KỶ NIỆM 60 NĂM KHÁNG CHIẾN CÁCH 

MẠNG BUDAPEST HUNG GIA LỢI 

23.10.1956 – 23.10.2016

Vinh Danh Em, bài thơ tưởng niệm em Géza Kindernay, 13 tuổi, ngã gục ngày 7 tháng 11 năm 1956 tại Budapest

Đôi lời cùng bạn đọc

          Bài thơ "Vinh Danh Em" của thi hữu Nguyên Hoàng Bảo Việt được viết 60 năm trước đây. Viết sau khi các sư đoàn hồng quân gồm có khoảng 200 ngàn lính và hơn 2000 chiến xa sô viết tràn ngập đất nước Magyar, đàn áp trong máu lửa cuộc Kháng Chiến giành Độc Lập Tự Do phát khởi từ Budapest. Cuộc Kháng Chiến tự bộc phát cũng là cuộc Cách Mạng "Dân Tộc-Dân Quyền-Dân Sinh" Hung Gia Lợi. Trong biến cố lịch sử bi hùng đó, có ít nhứt hai vạn người dân nổi dậy ở thủ đô, phần đông là sinh viên và công nhân, đã bị thảm sát, mất tích hoặc tử thương ngay trên khắp các khu phố từ trung tâm Budapest ra ngoại biên và các thành phố khác. Chưa kể hàng chục ngàn người bị bắt giam, tra tấn, hành quyết nhiều năm sau. Từ hai đến ba trăm ngàn người phải vượt biên tị nạn để thoát khỏi cuộc lùng bắt của quân xâm lược và tay sai bản xứ. Tham gia cuộc Đại Vận Hành của Lịch sử là những người yêu nước, đa số còn rất trẻ, khao khát tự do dân chủ và công bằng xã hội. Thế hệ trẻ Hung Gia Lợi đã nhiệt thành dấn thân, tự nguyện, chấp nhận số phận rủi ro, kể cả sự hy sinh tuẩn tiết chỉ vì họ không thể chịu đựng được nữa những sự lừa dối hàng ngày của giới lãnh đạo cộng sản cũng như sự khiếp sợ công an mật vụ đã từng chế ngự gia đình hoặc bản thân họ từ còn bé nhỏ.

            Cuộc Tổng khởi nghĩa bùng nổ tại Budapest từ ngày 23 tháng 10 năm 1956. Biến cố đã xảy ra sau khi Tổng bí thư đảng cộng sản từ chối đáp ứng 16 điểm Yêu sách ghi trong Quyết Nghị của tập thể Sinh viên họp Đại hội ngày 19 tháng 10 năm 1956. Thêm nữa, còn cấm họ tập họp biểu tình, cùng với công nhân và các thành phần xã hội khác đến đặt vòng hoa tại chân tượng những anh hùng dân tộc Hung Gia Lợi. Trong Quyết Nghị Yêu sách về Chính Trị, Kinh Tế và Ý Thức Hệ, một số điểm viết như sau: (1) Chúng tôi đòi quân đội sô viết rút lui tức khắc...(2) Chúng tôi đòi bầu các lãnh tụ mới của đảng bằng phiếu kín... (5) Chúng tôi đòi tổ chức tổng tuyển cử trên toàn quốc với phương thức phổ thông đầu phiếu, bỏ thăm kín và có sự tham gia của nhiều đảng chính trị để bầu một Quốc hội mới. Chúng tôi đòi công nhân có quyền đình công...(12) Chúng tôi đòi toàn diện quyền tự do ngôn luận và phát biểu, tự do báo chí và tự do phát thanh vô tuyến, một tờ báo mới cho Liên Hội các đoàn thể sinh vỉên trung học và đại học Hung Gia Lợi... (13) Chúng tôi đòi dời đi càng sớm càng tốt pho tượng Staline, biểu tượng của chế độ chính trị áp bức tàn bạo kiểu Staliniste và dựng lên tại chỗ đó Tưởng Niệm Đài xứng đáng với các vị anh hùng liệt sĩ hy sinh cho Tự do và Dân tộc Magyars... (15) Tuổi trẻ  Đại học Kỹ thuật Budapest đồng thanh bày tỏ tình đoàn kết trọn vẹn với công nhân và tuổi trẻ Ba Lan và Varsovie có quan hệ với Cao Trào Độc Lập Quốc Gia Ba Lan. 

