VIỆT NAM V HỆ THỐNG 5G Nguyễn
Mạnh Tr |
HỆ
THỐNG 5G L G? Thế
hệ mạng di động thứ 5
hoặc hệ thống khng
dy thứ 5 l thế hệ tiếp theo của cng
nghệ truyền
thng di động
sau thế hệ 4G,
hoạt động ở cc băng tần 28, 38, v 60 GHz.
Theo cc nh pht minh, mạng 5G sẽ c tốc độ
nhanh hơn khoảng 100 lần so với mạng 4G
hiện nay, gip mở ra nhiều khả năng mới
v hấp dẫn. Lc đ, xe tự li c thể
đưa ra những quyết định quan trọng ty
theo thời gian v hon cảnh. Tnh năng Chat Video
sẽ c hnh ảnh mượt m v tri chảy hơn,
lm cho chng ta cảm thấy như đang ở trong cng
một mạng nội bộ. Cc cơ quan chức năng
trong thnh phố c thể theo di tnh trạng tắc
nghẽn giao thng, mức độ nhiễm v nhu
cầu tại cc bi đậu xe, do đ c thể
gửi những thng tin ny đến những chiếc
xe thng minh của mọi người dn theo thời
gian thực. Mạng 5G được xem
l cha kha để chng ta đi vo thế giới Mạng
lưới vạn vật kết nối Internet
(LoT), trong đ cc bộ cảm biến l những
yếu tố quan trọng để trch xuất dữ
liệu từ cc đối tượng v từ mi
trường. Hng tỷ bộ cảm biến sẽ
được tch hợp vo cc thiết bị gia
dụng, hệ thống an ninh, thiết bị theo di
sức khỏe, kha cửa, xe hơi v thiết bị
đeo. Tuy nhin, để cung cấp 5G, cc nh mạng
sẽ cần phải tăng cường hạ tầng
cơ sở mạng
lưới (gọi l trạm gốc).
Họ c thể bắt đầu bằng cch khai thc
dải phổ hiện cn trống. Sng tn hiệu
với tần số đo MHz sẽ được nng
cao ln thnh GHz hay thậm ch nhanh hơn. Tần số
giao tiếp của điện thoại hiện nay ở
dưới mức 3 GHz nhưng mạng 5G sẽ yu
cầu những băng tần cao hơn. Mạng 5G
được tung ra vo năm 2020 để đp
ứng nhu cầu kinh doanh v người tiu dng. Hệ
thống mạng di động đ trải qua một
qu trnh pht triển di với cc cng nghệ khc
nhau. Cc tn gọi mạng 2G, 3G, 4G đi khi khiến người
dng băn khoăn v khng hiểu hết được
nghĩa của n. Mạng
2G:
Đy l thế
hệ mạng di động thứ 2, với tn gọi
đầy đủ l hệ thống thng tin di động
ton cầu (Global
System for Mobile Communications; viết tắt: GSM). Cng
nghệ ny c khả năng phủ sng rộng
khắp, gip người dng c thể sử dụng
điện thoại nhiều vng trn thế giới. GSM
l mạng điện thoại di động c
thiết kế gồm nhiều tế bo (cell) hay
hiểu đơn giản hơn l cc trạm thu pht sng,
do đ, cc my điện thoại di động
kết nối mạng bằng cch tm kiếm cc
trạm thu pht sng gần n nhất. Mạng 2G
chia lm 2 nhnh chnh: nền TDMA (Time Division Multiple Access) v
nền CDMA cng nhiều dạng kết nối mạng
tuỳ theo yu cầu sử dụng từ thiết
bị v từng quốc gia. Ưu
điểm:
Cải thiện
được chất lượng cuộc gọi, tn
hiệu v tốc độ so với thế hệ trước.
M ho dữ
liệu theo dạng kỹ thuật số, gip tiết
kiệm thời gian v chi ph.
