Phụ nữ và bệnh tim mạch BS
Hồ Ngọc Min |
Trái
với điều suy nghĩ của nhiều người,
sau tuổi nghỉ kinh, nguy cơ bị đột
quỵ tim trong phụ nữ tăng cao hơn cả
đàn ông. Con
số thống kê cho thấy phụ nữ trên 65
tuổi bị đột quỵ tim nhiều hơn là
đàn ông. Lư
do con số bị truỵ tim tăng cao trong phụ
nữ, một phần v́ các triệu chứng báo nguy
không được rơ rệt, thí dụ như đau
bụng, ói mửa, ăn khó tiêu, mỏi mệt, “xâm
xoàng” như bị cảm cúm và thường bị
bỏ qua bởi chính đương sự và người
thân. Không những thế, các bác sĩ điều
trị ở các pḥng cấp cứu cũng thường
bỏ qua các triệu chứng đau tim mơ hồ
của bệnh nhân phụ nữ, và, trên thực
tế chú trọng hơn trong việc chữa trị
cho những bệnh nhân phái nam có triệu chứng
cấp kỳ như đau ngực, đau tim, khó
thở.
Ngoài
ra, thống kê cũng cho biết, sau những lần
tan vỡ hạnh phúc trong quan hệ t́nh ái, phụ
nữ dễ bị truỵ tim và khó hồi phục hơn
là đàn ông. Chuyện “con tim tan vỡ” sau khi chia
tay cuộc t́nh là chuyện có thật, không phải là
chuyện tán hươu tán vượn chỉ có trong
thơ nhạc mà thôi, và, người bị đau tim
luôn luôn là phái đẹp. Ngoài
ra, bất kể tuổi tác, nguy cơ bị truỵ
tim cho phụ nữ thường tăng cao trong
những ngày lễ lộc như Giáng Sinh, Tết
nhất. Đáng lư ra, dịp lễ là những ngày người
ta chúc nhau an b́nh và hạnh phúc, nhưng đối
với phụ nữ, đó là những ngày mức
độ stress lại tăng cao v́ đủ thứ
chuyện phải lo, “từ trong nhà ra đến ngoài
cửa”, “từ chồng đến con đến cháu”
và nhiều chuyện phải lo khác “từ trên
trời xuống dưới đất”. Nghiên
cứu cho thấy khi stress tăng cao trong dịp
lễ, nguy cơ bị truỵ tim cũng tăng theo.
Một
trong những dấu hiệu chính của bệnh tim
trong phụ nữ khi bị stress là nhức đầu,
đau ngực, hồi hộp, khó thở, và khó
ngủ. Đồng thời các bắp thịt tim
bị giăn to ra và suy yếu (cardiomyopathy). Các triệu
chứng này thường xảy ra cho phụ nữ
tuổi từ 50 đến 70. Con
tim của người ta nói chung và của người
phụ nữ nói riêng rất nhỏ bé, nhưng
sức làm việc ngoài sự tưởng tượng.
Mỗi ngày, quả tim ấy làm việc không ngừng
nghỉ, đập hơn 100,000 lần, bơm 2,000
gallons máu, đi qua 60,000 dặm chiều dài mạch máu. Nghĩ
cho cùng, bạn có thấy đáng nể phục
những trái tim của người phụ nữ hay không? V́
thế để bảo vệ trái tim ấy, có
những điều cần biết thêm về các nguy
cơ liên hệ đến bệnh tim của người
phụ nữ.
1.
Thứ nhất,
bạn cần biết áp suất máu của ḿnh. Trên
1/3 đàn bà ở Mỹ có áp suất máu trong
khoảng 120-139 / 80-89 mm Hg. So với 120/80 mm Hg được
kể là b́nh thường, trên lư thuyết, con số
đó không cao lắm, nhưng những nghiên cứu
gần đây cho thấy, những người có áp
suất máu “không cao lắm” lại dễ bị
truỵ tim v́ dễ bị coi thường, bỏ qua.
