ĐOẠN,
VỀ SÔNG VỌC LỬA
PHẠM HỒNG ÂN |
|
Anh
Phảy thân, Cảm
ơn anh nhiều khi chuyển một đoạn
truyện của anh Phạm Hồng Ân. Tôi
có quen biết với anh Ân trước đây, có
thời gian cùng chung đơn vị Hải Đội
4 Duyên Pḥng. Noi2 này có hai anh bạn cùng khóa 24 của
anh ra trường đổi xuống, tôi chỉ c̣n
nhớ tên một anh là Đào Quang Yêm, cưới
vợ khi ra trường và dắt vợ theo tân đáo
đơn vị luôn. Anh
Ân đang ở San Diego, qua Mỹ viết văn, làm thơ
và cả nhạc nữa, dáng vẻ bụi đời.
Nhân vật người bạn cùng khóa tên Hùng trong
truyện đang ở Melbourne và cùng 2 đơn vị
với tôi. Chúc
anh chị tràn đầy b́nh an. Thân CĐ
Lợi ĐOẠN,
VỀ SÔNG VỌC LỬA
PHẠM
HỒNG ÂN Bước
xuống phi cơ, tôi vội vă thuê xe về xóm Chùa, thăm
Ba, D́ và các em. Đức và Hiền c̣n nhỏ, chỉ
ngơ ngác nh́n tôi như người xa lạ. Ba tôi
đi làm, chưa về. C̣n D́, tất bật, chạy
tới chạy lui, thăm hỏi đủ điều.
Cuối cùng, d́ cắp nón ra chợ, mua thức ăn
cho buổi cơm chiều. Tôi muốn lên gác, thắp
cho ông bà một nén hương tưởng niệm. Lâu
rồi, tôi không có dịp tham dự ngày giỗ trong gia
đ́nh. Lâu rồi, tôi như đứa con hoang đàng,
măi lang bạt đầu núi cuối sông. Tôi tiến
tới bàn thờ, vừa đưa tay cầm bó nhang,
bỗng một xấp phong b́ rơi xuống, nằm sóng
soải dưới chân. Ḍng chữ quen thuộc trên b́
thư đập vào mắt tôi. Trời ơi! thư
của Út. Mấy chục lá thư của em gởi cho
tôi, lâu rồi, tôi chưa bao giờ nhận được.
Tại sao thư lại nằm đây, nơi góc bàn
thờ ông bà, trên căn gác ba tôi? Tôi run rẩy
lật từng trang. Lá thư cuối cùng, cách nay đă
hai năm, Út đau khổ viết "...Em gởi cho
anh rất nhiều, rất nhiều thư. Nhưng
vẫn chưa bao giờ nhận được hồi
âm, dù chỉ là đôi ḍng ngắn ngủi. Em biết,
h́nh bóng em bây giờ đă phai nhạt trong anh, đă vĩnh
viễn phai nhạt trong anh. Vậy th́, bức thư này
là bức thư cuối cùng em viết cho anh. Nếu không
thương nhau nữa, th́ hăy coi đây như
những kỷ niệm, cho t́nh yêu chúng ḿnh..." Tôi
úp mặt vào hai ḷng tay, ngậm ngùi. Cố nén buồn
đau cho ch́m xuống đáy tim, nhưng sao nước
mắt của tôi vẫn lặng lẽ lăn dài. Chiều
xuống dần. D́ tôi c̣n ở trong bếp, cố làm
món ăn cuối cùng. Tôi cầm xấp thư, vẫy
trước mặt d́. -
Thư của bạn con. Sao d́ cất, không đưa cho con? D́ buông đũa, chăm chú
vào các lá thư. - Ô, thư này lâu rồi. Lúc
con c̣n đi học. Ba giấu, sợ con bận tâm
đến yêu đương sớm, chẳng học hành
được. Tôi lặng thinh, không nói
được nên lời. H́nh như cha mẹ nào cũng
muốn con thành tài, trước khi có một mái ấm
riêng tư. Tôi đành ậm ực tôn trọng ư nghĩ
trong sáng đó. Chỉ c̣n cách trở về Cà Mau,
gặp Út. Thành thật kể cho nàng nghe tất cả
sự t́nh. Buổi sáng, phi cơ cất cánh
từ phi trường Tân Sơn Nhứt, vài giờ sau,
nó đă có mặt ở phi trường Cà Mau. Quê hương
tôi vẫn không thay đổi. Vẫn nghèo nàn, mộc
mạc và cúi mặt âm thầm. Tôi vội vă về nhà.
Má tôi cũng c̣n bán cà phê và bánh ḿ xíu mại cho
trại lính ở đây. Gặp nhau, chưa đủ
thỏa ḷng, má vội bỏ buôn bán, đi thẳng ra
chợ, t́m món ngon vật lạ để đăi đứa
con yêu. Má về, tôi xin phép ra phố thăm bạn. Tôi
hăm hở đến nhà Út. Địa chỉ như
khắc trong trí, như tạc trong tâm, dễ chi phai
được. Dưới dốc cầu quây, có
lối rẽ chạy thẳng. Ngôi nhà nằm bên trái.
Mái hiên với chiếc ghế dài bằng gỗ. Nơi,
tôi và Út đă từng hôn nhau dưới ánh trăng
đêm. Cửa
nhà Út đóng im ĺm. Đám bông mười giờ phía
trước quéo khô. Tôi gơ cửa. Gơ cửa. Gơ
cửa liên tục. Cánh cửa vẫn bất động.
Chẳng nghe ai trả lời. Tôi nôn nóng ngồi
xuống chiếc ghế ngày xưa, chờ đợi.
