Bí mật chiếc chiến đấu cơ Liên Xô bị đánh cắp Stephen Dowling 9 tháng 9 2016 |
WIKIMEDIA
COMMONS Khi
viên phi công Viktor Belenko đào tẩu hồi 40 năm
trước, ông đă trốn chạy trên một
chiếc phi cơ Xô-viết bí hiểm, MiG-25. BBC
Future t́m hiểu về những tác động to
lớn của một trong những sự kiện
gợi trí ṭ ṃ nhiều nhất trong thời Chiến
tranh Lạnh. Vào
ngày 6/9/1976, một chiếc phi cơ hiện ra từ
những đám mây trên bầu trời gần thành
phố Hakodate trên Hokkaido, ḥn đảo chính nằm
ở phía bắc của Nhật Bản. Một
chiếc máy bay phản lực động cơ kép, nhưng
không phải là loại bay chặng ngắn mà Hakodate
từng nh́n thấy. Đó là một chiếc to
lớn, sơn cờ đỏ Liên Xô. Chưa ai ở
phương Tây từng nh́n thấy thứ ǵ như
thế. Cú
hạ cánh bất ngờ Chiếc
phi cơ đáp xuống đường băng bê-tông
có rải nhựa đường của Hakodate. Hoá
ra đường băng không đủ dài. Chiếc
phi cơ trượt thêm hàng trăm bộ nữa trên
nền đất trước khi dừng lại ở
phía xa cuối sân bay. Viên
phi công trèo ra khỏi buồng lái và nổ hai phát súng
cảnh báo - những người đang lái xe trên con
đường cạnh sân bay đă chụp ảnh
khung cảnh lạ lùng đó. Vài
phút sau, các viên chức sân bay từ nhà ga phóng xe
tới nơi. Trung uư phi công Viktor Ivanovich Belenko, 29
tuổi, thuộc Không lực Liên Xô. Ông tuyên bố ḿnh
muốn đào tẩu. Đó
không phải là một cuộc trốn chạy b́nh thường.
Belenko đă không tới một toà đại sứ nào
đó, hoặc bỏ trốn khi đang ở
một cảng nước ngoài nào đó. Chiếc
máy bay mà ông lái vừa bay một chặng 400 dặm,
nay đáp xuống tít cuối đường băng
ở một tỉnh của Nhật Bản, chính là
chiếc Mikoyan-Gurevich, MiG-25. Đó
là chiếc phi cơ bí mật nhất mà Liên Xô
từng chế tạo ra. Cho tới khi có vụ hạ
cánh của Belenko.
Máy bay ném bom XB-có thể bay
với tốc độ nhanh gấp ba lần vận
tốc âm thanh Những
'quái vật' bí ẩn đáng sợ Phương
Tây lần đầu tiên nhận ra vật thể
về sau được biết đến với tên
gọi MiG-25 là vào khoảng năm 1970. Các
vệ tinh do thám chuyên theo dơi các sân bay của Liên Xô
phát hiện thấy có một loại phi cơ đang
được bí mật thử nghiệm. Trông
chúng giống như các chiến đấu cơ
khổng lồ; các lực lượng quân sự phương
Tây quan ngại về một tính năng cụ
thể, bởi những phi cơ này có cánh rất
lớn. Một
chiến đấu cơ có sải cánh lớn sẽ
rất lợi thế - nó giúp tạo độ nâng và
cũng giảm bớt việc phân bố trọng
lực theo dọc cánh, khiến cho cả chiếc phi cơ
trở nên nhanh nhẹn và dễ thao tác chao lượn,
chuyển hướng bay hơn. Chiếc
phi cơ phản lực của Liên Xô có vẻ như
đă kết hợp được tính năng này
với bộ động cơ kép khổng lồ. Nó
có thể bay nhanh tới mức nào? Liệu có
chiếc phi cơ nào trong Không lực Hoa Kỳ hay
của bất kỳ lực lượng không quân nào
khác đuổi kịp nó không? Thực
ra người ta đă từng thoáng trông thấy một
chiếc như thế ở Trung Đông. Hồi
tháng Ba 1971, Israel phát hiện ra một phi cơ
mới, lạ, có khả năng tăng tốc tới
Mach 3.2, tức là nhanh hơn gấp ba lần so với
tốc độ âm thanh, và bay lên tới độ
cao 63 ngàn bộ (gần 20km). Israel
và các cố vấn t́nh báo Mỹ chưa từng
thấy thứ đó bao giờ. Sau
khi nh́n thấy nó lần thứ hai vài ngày sau đó,
các chiến đấu cơ của Israel đă bay lên
chặn đường, nhưng không thể
tới gần.
