Thăm bạn Huy Phương |
Nghe
Huy Phương bệnh, bạn cùng khoá HQ Trần
Hữu Khánh rủ tôi đi thăm. Từ Bolsa đi
xa lộ đến nhà Huy Phương ở Irvine
chỉ 15 phút lái xe, nhưng chúng tôi phải mất 15
phút mới t́m được nhà. Huy Phương
gầy và xanh sau 27 ngày
nằm bệnh viện Hoag Hospital để cắt
bỏ đại tràng và 23 ngày nằm ở Rehab
Center. Quả là một thời gian “bất đắc
dĩ” cho một người hoạt động năng
nổ như Huy Phương, bạn tôi. Huy Phương và người bạn tù Hoàng Liên Sơn Trần Hữu Khánh Nay
Huy Phương đă về
nhà và bắt đầu đi đứng, ăn
uống cũng như bấm lại computer. Lâu ngày
mới gặp nhau, chúng tôi nói đủ thứ
chuyện mà chuyện dài nhất là chuyện những
năm tháng trong nhà tù cộng sản.
Chúng tôi là bạn tù từ sau ngày 30-4-1975. Đầu
tiên gặp nhau ở trại tù Suối Máu (Biên Ḥa),
một năm sau đó tàu
Sông Hương đưa chúng tôi ra miền Bắc. Tàu
cập bến Hải Pḥng và chúng
tôi được tống lên xe motolova đến
trại tù Hoàng Liên Sơn sát biên giới Trung
Cộng. Đây là trại tù đầu tiên của
miền Bắc Xă Hội Chủ Nghĩa đón
nhận các Quân Cán Chính VNCH đi “cải tạo”
giống như ở Liên Sô thời Stalin đưa các
nạn nhân của chế độ lên vùng Tây Bá
Lợi Á. Trại Hoàng Liên Sơn là Địa
Ngục mà cộng sản Việt Nam dành để lưu
đầy, trả thù những những Quân, Cán Chính
Việt Nam Cộng Ḥa yêu đồng bào, bảo
vệ tổ quốc. Chúng
tôi bị đẩy vào con đường lao động
khổ sai để rồi đói, lạnh, bệnh
tật và chết nơi đây. Nhưng
ngày 17-2-1979 Trung Cộng tràn xuống 5 tỉnh phía
Bắc để dạy cho cộng sản Việt Nam
một bài học theo lệnh của Đặng
Tiểu B́nh th́ trại tù Hoàng Liên Sơn di tản
xuống các trại tù phía Nam.Từ đó chúng tôi
mỗi người đi mỗi ngă cho đến năm
1980 chúng tôi lại gặp nhau ở trại 3 Nghệ
Tĩnh. Huy Phương và Trần Hữu Khánh ở
chung một đội nông nghiệp c̣n tôi ở
một đội khác. Vài năm sau chúng tôi được
đưa về Nam ở trại tù Hàm Tân rồi
từ đó chúng tôi được trả tự do và
lần lượt qua Mỹ theo diện HO. Huy
Phương sinh năm 1937 tại Huế, tên thật là
Lê Nghiêm Kính, nguyên giáo sư Trung Học Nguyễn Hoàng
Quảng Trị, tốt nghiệp khóa 16 SQTB Thủ
Đức và khóa Sĩ Quan Thông Tin Báo Chí tại Hoa
Kỳ. Biên tập viên báo chí, phát thanh Quân Đội.
