Kỷ Vật Cho Em - DONER |
Chuyện
xảy ra gần 20 năm trước, khi tôi c̣n làm y tá
của một bệnh viện trong một thành phố
nhỏ ở tiểu bang Arizona. Tối
hôm đó, bệnh viện của tôi nhận một nhóm
nạn nhân của một tai nạn xe hơi thảm
khốc. Trên xe là bốn em học sinh đều ở
lứa tuổi 17-18, cùng đi về với nhau sau sau
bữa tiệc. Người lái xe 18 tuổi, say rượu
và chạy xe quá tốc độ, lạc tay lái tông vào
một chiếc xe tải đang đậu bên lề
đường. Nhờ có thắt dây an toàn, người
lái và em ngồi cạnh tuy bị thương nặng
nhưng không nguy hiểm tính mạng. Riêng hai em ngồi
sau, 1 nam 1 nữ bị thương rất nặng v́ không
thắt dây an toàn. Em trai bị chấn thương
sọ năo và chết ngay sau khi xe chở đến
bệnh viện. Em gái hôn mê bất tỉnh phải
mổ gấp, không biết có cứu được hay
không? Thật
đáng buồn, em trai tử vong là một em Việt
Nam, 17 tuổi, vừa tốt nghiệp trung học và
đang sắp rời nhà để vào một trường
đại học danh tiếng.
Các em c̣n lại đều người ngoại
quốc. Lúc
đó tôi đang làm tại khu ICU (Intensive Care Unit).
Bệnh nhân tôi được giao đêm đó là em gái
17 tuổi của tai nạn vừa kể trên. Một cô
bé người ngoại quốc, đẹp hay không th́
tôi không biết v́ cả khuôn mặt lẫn cái đầu
tóc vàng của em đều tím bầm, sưng to như
trái dưa hấu v́ những cú va chạm kinh khiếp.
Em đang được mổ năo khẩn cấp trong
pḥng mổ. Tôi
được (hay bị) kêu vào pḥng họp gấp
để nhận một nhiệm vụ quan trọng. Sau
khi được biết nhiệm vụ của ḿnh là
ǵ, tôi nhăn nhó phản đối, “Tại sao
lại là tôi? Đây là nhiệm vụ của bác sĩ
mà!” “Tôi
biết, nhưng người nhà của bệnh nhân không
biết tiếng Mỹ rành lắm, cô đi theo thông
dịch cho bác sĩ, và ráng van xin họ giúp chúng tôi,”
bà y tá trưởng năn nỉ. Sau
một hồi bàn qua tính lại, tôi lê bước
đi theo ông bác sĩ đến pḥng chứa xác
của em trai Việt Nam mới tử nạn, với
nhiệm vụ là cùng bác sĩ, năn
nỉ gia đ́nh người chết hiến tặng
những bộ phận c̣n tốt trong cơ thể
của em cho bệnh viện. Một
em trai 17 tuổi đang khỏe mạnh nhưng chết
v́ tai nạn, là một ứng cử viên tuyệt
vời để làm người hiến tặng, v́
hầu hết các bộ phận trong cơ thể em c̣n
rất khỏe, rất trẻ, rất thích hợp để
cứu sống các bệnh nhân đang chờ đợi
để được thay các bộ phận trong người.
Đó là lư do bệnh
viện hết sức cầu xin gia đ́nh. Thời
gian đó, đối với người Việt ḿnh,
khái niệm hiến tặng bộ phận cơ thể
c̣n rất mới mẻ. Nếu không là cho người
thân trong gia đ́nh, hầu như rất ít ai hiến
tặng cho những người không quen biết.
