Tôi
sắp kể cho các bạn nghe một chuyện t́nh.
Đây không phải là chuyện t́nh ly kỳ, lăng
mạn của những người trẻ yêu nhau. Cũng
không phải là một chuyện t́nh gay cấn, đầy
t́nh tiết éo le như trong tiểu thuyết. Mà
đây là một chuyện t́nh nhẹ nhàng, êm đềm,
một chuyện t́nh đơn giản nhưng sâu
đậm, mà dấu ấn của nó sẽ tồn
tại suốt đời ngay cả khi một trong hai
người đă vĩnh viễn ra đi.
Niên khoá 1967-1968, tôi học năm thứ nhất Y Khoa
Saigon. Khi đi thực tập mổ xác người
chết tại Cơ Thể Học Viện, đường
Trần Hoàng Quân gần trường Chu Văn An, trong
nhóm thực tập với tôi năm ấy có Th.,
cựu học sinh trường Petrus Kư, người
miền Nam, cao ráo trắng trẻo, tương đối
đứng đắn, ít đùa giỡn bông lơn như
đa số chúng tôi. Sau khi ra trường cuối năm
1973, tôi gia nhập binh chủng Biệt Động Quân,
sống đời lính thú "trấn thủ lưu
đồn" nơi núi rừng biên ải. Th.
được hoăn dịch v́ lư do gia cảnh, ở
lại Saigon làm việc cho một nhà thương.
Th. lấy vợ tương đối sớm. Anh quen
bà xă, T.C., khi c̣n là sinh viên Y Khoa, gặp chị khi
ấy đang học trường Dược. Sau
30/4/1975, anh tiếp tục làm việc trong nhà thương,
nhưng phải chịu sự hành hạ của
bọn tiếp quản từ miền Bắc vào.
Bọn này cũng mang "hàm" bác sĩ, được
"Đảng" ban cho v́ công trạng phục
vụ Đảng lâu năm, nhưng kỳ thực không
có tŕnh độ, vừa dốt nát mà lại vừa
hống hách với anh em bác sĩ miền Nam cũ
để che dấu mặc cảm tự ti. Một
thời gian sau, Th. chán nản, chịu hết nổi nên
t́m đường vượt biên cùng vợ và con
nhỏ. May mắn được tàu Anh quốc
vớt, gia đ́nh anh được đưa vào
định cư tại xứ sở Nữ hoàng năm
1979.
Sau vài năm định cư, cả anh lẫn
chị đều lấy lại được
bằng hành nghề. Anh chị dọn về ở
Bolton, một thành phố nhỏ gần Manchester. Th. hành
nghề bác sĩ gia đ́nh, được nhân viên và
bệnh nhân (đại đa số là dân địa
phương người Anh) quí mến. Chị th́ làm
việc cho một dược pḥng. Đời sống
của họ trôi qua êm đềm hạnh phúc. Các cháu
đều học hành giỏi giang, tốt nghiệp
đại học và đều có việc làm vững
chắc. Ngoài công việc làm ở pḥng mạch, anh cũng
tích cực tham gia các sinh hoạt đấu tranh
chống CSVN của cộng đồng người
Việt tại Anh quốc, luôn luôn có chị bên
cạnh hỗ trợ.
Tháng 3 năm 2012, anh chị sang Úc thăm cô con gái út,
đă đỗ bác sĩ bên Anh và sang Sydney làm
việc tại một bệnh viện. Vợ chồng
tôi và vợ chồng anh N. - cũng là người
bạn cũng lớp - có dịp tiếp đón hai người,
đưa đi chơi đây đó. Chúng tôi cũng
đưa anh chị vào tham dự Lễ Giỗ
Tổ Hùng Vương năm đó trong Trung Tâm Sinh
Hoạt Cộng Đồng ở Bonnyrigg. Chị TC
rất vui tính và dễ thương, nói chuyện có
duyên nên mấy bà tṛ chuyện cười đùa
với nhau rất thoải mái.
Chỉ mấy tháng sau đó, chúng tôi bàng hoàng
nhận được tin chị TC đă qua đời.
Sau này hỏi ra, mới biết rằng chị đă
mắc bệnh ung thư phổi từ năm 2010, và
bệnh đă chuyển di đến các cơ quan khác,
cho nên dù chữa trị cũng chỉ để kéo dài
thêm thời gian chứ khó có thể mong hết
bệnh. Biết chị không c̣n nhiều thời gian
nữa, Th. đă nghỉ hưu sớm để săn
sóc chị, đưa chị đi du lịch các nơi
để chia sẻ với nhau những tháng ngày
ngắn ngủi c̣n lại. Té ra là khi gặp chúng tôi
lần trước, chị đă biết ḿnh không c̣n
sống bao lâu nữa, nhưng vẫn b́nh thản vui
vẻ với bạn bè, không hề hé lộ một
dấu hiệu bệnh hoạn hay rầu rĩ nào
để tránh gây buồn bă hay bối rối cho
mọi người chung quanh! Thật khó t́m được
một người đàn bà can đảm và bản
lĩnh như chị!