          Đó là cuộc Cách Mạng của Niềm Tin và Hy Vọng khôi phục Độc Lập,Tự Do, Dân Chủ và Phẩm Giá Con Người. Cuộc Tổng Khởi Nghĩa bị thất bại đau thương vì ‘’tuổi trẻ thanh xuân’’ Budapest làm sao có thể trường kỳ đối kháng chống lại xích sắt chiến xa và hỏa lực đại bác của đế quốc siêu cường Liên Sô. Nhưng tinh thần Budapest Magyar kiên cường bất khuất không thất thủ. Gia tài trân quý của những chiến sĩ Tự Do Hung Gia Lợi xây dựng từ nửa thế kỷ trước đã được gìn giữ bảo quản nguyên vẹn trải qua bao nghịch cảnh khốc liệt. Những hạt mầm của Niềm Tin và Hy Vọng không hề bị hủy diệt. Và những người sống sót, và thế hệ tương lai, âm thầm tiếp thay... Cho nên đến năm 1989, một mùa Xuân mới nở hoa thơm, với bầy chim nhộn nhịp trở về, chân son không khoen sắt, giọng hót thơm nức niềm hân hoan. ..

            Trở lại Budapest, 10 năm trước, vào dịp Lễ Kỷ Niệm 50 năm Kháng Chiến Cách Mạng 23.10.1956 – 23.10.2006, bài thơ Vinh Danh Em đã được dịch ra tiếng Hung Gia Lợi và phổ biến đến nhiều bạn hữu và bạn đọc của một số tập san tạp chí trên đất nước Magyar. Tuần báo phát hành toàn quốc Magyar Világ (Thế Giới Hung Gia Lợi) số ra ngày 20 tháng 4 năm 2006 đã đặc biệt giới thiệu bài thơ Vinh Danh Em dưới tựa đề : Tiếng tăm vang dội thế giới của cuộc Cách Mạng và cuộc Kháng Chiến giành Độc Lập Hung Gia Lợi năm 1956.

‘’Sau khi cuộc chiến Việt Nam kết thúc, rất đông người đi tị nạn lánh xa chế độ cộng sản. Trong số đó có nhà thơ lưu vong Nguyên Hoàng Bảo Việt. Ông còn giữ lại nhiều dấu vết ghi sâu đậm trong trí nhớ về cuộc Cách Mạng Hung Gia Lợi năm 1956. Thuở ấy, tại Pháp, ông gặp người bạn István Kindernay, sau này là Tổng Thư ký Liên đoàn Thế giới Chiến sĩ Hung Gia Lợi tại Âu châu. Istvan Kindernay kể cho nhà thơ Việt Nam tị nạn cộng sản biết về đứa em trai của ông. Géza Kindernay (13 tuổi) đã chiến đấu và tử thương như thế nào trong những trận đánh chống quân đội sô viết tại Budapest. Câu chuyện đó đã tạo nên nguồn cảm hứng cho Nguyên Hoàng Bảo Việt viết một bài thơ để vinh danh người anh hùng trẻ tuổi Hung Gia Lợi. Đó là bài thơ Vinh Danh Em đăng dưới đây’’.

          Hội ngộ với Budapest Hung Gia Lợi vào những Ngày Tháng Lịch Sử càng làm cho chúng ta thương nhớ hơn nữa Sài Gòn Huế và Hà Nội đang ở trong vòng kiềm kẹp trấn áp khắc nghiệt của bạo quyền Cộng sản. Chúng ta thương nhớ hơn nữa đồng bào, bà con, anh chị em, bạn hữu bất hạnh và thiếu may mắn bị buộc phải sống mấy thập niên dưới một chế độ phi nhân phi nghĩa, dối trá, gian hiểm và hung bạo chưa từng thấy trong lịch sử Việt Nam. 60 năm sau Cách Mạng Budapest, Quyết Nghị 17 điểm Yêu sách của tập thể Sinh viên Hung Gia Lợi tiếp tục là đầu đề thời sự hàng đầu đối với nhiều dân tộc trên thế giới. Chúng ta đọc để xác tín rằng đảng Cộng sản Việt Nam cho tới ngày hôm nay vẫn còn là một đảng chư hầu, trung thành tuyệt đối và mù quáng với các bóng ma Lénine, Staline và Mao Trạch Đông, đồng chí quan thầy vĩ đại của Hồ Chí Minh. Nhưng tấm gương tinh thần kiên cường bất khuất của bạn hữu Hung Gia Lợi cho phép vững tin vào tiếng nói cuối cùng của lương tri nhân loại. Sẽ chẳng còn bao lâu nữa. Những người sống sót và thế hệ tương lai luôn luôn tiếp thay cho những chiến sĩ tranh đấu cho Dân Chủ và Nhân Quyền chẳng may sớm khuất bóng hay ngã gục, hoặc đang bị tù đày ngay trên quê hương yêu dấu. Để dân tộc Việt Nam được sống một mùa Xuân thật Việt Nam, với bầy chim nhộn nhịp trở về, chân son không khoen sắt, giọng hót thơm nức niềm hân hoan…