Nếu bạn có áp suất máu trong khoảng “tranh
tối tranh sáng nầy”, th́ nên để ư, theo dơi
thường xuyên và bắt đầu áp dụng…
“nếp sống mới” để giảm cân,
giảm áp suất máu. 2.
Thứ nh́,
nếu trong thời gian có thai, phụ nữ bị tăng
cân nhiều quá, bị tiểu đường, hay
bị tăng huyết áp, về lâu về dài cũng
dễ bị cao huyết áp và nguy cơ bị truỵ
tim cũng tăng gấp đôi. V́ vậy những
phụ nữ trong diện nầy cần theo dơi cân
nặng và huyết áp thường xuyên cho dù không c̣n
mang thai nữa. Nên để ư sức nặng của
cơ thể và nếu cần… thay đổi
“nếp sống mới”! 3.
Thứ ba,
thiếu ngủ dễ bị truỵ tim. Những người
thiếu ngủ, hay ngủ dưới 6 tiếng
mỗi ngày sẽ có nguy cơ bị truỵ tim tăng
cao. Khi bị stress, như lo nhiều chuyện cho
chồng con, cho gia đ́nh trong ngày lễ, phụ
nữ dễ bị stress. Và, khi bị stress, hormone
cholesterol tăng cao, làm tăng huyết áp, tăng
đường và cholesterol trong máu, đồng
thời làm lở loét mạch máu. 4.
Thứ tư,
như đă nói, bác sĩ thường bỏ qua các
triệu chứng đau tim của phụ nữ,
nhất là phụ nữ dưới 55 tuổi. V́
thế, nên để ư các triệu chứng như chóng
mặt, ói mửa, đau bụng, khó tiêu. Cho dù nghĩ
là ḿnh chỉ bị cảm cúm xoàng, cũng nên
nhắc nhở bác sĩ truy tầm khả năng
bị truỵ tim. Cụ
thể, để ứng phó với t́nh trạng
bị tăng stress trong những ngày lễ Tết, các
bạn phụ nữ cần biết: a.
Cần biết mua sắm những ǵ vừa phải.
Đừng phung phí tiền bạc quá chỉ tạo
thêm stress mà thôi. b.
Xem những ngày lễ Tết, một ngày như
mọi ngày. Những ǵ làm mỗi ngày th́ cứ như
vậy mà làm, không có ǵ đặc biệt cả. c.
Nên sai bảo chồng con phụ công việc nhà. Đa
số các ông chồng và con cái thường có tâm lư
là không ai sai bảo th́ không làm. Không phải v́
họ không thương vợ hay mẹ, nhưng
tại… “trời sanh ra như thế”. V́ thế
đừng ngần ngại, và cứ giao việc cho
họ làm. Tuy nhiên v́ phụ nữ là người lănh
đạo, là “boss”, bạn cũng nên cảm thông
cho họ, đừng nên t́m cách kiểm soát chồng
con phải ngăn nắp thứ tự như những
điều ḿnh muốn. Càng đ̣i hỏi, càng
dễ tạo ra stress cho chính ḿnh mà thôi. d.
Tránh những chuyện xích mích trong gia đ́nh. Thường
thường, có những gia đ́nh, trong dịp
họp mặt lại là lúc dễ gây ra tranh căi.
“Gần mỏi miệng, xa mỏi cẳng”. Nếu
có những ǵ bất đồng ư kiến nên bỏ
qua, sau năm mới hẳn tính… sổ. e.
Nên để ư cách thức ăn uống, thể
dục thể thao, và lưu tâm đến những
dấu hiệu bất thường về sức
khỏe của “con tim không ngủ yên” như đă
nêu trên đây. Nói
chung quy th́ trái tim của người phụ nữ
rất mạnh, mạnh hơn cả phái nam trong
nhiều hoàn cảnh, nhưng con tim ấy cũng
rất nhỏ bé, nên cẩn thận bảo vệ trái
tim ấy. Nghĩ
cho cùng, bạn có thấy tội nghiệp trái tim
của người phụ nữ hay không? BS Hồ Ngọc Minh |