Như đă từng chờ Út trở về, dưới
dốc cầu này, trên con đường này. Buổi
chiều đă tàn. Ngoài kia, phố xá đă thắp
đèn. Những ngọn đèn mù mờ, lạc lơng
giữa hoàng hôn mới chớm. Tôi tuyệt vọng,
cố gắng đứng lên, gơ cửa lần
cuối. Lần này, tôi gơ lớn, rồi đập
mạnh. Tiếng động rầm rập vang lên, vang
lên khắp xóm. Cánh cửa nhà Út vẫn im ĺm, nhưng
cánh cửa nhà kế bên chợt bật tung. Một mái
tóc đàn bà hiện ra, giọng chua lét. Không c̣n ai
trong nhà. Người ta đi Biên Ḥa hết rồi. Đi
Biên Ḥa? Tại sao lại đi Biên Ḥa? Năm nay, Út
đang học thi tú tài II kia mà? Tôi vội vàng t́m
đến bạn Út, những cô gái ngày xưa biết
rơ chuyện t́nh của chúng tôi. Tôi gặp Huyền
giữa phố, người bạn học thân
thiết, thường về chung với Út, sau buổi
tan trường. Thấy tôi, Huyền dừng lại,
lạnh nhạt, trách móc. Ra đi mấy năm
trời, không thèm viết cho người ta một
chữ. Bây giờ, về đây, bày đặt
kiếm t́m để làm ǵ? Tôi tiếp tục năn
nỉ Huyền. Hăy cho tôi địa chỉ, tôi sẽ
đến bên Út, tạ lỗi cùng nàng. Huyền
bắt đầu quay lưng, sau khi hét lớn. Tôi
chỉ biết Út ở Biên Ḥa, và chỉ biết
bấy nhiêu đó thôi! Hải
vận hạm 401 đang lướt sóng trên mặt
đại dương mênh mông. Biển êm đềm.
Chỉ có những gợn sóng nhè nhẹ, vỗ lụp
bụp dưới mạn tàu. Phía xa, mũi Cà Mau nhô ra
nước. Cửa Bồ Đề thấy mồn
một. Con tàu tiến về Năm Căn. Tôi đứng
bên hông tàu, ngó cảnh vật bao la. U Minh ngút ngàn.
Rừng nối rừng dày đặc. Mùi bông tràm, bông
đước hăng hắc trong gió, nhưng không
thể xua tan mùi tử thần đang ŕnh rập đâu
đây. Một ông trung úy xuất hiện, lôi tôi vào
khoang tàu. -
Vô đây, vô đây đi cha nội! Đứng ngoài
đó, nguy hiểm lắm! Tôi
dùng dằng. Tỏ ư bất măn. -
Sao? Sao nguy hiểm? Ông
trung úy gọi tôi là tân binh. Lính mới. Đúng quá! Lính
mới chẳng biết cái chi chi. Lính mới như
thằng điếc. Mà điếc th́ không bao giờ
sợ súng. Chưa
kịp phản ứng với ông trung úy, tôi đă
thấy từng bầy chim xao xác trong rừng. Chúng
hoảng loạn bốc lên cao, đua nhau kêu thét vang rân.
Tiếp theo là một tràng súng c̣ng-c̣ng nổi lên, cùng
với những trái B.40 phụp ra. Nó rớt lơm bơm bên
hông, đằng sau và phía trươc tàu. Nó rơi lung
tung, nhưng chưa có trái nào trúng đích. Lúc này,
Hải vận hạm bắt đầu tăng tốc,
chạy nhanh, thoát vùng đạn pháo. Lúc này, tôi
mới nh́n thấy một toán giang đỉnh của ḿnh,
quay đầu, ủi thẳng vào bờ, bắn tan nát
đám rừng. Nơi, có những trái B.40 vừa khai
hỏa. Căn
cứ hải quân Hàm Rồng như một tiền
đồn, trấn giữ phần đất Năm Căn.
Trước căn cứ, là con sông Cái Lớn. Bên kia là
rừng U Minh. Sông chảy tới đâu, rừng
bạt ngàn tới đó. Cái Lớn c̣n gọi là
Cửa Lớn, v́ nó nối biển Đông và biển
Tây bởi hai cửa : Bồ Đề và Mũi Ông
Trang. Đây là băi chiến trường gay go và đẫm
máu nhất. Giặc bắc phương đă lợi
dụng địa thế kinh rạch chằng chịt nơi
này, nên thường chở vũ khí từ miền
bắc đến, chi viện cho chiến trường
miền nam. Và dân chúng ở đây rất phức
tạp. Người lính không thể biết: ai theo
quốc gia, ai theo việt cộng? Căn cứ c̣n có
một phi trường nhỏ, dành cho trực thăng
chiến đấu. Bọc ṿng ngoài, có các tiểu
đoàn: biệt động quân, địa phương
quân và một vài đơn vị của sư đoàn
21 bộ binh. Không
biết tôi có là vị khách đặc biệt của
địch quân không? Mà vừa bước chân vào
chiến trường, họ đă chào đón tôi
bẳng tràng đạn ác liệt, và những trái B.40
dữ dằn. Chưa đă, đêm đó, họ chơi
thêm một trận pháo kích tưng bừng. Pháo nổ
như pháo tết. Đạn rớt khắp nơi.
Tiếng động rung rinh cả căn cứ,
khiến trực thăng phải bốc cao, đoàn tàu
phải rồ máy, phản kích, dọc theo ḍng Cái
Lớn. Như các đồng đội khác, tôi cũng
khoác nhanh chiếc áo giáp vừa lănh, chạy theo sĩ
quan trưởng toán xuống giang đỉnh. Trời
tối như mực. Chỉ có những ṿng lửa vàng
rực, khạc ra từ các họng súng đen ng̣m. Buổi
sáng trở lại. Sông Cái Lớn vẫn mơ màng sương
khói. Căn cứ vẫn rực vàng dưới ánh
nắng ban mai. Trực thăng phi trường vẫn ph́
phạch bay lên, tuần tiễu trên bầu trời.
Tất cả đều hoạt động b́nh thường.
