BỆNH TIM MẠCH

VÀ VẤN ĐỀ CHĂN GỐI  

GS Vũ Quí Đài, M.D.

Chúng tôi xin giới thiệu đến quư bạn đọc bài viết về "Bệnh Tim Mạch và Vấn Đề Chăn Gối" của GS Vũ Qúi Đài, M.D. đề các bạn có thể hiểu thêm về sức khoẻ của con người trong đời sống hàng ngày.

Câu chuyện không rơ thực hư ra sao, nhưng cứ được lưu truyền không biết đă bao nhiêu thế hệ, v́ rất là hấp dẫn.  Bác sĩ Trần Văn Bảng, khi c̣n sinh tiền, có một bài song thất lục bát trong tập thơ Mảng Vui, bị kiểm duyệt đục bỏ chỉ c̣n chừa lại hai câu chót: 

Bỗng dưng ông lạnh như đồng
Th́ ra ông thượng mă phong lúc nào!

Ông già bị trúng phong ngay khi ăn nằm với vợ!  Người ta c̣n thêm thắt rằng, muốn được cứu sống, phải để yên vị thế đó không được nhúc nhích.

Theo y khoa hiện đại th́ việc chăn gối (hay nói trắng ra là làm t́nh hay làm sex) là một hoạt động thế lực cỡ vừa phải.  Hai vợ chồng ăn nằm với nhau, tim đập nhanh nhất chưa tới 130 lần một phút.  Câu ví hay được dùng là chuyện đó tương đương với người đi bộ lên hai tầng lầu.

Chết v́ kiểu Thượng Mă Phong rất hiếm:chỉ có chừng sáu phần ngàn trong số người bất đắc kỳ tử.  Tuy nhiên, nếu trước đó ăn uống quá độ, và nhất là uống rượu th́ con số có thể cao hơn.

Việc chăn gối, tự nó, khó mà sinh ra đứng tim(heart attack).  Tính ra, theo thống kê th́ trong ṿng một giờ, rủi ro của một người b́nh thường tuổi 50 mà bị lên cơn đứng tim là một phần triệu.  Nếu người đó đă từng bị đứng tim một lần rồi th́ con số là 10 phần triệu.   Có một bài nghiên cứu đăng ở Tạp Chí Hội Y Khoa Hoa Kỳ (Journal of the American Medical Association) năm 1996, ước lượng rằng, nếu có làm sex th́ rủi ro tăng lên gấp bội, nhưng mà là tính trong khoảng hai tiếng đồng hồ.  Nếu đượng sự chịu tập tành thể dục thường th́ rủi ro ít hơn.

Dĩ nhiên là đối với người bệnh tim, nói chính xác hơn là bị động mạch vành, th́ việc chăn gối cũng như bất cứ hoạt động thể lực nào khác, làm cho tim phải cố sức hơn.  Tuy nhiên, rủi ro có thể đoán biết trước, do kết quả của thử nghiệm chạy máy(Tradmill test)có b́nh thường hay không.

Bệnh tim mạch và vấn đề yếu sinh lư

"Yếu sinh lư" là một chứng bệnh khá phổ biến:trên đất Mỹ ước độ 30 triệu đàn ông bị yếu như vậy.  Người bệnh tim mạch bị nhiều hơn, hay là v́ hiệu quả phụ của một số thuốc chữa bệnh tim và cao huyết áp.

Dương vật có mô xốp đầy những mạch máu li ti, lúc thường th́ mạch máu co nhỏ, mô mềm, máu chạy tới bằng động mạch.  Khi hứng t́nh th́ hệ thần kinh kích thích sinh ra chất nitric oxide, chất này tác động vào một chất men, tạo ra một chất gọi tắt là cGMP, có tính cách làm giăn nở động mạch. Do vậy mà máu ùa vào, đầy ứ lên, lại đồng thời đè ép những tĩnh mạch làm cho máu đi ra không được, cho nên dương vật cương lên.

Những bệnh ảnh hưởng vào mạch máu, hay là hệ thần kinh không kích thích được mạch máu, có thể gây ra yếu sinh lư.  Thí dụ như, người bị bệnh động mạch vành , người bị cao huyết áp lâu ngày làm cho mạch máu bị hư.  Hút thuốc lá cũng là một nhân tố đáng kể.  Bệnh tiểu đường cũng làm hư mạch máu.  Những người bị giải phẩu cắt bỏ tiền liệt tuyến (prostate) có thể bị ảnh hưởng, không phải v́ thiếu tiền liệt tuyến, nhưng v́ khi mổ đụng chạm làm hư giây thần kinh.  Gần đây, người ta có phẩu thuật tránh phạm vào thần kinh(nerve sparing surgery)th́ đỡ hơn.  Người bị tai nạn chấn thương cột sống cũng có thể bị ảnh hưởng vào hệ thần kinh.