Huống hồ ǵ, chuyện cha mẹ đồng ư
hiến tặng các bộ phận trong cơ thể
của con th́ h́nh như chưa hề xảy ra. Có cha
mẹ nào mà nỡ ḷng nào làm như thế? Mất con
đă đau đớn lắm rồi… Chúng
tôi gặp cha mẹ nạn nhân trong pḥng đợi,
trong khi người con đang được chờ
quyết định để rút tất cả ống
support bên trong, tôi bắt đầu tŕnh bày lư do. Quả
như tôi lường trước, cho dù có van xin, nài
nỉ, giải thích cách mấy, bác sĩ và tôi chỉ
nhận được những cái lắc đầu
quầy quậy, ánh mắt oán ghét, và những lời
xua đuổi. Tôi
lắp bắp xin lỗi rồi bước nhanh như
chạy ra khỏi pḥng. Pḥng
ICU rất vắng lặng v́ ở đây toàn những
ca rất nặng. Những y tá cùng trực với tôi
đêm đó ai cũng bận rộn với bệnh nhân
của ḿnh nên chỉ có một ḿnh tôi ngồi tại
nurse station. Thường th́ ở ICU, mỗi y tá lănh hai
bệnh nhân trong một ca. Nhưng đêm nay tôi chỉ
có một, v́ một bệnh nhân mới chuyển sang pḥng
thường. Bệnh nhân c̣n lại là cô gái đang
trong pḥng mổ, nên tôi cũng khá rảnh rỗi, cho
đến khi ca mổ xong. Bỗng
nhiên tôi thấy hơi nhức đầu nên cúi
gục vào ḷng bàn tay một chút cho đỡ mỏi
mắt. Khi tôi ngẩng đầu lên th́ vụt một
cái, thoáng có một bóng người mặc áo trắng
lướt thật nhanh qua mặt. Tôi
đảo mắt nh́n quanh. Không
có ai cả! Tôi
vẫn thường thấy lao đao như vậy
lắm, có lẽ v́ tôi bị chứng bịnh thiếu
máu kinh niên. Tôi dụi mắt nh́n kỹ lại một
lần nữa, lần này th́ thật sự có một bóng
áo trắng đang từ từ tiến lại gần tôi. Tôi
dợm đứng dậy để nh́n cho rơ th́
thấy có một cậu thanh niên Á Châu rất trẻ,
gương mặt xanh xao mệt mỏi đang đi
lại phía tôi ngồi.
Cậu đi nhẹ nhàng như lướt trên không
vậy, xuất hiện trước mặt tôi mà không
gây nên một tiếng động. Cậu nh́n tôi,
đôi mắt nâu hiền và ngây thơ đến nao ḷng.
Có vẻ như cậu đang bị lạc đường.
Chắc là cậu đi nuôi người nhà bệnh và
lạc từ khoa khác sang. Thấy
cậu đứng yên lặng không nói ǵ, tôi hỏi
bằng tiếng Mỹ, “Em
cần ǵ, tôi có giúp được ǵ cho em không?” Lạ
thay, cậu trả lời bằng tiếng Việt, “Em đi
kiếm đồ!” Giọng
của cậu nhỏ và thanh, nghe văng vẳng như
từ một nơi xa xôi nào đó vọng về. “Em
bị mất cái ǵ à?” “Em
làm rớt cái ví trong xe. Trong đó có một món đồ
rất quan trọng. Chị kiếm dùm em nghe chị.
Nhớ nghe chị…” Không
đợi tôi trả lời, cậu quay lưng đi
thật nhanh và khuất bóng sau góc quẹo. Tự
nhiên tôi cảm thấy lạnh buốt, cái lạnh
từ trong xương lạnh ra. Tôi rùng ḿnh. Lạ
thật, Tháng Sáu Mùa Hè ở cái xứ sa mạc này nóng
cả trăm độ. Cho dù máy lạnh có mở cũng
chỉ vừa đủ. Chưa bao giờ tôi cảm
thấy lạnh cóng bằng cái lạnh của hiện
tại. Đầu
óc tôi quay cuồng và tiếp tục nhức. Chắc ḿnh
sắp bịnh rồi, tôi tự nhủ. Sao tự nhiên
lại cảm thấy lạnh và nhức đầu quá.