Chị mất đi, tinh thần Th. suy sụp đáng
kể. Anh biếng ăn, ngủ không được v́
cảm giác hụt hẫng, thiếu vắng h́nh bóng
của người bạn đời đă bốn mươi
năm chia ngọt sẻ bùi, cùng nhau trải qua
biết bao nhiêu khổ đau nguy hiểm. Căn nhà
vốn đă vắng vẻ v́ các con của anh
chị đều đă lớn, rời nhà đi làm
xa, nay càng trống trải dễ sợ. Anh cô
đơn lủi thủi ra vào, nh́n đâu cũng
thấy đầy ắp kỷ niệm của
chị. Nỗi đau mất mát tưởng chừng
như không bao giờ nguôi.
Một vài tháng sau khi chị mất, Th. gửi cho tôi
bài thơ này, cảm tác trong một đêm mất
ngủ, quay quắt nhớ chị.
NGUYỆT LẠNH
Đánh thức dùm ta trăng của ta,
Chưa khuyết mà sao bóng nguyệt tà.
Đêm soi trên gối, giờ đâu thấy,
Có phải v́ ta mắt nhạt nḥa?
Bao đêm say đắm khúc nghê thường,
Ngờ đâu giờ cất tiếng thê lương!
Trăng hỡi đêm dài chưa muốn sáng,
Hăy giấu dùm ta nỗi đoạn trường.
Xin cho đôi cánh để ta bay,
T́m trăng ṃn mỏi suốt đêm dài.
H́nh đây sao vẫn chưa thấy bóng,
Không rượu nhưng mà muốn tỉnh say.
Say không men rượu giấc chẳng nồng,
Tỉnh thức ḿnh ta chốn thinh không.
Trăng ta ai nỡ đem đi giấu,
Hay đă lạc vào cơi mênh mông?
Ta hẹn chờ trăng suốt canh thâu
Có lẽ từ đây đến bạc đầu
Gối lạnh từ ngày trăng xa vắng
Hăy chỉ cho ta trăng ở đâu?
Ta mộng trăng về từ nẻo xa,
Đêm nay ta đón trăng về nhà.
Trăng ấm giờ sao là nguyệt lạnh,
Thức dậy đi trăng, trăng của ta...
DVTh
Năm ngoái. trong chuyến đi du lịch Âu Châu,
vợ chồng tôi ghé Anh quốc, đến Bolton thăm
Th. và ngủ lại một đêm để có
thời giờ hàn huyên tâm sự. Căn nhà rất
xinh xắn và gọn ghẽ của anh tọa lạc
tại một khu vực yên tĩnh, có mảnh vườn
nhỏ phía sau trồng đầy hoa. Anh đưa chúng
tôi vào xem pḥng của chị, vẫn giữ nguyên
trạng như khi chị c̣n sống. Tấm ảnh
chị trên bàn thờ, hai con mắt đen láy nh́n
xuống chúng tôi, lấp lánh như chứa nụ cười.
Gần đây, Th. lại gửi cho tôi một bài thơ
nữa anh mới sáng tác. Thuở trước trong khi
chị đang phải chữa bệnh ung thư
bằng hoá trị và xạ trị, tóc chị
rụng nhiều. Ngày nào Th. cũng phải đi ṿng
ṿng nhặt tóc rụng của chị rơi rớt
quanh nhà. Anh cũng cất giữ một số tóc
rụng đó để làm kỷ niệm. Nay nh́n tóc
nhớ người, anh cảm tác nên bài thơ này:
TÓC XƯA
Ngày nào nhặt tóc quanh đây,
Sợi nằm trong gối, sợi bay ra vườn.
Sợi dài buộc mối yêu thương,
Sợi ngắn cột lấy nỗi buồn xa quê.
Mượt mà một thuở tóc thề,
Gió lùa qua tóc mân mê vai mềm.
Sợi nào đánh rớt bên thềm,
Nhặt về chờ tối ru đêm giấc
nồng.
Sợi nào sáng gội, chiều hong,
Gió đưa hương tóc qua song cửa mành.
Lạc vào ngơ vắng nhà anh,
Quen người quen cảnh, không đành rời xa.
Tóc nào đen óng hôm qua,
Gởi vào trang sách, bên ta mỗi ngày.
Sợi nào là sợi tóc mai,
Loà xoà bên trán làm ai phải ḷng.
Để mà sáng đợi chiều trông,
Sợi kề bên má, sợi hôn môi người.
Sợi nào từ thuở đôi mươi,
Tóc tơ se kết, tiếng cười nỗi đau.
Sợi nh́n ngày tháng qua mau,
Tóc xanh hôm trước, bạc màu hôm nay.
Tóc xưa giờ đă xa bay,
Sợi buồn ở lại, ngắn dài xót xa...
DVTh
Lời
thơ thật thấm thía, mỗi chữ đọc
chậm tưởng như một giọt nước
mắt rơi đều xuống tim, lột tả tâm
trạng đau đớn của người ở
lại nhớ thương người đă ra đi.
Hai câu kết nghe bâng khuâng như một tiếng
thở dài...
Theo suy nghĩ của tôi, những bài thơ hay
phải là những rung động đi thẳng
từ tim ra mặt giấy mà không qua quá tŕnh sàng
lọc, chọn chữ, suy nghĩ của óc. Bài Tóc Xưa
này, với tôi, là một bài thơ hay theo cách nh́n
đó. Tôi đă xin phép tác giả để kể
lại câu chuyện và đăng bài thơ lên số
báo Xuân này, để mọi người cùng đọc
và chia sẻ.
Nguyễn Mạnh Tiến |