Cung cấp tin
nhắn dạng SMS. Thiết bị nhỏ gọn hơn. Mạng
3G: Mạng
3G (Third-generation technology)
l thế hệ thứ ba của chuẩn cng nghệ điện
thoại di động, cho php truyền cả dữ
liệu thoại (nghe, gọi, nhắn tin thng thường)
v ngoi thoại như: tải dữ liệu, gửi Email, tin
nhắn nhanh, hnh ảnh... Điểm
mạnh 3G so với cng nghệ trước l cho php
truy cập internet, sử dụng cc dịch vụ định
vị ton cầu GPS,
truyền, nhận cc dữ liệu, m thanh, hnh
ảnh chất lượng cao cho cả thu bao cố
định v thu bao đang di chuyển ở cc
tốc độ khc nhau. Bạn
thường thấy những thng số kỹ
thuật của my: Tốc độ 3G: HSDPA,
42 Mbps; HSUPA, 5.76 Mbps. Vậy chng nghĩa l g v
ảnh hưởng g đến trải nghiệm
của bạn trn thiết bị di động? Tốc độ 3G l tốc độ
truyền v tải dữ liệu (tin nhắn, cuộc
gọi, hnh ảnh, video). Tốc độ cng cao nghĩa
l thời gian truyền tải dữ liệu cng nhanh,
dung lượng dữ liệu cng lớn. Tốc
độ 3G chuẩn của một số mạng di
động tại Việt Nam l 21 Mbps v đang
được cải tiến, nng cao ln 42 Mbps. Do đ,
người dng 3G sẽ c thể xem phim, clip, nghe
nhạc v lướt web nhanh hơn. Trong đ:
HSDPA
(High-Speed
Downlink Packet Access): Gi đường truyền tải
xuống tốc độ cao, cho php tốc độ
tải dữ liệu về my tối đa đạt
đến 42 Mbps, tương
đương với tốc độ đường
truyền ADSL (1 giy c
thể up xong 1 bản MP3 dung lượng 5 MB).
HSUPA
(High-Speed Uplink Packet Access): Gi đường truyền
tải ln tốc độ cao, cho php tốc độ
tối đa đạt 5.76 Mbps. Đa
số cc thiết bị smartphone,
my
tnh bảng
hiện nay đều hỗ trợ tốc độ 3G
tối đa của HSDPA v HSUPA. Cng nghệ 3G
được cc nh sản xuất thiết bị
viễn thng lớn trn thế giới xy dựng thnh
4 chuẩn chnh:
W-CDMA:
L
nền tảng của chuẩn UMTS, sử dụng băng
rộng để c tốc độ cao hơn v
hỗ trợ nhiều người dng hơn mạng
2G, được sử dụng ở Chu u v một
phần chu , trong đ c Việt Nam.
CDMA
2000: Một
chuẩn 3G quan trọng, l thế hệ kế tiếp
của cc chuẩn 2G CDMA v IS-95. CDMA 2000 cung
cấp tốc độ dữ liệu từ 144 kbit/s
tới trn 3 Mbit/s.
TD-CDMA:
Được
pht triển trền nền tảng chuẩn UTMS. Đy l một chuẩn thương
mại p dụng hỗn hợp của TDMA v CDMA
nhằm cung cấp chất lượng dịch vụ
tốt hơn cho dữ liệu đa phương
tiện kể cả m thanh, hnh ảnh.
TD-SCDMA:
Một
chuẩn khc dựa trn nền tảng chuẩn UTMS,
đang được pht triển tại Trung
Quốc, nhằm mục đch như l một
giải php thay thế cho W-CDMA. Ưu
điểm:
Cải thiện
được chất lượng cuộc gọi, tn
hiệu v tốc độ so với thế hệ trước.
Truy cập Internet
tốc độ cao kể cả khi di đang chuyển.
Cng với sự bng
nổ smartphone,
kết nối 3G cho php người dng truy cập vo
thế giới nội dung đa phương tiện
phong ph bao gồm nhạc, phim, hnh ảnh chất lượng
cao.
Kết hợp
với cc ứng dụng nhắn tin OTT như Viber,
Skype,
Zalo,
Line,
3G gip người dng c thể online, tr chuyện
mọi lc mọi nơi với chi ph rẻ hơn
rất nhiều so với dạng tin nhắn SMS
truyền thống.
