Bài học Helmut Kohl

 Đoàn Xuân Thu 

Helmut Kohl, cựu Thủ tướng Ðức, đã qua đời tại nhà riêng ở quê nhà Ludwigshafen, thành phố cảng trên sông Rhine, Ðức quốc, lúc 9.15 phút, sáng thứ Sáu, ngày 16, tháng Sáu, năm 2017, thọ 87 tuổi.

Helmut Joseph Michael Kohl chào đời ngày mùng 3, tháng Tư, năm 1930.

Thân phụ ông là Hans Kohl, từng tham gia Ðệ nhứt Thế chiến.

Khi Hitler xâm lăng Poland vào năm 1939, Hans Kohl tái ngũ và chỉ trở về nhà khi Ðức thua trận năm 1945.

Lên 15 tuổi, Helmut Kohl phải gia nhập Ðoàn Thanh niên Hitler cũng như các bạn cùng trang lứa, vì không có chọn lựa nào khác hơn.

Lúc đó, Ludwigshafen bị quân Ðồng Minh dội bom liên tục hầu như mỗi ngày, Helmut Kohl được giao nhiệm vụ là đào bới trong đổ nát, trong tro bụi để tìm xác chết của đồng bào mình.

Mùa xuân năm 1945, sống sót sau một trận bom ác liệt ở Berchtesgaden, nơi ông đang làm nhiệm vụ tiếp đạn cho pháo đội phòng không, Helmut Kohl quyết định cuộc chiến đối với mình đã chấm dứt.

Vẫn còn mặc đồng phục của đoàn Thanh niên Hitler, Helmut Kohl cùng vài người bạn, tránh những đường quốc lộ nơi quân xa Mỹ đang tràn tới, chỉ dám men theo đường xe lửa, lội bộ về quê nhà cách đó hơn 250 dặm.

Ngày mùng 7, tháng Năm, 1945, Ðức quốc xã đầu hàng, cả nhóm bị lọt vào tay dân công người Ba Lan và bị họ đánh cho một trận ra trò. Cuối cùng, đầu tháng Sáu, ông về tới quê nhà.

Sau nầy, Helmut Kohl phát biểu: “Mình may mắn vì sanh ra đời muộn. Bằng không chắc cũng phải gia nhập vào quân đội Phát xít Hitler.”

Helmut Kohl quay lại trường, học luật tại Frankfurt, rồi chuyển sang Heidelberg học về Lịch sử và Khoa học Chính trị.

Năm 1960, ông cưới Hannelore Renner, người ông đã quen biết từ năm 1948, và họ có hai con trai.

(Vào ngày mùng 5, tháng Bảy, năm 2001, Hannelore, 68 tuổi, tự tử bằng thuốc ngủ sau nhiều năm bị một căn bệnh hiếm gặp, phải chịu nhiều đau đớn vì dị ứng với ánh sáng mặt trời. Bác sĩ cho rằng đó là di chứng tâm thần sau nhiều năm chịu đựng chiến tranh)

Helmut Kohl cao tới 1m 93, nặng hơn 136 kí lô! Hình dạng phốp pháp có lẽ vì ông rất mê đồ ăn nấu theo kiểu Ý, tự gọi mình là ‘an elephant in a china shop’ (một con voi trong tiệm bán đồ sành sứ).

Ðối thủ chánh trị chọc quê gọi ông là quả lê, theo một phim hoạt hình vẽ ông có cái đầu như một quả lê. Hoặc ngạo cái tên Kohl , tiếng Ðức, có nghĩa là bắp cải.

***

Con đường chánh trị của ông cũng thăng trầm như cuộc đời riêng của chính mình.

Gia nhập đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (Christian Democratic Union) khi chỉ mới 17 tuổi, học đại học về Luật Lịch sử và chánh trị.

Nghĩa là một chánh trị gia có bằng cấp chuyên nghiệp đàng hoàng! Chớ không phải tay ngang, tay mơ như Donald Trump.

Trong cuộc bầu cử liên bang tháng 3, năm 1983, Kohl thắng lớn trở thành Thủ tướng Ðức.

Sự chế nhạo của công chúng giảm xuống khi con đường chính trị của Kohl bắt đầu đi lên: một nhân vật quan trọng của cuộc thống nhất nước Ðức, một trong những nhà lãnh đạo hàng đầu của Liên Âu.

Ngày 22, tháng Chín, năm 1984,  Kohl gặp Tổng thống Pháp François Mitterrand tại bãi chiến trường Verdun xưa – nơi quân Pháp giành chiến thắng  trước quân Ðức trong cuộc Chiến tranh Thế giới lần thứ nhất để cùng tưởng niệm những người chết trong cả hai cuộc Thế Chiến.

Bức ảnh, cái bắt tay dài nhiều phút giữa hai người đã trở thành một biểu tượng quan trọng của sự hòa giải giữa Ðức và Pháp. Cùng nhau, họ đã đặt nền tảng cho Liên Âu.

Năm 1987, Erich Honecker, lãnh tụ CS Ðông Ðức lần đầu tiên tới Tây Ðức, để xin hàng tỉ đô la viện trợ vì nền kinh tế Ðông Ðức đang trên bờ sập tiệm…

Kohl và Gorbachev gặp nhau lần đầu ở Moscow vào tháng Mười, năm 1988, khi thế giới CS sau bức màn sắt dưới sự kềm kẹp của Liên Xô đã bắt đầu rạn nứt do phong trào Công đoàn Ðoàn kết tại Ba Lan gây ra.