H́nh như chuyện pháo kích đêm qua chỉ là
chuyện nhỏ thường t́nh, giống như
chuyện những chú lùn gảy ngứa một ông
khổng lồ. Tôi lủi thủi xuống câu lạc
bộ kiếm ly cà phê, bỗng gặp Hùng từ
bến tàu đi lên. Hùng là bạn đồng khóa
với tôi. Hắn về đây hồi nào, sao tôi không
biết? -
Ê! Đi đâu đây, thằng quỉ? Hùng
ôm tôi, hét lớn. -
Trời đất! Không hẹn mà gặp nơi địa
ngục này. Đi. Đi xuống câu lạc bộ, cà
phê. Câu
lạc bộ là một căn nhà mái tole, dài tḥng như
chuồng ngựa. Những cái bàn lè tè, gập
ghềnh trên nền đất ẩm thấp. Vậy mà
lính đông nghẹt, vây quanh. Khói thuốc mịt mùng
như khói nhang của mấy chùa Tàu thành phố. -
Này, ngồi xuống đây. May quá, c̣n một cái bàn
ở trong kẹt. Hùng
chọn đơn vị và về đây trước tôi
một tuần. Trước chỉ một tuần mà
xem hắn phong sương quá! Đôi mắt dường
mệt mỏi. Hậu quả của những đêm
thức trắng. -
Ở đây chỉ có cà phê đen và ḿ ăn
liền. Chịu khó nuốt vô cho đầy bụng. Hăy
quên những bữa ăn Mỹ đi nhá! Tôi
thở dài, nhớ đến khẩu phần đồ
hộp ở Slough. Những miếng thịt hộp
ở đó c̣n hương vị hơn ḿ ăn
liền nhiều. Vậy mà có lúc tôi chê trách, tôi
hậm hực với khẩu phần đặc
biệt này. Tôi chợt thương người lính
Việt Nam Cộng Ḥa. Họ vào lính với đồng
lương quá ít, với lương thực quá
thiếu, nhưng cũng quyết cầm súng, đứng
lên, anh dũng bảo vệ tự do cho miền nam. -
Mày có biết thằng Tấn không? Nó cũng ở
đây. Tấn
đứng trước cửa PCF, chờ lệnh
khởi hành. Máy tàu đang nổ, mũi hướng
về Vàm Lũng. Chỗ, kết thúc của đường
ṃn Hồ Chí Minh trên biển. Chúng tôi mừng nhau,
trong tiếng vang lụp bụp của máy tàu. Tự dưng,
không hẹn, chúng tôi ngó cặp lon trên vai. Đù má,
mới đây cái quai chảo c̣n vàng hực. Bây
giờ, chưa chi, nó đă phai màu, giống hệt như
cái quai dính lọ, đen x́. Tấn cười h́ h́.
Hắn đưa tay về chúng tôi,vẫy vẫy. -
Thôi, tau vọt. Tuần sau, gặp lại. Tụi ḿnh sương
sương vài xị! Tuần
sau, chúng tôi sương sương vài xị tại
chợ Hàm Rồng, nơi quán cô Chọn. Nhưng không
có mặt Tấn. Và vĩnh viễn không thấy
mặt Tấn. Chiếc PCF hôm đó đă chở
hắn đi mất biệt. Địch quân đă hèn
nhát núp lùm trốn bụi, ôm B.40 bắn lén Tấn. Máu
thịt Tấn đă ḥa với ḍng Vàm Lũng,
trộn với đất nước Năm Căn,
viết thành trang lịch sử bi hùng. Cuộc rượu
chưa tàn. Hùng chưa say. Tôi chưa quỵ. Nhưng, vài
xị sương sương đă làm tôi nóng máy. Cái
chết lăng nhách của đồng đội đă làm
tôi điên cuồng. Tôi ngó cô Chọn đăm
đăm. Một cô gái nhà quê hiền lành? Hay một
giao liên việt cộng, sẵn sàng lấy máu chúng tôi,
bất cứ lúc nào? Những dấu hỏi liên
tiếp nhảy múa trong đầu tôi. Tại sao nguyên
cái ấp Hàm Rồng này, t́m không ra một người
đàn ông? Ở đây chỉ có đàn bà và con nít.
Và chiến tranh. Cái chiến tranh kỳ cục. Kẻ
ẩn người hiện. Địch quân như
một bóng ma. Chuyên môn khuấy rối, rồi trốn
chạy. Tôi bắt đầu hừng hực, dằn
mạnh chai rượu xuống bàn, lớn tiếng. -
Cô Chọn. Cô
Chọn đỏ mặt, bẽn lẽn nói. -
Cái đó...chuyện của người ta. Em đâu có
biết? Tôi
nốc nguyên một ngụm rượu vào họng,
rồi chỉ ngón tay vào đám rừng bên kia sông. -
Đàn ông vô bưng hết phải không? Lâu lâu họ
lội về thăm vợ? Chớ không lẽ con nít
từ trên trời rớt xuống? Cô
Chọn không trả lời được câu hỏi
vừa đùa vừa thật của tôi. Những người
đàn bà Năm Căn không trả lời nổi câu
hỏi của tôi. V́ U Minh như vậy đó. V́
chiến trường như thế đó. Và v́ lửa
đạn đă biến cuộc đời học tṛ
nhu ḿ của tôi thành một người lính tính toán,
có quyền hoài nghi tất cả. Về đây, tôi không
c̣n thời gian để làm thơ, mơ mộng. Không
nơi nào an toàn để nghỉ ngơi, nhớ
lại cái quá khứ vô tư của ḿnh. Kể cả
cầm viết, viết đôi ḍng cho Kaylee. Kể
cả một thoáng bâng khuâng, chạnh ḷng với h́nh
bóng Út. Lần
lữa măi, giang đoàn 47 ngăn chận cũng
được lệnh trở về Mỹ Tho dưỡng
quân, tiếp tục cuộc ngăn chận mới. Trước
khi rời U Minh, giang đoàn chúng tôi phối hợp
với tiểu đoàn Biệt Động Quân, khám phá
được hầm vũ khí của địch
ở đoạn kinh Cái Nháp. Hầm vũ khí rất
lớn. Hai giang đoàn luân phiên nhau đưa vũ khí
về căn cứ, ṛng ră một ngày dài, vẫn chưa
xong. Cuộc hành quân này, tôi lại mất thêm một
thằng bạn, thiếu úy Tuấn, đại đội
phó Biệt Động Quân. Sáng
sớm, tôi và Hùng gặp nhau cuối cầu tàu,
giữa tiếng ph́nh phịch huyên náo của các
chiến đỉnh. Chúng tôi chia tay mà nước
mắt rưng rưng. Tôi chúc Hùng ở lại b́nh an.
Bắt chước tiền nhân, tôi vái đất đai
thổ trạch nơi đây che chở hắn. Hùng cũng
mong tôi thuận buồm xuôi gió, lộ tŕnh an toàn,
về căn cứ Đồng Tâm vui vẻ. Đúng
như lời cầu mong của Hùng, giang đoàn chúng tôi
về Mỹ Tho an toàn, không tốn một viên đạn.