Tôi đứng lên định đi theo cậu bé nhưng
rồi lại choáng váng ngồi phịch xuống
một chiếc ghế. Vừa
lúc đó, một cô bạn đồng nghiệp từ
đâu đi tới. Nh́n thấy sắc mặt tôi, cô la lên,
“Oh my God! Trời ơi sao cái mặt cô xanh lè xanh lét
thấy ghê quá. Are you OK?” “Tôi thấy lạnh quá, cô
lấy dùm tôi một cái áo lạnh được không?” Cô bạn nhanh chóng đi
lấy cho tôi một cái áo labcoat mới được
giặt ủi và hấp nóng. Tôi mặc áo vào, ngồi
co ro mà thấy vẫn c̣n lạnh, mồ hôi rịn ra
hai bên thái dương. Tôi uống thêm hai viên Tylenol.
Một lúc sau, tôi thấy từ từ dễ chịu, và
lại nghĩ đến cậu bé hồi năy. Cậu
ta là ai, làm sao biết cậu ở đâu, đi
kiếm cái xe ǵ, và cái ví ǵ nữa chứ? Cả khu ICU này có 6 pḥng.
Hiện giờ đang có năm bệnh nhân, mỗi người
nằm một pḥng. Tôi coi lại danh sách bệnh nhân
viết trên bảng treo trên tường. Không có
bệnh nhân nào người Việt. Vậy cậu
từ khoa nào đi sang đây? Tôi đi ḷng ṿng với hy
vọng gặp lại cậu bé, nhưng hỏi thăm
những nhân viên quanh đó xem có ai gặp một
cậu bé người Á châu không, ai cũng lắc
đầu không biết. Thất vọng, tôi trở
về khoa đúng lúc bệnh nhân của tôi đă
được giải phẫu xong và chuyển về pḥng
ICU. Bác sĩ bảo em được cứu sống nhưng
đôi mắt sẽ bị mù vĩnh viễn v́
chấn thương quá nặng. Chỉ có một hy
vọng duy nhất là được thay đôi mắt
khác em mới có thể thấy lại ánh sáng. Ba mẹ em ngồi bên giường
trong khi em vẫn đang nằm thiêm thiếp. Ông bà yên
lặng chắp tay cầu nguyện. Tôi không biết làm
ǵ hơn là ngồi xuống bên cạnh và góp lời
cầu nguyện trong ḷng. Người mẹ buồn
rầu nói, “Tội nghiệp chúng quá...
Rồi đây Jane sẽ ra sao khi tỉnh dậy và
biết là người yêu của nó đă chết?” “Người yêu của Jane là anh Việt
Nam ngồi chung xe hả bà?” tôi
hỏi. “Đúng vậy, chúng nó yêu
nhau lắm. High school sweethearts mà. Hai đứa đều
học giỏi và có tương lai. Thế mà, chỉ
qua một đêm, một đứa ra đi vĩnh
viễn, một đứa trở nên mù ḷa.” Bà
sụt sịt khóc. Tôi ngập ngừng, “Bác sĩ
nói con bà c̣n có hy vọng thấy lại ánh sáng,
nếu…” “Vâng tôi biết! Nhưng
ở đâu ra có cặp mắt để thay kia
chứ? Nếu đó là cặp mắt của một người
c̣n sống cho con tôi, tôi biết chắc chắn nó
sẽ không chịu nhận. Nó là cô gái rất tốt,
không bao giờ muốn làm khổ ai.” “Nhưng nếu đó là
cặp mắt của một người vừa mới
mất th́ hoàn toàn có thể dùng được,
chỉ có điều…” tôi bỏ dở câu nói v́ tôi
biết chuyện đó sẽ không bao giờ xảy ra.
Đừng bao giờ nên hỏi cha mẹ cậu bé
Việt Nam thêm một lần nữa. Như đọc được
ư nghĩ của tôi, bà mẹ thở dài, “Cô y tá
ạ, tôi biết nỗi đau của người
mẹ mất con nó khủng khiếp như thế nào.
