Tết trong tù |
Tôi
ngồi cạnh bác Dung thật lâu trên băng đá
ngoài hiên nhà, cái pḥng làm việc ngày xưa của
Ban Quân-xa thuộc Liên-đoàn 5 Công-Binh kiến-
tạo bây giờ làm nhà ở và sinh-hoạt cho hơn
ba chục tù cải-tạo. Khuôn mặt bác buồn
vời vợi, mỗi lần thở dài miệng bác méo
xẹo như sắp khóc, bác là người lớn
tuổi nhất đội, trước 30 tháng 4 bác là
đại-uư già, bác kể trong bản
tổng-kiểm-thảo lúc đó bác là chánh-lục-
sự toà án ở Nha-trang, nhiệm vụ chỉ trích-lục
khai-sanh và lập thủ-tục sinh tử. Ngày bác
đi tŕnh-diện lại cùng ngày giờ với tôi nên
tôi và bác ở cùng đội cùng tổ, bác rất
tin lời Việt-cộng nên khi vào tù được
mười ngày bác thay quần áo sạch sẽ như
ngày đi tŕnh-diện đễ chờ được
kêu tên thả về. Đến ngày thứ mười
một chúng tôi được thông-báo
chuẩn-bị hành-trang gọn ghẻ chờ tập
họp, mặt bác sáng rở nói với tôi . " Thấy không Quang họ cho ḿnh về
đấy, kỳ này tôi về sẽ cùng vợ con
về quê ở Bến-tre làm ruộng ".
Chờ cho đến chiều họ tập trung
chúng tôi lại và dẫn đi đổi qua dăy nhà
mới. Mặt trời bắt dầu lặn sau
bộ lư thật to của Liên đoàn 5 công-binh
kiến-tạo, ngày trước làm sân cờ đối
diện hội-trường, ngày nay xuất hiện
ngang dọc các luống khoai lang, khoai ḿ và các
luống rau muống khô cằn trong mùa nắng cháy
Hốc-môn không được chăm sóc. Nơi đây
là nơi tập trung quan-hệ giữa các khối, các
đội kể cả các bạn T4,T5 ở măi
tận phía sau trại. Sáng nạ cũng vậy 4,5 anh
thuộc T4 đẩy chiếc jeep lùn di lảnh
thức ăn, thật là bôi bác thời buổi c̣n nô-lệ
2 anh trước kḥm lưng keó xe, phía sau 2,3 anh đẩy,
đựơc một khoảng lại dừng cố
ư liên-hệ với các bạn đang cày xới
luống rau trước bộ lư. Mỗi lần xe
chở củi về cho bếp đổ xuống sân
trung-đoàn là cơ-hội để các tù
cải-tạo liên-lạc hỏi thăm nhau. Chẳng
bao lâu trên bộ chỉ-huy trại ra lệnh cấm
chúng tôi không được ra hàng rào liên-hệ
với các T bạn. Họ sợ quan-hệ nhằm
mục-đích trốn trại hay nổi loạn. " Gần Tết rồi Quang ơi mà chưa
thấy họ thả ai về !" Tiếng than thở của bác Dung làm tôi
bị buồn lây. Tôi ngồi bên ông cũng không nói
lời nào cứ ừ hử cho xong. Trước đây
nữa giờ ông chộp được tôi sau
bửa cơm chiều đễ ông có người
chịu nghe ông than-văn , các anh lớn tuổi đă chán
ông lắm rồi không ai có đũ kiên-nhẩn
ngồi nghe hết bài bi ca của ông. Từ cái đêm
họ chở chúng tôi "dấu" vào cái trại
cải-tạo này đến nay cũng chưa có
một bài học nào, chỉ có bài nội-quy
học-tập cải tạo họ bắt chúng tôi lên
lớp và về học ở tổ cả tháng,
lẻ tẻ sau đó là những buổi lên lớp làm
bảng Lư-lịch trích dọc trích ngang vậy mà ông
già Dung lấy tin vịt ở đâu là sau mỗi
lần lên lớp sẽ được thả về.