Lúc tới Năm Căn, tôi được địch
quân chào đón tưng bừng. Ngày rời Năm Căn,
sao chúng nó lại buồn bă im re, không kèn trống
ồ ạt tiễn đưa? Có lẽ, địch
đă bị ê càng, từ cuộc hành quân của
những ngày trước? Trên
ḍng Tiền Giang êm đềm, trước khi vào thành
phố Mỹ Tho xinh đẹp, chúng tôi đă thấy
con kinh Xoài Hột cất đầu, chỉa thẳng ra
sông. Căn
cứ Đồng Tâm nằm phía trong con kinh này. Là
một cái hồ rộng, được nạo vét sâu
để làm bến cảng, cầu tàu, và các ụ
sửa chửa cho những chiến đỉnh hư
hỏng. Giang đoàn chúng tôi cặp bến, trước
bộ chỉ huy giang đoàn 21 xung phong. Phía sau bộ
chỉ huy bạn, c̣n vài ba căn nhà tiền chế
bỏ trống. Hôm nay, tạm dành cho giang đoàn 47 ngăn
chận. Ở rừng lâu quá, thèm
được về Sài G̣n, chỉ để nghe bước
chân của ḿnh nện dài trên hè phố. Những bước
chân thoải mái, tự do nơi vạt đất yên b́nh.
Những bước chân cơ cực, nhưng đầy
kỷ niệm của thời sinh viên buồn bă. Bây
giờ về đây, Sài G̣n trong gang tấc, chẳng
lẽ ngồi bó gối chôn chân, tưởng nhớ mông
lung? Tôi lật đật vọt ra bến xe, sau khi nói
với chỉ huy trưởng vài ba điều. Ba tôi vẫn vậy. Vẫn c̣ng
lưng mỗi ngày bên chiếc máy đánh chữ, gơ
lộc cộc. D́ tôi vẫn chăm sóc thức ăn hàng
bữa cho gia đ́nh. Anh Nghĩa đă về Long An,
đóng đồn ở Tân Trụ. Muốn thăm anh,
rất khó. Phải chờ toán lính địa phương
quân mở đường, vào sáng hôm sau. Tôi đành
từ giă chị Nghĩa. Luôn tiện, ghé thăm Lan
một chút. Tôi vẫn nhớ người hàng xóm nghĩa
t́nh, cô gái đă cho tôi ngủ nhờ hàng hiên, năm
xưa. Chiều đó, tôi dẫn Lan đi ḷng ṿng Phú
Nhuận. Tôi muốn có những bước chân
đồng hành, cho đời khô khan này, thêm hương
vị lăng mạn. Giang đoàn chúng tôi, sĩ
quan trẻ rất đông. Mỗi người có
mỗi cá tính riêng, rất đặc biệt. Nhưng
tôi chỉ chơi thân với Duyến. Có lẽ,
hắn biết làm thơ và hay ngao du với tôi trên
khắp nẻo đường. Tôi mất Út. C̣n Kaylee
th́ xa xôi. Biết chừng nào nàng mới qua đây, giúp
tôi bảo vệ đất nước thân yêu?
Duyến cũng vậy. Theo lời hắn kể, có
những mối t́nh đă ra đi biền biệt.
Đời lính, truân chuyên với lửa đạn, chúng
tôi rất cần bóng dáng giai nhân an ủi tinh thần.
Về đây, Đồng Tâm có nhiều bóng dáng giai nhân,
tha hồ chọn lựa. Các bóng dáng làm cho Mỹ, cho văn
pḥng quân đội...th́ không được rồi. Vào
đó, tranh giành với mấy ông quan lớn, chắc
chắn sẽ ôm con tim đẫm máu chạy về.
Chỉ c̣n mấy bóng dáng ở khu thương măi,
ở những tiệm may, quán ăn, quán cà phê...họa
may mới kiếm được một người t́nh
hộ thân. Duyến dẫn tôi đi khắp các quán cà
phê. Nhạc Trịnh Công Sơn vang dội. Tiếng hát
Khánh Ly xoáy ṿng, đưa tâm hồn người lính
lao đao, ch́m ngập nỗi buồn trong khói thuốc
và men rượu. Nhưng tiếng hát đó lại làm
tôi cảm thấy cô đơn, lẻ loi hơn bao
giờ. Và trong nỗi lẻ loi tận cùng, tôi bỗng
cảm thấy có ánh mắt của một giai nhân, bên
kia góc quán, đang ngó về tôi, như muốn thầm
th́, chia sớt những điều chi? Mỗi ngày, tôi dành một ít
thời giờ, có khi buổi sáng, có khi buổi
tối, đến quán Xuân Mai thăm ánh mắt lạ
thường này. Đôi khi, tôi ngồi tới khuya,
tới không c̣n một người khách nào trong quán. Bà
chủ phải tắt nhạc, như đuổi khéo tôi
ra khỏi quán. Tôi vẫn ngồi ĺ với chai bia và
điếu thuốc trong tay, cho đến khi giai nhân
tới gần, rót nhẹ vào tai. - Anh về đi, khuya rồi.
Mai, hăy đến nữa. Em buồn ngủ lắm! Lúc đó, tôi mới chịu
rời quán, nhưng hồn như vẫn c̣n lâng lâng
ở lại, quấn quít theo bóng dáng giai nhân. Ngày qua ngày, cuối cùng, tôi và
Tuyết cũng quen nhau. Rồi có những lần, chúng
tôi hẹn nhau ra thành phố Mỹ Tho. Ra đó, tự
do hơn, không c̣n ai ḍm ngó, hoặc ganh tỵ với t́nh
yêu của ḿnh. Buổi sáng, tôi dẫn Tuyết đi ḷng
ṿng thành phố. Mỹ Tho đẹp và yên lành.
