Cướp máy bay quân sự C130 để vượt biên |
Ông
Trương Văn Ẩm chụp tại Hoa Kỳ ngày
26/1/2015 Vào
ngày 24/11/1979, một cuộc không tặc máy bay quân
sự C130 vô tiền khoán hậu tại sân bay Tân Sơn
Nhất của một nhóm 13 người trốn
chạy khỏi VN gây chấn động thế
giới. Họ là ai? Cuộc vượt biên bằng máy
bay này ra sao? Ông Trương Văn Ẩm, người
lên kế hoạch cuộc không tặc kể lại câu
chuyện sau 36 năm: “Không
có động cơ nào hết bởi v́ năm 1975 tôi
đă sắp xếp đầy đủ, sẵn sàng
chỗ máy bay cho ông già bà già, cho vợ con đi mà
cuối cùng bà già với anh em cương quyết không
đi. Tôi không đi được th́ tôi nghĩ không
bao giờ đi nữa”. Ông
Trương Văn Ẩm, một nhân viên trong ngành
kỹ thuật hàng không làm việc tại sân bay Tân
Sơn Nhất, được giữ lại trong
Cục Kỹ thuật Không quân sau năm 1975 bắt
đầu câu chuyện kể của ḿnh qua câu
hỏi của Ḥa Ái rằng động cơ nào
khiến ông đi đến quyết định
trở thành một tên không tặc đối với
chính phủ VN lúc bấy giờ. Tuy
cuộc sống của ông và gia đ́nh không c̣n
được sung túc như thời VNCH nhưng
vẫn tốt sau khi Sài G̣n đổi tên thành TP. HCM.
Ông Ẩm không hề manh nha nghĩ đến một
cuộc ra đi nào sau khi cả gia đ́nh quyết
định ở lại VN. Thế nhưng, một
chuyến công tác ra Hà Nội đầu tiên và cũng
là cuối cùng đă tác động ít nhiều đến
cuộc không tặc định mệnh trong cuộc
đời ông: “Đùng
một cái vào ngày mùng 2 tháng 9, lễ Quốc khánh năm
1979, tôi đang ở nhà coi ti vi với bà con lối xóm
th́ ông thủ trưởng lái xe jeep ra, đi với
mấy người lính, nói với tôi rằng anh
có lệnh phải đi công tác Hà Nội. Từ
hồi mất nước khi tôi ở lại dù có yêu
cầu đi Hà Nội mấy lần nhưng tôi
không muốn đi. Không biết tại sao động
lực nào xui khiến lần này tôi đi liền.
Nhiệm vụ của tôi, thứ nhất là tôi
phải coi một chiếc máy bay C130 bị hư lâu
rồi mà không sửa được. Nhiệm vụ
thứ hai là tôi phải vào Cục Kỹ thuật Không
quân, thuộc Bộ Tư lệnh Không quân để
thuyết tŕnh những hoạt động máy bay
của Mỹ trong này cho mấy ông lớn ngoài đó
nghe. Tôi ra Hà Nội, tôi coi th́ chiếc máy bay không
bị hư hỏng nặng, chỉ bị hư
nhẹ thôi nhưng v́ mấy người không có kinh
nghiệm. Tôi lên coi máy, tôi hỏi rồi tôi chỉ
anh em làm có nửa tiếng đồng hồ xong”. Cậu
tôi nói là tôi phải đi, không được ở
lại. ‘Bởi v́ mày ở lại mai mốt cũng
về cuốc đất. Nó chỉ sử dụng mày
một thời gian thôi đến khi nào nó biết
hết’ Nhiệm
vụ thứ nhất đă hoàn thành nhanh chóng và
đến giờ vào Cục Kỹ thuật để
thuyết tŕnh. Thế nhưng bức tranh về xă
hội miền Bắc dưới chế độ
Cộng sản lần lần được hiện
ra rơ nét trong tâm tưởng ông Trương Văn
Ẩm. Bắt đầu từ giây phút ông bị anh
lính gác cổng không cho vào thuyết tŕnh v́ cách ăn
mặc miền Nam không đúng theo tiêu chuẩn quy
định cho đến Thượng úy trực ban cũng
không thể can thiệp cho vào để ông làm tṛn
nhiệm vụ thứ 2 được giao. V́ nguyên nhân
này mà ông Ẩm có thời gian tham quan Hà Nội,
được tận mắt thấy cảnh đời
sống thường nhật của người dân Hà
thành, kể cả những trí thức trở về
từ các nước Đông Âu. Do
thời tiết bị băo, không có máy bay về
lại miền Nam, ông Trương Văn Ẩm
quyết định về thăm cố hương Thái
B́nh, nơi ông di cư từ hồi 8, 9 tuổi.