Tội nghiệp cho ông tuổi gần năm mươi
cứ nuôi hy-vọng
tràn trề rồi lại thất vọng nảo
nề. Chiều xuống dần, ngoài bộ lư
giữa sân cờ mấy bạn tù tụ-họp tâm-sự
lần-lượt kéo vào nhà, con đường bên hàng
vông rụng lá kéo dài đến T4 lưa thưa ít người,
sắp đến giờ họp đội. Trong
buổi họp Anh Đội-trưởng Nam
truyền-đạt lại cặn kẻ nội-dung
buởi giao bang mới rồi với anh quản-giáo
Hai Mẫn; đặc biệt tối mai đêm
giao-thừa sau bảy giờ họp đội, sau
đó họp tổ không ai được ra ngoài, không
được náo loạn, tập-họp
cầu-nguyện ai vi-phạm sẽ bị phạt
nặng. Sau đó anh Nam cười toe-toét thông-baó
tiếp: " Ngày mồng một chúng ta sẽ
được hưởng khẩu-phần gấp
đôi, mỗi người được một
lạng thịt heo, ngoài ra c̣n được phát
nếp và đường bồi-dưởng.
Chiều mai hậu-cần đội và tổ trực
bếp đi lảnh thức ăn v́ mồng một
tiểu-đoàn nghỉ tết. "
Anh đội-trưởng cười
hồ-hởi cũng trúng v́ lúc này ai cũng bị
ăn đói, phần lương-khô mang theo mười
ngày như muối đậu, mắm ruốt xă
ớt đường sửa đă hết sạch
từ mấy tháng nay, thay vào đó gạo phát không
đũ ăn gần cuối năm lại cho ăn
gạo mốc của Trung-quốc trả về. Bao nhiêu
nguồn dự trử trong cơ-thể chúng tôi
từ đó lần lần kiệt-quệ. Ai mà không
thèm một buổi ăn ngon !? Ngày chúng tôi vào đây
c̣n khỏe mạnh, đẩy-đà mà ngày hôm nay ai
cũng lọm khọm, ốm tong ốm teo trông như
ma đói. Với tuổi 26 tôi vào tù nằm với
bậc đàn anh hơn tôi năm sáu tuổi, chưa
kể bác Dung, Du, Cương tuổi đáng cha chú,
nổi buồn đêm ba mươi tết dù sao cũng
không nhiều bằng các anh, các bác. Tôi nhớ năm
nào cũng vậy, chiều 30 vừa cúng rước
ông bà về xong là ba tôi bắt tôi ra bấm ống
khóa cửa ngoài bắt đầu từ đó là
nội bất xuất ngoại bất nhập cho đến
ngày mồng một khi có người xông nhà. Trong
những năm làm việc ở gần nhà sau giờ
điểm-danh lặn về nhà cũng phải đi
ṿng ra cửa sau. Ngày mồng một họp mặt
cả nhà mặc quần áo mới cúng lạy bàn
thờ, mừng tuổi cha me, sau đó gia đ́nh tôi
vui vẻ quây quần cho bửa ăn đoàn tụ: Nào
là thịt đùi kho nước dừa ăn với dưa
giá, rau sống cuốn bánh tráng, nào là gị heo hầm
với bắp cải nồi chấm với nước
mấm tươi dầm ớt hiểm. Sau buổi cơm đạm bạc rau
muống nấu với muối hột chiều 30
tết, bác Du rũ tôi và bác Cương đi dạo
một ṿng sân bộ lư, Bác Du nhỏ hơn bác
Dung một vài tuổi người nhanh nhẹn
chịu đựng không hề than, bác là biện-lư
toà-án quân-sự vùng 2 Nha-trang, bác nằm kế bên tôi
bác dạy tôi nhiều điều hay về
kinh-nghiệm sống, bác hay kể tôi nghe chuyện
đấu-tố năm 54 và cuộc di-cư vào Nam lúc
ấy bác c̣n trẻ. Mỗi lần nhắc đến
chuyện ấy là bác mắng
tôi: " Quang ơi cậu ngu quá Hải-quân làm
việc cách cầu tàu có dăm bước mà không
đi cho rồi, đút đầu vào đây biết
chừng nào chúng thả ra ! "
Bác Du ơi, bác có biết không mỗi lần
nhắc đến ngày di-tản ấy tôi đau
thấu tim can, tôi lớn lên trong t́nh yêu của cha
mẹ và nhiều chị em, chúng tôi không bao giờ
vắng mặt trong những ngày tết xum họp, em tôi
bị ông cậu CHT cạo đầu gởi nhốt
cải hối thất 8 ngày v́ tội trốn về
