Bloomberg: Mỹ diệt Huawei, chiến tranh lạnh công nghệ bùng nổ

Trà Giang

Trên Bloomberg, nhà phân tích Tim Culpan nhận định với việc Google và các công ty Mỹ “chia tay” Huawei, “chiến tranh lạnh công nghệ” Mỹ - Trung đã thực sự bùng nổ.

Sau khi Google tuyên bố đình chỉ các hoạt động kinh doanh với Huawei (bao gồm chuyển giao phần cứng, phần mềm và các dịch vụ kỹ thuật chính), đến lượt các nhà sản xuất chip như Qualcomm Inc., Xilinx Inc. and Broadcom Inc. thông báo ngừng cung cấp linh kiện cho công ty Trung Quốc.

Trên thực tế, trước đây kịch bản tương tự cũng từng xảy ra với công ty viễn thông Trung Quốc ZTE Corp. Do vi phạm lệnh cấm vận Iran, ZTE bị cấm mua các sản phẩm Mỹ. Lệnh cấm vận của chính quyền Washington đẩy ZTE đến bờ vực của sự sụp đổ trước khi được dỡ bỏ khi Mỹ và Trung Quốc đàm phán thương mại.

Bloomberg News cho biết một năm trước, Huawei đã lường trước nguy cơ bị Mỹ cấm vận và đã chuẩn bị kho linh kiện có thể dùng trong ít nhất 3 tháng. Điều đó cho thấy nhà sản xuất điện thoại lớn thứ hai thế giới hiểu rõ nguy cơ mà hãng này phải đối mặt lớn đến mức nào.

Huawei đối mặt với vô số khó khăn khi bị Mỹ cấm vận. Ảnh: Getty Images.

Hồi đầu tháng 5, hãng Counterpoint Research cho biết trong quý I/2019, doanh số điện thoại thông minh của Huawei lên tới 59,1 triệu máy, chiếm 17% thị phần toàn cầu, tăng 50% so với cùng kỳ năm ngoái. Huawei vượt mặt Apple để trở thành nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Samsung.

Ngoài ra, Huawei cũng được đánh giá là nhà phát triển công nghệ 5G hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, với chiếc “vòng kim cô Tôn Ngộ Không” mà chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump úp lên đầu, Huawei không còn cửa thực hiện tham vọng chiếm ngôi bá chủ làng di động toàn cầu, như nhận định của giới chuyên gia công nghệ và thương mại.

Vẫn còn một khả năng nhỏ là Mỹ và Trung Quốc nối lại đàm phán thương mại và đạt được một thỏa thuận. Khi đó, “vòng kim cô” trên đầu Huawei sẽ được dỡ bỏ. Tuy nhiên, nhà phân tích Culpan cho rằng kể cả vậy, chính quyền Trung Quốc cũng sẽ xác định rằng nước này không thể dựa vào công nghệ Mỹ.

Ông dự đoán chính quyền Trung Quốc sẽ đổ tiền ồ ạt để Huawei và các công ty công nghệ nội địa khác phát triển hệ điều hành điện thoại di động riêng, thiết kế chip riêng, phát triển công nghệ bán dẫn… và áp dụng các tiêu chuẩn công nghệ riêng.

Nhiều khả năng chính phủ Trung Quốc sẽ đổ tiền để Huawei phát triển hệ điều hành điện thoại riêng. Ảnh: Getty Images.

Nhà phân tích Culpan cho rằng khi đó, một “bức màn sắt (Iron Curtain) kỹ thuật số” sẽ hình thành, chia rẽ thế giới thành hai khu vực công nghệ hoàn toàn riêng biệt.

Tất nhiên Trung Quốc không dễ làm được điều này. Một phiên bản Trung Quốc của hệ điều hành Android sẽ không xứng “xách dép” cho hệ điều hành do Google phát triển. Chip viễn thông “Made in China” chắc chắn thua xa sản phẩm của Qualcomm và Xilinx về chất lượng.

