Người
con gái nói với vài trăm nhân viên làm việc
tại Ngân Hàng Thế Giới, Hoa Thịnh Đốn,
“Tôi rất hănh diện được là một người
con gái, v́ tôi ư thức được những người
con gái chúng tôi đủ mạnh để thay đổi
cuộc diện thế giới;” câu nói khiến
cử tọa sững sờ, bất ngờ trước
lập luận đơn giản mà vô cùng mạnh,
họ lặng đi, rồi la ̣a lên, vỗ tay tán thưởng.
Chuyện xẩy ra tuần vừa rồi, hôm thứ Sáu
11 tháng Mười.
Người con gái đó tên là Malala Yousafzai; tháng Mười
năm ngoái cô bị bắn trong giờ cô tan trường
về; một tên khủng bố Taliban leo lên chiếc
school bus đậu trong sân trường, đang
chờ cho đủ số học tṛ đưa đón
hàng ngày, rối mới chuyển bánh; hắn bắn vào
đầu cô để thi hành bản án tử h́nh mà
một phiên ṭa Taliban đă xử cô. Họ giết cô
v́ cô phạm tội “cắp sách đến trường”,
việc làm đi ngược lại giáo điều
của đạo Hồi, và đang khiến nhiều
thiếu nữ Pakistan khác làm theo.
Kư giả Haq
Nawaz Khan viết, “Nếu trước phút hành
quyết người Taliban cho tử tội được
nói câu cuối cùng, có lẽ Malala đă nói, ‘các ông
cứ giết tôi đi, nhưng các ông cũng
phải biết, tôi chỉ muốn con trai, con gái
của các ông được cắp sách tới trường.’”
Bác sĩ Jim Yong Kim, giám đốc World Bank -Ngân Hàng
Thế Giới- kể lại câu chuyện trao đổi
giữa ông và Malala; ông hỏi Malala sao không học
nghề thuốc như ông, mà lại lăn vào làm chính
trị ở cái tuổi mà cô c̣n phải ngồi trên
ghế trường trung học.
Malala trả lời, “làm bác sĩ ông chỉ cứu
sống được một cô gái bị khủng
bố bắn như tôi; tôi muốn làm cho khủng
bố không c̣n bắn ai được nữa.”
Cô nói với
cử tọa, “Nếu giáo điều khủng
bố có khả năng thuyết phục con người
chấp nhận đến cả cái chết để
lái xe bom, th́ giáo dục cũng đủ hùng biện
để thuyết phục con người yêu thương
nhau trong ḥa b́nh.”
Tin tưởng mănh liệt này chỉ có thể đến
từ một thiếu nữ Ả Rập; cô biết
rơ giáo điều Hồi Giáo như cô biết giáo
điều của đạo Yêu Thương, mà cô
học được trong sách vở. Việc cô yêu
thương sách, thích đọc sách không c̣n là
một bí mật đối với bất cứ
một ai.
Diễn đàn cô được mời thuyết tŕnh
là World Bank -một cơ cấu Liên Hiệp Quốc; và
Liên Hiệp Quốc cũng đang chủ trương
phong trào Girl Up -Thiếu Nữ Đứng Lên-
khuyến khích thiếu nữ thế giới đứng
lên nhận lănh cả trách nhiệm lẫn vận
hội lănh đạo mọi sinh hoạt của
thế giới.
Một thành viên của phong trào Girl Up, cô Ingrid Braun, 16
tuổi, nữ sinh trường Madeira School, bang Virginia,
nói, “con gái Mỹ chúng tôi quen sống với
nhiều tiện nghi, nhiều vận hội; chẳng
bao giờ tôi h́nh dung được nỗi nguy
hiểm bị giết, chỉ v́ đi học.”
Nữ sinh trường Madeira viết thiệp chúc lành
gửi Malala ngày cô c̣n nằm bệnh viện trị
vết thương hành quyết. “Dĩ nhiên tôi không
bao giờ can đảm được như Malala,”
Braun nói.
Nữ sinh Elizabeth Macrides, 17 tuổi, trường
Georgetown Visitation School, nhận định, “Taliban t́m
cách giết Malala, mà Malala có đi trốn đâu.”
Ư cô nữ sinh 17 này muốn so sánh thái độ
tiếp tục đấu tranh của Malala với
cuộc đi trốn của nhà văn Salman Rushdie năm
1988, khi ông viết tác phẩm The Satanic Verses, đụng
chạm đến thánh Muhammad của Hồi Giáo,
bị lên án tử h́nh, và đi trốn để không
bị ám sát.
Malala không
trốn; cô c̣n viết sách -viết quyển “I Am
Malala”- và cô đến Hoa Kỳ để giới
thiệu tác phẩm của cô với độc
giả Mỹ.