nhà ăn tết cùng gia-đ́nh, quân-pháp bất
vị thân ! Cũng v́ sợi dây ràng buộc đó mà
cả nhà cùng nhau chết chùm. Nếu tôi gặp bác
Du trước ngày ấy có thể giờ này tôi
đang ở một nơi nào đó trên nước
Mỹ, nhưng giờ đây tất cả đều
lở làng rồi bác ạ!. Gần đến 7 giờ chúng tôi trở vào
nhà chờ họp đội. May làm sao đêm nay
bị cúp điện nên không có họp hành ǵ
cả, ai nấy trở về chỗ trải chiếu
ra nằm suy-tư, trong bóng đêm có nhiều
tiếng thở dài. Đến nữa đêm ai nấy đều
choàng dậy v́ tiếng súng nổ dồn-dập
ở ngoài hàng rào, trên tiểu-đoàn, vài phút sau có
tiếng nhiêù người chạy ngang các dăy nhà chúng
tôi vừa chưởi vừa bắn loạn xa. Trong
pḥng cũng như ngoài đường trời
tối như mực không nh́n thấy ǵ, giọng bác
Dung hốt hoảng : " Nằm xuống tụi nó bắn vô ḿnh
đó." Không ai bảo ai chúng tôi nằm xuống sàn
nhà sợ bị trả thù như hồi tết
Mậu-thân . Nhưng rồi một năm trời cực
khổ tột cùng cho thân trâu ngựa cũng trôi qua,
cái tết thứ hai trong tù lại đến .Mỗi
lần chụp được tôi Bác Dung nói : "
Quang à, em biết không, năm nay hy vọng tết
họ thả một mớ, tụi nói có cơ-sở
mà. Thứ nhất là họ cho ḿnh đi học
hết 5 bài, thứ hai là bầu-cử
quốc-hội kỳ rồi họ có đề
cập tới chính-sách khoan-hồng đối với
ḿnh đó, thứ ba là họ cho gia-đ́nh thăm nuôi
đễ ḿnh được thả ra có da có
thịt " Tôi cũng không buồn đối-thoại
với bác làm chi, bác nay đă trên 50 đầu
bạc trắng vậy mà bác c̣n ngây thơ như
đứa con nít. Cả T2 từcác khốI 1, 2, 3 ai cũng
biết bác Dung già đầu bạc, bác quan hệ
hết các khối các đội thâu nhận tin
tức về phổ-biến lại, nhưng bác
đưa tin cũng có tin đúng. Khoảng qua tết
bệnh phù thủng hoành hành hậu-quả mấy tháng
ăn gạo mục và mốc của Trung-quốc
gởi về, cả T2 bệnh hơn phân nữa,
mỗi sáng thức dậy nh́n ra đường cây vông
có thêm người chống gậy lên bệnh-xá xin
thuốc. Một hôm Bác Dung đi quan-hệ khắp nơi
về bác rĩ tai với tôi : " Tụi nó sắp cho gia-đ́nh gởi quà
và thuốc vô cho ḿnh đó!" Thật
vậy ,mấy ngày sau tù cải-tạo được
lên lớp học-tập cả ngày về cách
thức viết thư về nhà xin quà và thuốc men
đễ trị bệnh phù thủng. Xin chỉ
được ba ki-lô quà mà chúng tôi phải ngồi
họp tổ triển-khai 2 ngày và nặn óc đễ
viết mánh cho gia-đ́nh thêm một ngày trời. Sau
hơn một tháng kể từ ngày thư đi, các
thùng quà lần-lược đến, phần tôi
nếu không có Vitamin B1, B6 , B12 đến kịp lúc
chắc là tôi cả đời đi với hai chân không
người lái . Thấy
bọn sĩ-quan ngụy có thuốc men và đường
sửa bồi dưởng đầy-đũ,
bọn chỉ-huy trại bắt đầu ra
chỉ-tiêu trồng rau muống nộp cho trên khâu
nhiều hơn, c̣n dư th́ được hưởng,
v́ vậy trong năm 76 rau muống đem cân cho
bếp rất nhiều c̣n dư thừa đễ nuôi
heo nữa . Sau
một đợt biên chế theo bác Dung là thành-phần
ác ôn bị chuyển trại, niềm hy-vọng
được thả về sắp tới đây theo
Bác là chắc-chắn. Tháng 10 cả trại lại
được lên lớp học chánh-sách và nội
-quy thăm nuôi vàcách viết thư động-viên
gia-đ́nh, lại cả ngày ngồi c̣ng lưng
họp tổ triển-khai nội-dung buổi học.