Những hàng me cao vút, lung linh bóng hai đứa. Lá me
bay trong gió, rớt xuống mái tóc dài của em, lấm
tấm như những đóa hoa nhỏ, trong truyện
cổ tích thần tiên. Buổi trưa, chúng tôi vào
một quán ăn gần vườn hoa Lạc Hồng,
chọn cái bàn ngó ra sông Tiền, để nh́n sóng gió
lênh đênh ngoài kia, một cách lăng mạn. Canh chua cá
bông lau là món canh Tuyết thích nhất. Tôi cũng
vậy. Tháng năm ở Năm Căn ăn uống
cực khổ. Suốt ngày sống trong hồi hộp,
trong không khí lửa đạn bao quanh. Bây giờ,
ngồi thảnh thơi giữa một phố thị yên
b́nh, với cô gái đẹp, ăn bữa cơm ngon lành
như thế này, làm sao mà không sung sướng, không
hạnh phúc cho được? Thời gian vàng son bên
Tuyết, không lâu, chúng tôi phải chia tay nhau. Đêm
đó, ông chỉ huy trưởng cầm lệnh công tác,
nhá nhá trước mặt tôi và Duyến. - Hai ông được
biệt phái về căn cứ hỏa lực Phước
Long. Chuẩn bị, ngày mai lên đường. Ở
đây, có xe đưa các ông tới phà Hàm Luông.
Từ phà về căn cứ, tụi tuần thám lo
tiếp. Về đấy, hai ông tha hồ thơ
với thẩn. Tôi bàng hoàng, trước cái
lệnh công tác bất ngờ này. Bây giờ, khuya
rồi. Quán Xuân Mai đă đóng cửa. Tôi không
thể từ giă Tuyết được. Tôi cũng không
có ǵ để chuẩn bị trước. Chỉ có vài
bộ quân phục, vài bộ thường phục. Và
một cái túi quân trang, sẵn sàng quảy lên vai,
bất cứ lúc nào. Trước khi rời Đồng
Tâm, tôi bảo tài xế chạy ṿng ra quán Xuân Mai, cho
tôi gặp Tuyết một chút. Trời Đồng Tâm
đang lún phún mưa. Những hạt mưa như
bụi, bay trong gió, mát lạnh. Tôi ôm Tuyết trong ṿng
tay, như che mưa cho em, và che một nụ hôn
thật dài. Tôi hứa sẽ trở lại một ngày
gần đây. Tuyết nhè nhẹ gật đầu,
với đôi mắt đỏ hoe, đầy nước
mắt. Căn cứ hỏa lực Phước
Long nằm ven bờ sông Hàm Luông, cách tỉnh Bến
Tre khoảng hơn mười cây số. Đối
diện với bờ bên kia là Cồn Ốc thênh thang,
cây lá xum xuê. Căn cứ này là bản doanh của
trung đoàn 10, sư đoàn 7. Tôi và Duyến về
đây làm trong pḥng hành quân của hải quân, v́
hải quân và bộ binh thường phối hợp tác
chiến với nhau. Vừa đút đầu vào pḥng
trực, chưa kịp đặt ba-lô xuống, địch
quân lại chào đón bằng một trận pháo kích
kéo dài. Khác với Năm Căn, nó "chơi" luôn
ban ngày, giữa thanh thiên bạch nhật. Nó pháo
từng hồi. Hết hồi này, nghỉ ngơi
một chút, rồi mới làm hồi tiếp. Cứ
thế, kéo dài cả ngày. Mỗi hồi pháo, nó thay
đổi tọa độ bắn, khiến pháo binh bên
ta, mệt nhoài với những vị trí phản pháo. Làm việc ở đây
thoải mái. Chúng tôi chỉ thay phiên nhau trực
"ca". Ngoài giờ trực, tôi có dư thời
gian nhàn rỗi. Muốn khỏa lấp khoảng
trống này, chỉ biết ngồi làm thơ hoặc
nghĩ về Tuyết, hay quá giang qua Cồn Ốc, hít
thở không khí cây xanh. Cồn Ốc, bề ngoài có
vẻ yên lành, nhưng bên trong là trái bom rất
nhạy, có thể nổ tung bất cứ lúc nào. Dân
quê, ở đâu, cũng vậy. Không có yếu tố
cân đo nào để đo lường sự lương
thiện nơi họ. Có thể, ban ngày, họ là
những nông dân hiền lành. Đến đêm, họ
biến thành ác quỷ, hùng hổ xách mă tấu
chặt đầu mấy ông viên chức trong làng. V́
thế, khi trời bắt đầu chạng vạng,
mấy ông viên chức các ấp, vội vă khăn gói
lên xă, ngủ nhờ. Tuy vậy, Cồn Ốc cũng
chẳng thiếu những gia đ́nh gương
mẫu, những cô giáo lịch thiệp, những
học tṛ lễ phép với người lính Cộng Ḥa.
Tôi và Duyến ngao du khắp làng, đi đến đâu,
cũng được các em bé khoanh tay chào hỏi. Chúng
tôi ghé chợ làng. Những quán cóc dọc ngang.
Những cái sạp đầy rau quả. Những đám
đông bu quanh một đoàn hát cải lương.