Cng
nghệ 4G được hiểu l chuẩn tương
lai của cc thiết bị khng dy, cho php người
sử dụng c thể tải v truyền ln hnh
ảnh động chất lượng cao. Hiện
thế giới đang tồn tại 2 chuẩn cng
nghệ li của mạng 4G l WiMax
v Long
Term Evolution (LTE),
mỗi cng nghệ đều sử dụng một
dải băng tần khc nhau. LỊCH
SỬ MẠNG 5G
VIỆT
NAM V HỆ THỐNG 5G Việt Nam đang rt ngắn khoảng cch về khoa
học cng nghệ giữa Việt Nam v cc nước
pht triển trong ngnh địa kỹ thuật cng trnh. Thay v
phải sau 5-7 năm,
ngy 10/5/2019, Viettel cng với Tập đon Ericsson
thực hiện kết nối chnh thức lần đầu
tin trn mạng di động 5G tại Việt Nam.
Hoạt động nằm trong chương trnh thử
nghiệm kỹ thuật do Viettel thực hiện
nhằm đnh gi mọi mặt về khả năng
ứng dụng cng nghệ trong thực tiễn tại
Việt Nam. Thng 8/2019, khch hng của Mytel (thương
hiệu của Viettel tại Myanmar) đ c cơ
hội trải nghiệm cng nghệ 5G. Đy l thng
tin được Mytel cng bố tại sự kiện
ra mắt cng nghệ 5G tại khch sạn Sedona, Yangon,
Myanmar ngy 5/8/2019 vừa qua. L nh mạng đầu tin
ra mắt cng nghệ 5G tại Myanmar, Mytel tiếp
tục khẳng định vai tr tin phong, lun mang
đến những cng nghệ mới nhất v tin
tiến nhất cho đất nước Cha Vng
Myanmar. 5G
của Viettel tại Myanmar Bo Nikkei
của Nhật Bản ngy 4/4/2019, c bi viết cho
biết cc doanh nghiệp viễn thng Việt Nam đang
tiến hnh cc cng tc lựa chọn thiết bị
mạng để chuẩn bị cho việc triển
khai dịch vụ mạng 5G trong thời gian tới. Theo
bo trn, Tập đon viễn thng qun đội
(Viettel) cho biết đ đầu tư kinh ph pht
triển đến 80% cc thiết bị sử dụng
cho mạng 5G. Đy l những thiết bị chủ
yếu sẽ được dng trong trạm thu pht sng
mạng 5G trong tương lai. Điều ny rất
đng ch trong bối cảnh Chnh phủ Mỹ ku
gọi cc nước tẩy chay thiết bị
viễn thng của Trung Quốc. Viettel
l doanh nghiệp viễn thng lớn nhất Việt Nam
với khoảng 66 triệu thu bao hoạt động,
chiếm 50% thị phần cả nước. Hiện
Viettel đang vận hnh thử mạng 5G, đồng
thời cũng cn nhắc khả năng sử dụng
cng nghệ của Nokia hay Ericsson (Thụy Điển). Việt Nam đang
phấn đấu sẽ trở thnh nước đầu
tin trong khu vực Đng Nam đưa mạng 5G vo
khai thc thương mại từ năm 2020. Theo
truyền thng Việt Nam, hai doanh nghiệp viễn thng
lớn cn lại l Vinaphone v Mobiphone đều đang
lần lượt tiến hnh hợp tc với hng
Nokia của Phần Lan v Samsung của Hn Quốc để
pht triển mạng 5G. Việt Nam c dn số
khoảng 95 triệu người nhưng c tới hơn
120 triệu thu bao di động nn thị trường
di động đ rơi vo tnh trạng bo ha. Cc
doanh nghiệp viễn thng hy vọng khi đưa 5G,
mạng viễn thng c tốc độ truyền
tải thng tin, dữ liệu nhanh gấp 100 lần so
với mạng 4G hiện nay, vo khai thc sẽ gip cc
doanh nghiệp ny thu được nhiều lợi
nhuận với việc đưa vo nhiều dịch
vụ nội dung ph hợp với tốc độ
của mạng 5G. Ngy
