Tưởng Giới Thạch tới Đài Loan không chỉ mang theo vàng bạc, mà còn có những thứ vô cùng quư giá |
Tầm
nh́n xa trông rộng cùng với trí huệ, sự kiên
nhẫn và cách trọng dụng nhân tài, có thể nói Tưởng
Giới Thạch là người có công bảo vệ
nền văn hóa 5.000 năm của dân tộc Trung Hoa, lưu
giữ được nhiều di sản quư báu, và
biến Đài Loan trở thành một trong những vùng
đất trọng lễ nghĩa nhất thế
giới. Ông
đă để lại câu nói bất hủ cho các
thế hệ kế tiếp ở quốc đảo
xinh đẹp này: “Đất nước
bị diệt vong c̣n có thể phục hưng, văn hóa
bị tiêu hủy th́ tất cả sẽ bị hủy
diệt“. Xem
trọng văn hóa truyền thống Trung Hoa Năm
1949, Tưởng Giới
Thạch dẫn theo 60 vạn quân dân rời Thần
Châu, Đại Lục đến Đài Loan.
Ông đã dùng hơn 20 năm cuối đời
để phục hưng và xây dựng Trung Hoa
Dân Quốc tại Đài Loan. Tưởng Giới
Thạch phát biểu trong “Tứ Trung Toàn Hội”
lần thứ 10 vào năm 1973: “Chúng
ta chịu đựng tất cả sự sỉ
nhục, chống lại mọi sự công kích,
chính là vì muốn phục hưng dân tộc
Trung Hoa. Điều này cũng trở thành
nguồn thúc đẩy sự tự tin và là
ngọn đuốc sáng cổ vũ cho nhân
loại đứng lên vì hy vọng tự
do”. Trong
“Cha của tôi – Tưởng Trung Chính”,
tướng quân Tưởng Vĩ Quốc
có nhắc đến năm
đại báu vật mà Tưởng
Giới Thạch mang đến Đài Loan. Đó
là: Trung
Hoa Dân Quốc Hiến Pháp, 80 tấn Hoàng Kim,
120 tấn Bạch Ngân, 6.800 bậc trí thức tinh anh
trong các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật,
giáo dục, văn học, và các chuyên gia
chính trị, đạo đức, 60 vạn quân
nhân, binh công, nhân sĩ và công thương nghĩa dân
và 60 vạn văn vật quốc bảo. Những năm gần đây, truyền thông cũng như dư luận tại Trung Quốc và Đài Loan đều bàn luận nhiều về chủ đề “Tưởng Giới Thạch đã mang theo những gì ra khỏi Đại Lục?”. Đa phần mọi người đều chỉ nhắc đến vàng bạc hay các văn vật Quốc bảo mà ít người nhắc đến giới tinh hoa văn học và nghệ thuật mà ông mang lại, cũng như quyết tâm khôi phục văn hoá truyền thống Trung Hoa của ông.
Ngày
25 tháng 10 năm 1946, vợ chồng Tưởng
Giới Thạch đứng ở Trung Sơn
Đường, Đài Bắc nhận sự
hoan hô của dân chúng. Vào
thời điểm đó, Đài Loan
đă phải chịu sự thống trị
của Nhật Bản hơn nửa thế kỷ.
Quân chiếm đóng Nhật Bản đă tiến
hành thống trị thực dân và áp dụng
chế độ giáo dục “Hoàng dân hóa”
đối với dân chúng, bao
gồm việc phế bỏ giáo dục bằng tiếng
Hán, loại bỏ báo chí tiếng Hán và
bắt người dân phải thay tên đổi
họ bằng tiếng Nhật. Kết quả là
người Đài Loan ngày càng xa
cách với văn hóa Trung Hoa. Khi
Tưởng Giới Thạch đến Đài
Loan, ông đã lấy đạo đức văn
hóa truyền thống Trung Hoa làm nền tảng căn
bản trong giáo dục, đặc biệt xem
trọng giáo dục văn chương và lịch
sử. Để nâng cao ư thức bản sắc dân
tộc, ông nhấn mạnh đến “Giáo
dục tinh thần dân tộc” và “Giáo
dục đạo đức”.
Trong “Dân sinh chủ nghĩa dục nhạc lưỡng
thiên bổ thuật” ông đề cập đến: “Nội
dung của nền giáo dục Trung Hoa cổ xưa
của chúng ta bao gồm lục nghệ (sáu
tài nghệ): Lễ, nhạc, xạ, ngự, thư,
số. Giáo dục lục nghệ có công
dụng huấn luyện một người thân tâm
cân bằng, trí huệ và tứ chi đều sáng
suốt và khỏe mạnh, tu dưỡng, khiêm tốn,
tài đức và trí tuệ, xây dựng
một đất nước mà toàn dân
có thể hoàn toàn hợp nhất văn
võ”. “Quan
trọng hơn là có thể hiểu rõ tập
tính, luân lý của Trung Quốc với
sáu điều chính đức: Phụ từ,
tử hiếu, huynh hữu, đệ ái,
phu nghĩa, phụ thuận”.