Họ hàng gần xa đều đến đông
đủ tay bắt mặt mừng. Trong thời gian 3
ngày thăm viếng, lời khuyên ngắn gọn
của người cậu ruột ám ảnh ông Trương
Văn Ẩm: “Cậu
tôi nói là tôi phải đi, không được ở
lại. ‘Bởi v́ mày ở lại mai mốt cũng
về cuốc đất. Nó chỉ sử dụng mày
một thời gian thôi đến khi nào nó biết
hết’”. Rồi
buổi gặp mặt t́nh cờ với phi công Tiêu Khánh
Nha đă khiến ông Trương Văn Ẩm đi
đến quyết định cho một chuyến vượt
biên bằng máy bay quân sự sau khi nghe chia sẻ
của Thượng úy “chế độ mới” này: “Ông
nói cái vụ chiến tranh biên giới năm 1978, tôi
mang họ Tiêu, nó nói tôi gốc Tàu mà tôi có biết
ông cố nội tôi có phải Tàu không. Nhưng bây
giờ nó muốn hất tôi ra khỏi sân bay, không cho
tôi được phép đi tới gần máy bay,
chờ nó cho về vườn thôi”. Kế
hoạch cho một cuộc vượt thoát bằng cách
cướp chiếc máy bay quân sự C130 đang
được ông Ẩm phụ trách sửa chữa
ở sân bay Tân Sơn Nhất được lập
ra chớp nhoáng. Mọi dự trù về xăng
nhớt, an ninh, pḥng không đều được bàn
tính chi ly chỉ vỏn vẹn trong 3 ngày. “Nếu
đi đúng giờ giấc th́ ḿnh cất cánh
rồi th́ F5 Biên Ḥa chưa cất cánh. Lư do khi nghe báo
động dưới này th́ phải gọi lên pḥng
tác chiến trên đó. Pḥng tác chiến phải
kiểm tra tới, kiểm tra lui. Đúng th́ mới ra
lệnh xuống Pḥng hành quân và Pḥng hành quân mới
ra lệnh cho phi công ra máy bay th́ mất khoảng 10
đến 15 phút. Thời gian nói chuyện với nhau
cũng mất 5,10 phút rồi. Khoảng 25 đến
30 phút máy bay mới cất cánh được mà ḿnh
cất cánh 15 phút th́ đă mất tiêu rồi”. Kế
hoạch bị tŕ hoăn, thay v́ xuất phát vào giờ
G ngày thứ Tư th́ măi đến giờ cơm trưa
ngày thứ Bảy, nhóm người trong tổ nhân viên
kỹ thuật hàng không của ông Ẩm và 1 bộ
đội canh gác máy bay trên mặt đất bị
khống chế bắt đầu giây phút trở thành
không tặc: “Khoảng
11 giờ bắt đầu tôi cho anh em quay máy. Khi
vừa quay máy được chút xíu, khoảng 5 phút
th́ có 2 anh bộ đội kéo một chiếc máy bay
loại C119 đi ngang ‘taxi way’(đường di
chuyển nội bộ trong khu vực sân bay), dừng
lại ngay giữa đường, đứng đó
là ḿnh không bay ra vô được nữa. Chiếc máy
bay đó lớn lắm”.
Chiếc
máy bay C130, ảnh minh họa Theo
kế hoạch, vợ chồng và 2 đứa con
nhỏ của phi công Tiêu Khánh Nha sẽ xé hàng rào
chạy vào sau khi nghe tiếng 4 động cơ
chiếc C130 được khởi động.