Tôi không dám đ̣i hỏi ǵ thêm. Số phận con gái
tôi bị mù th́ tôi sẽ hết ḷng chăm sóc cho nó.
Con gái tôi có nghị lực lắm, tôi tin nó sẽ vượt
qua…” Xót xa nhưng cũng rất xúc
động trước những lời nói của bà, tôi
nhẹ nắm lấy tay bà. Vừa lúc đó, một ông
cảnh sát đang rảo bước tới, trên tay
cầm một bọc giấy. Ông hỏi tôi, “Người
ta chỉ cho tôi là có một cô y tá người
Việt ở đây. Cô nói được tiếng
Việt chứ?” “Dạ được. Ông
cần ǵ không?” “Tôi muốn nhờ cô đi
với tôi đến gặp gia đ́nh người
tử nạn trong tai nạn xe chiều nay. Chiếc xe bị total lost. Trước khi xe tow kéo xe đi, chúng tôi
kiểm tra trong xe và t́m thấy chiếc ví này rớt
trong xe. Nó thuộc về người đă chết. Tôi
muốn giao lại kỷ vật này cho thân nhân của
cậu.” Ví, xe, người tử
nạn… những mảnh rời rạc của
chiếc h́nh puzzle tự nhiên ráp nối lại với
nhau một cách có trật tự. Tim tôi đập th́nh
thịch và cổ họng tự dưng tắc
nghẽn. Chân tôi bắt đầu run lập
cập và tay th́ nổi da gà. Sao giống y hệt
những điều cậu bé kia vừa nói? Không lẽ ḿnh vừa gặp
ma sao? Tôi lắp bắp hỏi ông
cảnh sát, “Ông có thể cho tôi xem qua chiếc ví
được không?” Ông ngần ngừ một chút
rồi nói, “Cũng được, nhưng trong ví không
có ǵ quư giá hết, chỉ có tấm bằng lái xe và
một ít tiền mặt vậy thôi!” Tôi tần ngần mở
chiếc ví ra. Thật vậy, trong ví ngoài một ít
tiền nhỏ chỉ có tấm bằng lái xe. Tôi ṭ ṃ
nh́n vào tấm bằng lái và hoảng sợ làm rơi
chiếc ví xuống đất. Trên tấm bằng là h́nh của
cậu bé vừa đến gặp tôi ít phút trước
đây. Với gương
mặt gầy và cặp mắt nâu trong vắt thơ ngây
như đang nh́n xoáy vào tôi, như muốn nói một
điều ǵ. Vậy ra cậu chính là người
đă chết đó sao? Một luồng khí lạnh
chạy dọc theo sống lưng của tôi... Tôi
thầm th́, nhắc lại lời của cậu bé khi
năy: “Trong ví này có một vật rất quan
trọng…” “Cô nói ǵ?” Tôi lượm chiếc ví lên,
mở ra xem lại và lật tới lật lui. Quả
thật không có ǵ khác ngoài vài tờ giấy $10 và $5,
cùng tấm bằng lái. Tai tôi văng vẳng nghe
tiếng của cậu bé, “chị nhớ giúp em nghe
chị, nhớ nghe chị…” Tấm bằng lái! Tôi nh́n kỹ lại tấm
bằng lái lần nữa. Đây rồi, vật quan
trọng mà tôi cần t́m chính là tấm bằng lái này
đây. Trên bằng lái có tên,
tuổi và h́nh chụp của cậu bé. C̣n nữa,
nằm ngay ngắn ở góc phải của tấm
bằng là cái sticker nhỏ màu hồng, trên có ḍng
chữ “DONOR” màu đen in đậm nét. Tim tôi đập th́nh
thịch. Như vậy là, chính cậu đă run rủi
cho sở cảnh sát t́m thấy chiếc ví rơi trong
gầm xe trước khi xe bị kéo đi; chính cậu
đă t́m đến tôi, và đưa đẩy cho ông
cảnh sát gặp tôi để mọi người có
thể biết được ư nguyện của
cậu. Th́ ra ngay từ khi mới có bằng lái,
cậu đă quyết định là nếu có điều
ǵ xảy ra cho ḿnh, cậu sẽ sẵn sàng hiến
tặng những bộ phận c̣n tốt trong người
cho tất cả ai đang cần chúng nên đă t́nh
nguyện ghi tên làm người DONOR. Có phải cậu
đến t́m tôi v́ biết tôi là người chăm
sóc cho người bạn gái thương yêu của
cậu đêm nay và muốn nhờ tôi t́m cách để
trao tặng cho cô gái đôi mắt của cậu như
một kỷ vật cuối cùng? Tôi chỉ vào chữ “DONOR”
và nhờ vị cảnh sát xác minh lại với DMV.