Những nguyên nhân khác là những xáo trộn về tuyến nội tiết, các bệnh thận, bệnh gan, và những yếu tố tâm lư.

Về thuốc men, th́ phần lớn các thuốc cao máu đều có ít nhiều phản ứng phụ làm yếu sinh lư, nhất là các thuốc thuộc nhóm lợi tiểu và nhóm gọi là "chặn bêta"(beta blokers) như là Inderal(propanolol), Tenormin, Toprol.  Những thuốc cao máu thuộc  các nhóm khác ít hiệu quả phụ về sinh lư hơn.

Thuốc Viagra tác dụng như thế nào?

Thuốc Viagra ảnh hưởng vào việc biến dưỡng sinh chất cGMP gia tăng làm cho mạch máu nở, máu vô dương vật nhiều lên làm cho nó cứng được lâu.  Như trên đă nói, thoạt đầu th́ cần có chất nitric oxide kích thích sự tạo thành cGMP do quá tŕnh hứng t́nh tự nhiên, cho nên nếu đương sự thực sự "không động ḷng dục" th́ thuốc Viagra cũng vô hiệu.

Thuốc Viagra có an toàn không?

Vấn đề an toàn của thuốc Viagra rất quan trọng, v́ có một số lớn người có bệnh tim mạch muốn dùng thuốc.  Sau khi Viagra được tung ra thị trường năm 1998, có một số trường hợp tử vong làm cho người ta lo ngại.  Nhưng nay th́ đă khá rơ ràng, là nếu dùng thuốc theo toa, sau khi đă được khám sức khỏe th́ thuốc có thể nói là an toàn đối với người có bệnh tim mạch ổn định.

Những cuộc nghiên cứu đại qui mô gồm có:

-5,600 người được theo dơi ở Anh quốc năm 2001
-Báo cáo của sở kiểm soát Thực Phẩm và Dược Phẩm Hoa Kỳ năm 2002
-Các báo cáo mới đây của Mayo Clinic, của Đại Học Pennsylvania...
-v..v...

Khi nào phải coi chừng

Thoạt tiên, khi nghiên cứu thuốc mà sau này gọi là Viagra, người ta dự tính dùng làm  thuốc hạ huyết áp.  Viagra làm hạ huyết áp phần nào, nhưng nếu dùng chung với nhóm thuốc nitrate th́ huyết áp bị tụt đột ngột quá lố, có thể làm chết người được.  Nhóm thuốc nitrate dùng cho những người có bệnh động mạch vành ở tim, thuốc làm cho động mạch vành nở ra cho máu vô nuôi cơ tim cho đầy đủ.

Tuyệt đối không được dùng chung Viagra với nitrate, dù là cách nhau 24 giờ.  Các thuốc thuộc nhóm nitrate có thể kể:

-Imdur, Ismo, Monoket(tên hóa học là esisorbide mononitrate).
-Dilatrate, Isordil, Sorbitrate (tên hóa học là isosorbide dinitrate)
-Nitroglycerin, nitropatches, nitrolingual spray)

Những trường hợp sau này cũng không nên dùng:

-người hiện không dùng nitrate, nhưng có khả năng cần đến nitrate bất cứ lúc nào, như là người có kết quả  chạy máy không được tốt.

-người có huyết áp thấp, người đang bị háo nước(bị khô, thiếu nước trong cơ thể), bị bại tim.
-người có bệnh gan hay bệnh thận làm cho biến dưỡng thuốc trong cơ thể không được b́nh thường.
-những người đang dùng thuốc  sưng tiền liệt tuyến như Hytrin, Cardura, cũng nên coi chừng;nếu dùng Viagra, chỉ nên dùng viên liều lượng nhỏ, và cách xa hai thứ thuốc trên ít ra là 4 giờ.

Nói tóm lại

Chỉ nên dùng Viagra theo như chỉ dẫn của bác sĩ đă biết rơ t́nh trạng sức khỏe, bệnh tật, thuốc men của ḿnh.  Không bao giờ tự ư kiếm thuốc một ḿnh, như là dùng thuốc của bạn bè, hay là mua qua thư từ, qua mạng internet 

trở lại