Dân
Quốc năm 1957, Tổng Thống Tưởng Giới
Thạch cùng các học sinh của Lễ, Dật,
Nhạc chụp ảnh chung. Thời
Đài Loan là thuộc địa của Nhật
Bản, toàn bộ hệ thống trường học
bị cấm không được dạy học sinh
học lịch sử Trung Quốc. Nhưng ngay khi Tưởng
Giới Thạch lên nắm quyền, ông đă
sửa đổi hoàn toàn chương tŕnh giảng
dạy ở tất cả các cấp trường
học tại Đài Loan, thổi một luồng
sinh khí mới vào các nhà trường trong việc
phục hưng văn hóa truyền thống Trung Hoa,
bổ sung các giờ học về “Đời sống
và luân lý”, “Giáo tŕnh cơ bản về
Văn hóa Trung Hoa”… Tưởng
Giới Thạch chỉ rơ: “Văn
chương dân tộc là nền tảng của văn
hóa, không chỉ học tṛ thuộc ban xă hội mà
cả ban tự nhiên cũng phải chú trọng”.
V́ vậy, chương tŕnh giảng dạy khuyến khích
học sinh tiểu học và trung học đọc các
tác phẩm văn hóa kinh điển như
Đường thi Tống từ, giúp
học sinh tu dưỡng cổ văn và bồi
dưỡng văn hóa truyền thống. “Lễ
nghĩa liêm sỉ” trở thành giáo huấn
chung của các trường học, làm cho văn
hóa truyền thống có nền tảng vững
chắc và ngày một phát triển rực
rỡ tại Đài Loan.
Trung
Chính kỷ niệm đường ở
Đài Loan, “Phòng khách trong phủ Tổng
Thống của Tưởng Giới Thạch”.
Vận
động phục hưng văn hóa Trung Hoa Năm
1966, Đảng Cộng sản Trung Quốc phát
động Cuộc Cách mạng Văn hóa, Hồng
Vệ Binh ở Đại Lục
giương cao khẩu hiệu “Phá tứ cựu,
lập tứ tân” đi khắp nơi đánh
đập, cướp đoạt người dân
và phá hủy, đốt cháy các di tích đền chùa,
miếu mạo. Văn hóa Trung Hoa phải đối
mặt với một kiếp nạn lớn
chưa từng thấy. Cũng
thời gian này, để bảo
tồn văn hóa Trung Hoa và phản đối hành
động phá hoại văn hóa truyền thống
dân tộc của Đảng Cộng sản Trung
Quốc, hơn 1.500
nhân sĩ, bao gồm những
vị thuộc tầng lớp tinh anh văn hóa như
Tôn Khoa, Vương Vân Ngũ, Trần Lập Phu, Trần
Khải Thiên, Khổng Đức Thành, Trương
Tri Bản… đă cùng viết thư cho Viện
Hành Chính của Đài Loan nhằm phát
động cuộc “Vận động
phục hưng văn hóa Trung Hoa”. Tháng
7 năm 1967, Ủy ban Xúc tiến Chiến dịch “Vận
động phục hưng văn hóa Trung Hoa” đă
chính thức ra mắt, ông Tưởng Giới
Thạch đảm nhiệm chức vụ Chủ
tịch.
Năm
1966, ông Tưởng Giới Thạch ở
Trung Sơn Đường tuyên thệ nhậm chức
Tổng thống nhiệm kỳ thứ tư
của Trung Hoa Dân Quốc. Nhiếp ảnh Hồ
Sùng Hiền. Thời
kỳ đầu của cuộc vận động
phục hưng Văn hóa, Tưởng Giới
Thạch đã mời một trong bốn
Sử gia nổi tiếng là Tiền Mục đến
Đài Loan giảng dạy. Ngoài ra, ông còn kêu
gọi giới tinh anh trong lĩnh vực Văn học và
Lịch sử dịch một lượng lớn
tác phẩm nổi tiếng thời Trung Hoa cổ xưa,
ví dụ như Cổ Tịch, Đồ Thư,
Luận Thuật của các bậc thánh
hiền… Và cuối cùng, ông
áp dụng chế độ giáo dục bắt buộc
đối với toàn dân trong 9 năm,
trong đó quan trọng nhất phải kể đến
là “Giáo dục âm nhạc”. Chuyên
gia âm nhạc, giáo sư Hà Minh Trung cũng
từng nhắc đến những điều
mà ông nghe được, thấy được
khi ở bên cạnh Tưởng Giới
Thạch trong cuốn sách “Văn hóa Trung Hoa và
giáo dục âm nhạc của Trung Quốc”: “Kể
từ khi Ông Tưởng Giới Thạch
phục chức ở Đài Loan, ông đă
liên tục đi thăm các vị nguyên thủ quốc
gia như Tổng thống Mỹ Dwight D. Eisenhower, Tổng
thống Đại Hàn Dân Quốc Lý Thừa
Vãn, Tổng thống Philippines Carlos Polistico García,… Mỗi
lần có yến tiệc, ông chỉ mời duy
nhất Quốc Nhạc Đoàn biểu diễn.