Những ngày đó bầu không khí trong trại có
vẻ như pḥng thi, các bạn tù mỗi người
chọn nơi vắng vẻ, suy-nghỉ đắn
đo, ngậm đầu viết ghi làm sao đễ
xin thật nhiều mà không phải bị kiểm-điểm.
Tuyệt-diệu làm sao, chuẩn bị cho
đợt thăm nuôi đầu tiên đă mang đến
cho anh en tù cải- tạo niềm sinh-khí mới:
Nạn-nhân đầu-tiên là chiếc xuồng nhôm
của Công-binh dùng bắt cầu qua sông nằm sau nhà
ngủ đội 3 đă bị cưa ra hàng trăm
mảnh đễ tù nhân làm lược và trâm trong ngày
ra thăm có quà tặng gia-đ́nh, người già ca?
như bác Dung cũng ngồi dủa răng lược,
sau đó bác nhờ tôi khắc lên cán lược h́nh
rồng phụng . Ngày thăm nuôi đến ai cũng
tắm rửa sạch sẽ mài râu nhẳn nhụi,
thay vào bộ quần áo sạch sẻ nhất chờ
được đọc tên ra gặp lại gia-đ́nh
sau hơn 500 ngày xa cách . Các đ̣n tâm-lư của bọn
Cộng-sản thật hay: Tù- nhân sau chuyến thăm
nuôi này sẽ hoàn-toàn hồ-hởi, phấn-khởi
an-tâm học-tập cải-tạo, gặp mặt
được người thân yêu vẫn b́nh-an, 2 bên
động viên nhau thực-hiện tốt chánh-sách
của Đảng và nhà nước. Nhưng ngược
lại sau chuyến thăm nuôi này phong-trào vượt
trại cũng làm cho bọn chỉ-huy trung-đoàn
đau đầu, v́ gia-đ́nh tù cải-tạo đă
biết được chỗ ở của chồng
con, ho sẽ tổ-chức thật an-toàn . Những ngày cận tết thật vui, nhà
bếp chật nít người, già trẻ lớn bé
trên tay ai cũng có một lon Guigoz có cán dài chờ nhà
bếp kéo than ra là họ dành nhau hâm hay nấu nướng.