Nếu trục trặc xảy ra th́ các động cơ
sẽ bị tắt. Đây là tín hiệu cho gia đ́nh
phi công này không được di chuyển tiếp
cận máy bay. Do bị chiếc C119 chắn ngang, 4
động cơ bị tắt trong khi ông Ẩm đang
cố gắng t́m cách giải quyết th́ phi công Tiêu
Khánh Nha không làm theo kế hoạch: “Ông
Nha nóng ruột, chung hàng rào chạy vô. Ông cứ
hỏi, tôi nói anh cứ đi ra đi, ăn cơm
xong rồi liên lạc sau. Anh đi ra khỏi đây
đi. An ninh, Bảo vệ mà thấy anh với tôi nói
chuyện là phiền phức”. Sau
đó không lâu, mọi việc suông sẻ: “Tôi
sắp xếp xong đàng hoàng th́ quay máy khoảng 5
phút sau, nh́n ra phía hàng rào vẫn không thấy gia
đ́nh ông Nha đâu hết”. Trong
giây phút căng thẳng không thấy gia đ́nh phi công
Tiêu Khánh Nha xuất hiện th́ 1 bộ đội
chạy đến khiến mọi người
chết đứng. Hóa ra là người trong gia đ́nh
phi công Nha “ăn theo”, mặc đồ lính, xé rào
chạy về hướng máy bay. Cuối cùng 13 người
có mặt trong phi hành đoàn bất đắc dĩ
và chiếc C130 bắt đầu lăn bánh sau 2
giờ chiều ngày 24/11/1979. “Vừa
lái thẳng chiếc máy bay tới ngang Ga Hàng không
Việt Nam, chỗ Đài kiểm soát là tống ga
cất cánh lên liền quẹo về hướng Cát
Lái. Lúc đầu định đi qua Biên Ḥa rồi
đi thẳng ra Vũng Tàu nhưng phút chót lại
đổi ư. Khi cất cánh lên được rồi
th́ bay về hướng Thủ Thiêm. Bay khoảng 10
phút là chúng tôi thấy biển đến Vũng Tàu
là bắt đầu lên cao. Anh em mừng ôm nhau khóc.
Chúng tôi khóc trong máy bay vậy đó”. Dường
như kế hoạch được trót lọt, không
gặp trở ngại nào từ lực lượng pḥng
không VN. Thế nhưng, thời tiết buổi
chiều ngày thứ Bảy định mệnh là
một thách thức cho nhóm không tặc bao gồm 2
trẻ em: “La
bàn th́ không có, bị hư. Bản đồ không có.
Chúng tôi theo cách hồi xưa được học
địa lư, ra bờ biển Vũng Tàu th́ theo
bờ biển đi thôi. Trời xấu quá, tối và
mưa nên phải bay lên cao. Bay lên cao khoảng 5,7, 10
phút lại xuống. Xuống lần thứ 4 th́ chúng
tôi thấy cái mỏm của Malaysia. Qua Malaysia th́
sẽ đến Singapore. Chúng tôi học địa lư,
chúng tôi biết. Bay khoảng 10 phút th́ lên lại.
Xuống trở lại th́ thấy cảng của
Singapore đèn đuốc sáng. Chúng tôi nói đúng
Singapore phía trước rồi”. Bay
khoảng 10 phút là chúng tôi thấy biển đến
Vũng Tàu là bắt đầu lên cao. Anh em mừng ôm
nhau khóc. Chúng tôi khóc trong máy bay vậy đó. Cất
cánh được êm xuôi. Thế hạ cánh th́
thế nào: “Chúng
tôi bật liên lạc. Chúng tôi không có tần số
nên liên lạc không được. Không có ai trả
lời hết thành ra chúng tôi phải đáp bằng
tín hiệu gọi là MCC quốc tế. Chúng tôi
lắc cánh 3 lần. Bật đèn xanh chớp rồi
lắc cánh 3 lần. Khi lắc cánh 3 lần th́ chúng tôi
nh́n thấy Đài Kiểm soát của sân bay Singapore
chớp đèn đỏ. Như vậy đă nhận
được tín hiệu của ḿnh nhưng đèn
đỏ là không được đáp”. Và
chiếc C130 đáp xuống sân bay Singapore một cách
an toàn. Mọi người được yêu cầu
chờ trên máy bay, được cung cấp thức