Trưởng Pḥng Tâm Lư Chiến và Chỉnh Huấn
TTHL Quang Trung. Huy Phương định cư tại
Mỹ năm 1990 sau 7 năm tù tập trung dưới
chế độ cộng sản, hiện phụ trách
chương tŕnh “Huynh Đệ Chi Binh” của
đài truyền h́nh SBTN và biên tập viên thường
trực cho NB Người Việt Nam California, Thời Báo
Canada. Anh
đă có những tác phẩm đă xuất bản
tại Hoa Kỳ: Những
Người Muôn Năm Cũ (tập truyện -2001); Nước
Mỹ Lạnh Lùng (Tạp ghi-2002); Đi Lấy
Chồng Xa (tạp ghi-2005) ;Ấm lạnh Quê Người
(Tạp ghi-2009); Nh́n Xuống cuộc Đời
(tạp ghi-2009); Hạnh Phúc Xót Xa (tạp ghi-2010); Quê
Nhà Quê Người(tạp ghi-2010); Những Người
Thua Trận (tạp ghi-2012); Chúc Thư Người Lính
Chết Già (Thơ-2013) Ngậm Ngùi Tháng Tư (Tạp
Ghi-2014). Qua
Mỹ, Huy Phương làm việc với hội
“Cựu Tù Nhân Chính Trị” ở Nam California do ông
Nguyễn Hậu làm chủ tịch mục đích giúp
những gia đ́nh HO mới qua Mỹ định cư.Từ
các trại tù cộng sản cho đến lúc qua
Mỹ, Huy Phương luôn luôn nghĩ đến các
chiến hữu ở mọi hoàn cảnh. Nhưng
bản thân là gốc nhà giáo trong một gia đ́nh
phần đông cũng là mô phạm nên Huy Phương
không có ǵ là nhà binh cả, với khuôn mặt hơi
buồn và mái tóc dài bạc trắng , lời nói
với một chút diễu cợt, có chút hài hước.
Tôi
cũng đă qua thời trung học với Huy Phương
hồi c̣n ở Huế, sau nầy qua Mỹ thỉnh
thoảng mới gặp nhau.Tôi thấy dáng dấp và
cách ăn mặc của Huy Phương từ đó
đến giờ vẫn
không thay đổi mấy, vẫn áo quần chỉnh
tề, mái tóc hai bên luôn chải láng vuốt ra sau. Dù
xa Huế đă lâu nhưng giọng nói, cách đi
đứng, cách ăn uống của Huy Phương c̣n
nguyên không lai mà chúng tôi thường gọi là
“Huế rặt.” Người cũng là văn,
nhờ những nghịch cảnh của cuôc đời,
cuộc chiến giữa quốc cộng và cuộc di
cư vĩ đại của người Việt Nam
khắp thế giới sau năm 1975 đă cho Huy Phương
có một cái nh́n đầy đủ, cả tốt
lẫn xấu, tích cực lẫn tiêu cực. Cái mà
nhiều người thích đọc văn của Huy
Phương là cái dám
nói dù hơi chua xót như trong bài “Tiếng Chim
Buổi Sáng” trong tạp ghi “ Ấm Lạnh Quê Người”.
Câu chuyện là lúc ở trong tù, buổi sáng nghe
tiếng chim hót để quên phiền muộn. Ông phân
tích những loài chim cho tiếng hót hay để
rồi khi qua Mỹ ông có người bạn già có thú
nghe chim hót trong lồng. Ông đề nghị muốn
nuôi chim th́ trồng vài trăm cây chung quanh vườn
nhà để chim t́m tới làm tổ và buổi sáng
tỉnh giấc mà nghe chim hót th́ c̣n ǵ thần tiên
bằng. Nhiều
tạp ghi ông đă có nhiều nỗi trăn trở
xen lẫn chút ngậm ngùi như vậy. Nhưng
nhiều bạn thân quen cho rằng ông hay “đá gị
lái” nên họ không thích.Có người c̣n cho
rằng Huy Phương là người vác thánh giá
ở Bolsa. Tôi th́ cho rằng Huy Phương có
nhiều nhận xét sâu sắc nhưng nhẹ nhàng,
ấm áp làm phong phú thêm cho đời sống quanh ta. Riêng
tạp ghi “Những Người Thua Trận” trong
phần đầu nói về cái ác thắng cái
thiện, cái man rợ thắng cái văn minh. Huy Phương
đă so sánh cuộc chiến Nam Bắc của Hoa
kỳ và cuộc chiến giữa Quốc Gia và
Cộng Sản tại Việt Nam để nói lên
cái bản chất độc ác, ngu dốt
của cộng sản trái ngược hẳn với
ḷng vị tha và nhân bản sau cuộc nội
chiến Nam Bắc Hoa Kỳ. Tổng thống Abraham
Lincoln đă ra lệnh đem cả 7000 thi hài của
cả hai bên để an táng chung một nơi. Ngày
19-9-1863, khánh thành nghĩa trang nầy, Lincoln đă
đọc bài diễn văn công bố chiến trường
Gettysburg là Nghĩa Trang Quốc Gia. Sự
trả thù của cộng sản Việt Nam sau 40 năm
vẫn c̣n đó bằng chứng sau năm 1975
hằng ngh́n nghĩa trang tử sĩ Việt cộng
được xây dựng “hoành tráng” từ xă
đến quận huyện khắp nước trong lúc
phía VNCH, “ Nghĩa Trang Quân đội Biên Ḥa”
vẫn c̣n vắng lạnh, hoang phế. Vậy th́
những bài viết của Huy Phương đối
với ngụy quyền Cộng sản ngày nay có khác
ǵ súng đạn trên chiến trận đâu. Huy
Phương đă có ḷng với bạn bè, với
đồng đội nhất là đối với
những người đă chết. Đó là thái
độ của những người c̣n sống, tôn
kính và biết ơn những người đă
mất. Những người đă bị Việt
Cộng trả thù nhưng không biết chết ở
đâu. Trong đó câu chuyện cuối tháng ba,1975,
3000 binh sĩ TQLC thuộc Lữ Đoàn 147 được
tập trung tại băi biển Thuận An chờ tàu HQ
vào đón. Nhưng không có tàu HQ nào đến.