Được bồi-dưởng đầy
đũ ai nấy trông có da có thịt ngay, bọn
chỉ huy tiểu đoàn ra lệnh từng khối làm
chương-tŕnh tổ-chức vui tết tranh -đua
với các khối khác. Thế là biết bao nhân tài
xuất-hiện: Ban văn-nghệ th́ có những cha
tuyên-úy thành-lập ban họp-ca biến nhạc cách-mạng
rầm-rập thành nhạc nhà thờ, bên thể-thao
lập hội bóng-chuyền, bóng đá. Báo xuân
trang-hoàng rất đẹp bằng bàn tay của các
họa-sĩ Sá-g̣n, nội dung ca-ngợi đăng và
đại-thắng mùa xuân 75). Đêm 29 tranh tài văn
nghệ cây nhà lá vườn giữa các khối làm
kinh-ngạc các cán-bộ quản-giáo và ban chỉ-huy
tiểu-đoàn, anh Hương-Sắc và các ca-sĩ
cải-lương bất-đắc-dỉ qua vở
" Lê-Lai cưú chúa " quá đặc-sắc làm
cho anh Mười Hoàng-Hà thủ - trưởng
ngẩn mặt ra . Anh là người Nam gốc Cà-Mau. Đêm 30 buồn bả không ai thức đón
giao-thừa, vậy mà đến 11 giờ đêm,
họ giật đầu chúng tôi dậy, tập
họp cả khối ra ngoài sân bộ-lư đễ
chờ nghe lời chúc tết của hai ông già Hồ
và Tôn: Đánh cho Mỹ cút đánh cho Ngụy nhào. Chúng
tôi gục đầu nức nở cho nổi đau
của người bại trận. Ngày mồng một có thể nói là ngày ăn
uống tưng bừng sau thăm nuôi ai cũng dự
trử thức ăn cho 3 ngày tết, năm nay bọn
hậu- cần tiểu - đoàn lại cho đăng
kư mua hàng nhân dịp tết, ai cũng có ít tiền
do người nhà thăm nuôi dí vào nên gởi mua
đường đậu nấu chè ăn cho đă
thèm, riêng tôi được bà xă tặng cho một
chai rượu chanh đổ vào chai nước
mắm ngụy trang nên chia cùng các bạn tù mỗi người
được nhâm nhi một chút hơi cay. Ba ngày
tết qua nhanh, chúng tôi lại bị gọi lên
hội trường, Mười Hoàng-Hà trước
khen ngợi biểu-hiện an-tâm học-tập
cải-tạo qua mấy ngày tết không có trốn
trại hay tự-tử, sau đó biểu-dương
thành -tích thể-dục thể-thao, cuối cùng
hắn rầy-rà ban văn-nghệ tập sai tuồng
tích Lê-lai cứu chúa khơi-động thời
phong-kiến, ban hợp ca cố-t́nh sửa sai khí-thế
rầm-rập các bản nhạc cách-mạng thành
nhạc nhà thờ. Sau cùng hắn nhận-xét đến
khâu sản- xuất trong thời-gian qua, là
cải-tạo viên ăn hết ngọn rau muống
mang rau lên khâu cân toàn là gốc rễ, tự-hậu
phải khắc-phục và tăng chỉ-tiêu đầu
người lên gấp 10 lần. Thế là sau 3 ngày
tết chúng tôi lại phải ngồi lại họp
đội, họp tổ kiểm-điểm ban văn-nghệ
và định phương-hướng tới để
đạt chỉ tiêu rau xanh. Trước mắt đào
xới thêm đất-đai c̣n bỏ trống trước
sân bộ lư, tận-dụng cạn lán nguồn phân
người và nước tiểu đễ đạt
chỉ tiêu do cấp trên đề ra. Một cái tết đầy-đũ quên
bớt ưu-phiền qua nhanh, giờ sức khoẻ
đầy đũ, tù cải-tạo đối-diện
thực-tế năm mới phải gánh phân nhiều
hơn, xản-xuất nhiều rau muống hơn, c̣n
ngoài về c̣n quá xa-xôi . Thắm
thoát đă trải qua gần ba năm tù
cải-tạo ở thành Ông Năm, biết bao
chuyện xảy ra trong những năm qua, nhiều biên-chế
mới v́ sự thanh-lọc thành-phần
xuất-xứ, kẻ ở người đi, người
về từ các trại bị nổ kho đạn
Long-khánh, Long-giao. Năm 77 là năm tiêu-điều
nhất cho chúng tôi, từ ăn bột ḿ, đến
bobo không xay c̣n nguyên vỏ tù nhân ăn xong không tiêu,