Genève ngày 23 tháng 10 năm 2016

Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ

Ligue Vietnamienne des Droits de l’Homme en Suisse

Vietnamese League for Human Rights in Switzerland

Vinh Danh Em

 Tưởng niệm Géza Kindernay, 13 tuổi, ngã gục 

 ngày 7 tháng 11 năm 1956 tại Budapest

Bằng chứng nơi vũng máu

Bằng chứng nơi dấu đạn

Em mang trên thịt da

Em mang trong tâm hồn

Em đã chết trước giờ hẹn gặp anh

Em bỏ anh em bỏ cuộc đời

Lúc tuổi em lúa đang ngậm sữa

Anh thường ví em như sớm mai

Vừa hừng đông sao nắng tắt

Không kịp nhìn cỏ biếc trời xanh

Em đã chết trước giờ hẹn gặp anh

Chưa được áp trái tim vào lòng tay bằng hữu

Những điều sinh thời em thắc mắc

Anh vẫn đau khổ đây em

Cuộc đời vốn không phản trắc

Như hàm răng nhọn sau chúm môi

Cuộc đời cũng không hiểm độc bất công

Như bóng đen núp bên trong con người

Nhưng anh nhớ sao anh nhớ rõ

Tưởng mới đêm qua tưởng mới sáng nay

Mưa sắt thép

Mưa máu lửa tầm tã

Em vươn khỏi hầm núp

Trên hành lang ngổn ngang gạch ngói

Bừa bãi vỏ đạn mảnh trái phá

Đi giữa những xác chết người hấp hối bị thương

Trên thân thể em mưa xối xả

Áo lông áo giáp không một manh

Để sưởi để che ngực chim ốm yếu

Chỉ còn lòng tin

Thật sự chỉ còn lòng tin

Thổi lửa sao lên đôi mắt

Với nhánh củi úa màu mây cuối thu

Sao anh chóng quên được hở em

Từ những lối ra ngoại ô

Dưới gầm cầu đúc

Hai bên bờ Danube xanh lơ

Trên vai trên nhịp cầu sắt

Dưới nóc tháp lầu chuông

Trong sân trường xưởng thợ

Bốn phía công viên

Năm bảy kẻ đã quen biết em

Nhưng số đông em chưa hề gặp gỡ

Bởi không chịu được tủi cực nhiều hơn nữa

Và nghe thấy tiếng dội từ những bước em đi

Tất cả không hẹn đều có mặt

Số phận họ ra sao 

Xin đừng ai hỏi thêm 

Trước những nắm tay trần

Trước những cặp mắt từ chối sợ hãi

Và hơi thở khỏe và trái tim trong

Đang đối diện đại bác chiến xa

Họ biết họ sẽ ngã gục

Người này nằm xuống người kia chỗi dậy

Không thuốc súng không lưỡi lê

Họ ôm lấy tấm lòng quả cảm

Họ ôm lấy cuộc đời lớn lao

Nguyên vẹn kiếp sống vô giá

Họ điềm tĩnh đi tới

Cũng như em

Cố nhiên là dưới cơn mưa

Hay đúng hơn dưới cơn dông lịch sử.

Em đã chết giữa tuổi thiếu niên

Em đã chết trước giờ hẹn gặp anh

Thật vô lý

Thật bất công

Khuôn mặt trái tim anh ướt đẫm

Không chỉ bởi cơn mưa 

Dù là mưa máu lửa sắt thép

Dù hôm qua đã trôi vào kỷ niệm

Và những người sống sót

Và thế hệ tương lai

Đang âm thầm tiếp thay em

Từ hôm ấy

Anh luôn luôn nghĩ tới

Một mùa Xuân

Với bầy chim nhộn nhịp trở về

Chân son không khoen sắt

Giọng hót thơm nức niềm hân hoan

Có thể của hoàng oanh hay vành khuyên

Có thể của sơn ca hay họa mi

Cũng có thể chỉ là suối cười trẻ con

Bởi nhớ thương ai

Anh đã yêu thêm một xứ sở

Ngoài tổ quốc của anh

Dù không phải nơi chôn nhau cắt rún

Anh xin được gọi quê hương em

Hung Gia Lợi là bạn thân của Việt Nam

Bởi nhớ thương ai

Anh đi qua tuổi thanh xuân

Nhiều đêm không ngủ được

Biết không em biết không em

   Nguyên Hoàng Bảo Việt (1956)

(Trích Tập Thơ Những Dòng Nước Trong . Văn Nghệ Sài Gòn 1962)  

Trở lại