19/12/2019, tại trụ sở Tổng Cng ty Cng
nghiệp Cng nghệ cao Viettel, cc quan chức của Chnh
phủ v Quốc hội đ c buổi lm việc v
kiểm tra cng tc nghin cứu, sản xuất
thiết bị mạng 5G của Viettel. Tại đy,
Viettel đ thực hiện cuộc gọi video đầu
tin sử dụng đường truyền dẫn
dữ liệu kết nối 5G trn thiết bị thu pht
sng gNodeB do Viettel nghin cứu v sản xuất, bao
gồm cả thiết bị phần cứng v phần
mềm. Đội ngũ kỹ sư của Viettel đ
pht triển hệ thống thiết bị gNodeB 5G trong
6 thng (từ thng 6 đến thng 12 năm 2019)
với nền tảng kinh nghiệm từ qu trnh
tự nghin cứu pht triển trạm thu pht sng BTS
cho 4G - eNodeB v qu trnh nghin cứu tiền khả thi
5G. Như vậy, sau 8 thng kể từ ngy Viettel - nh
mạng đầu tin của Việt Nam, top 50 nh
mạng trn thế giới thực hiện cuộc
gọi 5G đầu tin bằng thiết bị nhập
khẩu của đối tc vo thng 5/2019, Việt Nam
đ chnh thức lm chủ cng nghệ mạng 5G. Sau
khi chứng kiến hệ thống của Viettel, Bộ
trưởng Thng tin Truyền thng Việt Nam chia
sẻ rằng 2020 Việt Nam sẽ thương mại
ha 5G bằng thiết bị Việt Nam. Hiện nay, trn
thế giới c 5 cng ty đ sản xuất thnh cng
cc thiết bị mạng cho 5G bao gồm: Ericsson, Nokia,
Huawei, Samsung v ZTE. Viettel sẽ l nh cung cấp thứ
6 trn thế giới sản xuất thiết bị ny.
Trong số cc nh cung cấp kể trn, chỉ c duy
nhất Viettel vừa l nh khai thc viễn thng,
vừa c khả năng sản xuất cc thiết
bị mạng. Trước đ, ngy 28/12/2019, tại
Hội nghị Tổng kết Cng tc năm 2019 của
Bộ Thng tin v Truyền thng, Viettel đ ra mắt
thiết bị trạm thu pht gốc v tuyến 5G
gNodeB, đp ứng cc yu cầu kỹ thuật m
Hiệp hội Viễn thng Quốc tế 3GPP đ
chuẩn ha v cng bố. Việc tự thiết
kế v sản xuất thiết bị 5G sẽ gip
Viettel chủ động trong việc triển khai 5G cho
mạng di dộng của mnh v cc dịch vụ gia tăng
đi km, nhằm tạo ra những trải nghiệm 5G
tốt nhất cho khch hng. Viettel
bắt đầu gắn cc thiết bị 5G Vinsmart
Smartphone:
VinSmart mới đy đ cng bố pht triển thnh
cng Vsmart Aris 5G mẫu smartphone hỗ trợ 5G. L thnh
quả của qu trnh hợp tc giữa Qualcomm của
Hoa Kỳ. D rằng thuộc phn khc điện
thoại tầm trung, nhưng Aris 5G rất được
ưu i khi được tch hợp một cấu hnh
v cng mạnh mẽ. Điểm nhấn nổi
bật của Aris 5G chnh l hỗ trợ mạng 5G.
Đy l chiếc smartphone đầu tin tại Đng
Nam được thương mại ha c sử
dụng cng nghệ 5G.
Sử
dụng cng nghệ ton lượng tử cho khả năng
bảo mật tuyệt vời.
Được
trang bị bộ vi xử l Snapdragon 765, RAM 8 GB, ROM 128 GB
v pin dung lượng 4,000 mAh.
Mang
ngn ngữ thiết kế hnh giọt nước, mn
hnh Super AMOLED 6.4 inch cng độ phn giải Full HD+
sẽ cho khả năng hiển thị tốt.
Được
lm từ kim loại nguyn khối cứng cp v sang
trọng, thay v l chất liệu nhựa.
Nếu
so với mạng 4G th tốc độ của Aris 5G
nhanh gấp 8 lần, v nhanh hơn 40 lần so với
mạng 3G. Việc download giờ đy chỉ trong tch
tắc.