đi cầu ra nguyên hột, phân dùng đễ tưới
rau muống c̣n không lên nói chi con người. Bên ngoài
cũng bị khó khăn, nhiều gia-đ́nh nghe
lời địa-phương đi vùng kinh-tế
mới đễ chồng con được thả
về sớm nay rơi vào nếp sống cùng cực
không đi thăm nuôi nổi, hay các lần thăm nuôi
tiếp-tế cũng bị giảm sút. Đội tôi
nhận thêm nhiều bạn mới bù lại Bác Du
đă bị chuyển trại khác từ năm 77, bác
Cương vẫn trầm lặng ít nói, Bác Dung cũng
c̣n ở chung đội tôi, mái tóc bạc phơ hai g̣
má xệ xuống, nhưng tinh-thần bác vững vàng
hơn trước, giờ bác nấu nướng
nhiều hơn trước, ngày nào cũng vậy khi
nhà bếp kéo than ra là thấy bác với cái quần
cụt trắng xệ rốn tay cầm cán lon Guigoz
chạy nhanh xuống bếp đặt lên lớp than
hồng, không biết bác nấu ǵ trong đó, hỏi
bác chỉ nói: " Nó nhốt ḿnh không biết ngày nào
thả ra, rán mà sống có ǵ ăn nấy, nhất
định không bỏ xác trong này ". Bây giờ mỗi khi nói đến ngày
về bác cười với nụ cười châm-biếm: " Em thấy không mấy thằng nhảy dù
binh nh́ bị bắt hồi mùa hè đỏ lửa
đem ra ngoài Bắc tới bây giờ nó mới
thả về nhập trại với ḿnh chờ ngày làm
thủ-tục tha, tính đến nay đă gần 6 năm
trời, th́ ḿnh là cái thá ǵ ?." Có
lần bác đi quan- hệ với T4 về bác kể
: " Hôm qua nó bắn cả tràng đạn
AK vô conex nhốt một em ḿnh, em đó bị tội
không làm kiểm-thảo chưởi Hồ-chí-Minh, c̣n
vạch cu ra đái trước mấy thằng
quản-giáo, vậy mà sáng ra khi tụi nó mở
cửa, hắn chưa chết c̣n tiếp-tục chưởi
nữa, thiệt là anh-hùng ". Ít
lâu sau bác khiều tôi ra sau nhà rù ŕ: " Đồ mấy thằng chó đẻ
vệ-binh tối qua nó bắn gảy gị một em v́
tội lén hái trái bầu do chính tay em đó trồng
." . Thời-gian trôi qua, Mười Hoàng-Hà trước
khi về hưu có người được dự-định
thay-thế, anh mang lon thượng-úy có lên hội-trường
nói chuyện với chúng tôi được vài
lần, anh người miền Nam tự
giới-thiệu tên là Thanh-Liêm dân Mỹ-tho học trường
trung-học Mỹ-tho hết Trung-học đệ
nhất cấp, anh có vẻ hiểu biết, nói năng
đàng hoàng và thành-thật hơn các tay khác, có
lần anh nói về đề tài các nước XHCN tân-tiến
trên thế-giới anh nói đến nước
Cộng-hoà dân-chủ Đức là nước điển-h́nh
tiên-tiến nhất nhưng chưa theo kịp Tây
Đức hay nước Ba-lan c̣n phải cho nước
tư-bản vào đầu-tư ngành nuôi ngựa
giống. Sau lần anh lên lớp bật mí bắt
đầu chiến-tranh giữa Campuchia và Việt-nam
không thấy anh đâu nữa. Ngày Mười Hoàng-Hà
về hưu hắn giới-thiệu thủ-trưởng
mới là anh Tư Bốn, người Bắc không nói
nhiều ít màu mè, nhưng có vẻ sắt máu . Những tháng cuối năm 78 số-lượng
tù vượt trại tăng nhiều, tổ- chức
truyền đạo Hà-tiên-Cô cũng bị ăng-ten
tố đổ bể, bên ngoài các tổ-chức
đi bán chánh-thức cho người Hoa được
loan-truyền vào trong trại, chúng tôi bị lên
lớp liên-tục bị hăm-dọa đủ-điều,
toán thợ mộc được giao nhiệm-vụ
thực hiện cùm gông trong conex dựng trước sân
tiểu-đoàn đễ dằn mặt những ai có
mưu-đồ trốn trại, hay tổ-chức
truyền đạo. Một đêm không trăng sao
cuối năm 78 một nhóm thuộc khối 1, 2 móc
nối nhau vượt trại, sau hơn một