Mỹ ngỡ rằng họ đang
phải đối đầu với một thứ
chiến đấu cơ Liên Xô bay nhanh khủng
khiếp Vào
tháng Mười Một, Israel phục kích được
một trong những kẻ xâm nhập bí hiểm,
bắn đầu đạn tên lửa ra từ độ
cao 30 ngàn bộ bên dưới đối thủ.
Quả là một nỗ lực vô ích! Mục
tiêu không rơ là ǵ mà họ nhắm bắn bay ở vận
tốc nhanh gần gấp ba lần tốc độ
âm thanh, quá nhanh khiến cho nó biến mất khỏi
vùng nguy hiểm khi tên lửa nổ. Ngũ
Giác Đài kết nối câu chuyện lại với
nhau, và thế là nổ ra cuộc khủng hoảng
Chiến tranh Lạnh. Họ
tin rằng chiếc phi cơ này chính là chiếc mà
họ đă thoáng trông thấy từ các h́nh chụp
bằng vệ tinh. Đột
nhiên, họ bị đặt vào t́nh thế là một
chiến đấu cơ Liên Xô có thể qua mặt
được bất kỳ phi cơ nào của Không
lực Hoa Kỳ. Quả
là cách diễn giải sai lầm điển h́nh
của quân đội, theo nhận định
của Stephen Trimble, chủ biên người Mỹ
của trang Flightglobal chuyên về hàng không thế
giới. "Họ
dường như đă đánh giá quá cao khả năng
của chiếc phi cơ đó bằng việc
chỉ dựa vào h́nh thức bên ngoài," ông nói,
"từ kích cỡ bộ cánh cho tới kích thước
khổng lồ của máy bay." "Họ
biết là nó bay rất nhanh, và cũng rất dễ
điều khiển, thay đổi hướng bay.
Họ đúng về ư thứ nhất, nhưng không chính
xác về ư thứ hai." Phi
cơ siêu tốc Thứ
mà các vệ tinh của Hoa Kỳ phát hiện
thấy và các radar của Israel quét được chính
là các phiên bản của chiếc MiG-25. Nó
được thiết kế để đáp
trả một loạt các phi cơ mà Hoa Kỳ
đưa ra sử dụng trong thập niên 1960,
từ chiến đấu cơ F-108 cho tới máy bay
do thám SR-71 và máy bay ném bom khổng lồ B-70. Tất
cả các phi cơ này đều có một điểm
chung - chúng đều bay được với vận
tốc nhanh gấp ba lần tốc độ âm thanh. Trong
thập niên 1950, Liên Xô đă có những bước
tiến to lớn trong ngành hàng không. Họ
có các máy bay ném bom có khả năng bay nhanh, bay cao như
B-52 của Mỹ. Các
chiến đấu cơ của họ - trong đó
nhiều chiếc được chế tạo bởi
nhóm thiết kế MiG - đă cạnh tranh mạnh
mẽ với các đối thủ của Mỹ, tuy hệ
thống radar và các thiết bị điện tử
của Liên Xô th́ không tinh vi bằng.