Tưởng
Giới Thạch mặc quân phục tiêu chuẩn,
Dân Quốc năm 29 (năm 1940). Trước
khi Quốc Nhạc Đoàn biểu diễn, Tưởng
Công sẽ giới thiệu, giải thích sự
tao nhã, ưu mỹ của âm nhạc Trung Hoa
truyền thống cho các nguyên thủ các nước.
Điều khiến mọi người kính phục
hơn nữa là sau khi tan tiệc, ông còn
mời những vị khách quý đến Hậu
đài để chiêm ngưỡng các loại
nhạc cụ mà Quốc Nhạc Đoàn sử
dụng. Điều này cho thấy sự xem
trọng và yêu mến của Tưởng Công với
nền âm nhạc của quốc gia mình”. Tưởng
Giới Thạch còn chính tay sửa chữa
và cải chính “Dân sinh chủ nghĩa
dục nhạc lưỡng thiên bổ thuật”,
trong đó có nhắc đến: “Chúng
ta cần phải biết âm nhạc có khả năng
thể hiện sự thịnh suy của dân tộc
và hưng vong của quốc gia. Cổ nhân có
câu “Vong quốc chi âm ai dĩ tư”. Trần
tướng vong thì có “Ngọc Thụ Hậu
Đình Hoa”, Tề tướng vong thì
có “Bạn Lữ Khúc”, đều là
những âm thanh vong quốc, nhưng lại giúp
chúng ta rút ra bài học từ đó.
Vì vậy, trong sự nghiệp “cách
mạng kiến quốc”, chúng ta nhất định
phải bồi dưỡng chính khí dân tộc,
cổ vũ tinh thần chiến đấu. Dùng
khí khái mạnh mẽ, phong độ quang minh
trung thực, chú ý đến âm nhạc
và ca khúc, để sửa chữa âm
nhạc đồi bại, và các ca khúc dâm
mỹ…”. “Từ
những điều trên, chúng ta biết
được âm nhạc không phải là trang sức
của văn hóa, cũng không phải mang lại niềm
vui cho thiểu số người trong giới văn
hóa âm nhạc là thang thuốc có hiệu
quả kỳ diệu bồi bổ sức khỏe tâm hồn
của người dân. Thang thuốc đặc biệt
hiệu quả này không thể giao phó cho các nhà
tổ chức giải trí thương mại, mà bắt
buộc phải đặt vào vị trí quan
trọng trong nền giáo dục Quốc dân. Do
đó, chính quyền trung ương và địa phương
nên lập kế hoạch tỉ mỉ. Ngoài các khóa
học âm nhạc trong các trường tiểu học và
trung học, ngành âm nhạc trong các trường
đại học, thì mỗi huyện đều
phải có một Viện Âm Nhạc nhằm cung cấp
cho người dân một nơi thưởng thức
và biểu diễn âm nhạc. Những
thành phố lớn càng cần có một
Viện Ca Kịch với trang thiết bị
hoàn thiện. Hí kịch và Cải lương
của Trung Hoa truyền thống cần phải
được duy trì và củng cố vững
chắc, giúp đóng góp cho nền “Giáo
dục luân lý Quốc dân” và “Giáo
dục thẩm mỹ”.
Bảo
tàng Cung điện Quốc gia ở Đài Bắc. Ngày
nay, nh́n chung người dân Đài Loan đều
có trình độ âm nhạc nhất định.
Ở mỗi địa phương đều có
các Kịch Viện cho dân chúng đến thưởng
thức âm nhạc. Từ điểm này không
thể không nhắc đến công lao của Tưởng
Giới Thạch trong việc thiết lập, xây
dựng “giáo dục âm nhạc” tại Đài
Loan. |