Mặt
lưng của Aris được trang bị cụm 3
camera đặt trong hnh vung nằm ở giữa
phần trn điện thoại. Độ phn giải
của cụm 3 camera bao gồm: 48MP, 8MP, 2MP. Theo
nhiều dự đon, Aris sẽ được tung ra
thị trường vo cuối năm nay đy
sẽ l 1 lựa chọn sng gi trong phn khc điện
thoại tầm trung tại Việt Nam. Dự
kiến chiếc điện thoại ny sẽ c gi
ở mức tầm trung từ 7 - 8 triệu đồng
(300 350 USD) v loại cao cấp Vsmart Lux với gi 10
triệu đồng (450 USD). Vsmart
Aris 5G VAI
TR CỦA HOA KỲ Hiện
nay, Hoa Kỳ v Trung Quốc đang lao một cuộc
đọ sức c liệt để chiếm ngi
vị số một thế giới về kỹ
thuật số. Trong cuộc đấu giữa hai
kẻ khổng lồ ny, chu u c nguy cơ mất
đi sự độc lập về cng nghệ
của mnh. Hoa Kỳ đ quyết định
loại trừ Huawei, tập đon viễn thng Trung
Quốc khổng lồ ra khỏi hệ thống 5G tương
lai, v đang gy sức p ln cc đồng minh, như
Chu u, để lm theo họ. Bn kia th Trung Quốc
vừa quyết định loại bỏ dần trong 3
năm tất cả những phần mềm, thiết
bị vi tnh nước ngoi m cc cơ sở nh nước
đang sử dụng. Nếu xu hướng ny tiếp
tục, th khng lu sẽ c hai thế giới kỹ
thuật số tách bịt nhau trn hnh tinh. Một
bn l thế giới do Mỹ thống trị qua no l
Amazon, Google, Facebook, no l Microsoft, Apple, v một bn l
thế giới trong tay Trung Quốc với Alibaba, Baidu,
Tencent, Huawei v Xiaomi. Chu u sẽ phải chọn phe
của mnh v hy sinh quyền được chọn
lựa độc lập của mnh. Trong
suốt cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung
đang diễn ra, khng c nhiều đề cập
về 5G. Nhưng cng nghệ 5G thật sự đng
vai tr quan trọng v tương lai của n sẽ
bị ảnh hưởng nhiều. 5G c nghĩa
rất lớn với cả hai bn. Huawei nắm
nhiều cng nghệ tin phong, cn Tổng thống Trump
muốn Mỹ dẫn đầu trong cuộc đua
mới của nhn loại. KẾT
LUẬN Về
phương diện địa chnh trị, Việt Nam
c định trở thnh quốc gia Đng Nam
đầu tin cung cấp mạng 5G m khng dng cc
thiết bị của Huawei, tập đon cng nghệ
hng đầu của Trung Quốc đang bị Mỹ
hạn chế giao dịch v những lo ngại về
an ninh. Gim đốc điều hnh của Viettel L
Đăng Dũng ni với Bloomberg rằng Tập
đon Viettel, hiện l nh mạng di động
lớn nhất của Việt Nam do Bộ Quốc phng
sở hữu, sẽ triển khai thiết bị của
Ericsson tại H Nội v cng nghệ của Nokia
ở TP.HCM. Theo ng Dũng, tập đon ny sẽ dng
bộ vi xử l 5G của Qualcomm v một cng ty khc
của Mỹ, thay v dng cng nghệ của Huawei. Qualcom
Snapdragon 765 Lc
ny, chng ti sẽ khng hợp tc với Huawei, ng Dũng
ni trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg
tại trụ sở chnh của Viettel ở H Nội.
