Tên Các Cḥm Sao

Trần Quang Thiệu

Trong Hải-Quân, với biển cả mênh-mông, hải-hành xuyên đại-dương là nghề của chàng. Thời đại văn minh tiến-bộ như hiện nay dù có vệ-tinh theo dơi, nhưng căn-bản của việc định vị-trí trên biển bằng các tinh-tú vẫn phải học, vẫn phải biết đối với các chiến-sĩ áo trắng. Đó cũng là một niềm vui mà cũng là một nghệ-thuật vừa áp-dụng toán-học cũng như kinh-nghiệm trong ngành hàng-hải. Trong vũ-trụ, ngoài Thái-Dương-Hệ, chúng ta quan-sát thấy có những cḥm sao kết-hợp với nhau thành những h́nh dạng gần như không thay đổi, xuất-hiện trên bầu trời tùy theo ngày giờ và vị-trí của người nh́n. Đó cũng là những mục-tiêu của chúng ta dùng để xác-định vị-trí con tầu. Theo toán học không-gian, trái đất tạm xem như là trung-tâm điểm của Vũ-Trụ h́nh cầu. Mặt Trời di-chuyển giáp ṿng trên Hoàng-Đạo ( Ecliptic ) trong thời-gian là 365 ngày 1/4 ( một năm ), đi qua 12 cḥm sao nằm dọc theo ṿng cung lớn. Các cḥm sao này tạo thành 12 con giáp ( Zodiac ) của khoa chiêm-tinh-học Tây-Phương như sau: 

    – Bảo-B́nh ( Verseau hay Aquarius: từ 21 tháng 01 đến 19 tháng 02 ) 
    – Song-Ngư ( Poissons hay Pisces: từ 20 tháng 02 đến 20 tháng 03 ) 
    – Dương-Cưu ( Bélier hay Aries: từ 21 tháng 03 đến 20 tháng 04 ) 
    – Kim-Ngưu ( Taureau hay Taurus: từ 21 tháng 04 đến 20 tháng 05 ) 
    – Song-Nam ( Gémeaux hay Gemini: từ 21 tháng 05 đến 21 tháng 06 ) 
    – Bắc-Giải ( Cancer: từ 22 tháng 06 đến 22 tháng 07 ) 
    – Hải-Sư ( Lion hay Leo: từ 23 tháng 07 đến 23 tháng 08 ) 
    – Xử-Nữ ( Vierge hay Vergo: từ 24 tháng 08 đến 22 tháng 09 ) 
    – Thiên-Xứng ( Balance hay Libra: từ 23 tháng 09 đến 23 tháng 10 ) 
    – Hổ-Cáp ( Scorpion hay Scorpius: từ 24 tháng 10 đến 22 tháng 11 ) 
    – Nhân-Mă ( Sagittaire hay Sagittarius: từ 23 tháng 11 đến 21 tháng 12 ) 
    – Nam-Dương ( Capricorne hay Capricornus:Từ 22 tháng 12 đến 20 tháng 01)

Như trên các cḥm sao được xếp thứ-tự ngày tháng theo khoa Tử-Vi Tây- Phương. Đầu tiên là Bảo-B́nh và cuối cùng là Nam-Dương. Tuy nhiên trong Hàng-Hải Thiên-Văn, Hoàng-Đạo và Xích-Đạo hợp với nhau một góc nghiêng là 23 độ 27 phút. Hai ṿng tṛn đó cắt nhau tại 2 điểm ” Gamma ” và ” Gammá “, ta gọi là Xuân-Phân và Thu-Phân. Ṿng khởi điểm được tính lúc mặt trời đi từ ” Gamma ” và trở về lại là một năm. 

Ngày 21 tháng 03 Dương-Lịch hằng năm là lúc mặt trời đi qua điểm xuất-phát, cũng là vùng có cḥm sao Dương-Cưu nên được coi như số 1 và mặt trời mỗi tháng chiếm một cung, khi đi giáp ṿng th́ đến cḥm sao Song-Ngư là số 12. Căn-cứ vào số thứ-tự các cḥm sao ở trên để đặt tên cho khóạ. Khóa đầu tiên mang tên Đệ nhất Dương Cưu. Khóa 13 là Đệ nhị Dương Cưu….

Ngoại trừ các khóa sĩ quan học trường Hải Quân Brest của Pháp, các khóa OCS học tại Hoa Kỳ, các khóa đặc huấn tại các quân trường bạn, Trường Sĩ quan Hải Quân Nha Trang đào tạo được 26 khóa, chấm dứt với khóa Đệ tam Kim Ngưu….

Trở lại