Đào, kép mỗi người mỗi góc. Họ có
vẻ buồn bă, chán nản một điều ǵ? Tôi
chợt nhớ má tôi. Ngày xưa, má cũng là một
tay ghiền cải lương. Bất cứ gánh nào
đến Cà Mau, má cũng đều có trong tay tấm
vé thượng hạng. Riêng tôi, tôi rất thích và
cảm thông với đào kép gánh hát. Họ có vẻ
phong trần, cực khổ, chỉ mong đem tiếng hát
của ḿnh phục vụ cho niềm vui quần chúng. - Mời hai ông thiếu úy vô
đây, lai rai, nghỉ chân một lát. Tiếng gọi phát ra từ
quán cóc. Một người đàn ông trung niên, lạ
hoắc, ngoắc ngoắc chúng tôi. Duyến e dè đẩy
tôi vô quán. - Chào thiếu úy. Tôi là
Viễn Khách, bầu gánh đoàn Sông Xanh. Kính mừng
hai vị. Vừa nói xong, ông trút nguyên
ly rượu vào miệng, rồi rót lại đầy
ly, đưa cho tôi. - Từ từ ông bầu. Chúng
ta ngồi xuống, chuyện tṛ giây lát. Duyến ngăn lại,
cầm vội ly rượu, đặt nhẹ xuống
bàn. Tôi móc gói capstan ra khỏi túi áo, lịch sự
mời Viễn Khách. Những sợi khói ngoằn ngoèo
bay lên, cùng với tiếng rít thuốc của người
bạn mới. - Gánh hát ông sao có vẻ
buồn quá! Tôi thấy đào kép mỗi người
mỗi góc. H́nh như họ đang suy tư việc ǵ? Tôi nhấc ly rượu,
nốc cạn. - Nguyên cái Cồn Ốc này,
không ai ủng hộ gánh hát ông sao? Ông bầu lại rót rượu,
trao cho Duyến. - Mấy ông đừng nghĩ
gánh Sông Xanh này là gánh bù tèo nha! Nó là hậu thân
của đoàn Hoa Sen đấy! Kép Bảy Cao về hưu,
giao gánh lại cho tui. Tôi ngó ra gánh hát. Lèo tèo vài
trang phục đang phơi nắng trên hàng rào. Lác
đác các đạo cụ, các phông cảnh đă
bạc màu theo thời gian, nằm ngổn ngang trên sàn
diễn. - Gánh Hoa Sen ngày xưa rất
nổi tiếng. Bầu Bảy Cao đă có sáng kiến
đem điện ảnh đầu tiên vào sân
khấu. Bây giờ, giao lại cho ông, sao tệ thế
này? Anh kép ngồi bàn kế bên,
thốt lên. - Hát được bao nhiêu
tiền, ổng cứ nhậu riết. Gánh nào mà lên
cho nổi? Tệ là cái chắc. Ông bầu vỗ vai tôi,
mếu máo. - Buồn thời cuộc
thiếu úy ơi! Ở thành phố, chúng tôi hát không
lợi với các gánh đại bang. Về thôn quê th́
gặp chiến tranh, lâu lâu trút xuống đầu. Dân
không dám giải trí. Nên buồn quá, đành mượn
rượu tiêu sầu. Duyến đưa ly qua tôi,
sau khi đẩy nguyên ngụm rượu vào họng,
rồi hắn đứng lên, dốc túi ra, đặt
hết số tiền lên bàn. Tôi cũng bắt chước,
làm y chang như Duyến. - Đây, số tiền này chúng
tôi tặng, giúp gánh hát ông. Với điều
kiện, hôm nay ông sẽ đờn ca tài tử với
chúng tôi cho vui. Chịu hông? Chúng tôi tụ tập trên sân
hát. Đào kép quây quần nhau, thành một ṿng tṛn.
Viễn Khách ngồi trên ghế con, ôm cây guitar, bấm
phím rao dây. Bóng dáng trầm tư của cô đào chánh
Mộng Thu đập vào mắt tôi, mắt Duyến
một mối thương cảm sâu đậm. Nàng
duyên dáng nhất đoàn. Nhưng có lẽ phong sương
cuộc đời đă vùi dập nàng đến
tận cùng đau khổ, nên đôi mắt lá răm
kia, lúc nào cũng ươn ướt lệ sầu. Dây
rao vừa dứt, tiếng hát Mộng Thu cất lên cao
vút, trong trẻo vang lên giữa đất trời
Cồn Ốc, làm trái tim tôi rộn ră từng hồi.
Tiếng hát tiếp tục thênh thang. Nó lướt
nhanh trên những hàng cây, rồi ch́m ngập trong sóng nước
Hàm Luông, làm lận đận, lao đao từng cánh
chim giang hồ. Ngón đàn Viễn Khách cũng tuyệt
luân. Lúc bay bổng, lúc trầm sâu. Lúc ấm áp, lúc giá
băng. Lúc chia ly, lúc sum họp. Tiếng đàn tài t́nh
của ông bầu và giọng hát thần sầu của
đào chánh Mộng Thu, rốt cuộc, cũng quá văng.
Cồn Ốc bạc đăi họ. Chiến tranh hất
tung họ khỏi sân khấu. Và đồng tiền
của những tên lính trận như tôi và Duyến, nào
phải là đồng tiền của đại gia, tha
hồ rộng răi. Ngày ră gánh, Mộng Thu nh́n tôi đắm
đuối. Tôi nhất định, cắn môi quay sang
chỗ khác. Bởi tôi biết, nếu không cứng
rắn, chắc chắn tôi sẽ quỵ ngă, trước
đôi mắt lá răm lăng mạn này. Gánh
hát Sông Xanh tan ră, buồn quá, tôi không muốn ghé qua
Cồn Ốc nữa. Ngày qua ngày, tôi và Duyến
cứ loanh quanh trong câu lạc bộ căn cứ. Mượn
cà phê và khói thuốc, khỏa lấp khoảng
trống tâm hồn. Hoặc hai đứa rút vào pḥng làm
thơ, nghe chữ nghĩa thăng hoa đến thượng
tầng ngôn ngữ. Hay tôi thẫn thờ trên các
lối đi, phóng tầm mắt qua các ṿng kẽm gai
lạnh lùng, chỉ để đưa tâm sự
về Tuyết, chỉ để nhớ từng góc
phố, in dấu chân t́nh yêu. Rồi một ngày,
Tuyết lặn lội đến thăm tôi. Nơi vùng
hỏa tuyến hắt hiu này, hiếm có một t́nh nhân
đến thăm một t́nh nhân? T́nh yêu đă
bắt cô gái nhu ḿ trở nên gan dạ? T́nh yêu bất
chấp chuyện tử sinh, vượt mọi rào
cản cuộc đời? Chuyến đ̣ khách vừa
tách bến, tôi đă thấy chiếc áo bà ba của
Tuyết phất phới trên cầu tàu. Cảm động
quá, tôi chạy một mạch ra bờ sông, nhào
tới ôm Tuyết, trong ṿng tay vô tận thương yêu. -
Trời ơi! Sao em gan quá vậy? Dám ṃ vào đây
để thăm anh? Tôi
ngó ra Hàm Luông. Con nước êm đềm. Một ḍng
sông dáng vẻ hiền lành, nhưng thực chất,
chứa đầy đe dọa. Những dề lục
b́nh trôi nhẹ nhàng, biết đâu bên trong đang tàng
trữ một quả ḿn, sẵn sàng nổ tung khi
chạm đúng mục tiêu. Chiến tranh không từ
bỏ bất cứ điều ǵ. Kể cả t́nh yêu.