MiG-25 to gần bằng chiếc máy
bay ném bom Lancaster được dùng trong thời Đại
chiến Thế giới lần thứ hai Nhưng
bước nhảy lớn về công nghệ để
đưa một phi cơ từ mức đạt vận
tốc Mach 2 lên Mach 3 là một thách thức to
lớn. Và đây là điều mà các nhà thiết
kế Liên Xô cần phải làm càng nhanh càng tốt. Dẫn
đầu bởi kỹ sư tài ba Rostislav Belyakov, nhóm
các nhà thiết kế đề ra khối lượng
công việc cần làm. Để
bay nhanh tới vậy, chiếc phi cơ mới
cần phải được trang bị những
động cơ có khả năng đẩy cực
mạnh. Tumansky,
kỹ sư trưởng phụ trách việc
thiết kế động cơ của Liên Xô, đă
tạo ra được một loại động cơ
mà họ tin là có thể làm được điều
đó, động cơ phản lực R-15 turbojet,
vốn được dùng cho một dự án tên
lửa tuần du trên cao. Chiếc
MiG mới sẽ cần có hai động cơ như
vậy, mỗi chiếc có khả năng tạo ra 11
tấn lực đẩy. Bay
với vận tốc cực nhanh tạo ra những lượng
nhiệt ma sát khổng lồ giữa thân máy bay và các
phân tử khí. Khi
Lockheed thiết kế chiếc Blackbird SR-71, họ đă
dùng chất liệu titanium, là chất chịu
được nhiệt độ cực cao. Nhưng
titanium th́ đắt và khó xử lư. MiG
được chế tạo từ thép. Rất
nhiều thép. Chiếc MiG-25 gồm những bộ phận
bằng thép được hàn vào với nhau một
cách thủ công. Chỉ
khi đứng cạnh một chiếc MiG-25 - có
một số chiếc sau khi 'nghỉ hưu' được
trưng bày trên băi cỏ của một số bảo
tàng quân sự của Nga - th́ bạn mới thấy
thán phục công việc đó tới mức nào. Kích
thước khổng lồ MiG-25
rất to. Dài 19,5 mét, nó chỉ ngắn hơn
chiếc phi cơ ném bom thời Đại chiến
Thế giới thứ hai Lancaster có vài bộ. Nó
cần có khung lớn để đặt được
động cơ, và cần chứa được lượng
lớn nhiên liệu để cung cấp năng lượng
cho các động cơ. "MiG-25
có thể chở được khoảng 13.600kg nhiên
liệu," Trimble nói. Khung
thép nặng nề khiến MiG-25 cần có những
sải cánh lớn, không phải để nghênh
chiến với các chiến đấu cơ của
Mỹ, mà đơn giản chỉ là để
giữ đủ không khí cần thiết cho chiếc
phi cơ cất cánh và di chuyển. Các
phi cơ MiG được thiết kế nhằm
cất cánh và tăng tốc đạt mức tới
Mach 2.5. Chúng
được những hệ thống radar lớn
đặt dưới đất hướng dẫn
đường đi để tiếp cận
mục tiêu. Khi
cách mục tiêu trong phạm vi 80 km, hệ thống
radar trên phi cơ sẽ tiếp quản việc quét sóng
t́m kiếm đối tượng, và máy bay sẽ
bắn ra những tên lửa được đặt
bên trong, có những quả dài tới 6m. Để
đối phó với Blackbird của Hoa Kỳ, MiG cũng
có một phiên bản do thám, là loại không trang
bị vũ khí nhưng mang theo các camera và các
thiết bị cảm ứng. Khi
không mang theo tên lửa và hệ thống radar phát
hiện mục tiêu, phiên bản này nhẹ hơn và có
thể bay đạt vận tốc Mach 3.2. Đây chính
là phiên bản mà Israel đă phát hiện ra hồi
1971. Nhưng
trong đầu thập niên 1970, những người
đứng đầu ngành quốc pḥng Hoa Kỳ không
hề biết ǵ về năng lực thực sự
của MiG, loại phi cơ mà họ đặt tên là
"Foxbat". Họ
chỉ biết về nó nhờ vào những bức
ảnh chụp nhoè nhoẹt từ không trung và từ
những tiếng kêu phát ra trên màn h́nh radar phía trên
Địa Trung Hải. Trừ
phi họ bằng cách nào đó sờ tay được
vào một chiếc, nếu không MiG sẽ vẫn là
một mối đe doạ bí hiểm. Mời
quư vị đón xem phần tiếp:
Cuộc đào tẩu của Trung úy không quân Liên
Xô. |