“Nhưng chắc chắn chính phủ Trung Quốc sẽ không chấp nhận thất bại. Họ sẽ bơm tiền để đảm bảo ngành công nghiệp này thành công, và sẽ đốt rất nhiều tiền. Tiền không giải quyết được mọi vấn đề, nhưng qua thời gian, ngân sách Trung Quốc sẽ chinh phục được các thách thức để đảm bảo sản phẩm nội địa dùng được, dù không so sánh được với công nghệ Mỹ”, nhà phân tích Culpan dự báo.

“Vậy là chiến tranh lạnh công nghệ đã bùng nổ. Chiến thắng sẽ không thuộc về bên có lực lượng thiện chiến nhất, mà thuộc về bên có khả năng chịu đựng cơn đau thất bại trong thời gian dài”, ông Culpan nhấn mạnh.

Google giết chết tham vọng bá chủ toàn cầu của Huawei

Giới quan sát nhận định việc Google "nghỉ chơi" với Huawei là cú đòn giết chết tham vọng bá chủ thị trường điện thoại thông minh toàn cầu của hãng công nghệ Trung Quốc.

Theo Reuters, Google đã đình chỉ các hoạt động kinh doanh với Huawei, bao gồm chuyển giao phần cứng, phần mềm và các dịch vụ kỹ thuật chính. Trước đó, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định đưa Huawei vào "danh sách đen", nghĩa là các công ty Mỹ cần phải xin giấy phép bán sản phẩm cho tập đoàn Trung Quốc.

Như vậy, Google sẽ ngưng cung cấp các bản cập nhật Android, chấm dứt cấp phép truy cập vào các dịch vụ cốt lõi như Google Play Store, Gmail, YouTube cho thiết bị của hãng công nghệ Trung Quốc trong tương lai. Huawei sẽ chỉ có thể sử dụng phiên bản mã nguồn mở (miễn phí) của Android.

Người mua điện thoại Huawei sẽ không còn được trải nghiệm các tiện ích trên Android của Google.

Phản ứng lại, người phát ngôn của Huawei tuyên bố: "Chúng tôi đang đánh giá tác động từ cú đòn của chính phủ Mỹ giáng lên người tiêu dùng".

CNBC bình luận đây là đòn chí mạng đánh vào hoạt động kinh doanh toàn cầu của Huawei. Hãng công nghệ Trung Quốc phụ thuộc hoàn toàn vào Android khi bán điện thoại thông minh ở thị trường nước ngoài.

Trong phạm vi Trung Quốc, Huawei sử dụng một phiên bản Android tùy chỉnh, không có các ứng dụng cài sẵn của Google. Nhưng ở các thị trường bên ngoài Trung Quốc, điện thoại Huawei chạy hệ điều hành Android phiên bản đầy đủ, có tất cả các ứng dụng quan trọng của Google.

Thị trường quốc tế rất quan trọng với Huawei. Theo số liệu của Canalys, Huawei bán khoảng 49% số điện thoại của hãng ở thị trường nước ngoài. Tính theo thị phần toàn cầu, Huawei đang là nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Samsung.

Công ty Trung Quốc không giấu tham vọng trở thành bá chủ trên thị trường di động toàn cầu vào năm 2020. Nhưng việc Google "nghỉ chơi" khiến việc thực hiện tham vọng của Huawei trở thành nhiệm vụ bất khả thi.

“Đây là cú đòn giết chết tham vọng vượt Samsung tại thị trường toàn cầu của Huawei”, CNBC dẫn lời theo lời ông Nicole Peng, Phó chủ tịch phụ trách mảng di động của Canalys.

Ngoài Google, Huawei còn mua hàng loạt linh kiện quan trọng từ một số nhà cung cấp Mỹ. Danh sách "nhà cung cấp cốt lõi" của Huawei có 30 cái tên Mỹ. Theo Bloomberg, một số công ty Mỹ như Qualcomm và Intel đã ra thông báo nội bộ, cho biết sẽ ngừng bán sản phẩm cho Huawei cho đến khi chính phủ Mỹ có quyết định mới.