Kể cả ân huệ. -
Làm sao có đ̣ để em về? Chiều rồi, em
không thấy sao? Tuyết
nắm chặt tay tôi. -
Th́ em ở đây với anh, mai về. Tuyết
ôm chầm tôi, âu yếm. -
Th́...tụi ḿnh chết chung. Tôi
đưa hai tay lên trời, đầu hàng. T́nh yêu
đă làm em khờ khạo quá. Bất chấp
mạng sống. Bất chấp lẽ sinh tồn
của một đời người. Nhưng, tôi là lính
chiến. Tôi không thể xuôi tay, chấp nhận điều
vô lư đó. Tôi đi lính là muốn bảo vệ em,
bảo vệ đồng bào, bảo vệ tự do cho
đất nước này. -
Đi. Anh đưa em về Mỹ Tho. Tuyết
tṛn xoe đôi mắt, ngạc nhiên. -
Hả? Anh đưa em về? Bây giờ? Trong
tích tắc, tôi đă cởi quân phục, thay vào đó
là bộ thường phục bèo nhèo. Tôi lên c̣
khẩu colt 45, rồi giắt nó trong lưng quần.
Đợi hoàng hôn xuống dần, tôi dẫn Tuyết
ra bờ sông, ngoắc một ghe thương hồ
đang chạy tới, quá giang về bến phà Hàm Luông.
Trước khi lên ghe, tôi nhă nhặn nói với người
chủ. -
Vợ chồng chúng tôi muốn về Bến Tre
gấp. Gia đ́nh đang có chuyện buồn. Xin anh vui
ḷng thông cảm và giúp đỡ. Rất cám ơn anh. Tôi
trở về căn cứ hỏa lực Phước
Long an toàn, sau vài ngày bên Tuyết ở Mỹ Tho.
Duyến thay tôi trực phiên bơ phờ, nên nét
mặt héo khô như một lá cải thiếu nước.
Nhưng khi bạn cất lời, tôi mới biết
Duyến buồn v́ hai sĩ quan trong giang đoàn vừa
mới ra đi. -
Thằng Viễn bị B40 ở kinh Giao Ḥa. Xui xẻo,
đạn trúng ngay Viễn, làm bạn ḿnh bị văng
xuống nước và mất tích. Chiến đỉnh
ủi vào bờ, phát hiện hố bắn B40 của
tụi nó nằm sát bờ kinh. Thế là, một trái
lựu đạn quăng xuống, chôn xác quân thù. H́nh
ảnh Viễn bỗng hiện ra trong tâm trí tôi. Người
bạn với dáng dấp thư sinh. Mái tóc luôn
bềnh bồng trước gió. Mới hôm nào đây,
bạn tôi đă ẵm trọn trái tim của cô hàng sách
Bến Tre. Có ngờ đâu, hôm nay, thân xác đă ch́m
xuống ḷng nước, chưa biết trôi giạt phương
nào? -
C̣n thằng Tuấn mập? Hắn thế nào? Tôi
đứng chết trân, ngó Duyến. Tôi muốn hét lên
thật lớn, muốn kiếm rượu uống
để quên đời, để nhớ tới
những thằng bạn đă hy sinh. Đồng đội
tôi lần lượt ngă xuống. Những vành khăn
tang lần lượt quấn lên đầu dân tộc
tôi. Chiến tranh bùng nổ khắp nơi. Địch
quân có mặt mọi chỗ. Chúng hèn hạ bắn lén
hoặc điên cuồng tấn công theo kiểu biển
người. Chúng lao vào mục tiêu như những con
thiêu thân khờ dại. Lớp trước gục
xuống, lớp sau tiến lên, nối đuôi tiến
lên. Chúng cố t́nh xâm lược miền nam. Nhất
quyết bóp chết nền dân chủ miền nam. Vài
ngày sau, tôi và Duyến trở lại Đồng Tâm,
thay thế Viễn và Tuấn mập. Tuy về bến cũ,
gần Tuyết, nhưng vẫn thấy cách xa vời
vợi. Tôi dẫn tàu đi kích và hành quân liên miên, không
có thời gian ra quán cà phê, nh́n khói thuốc vờn bay
quanh nhan sắc người t́nh. Địa bàn hoạt
động là những ḍng sông, con kinh tỉnh Bến
Tre. Nơi, ngày trước, Viễn đă từng
dẫm chân qua. Bây giờ, tới lượt tôi. Có
nhiều lần, tôi ghé hàng sách chợ tỉnh, định
nói cho cô gái biết, Viễn đă hy sinh. Nhưng
cớ sao, tôi vẫn măi e dè. Thôi, hăy để ḍng
đời trôi qua một cách êm đềm. Hăy để
cô gái sống an lành, trong những giấc mơ đẹp. Trở
lại Kinh Giao Ḥa mịt mù khói lửa. Nơi, Viễn
đă nằm xuống, đă ḥa thân xác vào nước,
đất, đă noi gương tiền nhân giữ
bờ cơi cho đến giây phút cuối cùng. Trở
lại kinh Giao Ḥa phối hợp hành quân với sư
đoàn 7. Buổi sáng, chiến đỉnh chúng tôi
đă có mặt ở An Hóa với nhiệm sở tác
chiến 100/100, với nhiệm vụ chận đường
rút lui của địch, thoát từ các con rạch
nhỏ thông ra kinh Giao Ḥa. Lệnh cấp trên ban ra,
tập trung hỏa lực tối đa tiêu diệt
địch tại chỗ, không có điều kiện
để bắt từng tên. Sư đoàn 7 sẽ giăng
hàng ngang tấn công vào mục tiêu, lùa giặc từ
phía đông xuống. Buổi trưa, chúng tôi chong súng
chờ trong im lặng. Và ở phía đông, súng đang
nổ long trời, lửa đạn đang ngùn
ngụt. Chẳng bao lâu, xuồng, ghe trong rạch
bắt đầu túa ra. Tôi thấy lố nhố người
trên đó. Tất cả đều lọt vào tầm
hoạt động hiệu quả của các xạ
thủ trên tàu. Chỉ cần lệnh của tôi phát
ra, hàng trăm loạt đạn sẽ cất lên, tàn
sát mục tiêu. Nhưng không, tôi chụp vội ống
ḍm, quan sát thật kỹ. Trời ơi! toàn là đàn
bà, cụ già, con nít nheo nhóc trên xuồng. Họ là
địch đây sao? Hay họ là thân nhân của địch?
