kỳ rồi tới các nước
Trung Hoa, Pháp, Ấn Độ, Nga Xô, Nhật Bản,
Do Thái, Iran và Bắc Hàn. Những
nước không có hỏa tiễn để phóng
vệ tinh mà muốn có vệ tinh th́ phải thuê
những nước khác để phóng vệ tinh lên.
Thí dụ như vệ tinh Vinasat-1 của Việt Nam
được phóng lên vào năm 2008 bằng hỏa
tiễn Arianne 5ECA của tổ chức Arianespace bên Âu
Châu. Hỏa
tiễn hoạt động ra sao
Nguyên
tắc của hỏa tiễn dựa vào định
luật thứ ba của nhà khoa học Isaac Newton. Định
luật đó phát biểu là: bất cứ một
lực nào đều có một lực phản lại
ngang sức và ngược chiều với lực
đầu tiên. Hỏa tiễn đốt nhiên
liệu để sinh ra một luồng hơi nóng và
phun mạnh ra phía sau và hỏa tiễn sẽ
được phản lực đấy ra phía trước. Động
cơ của hỏa tiễn khác với động cơ
phản lực của máy bay ở chỗ động
cơ hỏa tiễn không dùng không khí để đốt
nhiên liệu. Hỏa tiễn phải tự mang theo dưỡng
khí để đốt v́ lên không gian th́ không có dưỡng
khí. Có
hai loại hỏa tiễn, một loại dùng nhiên
liệu đặc và một loại dùng nhiên liệu
lỏng. -Nhiên
liệu đặc: Đây là loại có từ khi phát
sinh ra thuốc nổ, và dùng cho pháo thăng thiên hay pháo
bông. Nhiên liệu đặc gồm có nhiên liệu và
một chất ô-xi hóa (oxidant) trộn lẫn với
nhau và ép lại thành một bánh cứng. Một khi
được đốt cháy th́ sẽ cháy cho đến
hết, không có thể thay đổi sức đẩy
được. Tuy không điều khiển được
nhưng nhiên liệu đặc rất bền, không
phức tạp như nhiên liệu lỏng nên hỏa
tiễn nhiên liệu đặc có thể giấu kín
và sẵn sàng được khai hỏa một cách
nhanh chóng. -Nhiên
liệu lỏng: Loại này gồm có một chất
nhiên liệu và một chất ô-xi hóa (oxidizer) ở
thể lỏng. Hai chất này được hợp
lại trong buồng nổ và được đốt
cháy để sinh ra luồng khí nóng tuôn ra phía sau và
tạo ra phản lực đẩy hỏa tiễn
đi. V́ lượng nhiên liệu chảy vào
buồng nổ có thể cho tăng giảm hay tắt
mở nên hỏa tiễn loại này có thể điều
khiển được. Các
loại hỏa tiễn
Có
hai loại hỏa tiễn, một là hỏa tiễn
đạn đạo (ballistic missile), hai là hỏa
tiễn tầm thấp (cruise missile). -Hỏa
tiễn đạn đạo: Loại hỏa tiễn
này một khi đă dùng hết nhiên liệu th́ bay
tự do như viên đạn. Do đó mới có tên
là hỏa tiễn đạn đạo. Một khi
đă hết nhiên liệu th́ hỏa tiễn loại
này không thay đổi hướng đi. Đường
bay th́ tùy thuộc vào vận tốc và sức
nặng. Sau đó hỏa tiễn sẽ bị sức
hút của trái đất và rơi xuống mục tiêu. -Hỏa
tiễn tầm thấp: Loại hỏa tiễn này có
sức đẩy trong suốt hành tŕnh và có quỹ
đạo thấp hơn hỏa tiễn đạn
đạo rất nhiều. Loại này có thể
được điều khiển một cách rất
chính xác tới mục tiêu. Hỏa
tiễn trong tương lai Nhà
tỷ phú Elon Musk thành lập công ty SpaceX từ năm
2002 để phát triển kỹ thuật hỏa
tiễn. Ông Musk có một viễn ảnh là con người
sẽ lên Hỏa Tinh. (Hà Dương Cự)
|