giờ sau chúng tôi bị giựt dậy điểm-danh
bất-thường, trên tiểu-đoàn khám-phá có người
vượt rào. Kết quả anh Hương một
đại-uư Không-quân thuộc đội tôi tổ 1
cùng với hai anh K1 vượt trại thành-công. Sáng
hôm sau Tư Bốn tập họp hết Tiểu-đoàn
lên hội-trường, tức giận hắn chưởi
rủa hăm-dọa những người c̣n lại,
hắn bắt anh Thu đại-uư Hải-quân là tô?-trưởng
anh Hương nhốt conex tức th́, tội-danh che
dấu cho tổ-viên trốn trại . Câu nói cuối
cùng của hắn là bảo-đảm cách-mạng
sẽ bắt được những phần-tử
phản-động này nay mai . Tuần lễ sau chúng tôi lại phải lên
hội-trường nghe Tư Bốn vênh-vang là đă
bắt được trọn gói nhóm phản-động
này ở Đức-hoà trong khi dự-tính vượt
sông qua Campuchia. Chúng tôi cười thầm trong
bụng là anh ta hù dọa, nhưng cũng
cầu-nguyện cho họ được thoát. Hai
tuần sau được nghe anh đội-trưởng
phải đích thân mang cơm cho anh Hương chúng tôi
mới tin. Một buổi chiêù cuối năm, anh
Đội trưởng Nam được lệnh mang
anh Hương về tắm. Anh vừa xuất
hiện khỏi cổng tiểu-đoàn, anh đi nhít
từng bước một, sợi dây ḷi tói dài
khỏang 10 thước quấn từ cổ anh
nhiều lớp kéo dài xuống mặt đường,
mặt anh teo hóp mệt mỏi, râu dài trông anh như
một nô-lệ thời trung-cổ, không ai dám ra d́u
anh đi sợ bị liên-lụy, anh đội Nam
đi theo sau từng bước cũng không dám
cầm sợi dây xích lên, đễ cho nó kéo lê trên
mặt đường âm-thanh ghê rợn. Về
đến đội anh được anh em giúp
tắm gội, cạo râu sạch-sẽ, có người
lén nhét vào miệng anh một mảnh đường
tán. Ngày hôm sau một xe Molotova có lính vơ-trang áp
giải anh từ conex lên xe chuyển đi trại khác
. H́nh-phạt không làm tù nhân khiếp sợ,
người vượt trại trước tết càng
nhiều, có lần vệ-binh ngoài hàng rào bắn
chết 2 tù vượt trại họ kèo về đễ
trước khu ăn ở của tù- nhân đễ
dằn mặt. Không hiểu tại sao, những ngày tết năm
78 sang 79 họ quá dể dải cho chúng tôi, chúng tôi
được đăng kư
mua quà cuối năm không giới hạn, có ngựi
mua chuộc được cán-bộ hậu-cần mua
cả rượu đế nhậu nhẹt say sưa
. Chúng tôi quan-hệ qua các T khác tổ-chức ca hát
nhạc trẻ cho đến hết ngày mồng ba. Sau Tết chúng tôi được lên lớp,
lần này không phải Tư Bốn lên lớp mà là
một đại-uư trên trung-đoàn xuống
phổ-biến chánh-sách mới của bộ
Nội-vụ, chánh-sách kết-án rơ-ràng tùy
cấp-bậc và tội trạng, sau này tôi mới
được biết là cấp trung-úy trở
xuống ngành nghề không có nợ máu với nhân dân
được hưởng bản án 3 năm, c̣n tôi
và những người c̣n lại bị giao qua công-an
bộ Nội-vụ hưởng tiếp bản-án 6 năm.
Vài tuần sau đó nhiều đợt
thả ra thật đông, bác Dung cũng được
thả sớm trong những đợt đó. Trước
ngày chia tay bác nói với tôi là bác được
xếp vào gia-đ́nh cách-mạng bảo-lảnh, bác
không chịu nổi cực-h́nh 3 năm nữa . Tháng Tư năm 1979, từng đoàn xe
Molotova dọn hết chúng tôi đi đến trại
tù mới, nhà tù ban ngày lao-động khổ sai ban
đêm nhốt 270 người vào một căn nhà tù
có khoá và lính gác bên ngoài: trại tù Z 30 C Hàm-tân,
Thuận- hải. *
Trần Minh Quang
|