Hay họ là dân, tản cư v́ chiến cuộc đang
bùng nổ? Những câu hỏi liên tiếp đập vào
đầu tôi. Rồi, mỗi câu hỏi, tự nó,
đều không có câu trả lời. Lúng túng, tôi bóc
ống điện đàm, gọi về bộ chỉ
huy. -
A lô! Làm ơn tŕnh bày với mặt Tango. Chuột
đă xuất hiện đúng nơi, đúng lúc. Nhưng
ngó kỹ, chỉ toàn chuột cái, chuột mới
đẻ và chuột già. Tui nghi là phe ta, không dám oanh kích. Tiếng
ồ ồ phát ra từ pḥng hành quân. -
Chuột đó, chơi xả láng đi Alpha. Tôi bực dọc. - A lô! Làm ơn hỏi lại
Tango cho chắc ăn. Tôi chờ. Vài phút sau, tiếng chỉ huy
trưởng hét vang. - Tại sao phải thắc
mắc? Thấy chuột th́ phải lẹ nhổ lông
đi chứ! Trước khi đi, ông có đọc
lệnh hành quân không? Tôi băn khoăn vài giây. H́nh
ảnh những em bé nheo nhóc v́ binh lửa, bám cứng
vào thị giác tôi. - Họ chỉ toàn trẻ em,
đàn bà với cụ già. Tango ơi! Tiếng hét oang oang, bỗng
dịu lại. - Hả? Trẻ em, đàn bà
với cụ già? Chờ chút, tôi sẽ hỏi ư
kiến mặt trời. Sau một lúc, tiếng nói
lại oang oang. - Tôi sẽ gọi một sĩ
quan khác ra thay ông. Về đây, tŕnh diện Tư
Lệnh nhé! Sau trận đó, tôi bị
"tống" vô Mộc Hóa, theo một phân nhánh tác
chiến của giang đoàn ngăn chận. Tôi lại
xa Tuyết. Xa quán Xuân Mai có nhiều kỷ niệm. Xa
Đồng Tâm thân yêu, mỗi sáng mỗi chiều,
ngồi gơ nhịp bên cốc cà phê đong đầy ḍng
nhạc Trịnh Công Sơn. Xa tất cả để
về Mộc Hóa. Một tỉnh lỵ tân lập, hoang
sơ, nhỏ bé như cái mu rùa. Trèo lên tuột
xuống, chỉ ḷng ṿng vài con đường đầy
bụi và ổ gà, là hết. Phố xá nghèo nàn.
Chợ búa chật chội. Mùa nước nổi, người
ta phải chống xuồng ra quán, uống cà phê. Sông Vàm
Cỏ Tây sát chợ. Lúc nào cũng trong xanh, có thể
thấy cả đàn cá lội lờ đờ. Nhưng
nước quanh năm nhiễm phèn, vị chua như nước
chanh. Chiến tranh đe dọa nơi đây. Biến
mảnh đất quê mùa thành mảnh đất đầy
hố bom, lỗ đạn. Chúng tôi tá túc trong một
trại của giang thuyền. Túm năm tụm ba như
gánh cải lương. Buổi tối, chở địa
phương quân đi kích ở những nơi hiểm
yếu. Hoặc áng ngữ dọc theo bờ, canh
chừng, không cho kẻ thù băng sông. Đôi khi, tôi cũng
về Tuyên Nhơn, phối hợp với giang đoàn
tuần thám, tham dự các cuộc hành quân lớn cùng
bộ binh.Trong khi tôi về Mộc Hóa như một tên
lính bị đày, th́ Duyến ở lại Đồng
Tâm, leo lên chức nội vụ. Mừng cho Duyến, nhưng
lại tủi cho thân phận ḿnh. Ở đây, quá
quạnh hiu. Không Duyến, không Tuyết, tôi cảm
thấy cô đơn ngút ngàn. Lúc nhàn rỗi, chỉ
biết mượn rượu giải sầu. Túi thơ,
hầu như đă bị binh lửa trút sạch. Thê lương
và chết chóc như một ngọn lửa tàn
khốc, thiêu rụi ngôn từ. Tôi tự đóng
thập giá cho ḿnh, giải tội cho bầy thơ
đang mang bản án bởi chiến tranh xâm lược. Rồi
cũng có một hôm, Tuyết ṃ đến thăm tôi.
Tuyết thăm tôi vào buổi trưa mưa lầy
lội. Chiếc xe đ̣ từ Mỹ Tho đến
Mộc Hóa khó khăn. Khi vượt qua tiểu lộ
gập ghềnh đá cục và lải rải ḿn
bẩy hai bên vệ đường. Tuyết gặp tôi
b́nh an, là một phước hạnh cho t́nh yêu chúng tôi.
Buổi chiều xuống nhanh. Mưa vẫn lất
phất trên con phố đ́u hiu này. Mưa vùi bụi
đỏ xuống đất, bện chặt chúng vào
nhau, tạo thành lớp bùn nhăo như keo. Dù mưa gió
năo nề, tôi không thể để Tuyết trong cái
trại giang thuyền hỗn tạp này được,
tôi phải ra phố mướn khách sạn cho nàng, trước
khi lên tàu đi kích đêm nay. Tôi che dù dẫn
Tuyết ra mưa, đạp trên lớp bùn nhăo, đi
tới. Mộc
Hóa chỉ có một khách sạn duy nhất. Lính tráng
ở đây gọi là khách sạn ổ chuột. V́ nó
là một ngôi nhà cũ kỹ, tồi tàn, thường
bị mấy ông lính bộ binh say rượu đến
đây quậy phá, t́m điếm. Chẳng trách
được. V́ họ từ chiến trường,
từ cơi chết trở về. Chỉ muốn mua vui
ở thành phố vài giờ phù du, để rồi
trở lại cái nghiệp binh lửa khốn khổ
của họ. Đêm đó, người chủ khách
sạn phải đưa Tuyết trốn trong ngôi chùa
bên cạnh, tránh sự quấy rối của mấy ông
thần lưu linh, bất chợt, xuất hiện. Một
thời gian sau, động ḷng trước t́nh yêu chân
thật của Tuyết, tôi đưa nàng về Cà Mau
ra mắt má tôi. Thế là, hai đứa thành vợ
chồng, trước khi tôi nhận giấy thuyên
chuyển về hải đội 4 duyên pḥng. PHẠM
HỒNG ÂN |