Tháng 2 năm 1990, Helmut Kohl, tới Liên Xô, gặp Mikhail Gorbachev để đoan chắc rằng Nga sẽ không đưa Hồng quân với xe tăng đến đàn áp nhân dân Ðông Ðức khi quá trình thống nhất nước Ðức diễn ra như đã từng làm tại Hungary năm 1956 và Tiệp Khắc năm 1968.

Helmut Kohl đã nói với Mikhail Gorbachev rằng: “Chúng ta không trực tiếp đánh nhau nhưng vẫn còn nhìn nhau bằng con mắt thù hận! Bao nhiêu đó cũng đủ cảm thấy được nỗi kinh hoàng. Thế nên, hãy cùng nhau mang cả hai nước tiến về một nền văn minh hơn nữa.”

Mùa hè năm 1989, hàng chục ngàn người đào thoát khỏi Ðông Ðức qua ngả Hungary và Tiệp Khắc để tới Tây Ðức.

Erich Honecker bị truất phế! Ðêm mùng 9, tháng Mười Một, bức tường Bá Linh sụp đổ. Nước Ðức thống nhứt sau 45 năm bị chia cắt.

***

Tuy nhiên, nước Ðức thống nhứt nầy không làm nước Anh vui… vì sợ.

Thủ tướng Anh Margaret Thatcher nói:  “Twice we defeated the Germans! Now they’re back again.” “Chúng ta đã đánh bại người Ðức tới hai lần! Và bây giờ họ đang trở lại.”

Còn đối nội, trong khối CS Ðông Âu, ai cũng nghĩ rằng Ðông Ðức có nền kinh tế mạnh nhứt nhưng sau đó mới vỡ lẽ ra là nó đang bên bờ của sự khánh tận.

Hai năm sau thống nhứt, tới 4.7 triệu dân Ðông Ðức thất nghiệp.

Helmut Kohl kêu gọi đồng bào mình, lá lành đùm lá rách, hãy thắt lưng buộc bụng để giúp dân Ðông Ðức.

Dân Tây Ðức thì than phiền chánh phủ đã chi quá nhiều để giúp dân Ðông Ðức, làm thâm thủng ngân sách tới 400 tỉ Mỹ kim.

Còn dân Ðông Ðức càm ràm, chê giúp ít quá, nên tổ chức biểu tình ở Halle, ném trứng phản đối, gọi ông là kẻ dối trá. Helmut Kohl giơ nắm đấm ra, sừng sộ cự lại trước khi được cận vệ kéo ra.

Năm 1998, sau 16 năm cầm quyền, lâu chỉ thua Otto von Bismarck, hào quang vây quanh Kohl phần lớn đã tắt do tình trạng thất nghiệp gia tăng.

Helmut Kohl đã bị Gerhard Schröder, đảng Dân Chủ Xã Hội (Social Democrats) với khẩu hiệu là: sau 16 năm giờ đã tới lúc thay đổi, đánh bại.

Nội bộ đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo cũng muốn ông nhường chỗ cho một thế hệ trẻ hơn.

Một lãnh tụ dẫn dắt đảng từ thành công rồi đi đến thất bại là phải về vườn thôi!

Luật chơi là vậy! Ngồi lì cũng không có được!

***

Nhưng bây giờ, nhận hung tin Helmut Kohl từ trần, Liên Âu treo cờ rũ ở Brussels.

Thủ tướng Ðức, Angela Merkel, bằng một giọng xúc động “Nước Ðức đã mất đi một người con ưu tú.”

Tổng thống Pháp, Emmanuel Macron, Thủ tướng Anh, Theresa May ca ngợi Helmut Kohl là một con người khổng lồ của lịch sử Châu Âu; người cha đã sản sinh ra nước Ðức tân tiến ngày nay!”

Ngay cả Donald Trump, Tổng thống Mỹ, cũng phải nói: “Kohl là bạn, là đồng minh của Mỹ. Thế giới được hưởng lợi vì viễn kiến và nỗ lực của ông ấy!”

Bà con đọc báo mạng nghe tin Helmut Kohl qua đời đều tỏ lòng thương tiếc.

“Thắng cuộc chiến tranh lạnh do công của Reagan, Bush, Thatcher… và Kohl. Nhưng nước Ðức thống nhứt là do Kohl”.

May mắn thay cho người Ðức, có lãnh tụ như Kohl mang nhân dân đến cùng nhau.

***

Bài học từ Helmut Kohl là: khi Ðệ nhị Thế chiến chấm dứt, bàn cờ địa chánh trị, Ðức, Triều Tiên và Việt Nam bị các siêu cường giữa hai khối Tự Do và CS chia cắt. Các nước nhỏ, nhược tiểu, đành thúc thủ.

Nước Ðức có lãnh tụ, được dân tự do bầu lên, thương nước thương nòi nên họ không xua quân đi giết hại chính đồng bào của mình.

Helmut Kohl đã thống nhứt nước Ðức trong hòa bình… Ðó là bài học mà đất nước đang còn bị chia cắt là Triều Tiên cần phải học.

Riêng Việt Nam, CS Bắc Việt nhứt định thống nhứt miền Nam bằng võ lực, trong máu lửa. Hậu quả tàn khốc là làm cả triệu người dân hai miền bị giết chết.

Thống nhứt về lãnh thổ nhưng lòng người ly tán. Vậy mà cứ đánh trống thổi kèn hoài hè!

ĐXT

Trở lại