Người đứng đầu Viettel ni rằng
hiện nay hợp tc với Huawei l hơi nhạy
cảm khi c những thng tin rằng khng an ton khi
sử dụng cc thiết bị của Huawei. Với
tất cả những thng tin như vậy, theo ng Dũng,
quan điểm của Viettel l tập đon ny nn dng
những thiết bị an ton hơn. Do đ chng ti
chọn Nokia v Ericsson từ chu u, CEO của Viettel ni
với Bloomberg. Cc
nh mạng nhỏ hơn của Việt Nam dường
như cũng trnh xa Huawei. Bloomberg trch dẫn truyền
thng trong nước cho biết MobiFone hiện đang
sử dụng thiết bị của Samsung trong khi Cng
ty Dịch vụ Viễn thng Việt Nam, tức
Vinaphone, đ hợp tc với Nokia để triển
khai mạng 5G. ng Dũng tin rằng Huawei hiện đang
gặp kh khăn ở Việt Nam v những cng ty khc,
cng với Viettel hiện c khoảng 60 triệu người
dng trong số 96 triệu dn ở Việt Nam, cũng
đều khng dng thiết bị của tập đon
cng nghệ Trung Quốc ny. Huawei,
c trụ sở ở Thm Quyến, giải quyết cc
mối nghi ngại đ bằng cch chỉ ra rằng
cc chnh phủ v cc khch hng ở 170 quốc gia trn
ton thế giới đang dng sản phẩm của
họ v n khng gặp phải bất kỳ nguy cơ
an ninh mạng no so với cng nghệ viễn thng
của bất cứ nh cung cấp no khc. Cc chế
ti của Mỹ đối với Huawei sẽ khiến
cho doanh thu từ việc kinh doanh cc thiết bị người
tiu dng của tập đon cng nghệ Trung Quốc
ny thiệt hại khoảng 10 tỷ USD. Theo
Bloomberg, Việt Nam đang m thầm đứng về
pha Mỹ, trong đ chnh quyền của Tổng
thống Trump cấm Huawei mua cng nghệ Mỹ v cc l
do an ninh quốc gia. Quyết định khng dng cng
nghệ Huawei của Viettel lm cho Việt Nam tch ra
khỏi nhm cc quốc gia Đng Nam , trong đ c
Philippines, Thi Lan v Malaysia những nước ny
sẵn sng triển khai cng nghệ của cng ty Trung
Quốc. Tuy nhin, người đứng đầu
Viettel, ng Dũng, khẳng định với Bloomberg
rằng quyết định của Viettel khng sử
dụng Huawei cho cc mạng 5G của họ l một
quyết định mang tnh kỹ thuật chứ khng
lin quan g tới cc l do về mặt địa chnh
trị. Trước đy chnh phủ Việt Nam đ
c những nghi ngờ về cng nghệ của
quốc gia lng giềng Trung Quốc. Việt Nam cn
một l do khc để trnh cng nghệ của
Huawei: đ l mong muốn của họ trong việc tăng
cường cc mối quan hệ an ninh v kinh tế
với Mỹ, Gio sư Carl Thayer của Đại
học New South Wales ở c, ni với Bloomberg. Theo chuyn
gia về cc vấn đề Việt Nam, việc dng cng
nghệ của Hoa Kỳ v u Chu sẽ tăng cường
tnh cch độc lập của Việt Nam trong
mối bang giao quốc tế. THAM
KHẢO 2.
Bi
viết New York Times viết g về Huawei v cu
chuyện 5G ở Việt Nam? đăng trn mạng
Cafef.VN ngy 19/7/2019. 3.
Bi
viết 5G
Đng Vai Tr Như Thế No Trong Cuộc Chiến Thương
Mại Mỹ - Trung? đăng
trn mạng Người Việt ngy 21/7/2019. 4.
Tại
sao Việt Nam trnh sử dụng cng nghệ 5G của
Huawei? đăng
trn mạng The
Observer ngy 3/5/2019. 5.
Bi
viết Bloomberg:
"Giải tn" trật tự thế giới cng
nghệ cũ - Việt Nam, Đi Loan vươn ln
mạnh mẽ đăng
trn mạng Cafef.VN
ngy 1/1/2020. 6.
Bi
viết Viettel
l nh mạng đầu tin ra mắt cng nghệ 5G
tại Myanmar
đăng trn mạng Cafef.VN
ngy 1/1/2020. 7.
Bi
viết Việt
Nam chnh thức lm chủ cng nghệ 5G đăng
trn mạng Cafef.VN
ngy 17/1/2020. 8.
Bi
viết Vsmart
Aris 5G chnh thức lộ diện: Hỗ trợ 5G, chip
Snapdragon 765 v RAM 8GB, tch hợp cng nghệ điện
ton lượng tử để bảo mật đăng
trn mạng Tr
Thức Trẻ ngy 15/6/2020.
9. Bi viết Trn tay chiếc Vsmart Aris 5G đầu tin của Việt Nam Tổng hợp đnh gi đăng trn mạng VinID ngy 14/8/2020. |