ăn và được chở đi vệ sinh. Sau vài
giờ đồng hồ, cảnh sát Singapore nói
rằng sẽ cho máy bay dẫn đường bay qua
Philippines. Đoàn người nhất quyết không
đồng ư và khẩn thiết xin được
gặp nhân viên Đại sứ quán Hoa Kỳ ở
Singapore. Nhóm
13 người được giữ lại Singapore. Ngày
Chủ Nhật hôm sau được làm việc
với cảnh sát của đảo quốc Sư
Tử. 2 ngày kế tiếp được gặp nhân
viên Hoa Kỳ: “Trong
ngày khai báo thứ Hai và thứ Ba, có một ông
Mỹ là Đại úy. Ông nói thẳng ông là CIA. Ông
nói chuyện với tôi bằng tiếng Việt Nam như
người Việt Nam vậy. Ông nói chào mừng chúng
tôi. Ông nói rằng ‘mấy anh đi làm náo loạn
không những Ṭa Bạch Ốc, Ngũ Giác Đài, mà
náo loạn cả nước Mỹ và thế
giới. Chúng tôi nhận các anh nhưng chúng tôi không
tin tưởng bởi chúng tôi c̣n đặt nghi
vấn có chuyện sắp xếp của Việt
Cộng cho các anh đi. Thành ra tôi đang ở Đức
nhưng được lệnh về gấp gặp các
anh”. Kết
quả là cả 13 người được quy
chế tị nạn chính trị và sẽ được
định cư ở Hoa Kỳ. Trả lời câu
hỏi “mọi người mong muốn điều ǵ
sau khi nhận được kết quả này”, ông
Trương Văn Ẩm ước ao được
đặt chân đến Mỹ trước ngày Noel
sắp đến. Điều mong ước tưởng
chừng không tưởng ấy được đáp
ứng. Trong khi mọi người hài ḷng với món
quà một bộ đồ và đôi giày ba-ta mới
chuẩn bị lên đường qua Mỹ đón
Noel chỉ trong ṿng 1 tuần th́ người bộ
đội “con tin” lại xin được quay
về VN. Dù mọi người khuyên can thế nào th́
anh lính cụ Hồ vẫn không thay đổi
quyết định: “Nó
khóc lóc nói ba em già 70 tuổi, nếu cho em về nh́n
ba em một cái rồi chết cũng được”. Như
hàng triệu người Việt bỏ nước ra
đi t́m tự do, 12 người này đă trở thành
không tặc để đi t́m sự sống trong cái
chết. Nhà nước CHXHCNVN mở phiên ṭa xét
xử khiếm diện, tuyên án tử h́nh đối
với Thượng úy phi công Tiêu Khánh Nha, ông Trương
Văn Ẩm và những người c̣n lại bị
tuyên từ 20 đến 35 năm tù giam. Cuộc
đời mới ở Hoa Kỳ của 12 người
thoắt đó đă 36 năm với nhiều đổi
thay. Sau khi đến Mỹ không lâu, 1 người
trong nhóm bị bạo bệnh. Tro cốt của người
này được gửi về cho gia đ́nh qua
đường bưu điện. Thế nhưng tên
họ của người đă khuất mang “tội
phản quốc” nên bị gửi trả ngược
lại Hoa Kỳ. Trong mấy năm qua, 1 thành viên khác
trong nhóm trở về VN lại được chào
đón như một Việt kiều yêu nước. Riêng người chủ mưu cuộc không tặc vô tiền khoán hậu, ông Trương Văn Ẩm vẫn kiên định tư tưởng “Tôi chỉ về khi nào không Cộng sản. C̣n Cộng sản th́ không bao giờ tôi về”, đồng thời vẫn luôn thăm hỏi tông tích của người bộ đội tên Tạo dù đến nay vẫn chưa có manh mối nào. Trong những phút giây bất chợt nhớ về lần vượt thoát, lẫn trong âm thanh văng vẳng tiếng động cơ và cánh quạt của chiếc C130, c̣n có tiếng khóc nghẹn ngào đ̣i trở về VN của anh Tạo. Và ông Ẩm tự hỏi “liệu rằng sau bao vật đổi sao dời, người lính trẻ có c̣n giữ vững lập trường của ḿnh hay chăng?” |