Quyển sách cô viết khiến cô vừa nhận
được bản án tử h́nh thứ nh́; quân
Taliban cũng cảnh cáo mọi tiệm sách là họ
sẽ phá nổ bất cứ tiệm nào bầy bán
quyển “I Am Malala”. Lời đe dọa nghiêm
trọng đến mức World Bank phải áp dụng
nhiều biện pháp an ninh, kể cả việc
sử dụng chó ngửi thuốc nổ, trong buổi
họ mời Malala đến thuyết tŕnh.
Hôm thứ Sáu 11 tháng Mười, cô chiến sĩ văn
hóa 16 tuổi, không chỉ diễn thuyết tại
World Bank thôi, tối hôm đó tổ chức Politics
& Prose bookstore, mời cô đến thuyết tŕnh
tại trường Sidwell Friends School.
Cũng vẫn ngày hôm đó, Malala c̣n được
mời vào Bạch Cung gặp gia đ́nh tổng
thống Obama; đệ nhất phu nhân Michelle, và trưởng
nữ Malia đến pḥng Bầu Dục tiếp
Malala.
Trong bản thông
báo sau đó, Bạch Cung viết cảm ơn cô đă
nêu gương bất khuất trong cuộc chiến
đấu văn hóa tại Pakistan.
Truyền thông toàn cầu gán cho cô cái biệt danh the
bravest girl in the world -người thiếu nữ can
đảm nhất thế giới. Cô được
đề nghị lănh giải Ḥa B́nh Nobel, nhưng ban
tổ chức giải Nobel đă trao giải này cho toán
chuyên viên đang hoạt động tại Syria để
giải giới những vũ khí hóa học của quân
đội nước này.
Phát ngôn viên Shahidullah Shahid của lực lượng
Taliban ca tụng quyết định không trao giải Ḥa
B́nh cho Malala là “very good news” -một bản tin
rất tốt- v́ “ban tổ chức đă sáng
suốt không trao giải cho một đứa trẻ
chưa trưởng thành.”
Obama nhận định, “Rồi sẽ đến ngày
mà những thiếu nữ trẻ hôm nay, đứng lên
nhận lănh trách nhiệm lănh đạo xứ sở
họ. Họ sẽ đem lại những thay đổi
mà giờ này chúng ta mới chỉ mơ ước.
Nhưng ngay bây giờ chúng ta cần bảo vệ
quyền tự do mơ ước của họ.”
Bác sĩ Kim khuyến khích thanh niên, thiếu nữ
gửi thư đặt câu hỏi để Malala
trả lời; một cậu học sinh hỏi, “có
bao giờ cô mơ ước được là
một cậu con trai, để ít bị ràng buộc
hơn, không?” Malala đáp, “Là con gái, tôi có bị
ràng buộc ǵ đâu; tôi không xin những tiện
nghi sang trọng cho các cô gái đang sống trong đại
gia đ́nh với cha, mẹ; tôi chỉ xin quư vị
phụ, huynh đừng cắt cánh ước mơ
của đứa con gái. Xin để mặc chúng tôi
mơ ước như những người anh,
những đứa em trai của chúng tôi được
tự do mơ ước. Là con gái, chúng tôi cũng
vẫn là con người.”
Phê b́nh quyển I AM MALALA, tờ Washington Post viết,
“quyển sách không chỉ lôi cuốn người
đọc bằng tấn thảm kịch sống tác
giả đă oai hùng trải qua, mà c̣n làm người
đọc say mê với giấc mơ thật đẹp
mà cũng thật vĩ đại của tác
giả.”
Houston, thành phố tôi đang sống, cũng có vô
số Malala Việt Nam; thành tích của họ c̣n oai hùng
hơn cuộc đấu tranh của cô gái Pakistan.
Nhiều cô bác sĩ, hai chục năm trước, ngày
c̣n trong tuổi Malala, đă từng ngồi khóc bên
bờ Biển Đông, buồn, giận v́ vượt
biển hàng chục lần, lần nào cũng bị
Việt Cộng đón bắt; nhưng khóc xong, các cô
lại đứng vùng dậy, gạt nước
mắt bước xuống biển lần thứ 11.
Quân khủng bố Taliban chỉ bắn Malala có
một lần, trong lúc quân khủng bố Việt
Cộng bắt nhốt những Malala Việt Nam hàng
chục lần. Nhưng các cô vẫn bất khuất,
vẫn đến được xứ sở của
tự do học hỏi, để thành tài và để
tiếp tục tranh đấu giúp thế hệ đàn
em hiện đang vượt thoát, đang tiếp
tục thực hiện cuộc bỏ phiếu bằng
chân kéo dài đă 38 năm để tố cáo chế
độ đười ươi Hà Nội.
Nguyễn đạt Thịnh
|