"Vòng kim cô" mà Nhà Trắng úp lên đầu Huawei đang phát huy tác dụng.

Trước đó, Huawei khẳng định đã lường trước và có sự chuẩn bị cho tình huống hiện tại. Hồi tháng 3, công ty Trung Quốc tuyên bố đã phát triển hệ điều hành riêng cho các sản phẩm công nghệ để phòng trường hợp không thể sử dụng các hệ điều hành của Google hay Microsoft.

Mới tuần trước, Nikkei Asian Review tiết lộ từ 6 tháng trước, Huawei thông báo với một số nhà cung cấp rằng hãng muốn chuẩn bị một kho linh kiện đủ dùng trong một năm để chuẩn bị cho tình huống xấu khi căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang.

Huawei có thể phần nào giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp Mỹ, nhưng không thể sống thiếu công nghệ Mỹ. Nhiều chuyên gia nghi ngờ khả năng phát triển hệ điều hành riêng của Huawei.

Ông Neil Shah, Giám đốc nghiên cứu hãng Counterpoint Research, nhận định Huawei sẽ phải dựa vào các cửa hàng ứng dụng bên ngoài Google Play với các điện thoại bán bên ngoài Trung Quốc. Bởi Google Play sẽ không được cài đặt sẵn trong điện thoại Huawei trên thị trường quốc tế.

"Như vậy, điện thoại Huawei sẽ gặp nhiều bất lợi so với các sản phẩm Samsung bởi chúng không có Google Play, không tải được các ứng dụng trên cửa hàng chính thức trong khi chất lượng ứng dụng của cửa hàng thứ ba là không đảm bảo. Điện thoại Huawei cũng sẽ không nhận được các bản nâng cấp phần mềm của Google", ông cho biết.  

Google, Intel, Qualcomm đồng loạt 'chia tay' Huawei

Một loạt công ty công nghệ Mỹ đã tuyên bố ngừng hợp tác với Huawei, sau khi sắc lệnh của chính phủ Mỹ cấm Huawei tham gia xây dựng mạng viễn thông được ký.

Theo Bloomberg, Google, Intel, Qualcomm, Xilinx và Broadcom đều sẽ tuân theo lệnh của chính phủ Mỹ và ngừng cung cấp linh kiện, công nghệ cho Huawei. Điều đó có nghĩa là Huawei sẽ không được sử dụng hệ điều hành Android cùng những thiết bị phần cứng, bản quyền công nghệ do các công ty Mỹ sở hữu.

Sắc lệnh được ký tuần trước nhằm mục đích cấm cửa các công ty gây nguy hại đến an ninh quốc gia bán sản phẩm vào Mỹ, cũng như cấm các công ty Mỹ bán công nghệ cho họ. Google là công ty đầu tiên đưa ra phản hồi về sắc lệnh này.

Huawei đang đứng trước thời điểm cực kỳ khó khăn bởi ảnh hưởng từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung. Ảnh: AP.

Theo nguồn tin thân cận của Reuters, Google đã đình chỉ một số hạng mục hợp tác với Huawei. Theo đó, Huawei sẽ không được tiếp cận các bản cập nhật Android trong tương lai, cũng như không được sử dụng các dịch vụ, ứng dụng của Google.

Google cho biết họ “đang tuân theo các sắc lệnh và xem xét lại cách tiến hành” đối với vấn đề này.

Bloomberg cho biết các công ty sản xuất chip bao gồm Intel, Qualcomm, Xilinx và Broadcom cũng đã ra thông báo nội bộ rằng họ sẽ tạm thời không bán linh kiện cho Huawei.