Việt Cộng truy kích
và tàn sát làm toàn bộ Lữ Đoàn, một số
tử thương, tự sát, số c̣n lại bị
bắt. Dân làng An Dương,
huyện Phú Vang, Thừa Thiên đă vội chôn vùi các
thi thể trên băi biển. Năm 2010 dân làng An Dương
đă cải tang và xây lăng mộ cho 128 hài cốt
vừa t́m được. Nhờ những thẻ bài
c̣n lại và những thông tin được Huy Phương
viết trên NB Người Việt, nhiều gia đ́nh
tử sĩ đă được biết tin về thân
nhân của họ. Chiến
tranh đă qua lâu rồi, mấy ai c̣n nhớ những
nấm mồ ở những trại tù cải tạo
đă mất hút trong rừng sâu, cỏ rậm;
những ngôi mộ chôn tập thể
đồng bào Huế trong Tết Mậu Thân 1968
cũng như bao thuyền nhân đă bỏ ḿnh trên
biển cả hay trên hoang đảo. Tất cả nay
đă thành cát bụi hay bùn đất. May thay cũng
c̣n nhiều người có ḷng đi t́m kiếm để
trùng tu, bảo tồn và để nhớ. Rồi
đến tạp ghi “Ngậm Ngùi Tháng Tư” trong
đoạn”Thắng và Thua” Huy Phương đă
cho thấy giải phóng không
phải là thứ quân đến đâu là dân chúng
bỏ làng bỏ xóm chạy thục mạng. Quân
giải phóng không phải thứ quân đi đến
đâu th́ cướp đến đó, lớn cướp
nhà, cướp đất, cướp nhà máy, cướp
kho tàn nhỏ cướp TV, tủ lạnh, đồng
hồ ùn ùn chở ra Bắc. Cuối cùng giải phóng
ǵ mà hằng triệu người lại bỏ nhà
bỏ của chạy thoát thân để rồi
lại lên rừng, xuống biển dù biết
rằng t́m cái sống trong cái chết. Vậy th́ ngày
30 tháng 4 sắp đến, hai chữ “giải phóng”
trở nên trân tráo, vô nghĩa. Thăm
người bạn tù, chúng tôi hân hạnh được
gặp chị, một người vợ tù với bao
nổi đắng cay gian khổ chịu đựng
mọi sự bất công nhiều lúc c̣n nghiệt ngă
hơn người ở trong tù. Dù vậy các chị
vẫn một ḷng chung thủy thăm nuôi chồng,
dạy dỗ con cái để có ngày hôm nay. Các gia
đ́nh HO qua Mỹ tuy không giàu có nhưng hạnh phúc
v́ con cái ngoan và học hành thành đạt. Điều
mong muốn của chúng tôi là bạn Huy Phương
sớm b́nh phục để cho đời những
Tạp Ghi có giá trị. Tôi cũng được
biết bạn và nhà biên khảo Vơ Hương An,
kỷ niệm ngày 40 năm mất nước, sẽ
cho ra mắt tác phẩm mới
“Chân Dung H.O. và Những Cuộc Đổi Đời,”
cuộc sách đă được thai nghén trong
nhiều năm. Huy
Phương đang nôn nóng trở lại với độc
giả, khán giả Người Việt cũng như
đài SBTN, nhưng nhanh hay chậm, c̣n tuỳ
thuộc vào thời gian và nổ lực của người
trong cuộc. California
ngày 12-3-2015. Tam Giang Hoàng Đ́nh Báu |