Sau khi xác nhận là cậu bé Việt Nam chính thực
đă ghi danh làm người “DONOR”, nhưng đồng
thời vị cảnh sát cũng thông báo rằng theo
luật pháp, v́ cậu bé mất khi cậu chưa đủ
18 tuổi, nên quyết định cuối cùng, cho hay không,
cũng vẫn là quyết định của cha mẹ. Phái đoàn gồm các bác sĩ,
cảnh sát cùng với tôi sau khi đưa chiếc ví
lại cho cha mẹ cậu và thông báo về tất
cả những sự việc trên cho họ. Trong khi
chờ gia đ́nh cậu bé bàn thảo với nhau, chúng
tôi đều lui ra ngoài đứng chờ. 5 phút, 10 phút trôi qua. Một
bầu không khí yên lặng đến nghẹt thở. Rồi cha mẹ cậu bé cũng
bước ra. Người mẹ ôm mặt khóc, trong khi
người cha nghẹn ngào nói với chúng tôi: “Thôi th́ con tôi nó đă
muốn như vậy, chúng tôi xin nghe theo ư nguyện
của cháu. Xin bệnh viện giúp cháu làm tṛn tâm
nguyện, hăy giúp đỡ tất cả những ai
đang chờ được giúp.” Tôi bật khóc v́ quá xúc động.
Tất cả những người có mặt lúc đó
đều khóc và cảm ơn cha mẹ cậu bé đă
làm quyết định đau đớn và khó khăn
nhưng rất cao cả này. Cảm ơn ông bà, tôi
thầm th́. Trên cao kia, tôi biết cậu bé đang nh́n
xuống và mỉm cười. Những ngày sau đó, có ít
nhất là cả chục bệnh nhân đang chờ thay
thận, gan, tim, v.v… đă được cứu
sống nhờ được ghép những bộ
phận trong cơ thể cậu bé.
Cô bạn gái cũng đă nhận được
cặp mắt của cậu. Trên gương mặt
trắng bóc và mái tóc vàng hoe, đôi mắt nâu trong veo
luôn tỏa những tia sáng ấm áp dịu dàng. Đôi
mắt như biết nói những lời yêu thương
đến mọi người. Cậu bé đă ra đi măi măi, nhưng
t́nh yêu quảng đại của em vẫn tiếp
tục tồn tại. **** Ngay sau cái đêm “gặp
ma” trong bệnh viện đó, tôi đă suy nghĩ
rất nhiều. Tôi về bàn với chồng, và
vợ chồng tôi đă cùng đi đến quyết
định là ra DMV để ghi tên t́nh nguyện làm người
“DONOR.” Nếu một mai có người
nào phải ra đi trước, chúng tôi không muốn
người thân ḿnh ở lại phải suy nghĩ
để làm những quyết định đau ḷng
thế cho ḿnh. Cát bụi rồi sẽ
trở về với cát bụi. Thế th́ tiếc làm chi các xác
thân tạm bợ này! Nếu sau
khi ḿnh ra đi mà vẫn c̣n có ích cho người khác
th́ đó chính là một niềm an ủi và hạnh phúc
vô biên cho mọi người chúng ta rồi.
(Diễm Vy) |