Phật
Giáo Vào Đại Học Mỹ Trần Khải |
Điều đó cũng dễ hiểu. V́
nếu cơ quan công quyền nào có chút ǵ thiên
vị một tôn giáo nào, rồi các tôn giáo khác
(cả chục tôn giáo khác)... không lẽ không
được b́nh đẳng hay sao. Do vậy, khi có một ngôi chùa Phật giaó
trong khuôn viên một đại học công lập Hoa
Kỳ... đó sẽ là chuyện lạ. Bởi v́,
đại học Mỹ là diễn đàn mở
rộng, cởi mở với tất cả mọi tôn
giáo. Vâng, đó là thuê hội trường đại học. Nhưng đại học Mỹ cũng là nơi cởi mở tớí mức làm nhiều người nhíu mày, nhăn mặt. Điển h́nh là, đạị học công lập University of Michigan tại Dearborn đă mời một vị Giám mục tới đọc diễn văn năm 2011. Vị Giám mục Anh giáo (Episcopal Church of the U.S) này tên là Gene Robinson, và là người đồng tính công khai. Nghĩa là, đại học công lập mời một tu sĩ thuyết tŕnh, và vị này đồng tính công khai. Nhưng đó là diễn văn, là thuyết tŕnh, là hội thảo... rồi diễn giả sẽ rời trường, trả lại khuôn viên trường cho các cặp mắt kính dày cộm. C̣n, khi một đaị học công lập cho
ngôi chùa Phật giáo hiện diện, ngôi chùa này
đâu có bước ra sau khi “thuyết pháp không
lời” được. Đại học University of
Texas tại El Paso (UTEP) dự định làm lễ
mừng 100 năm thành lập, và do vậy là phải
làm đẹp, và một phần làm đẹp sẽ
có hiện diện trong khuôn viên một ngôi chùa
Phật giáo theo kiến trúc Bhutan. Ngôi chùa được
tặng cho UTEP bởi người dân Bhutan sau khi
được xây xong để mừng Lễ Hội
Đời Sống Dân Gian Smithsonian (the Smithsonian Folklife
Festival) tổ chức ở thủ đô Washington D.C. năm
2008. Sau đó, ngôi chùa được chở về El
Paso (Texas) và cất trong nhà kho đại học cho
tới khi quyên tiền đủ để đưa
ra đặt trong khuôn viên trường. Kiến trúc
kiểu Bhutan của ngôi chùa dĩ nhiên là tuyệt
đẹp. Cũng không gọi là tuyên truyền
giảng đaọ được, v́ tự thân ngôi
chùa không đọc diễn văn nào cả. Thực ra, UTEP đă nhiều lần “cấp
tiến” quá cỡ. Các lá cờ của dân tộc
Bhutan dùng để cầu nguyện giăng viền
trong bảo tàng viện nghệ thuật, một bàn
thờ kiểu Bhutan để trong thư viện và vào
tháng 11-2012, UTEP đón nghệ sĩ Losang Samten (và là
cựu tu sĩ) tới làm việc 4 tuần lễ
trong Bhutan Cybercafe đặt trong ṭa nhà UTEP Union East
để thực hiện một mandala bằng cát cho
nghi lễ Kalachakra, một nghi lễ tôn giáo theo nghi
thức Phật Giáo Tây Tạng. Cũng là một vấn đề tranh căi:
hầu hết các đaị học Mỹ hiện nay
dạy phương pháp Thiền Chánh Niệm
(Mindfulness Meditation), xem như đây là một khoa
học thể dục. Nhưng đại học
Mỹ hầu hết vẫn cấm các buổi tụ
họp cầu nguyện tới Thiên Chúa, v́ rủi
mấy anh Hồi Giáo cũng cầu nguyện Đấng
Allah là có thể gây thánh chiến trong sân trường.
C̣n ngồi thiền th́ chỉ là ḥa b́nh... v́ không
cầu nguyện ǵ hết. Hồi năm 2011, khi trả lời phỏng
vấn của KVIA.com, Phó Giám Đốc về Pháp Lư
của UTEP là Ricardo Adauto nói, chuyện UTEP quan hệ
với Bhutan chỉ là chuyện văn hóa, không
phải chuyện tôn giáo. Nghĩa là, ngôi chùa Bhutan ở sân đaị
học UTEP là chuyện văn hóa. Người ta có
thể chất vấn tới California: cây thánh giá
ở San Diego không có tính văn hóa, mà chỉ
thuần về tôn giáo? So sánh như thế cũng không thích nghi, v́ ai
cũng biết, các giáo sư đại học Mỹ
rất là bướng, và họ nh́n thấy những
ǵ mà người đời thường không thấy
nổi. |