Nhà sáng lập Nhậm Chính Phi của Huawei mới đây cho biết công ty này đã chuẩn bị sẵn cho viễn cảnh bị các hãng công nghệ Mỹ quay lưng. Ảnh: Kyodo.

Đây là động thái đã được dự báo từ trước, và nó sẽ khiến cho Huawei phải khốn đốn. Công ty Trung Quốc này là nhà cung cấp thiết bị viễn thông lớn nhất thế giới, và nhà sản xuất smartphone lớn thứ 2.

Việc tuân theo lệnh của chính phủ và ngừng hợp tác với Huawei cũng ảnh hưởng không nhỏ tới các công ty Mỹ cũng như quá trình phát triển mạng 5G trên toàn thế giới.

Intel hiện là nhà cung cấp chip lớn nhất cho các máy chủ của Huawei. Qualcomm bán cho công ty Trung Quốc các bộ xử lý và modem trên nhiều mẫu smartphone. Xilinx cung cấp chip lập trình sử dụng trong thiết bị viễn thông, còn Broadcom cung cấp chip chuyển mạch, một linh kiện rất quan trọng.

“Huawei phụ thuộc rất nhiều vào các linh kiện bán dẫn của Mỹ và chắc chắn sẽ gặp khó khi không có các linh kiện này. Lệnh cấm của Mỹ sẽ khiến việc triển khai mạng 5G của Trung Quốc bị chậm lại cho tới khi hết bị cấm, đồng thời ảnh hưởng tới nhiều nhà cung cấp trên toàn thế giới”, ông Ryan Koontz, nhà phân tích tại Rosenblatt Securities nói với Bloomberg.

Trước đó, Huawei cho biết họ đã mua đủ số chip và các linh kiện quan trọng để duy trì hoạt động ít nhất 3 tháng. Các nguồn tin cho biết Huawei đã chuẩn bị cho một lệnh cấm từ giữa năm 2018, cùng lúc đó đẩy mạnh phát triển và thiết kế chip của riêng mình.

Những lãnh đạo của Huawei tin rằng công ty này giữ vị trí rất quan trọng trong quá trình đàm phán thương mại Mỹ - Trung, và họ sẽ tiếp tục hợp tác với công ty Mỹ nếu như đàm phán thành công.

Động thái mới của các công ty Mỹ có thể làm gia tăng căng thẳng, thậm chí tạo nên một cuộc “chiến tranh lạnh” giữa 2 siêu cường. Ngoài sức ép đối với các công ty trong nước, chính phủ Mỹ đã liên tục hối thúc các nước đồng minh không sử dụng linh kiện 5G của Huawei trong các mạng viễn thông.

“Khả năng tệ nhất là mảng kinh doanh thiết bị viễn thông của Huawei sẽ bị bóp nghẹt, kéo Trung Quốc trì trệ nhiều năm, và đây có thể coi là động thái chiến tranh với Trung Quốc. Điều này cũng sẽ khiến ngành viễn thông toàn cầu bị ảnh hưởng”, ông Koontz nhận định.

Những smartphone tương lai của Huawei có thể sẽ phải sử dụng phiên bản Android "nội địa", không có dịch vụ Google. Ảnh: The Verge.

Ngoài mảng viễn thông, mảng di động đang phát triển rất nhanh của Huawei cũng nhận cú đánh rất mạnh. Việc bị Google rút giấy phép khiến cho Huawei chỉ có thể sử dụng bản Android mã nguồn mở. Họ sẽ không được sử dụng những dịch vụ Google như tìm kiếm, bản đồ, Gmail… Điều đó sẽ khiến smartphone Huawei khó bán được ở thị trường quốc tế.

Trước khi bị Google cấm cửa, Huawei nằm trong số ít đối tác được tiếp cận các phiên bản và tính năng Android sớm nhất. Khác với thị trường Trung Quốc vốn đã chặn Google từ lâu, các dịch vụ của Google trên Android là thứ bắt buộc phải có đối với thị trường quốc tế.

Trở lại