Đoạn
Đường Đă Qua* ĐIỆP MỸ LINH |
Qua
khung kính cửa sổ phi cơ, Hạnh thấy
những ánh đèn ly ty lùi lại trong bóng đêm.
Khoảng không gian giữa những chấm sáng ly ty
đó và chiếc Boeing đồ sộ này có lẽ xa
lắm; nhưng Hạnh tưởng như nàng thấy
rơ những con đường ṃn len lơi trong rừng thông,
từng làn sóng ̣a vỡ lao xao trên ghềnh đá và
những bệ xi-măng vỡ vụn của một phi
trường bỏ hoang. Phi trường đó mang tên
Orote Point. Cái tên lạ, vô nghĩa như khoảng
thời gian dài vô vị trong căn lều vải, trên
những chiếc ghế bố nhà binh. Những
tháng ngày nhàm chán trong căn lều vải Hạnh
chỉ biết lắng hồn vào kỷ niệm, ấp
yêu dĩ văng để quên đi hiện tại và không
nghĩ đến ngày mai. Những lần đếm bước
dưới gốc thông già, Hạnh nhớ những
đồi thông xanh ngút ngàn trên Dalat khi nàng c̣n bé,
học trường Domainde Marrie; và con đường ṃn
quanh co trên ngọn đồi thoai thoải sau chùa
Hải-Đức, Nha Trang. Những chiều lặng
lẽ bên bờ cát, nghe gió th́ thầm, nh́n sóng tung tăng,
Hạnh nhớ khung trời cũ, nơi có giải cát
vàng, màu nước biếc và mối t́nh thơ
dại. Kỷ niệm cứ chờn vờn quanh đây,
chợt đến, chợt đi như thời tiết
bất thường của đảo Guam hoang dại. Dù
đảo Guam và Orote Point không phải là nơi đáng
yêu, nhưng đă là nơi Hạnh cảm biết
thế nào là tủi nhục khi sắp hàng lănh từng
dĩa cơm nhăo; thế nào là thương nhớ khi
nh́n về phương trời xa, tưởng như
thấy được ánh mắt đăm chiêu
của Mẹ, mái tóc bạc phơ của Cha; thế nào
là bần hàn khi con thèm lon nước ngọt mà
Hạnh không có tiền mua! Bây giờ, chuyến bay này
sẽ đưa Hạnh về California, nơi đó tương
lai hứa hẹn nhiều khó khăn, lắm bất
trắc! Những ngày ở Camp Pendleton, California, cũng
chẳng khác ǵ ở Orote Point. Mùa Hè thật nóng
bức, oi nồng. Ngày dài như không dứt. Đêm
về lạnh buốt, sương giăng mờ
lối. Những ray rức, lo âu, tiếc nhớ lúc nào
cũng dày ṿ, gậm nhấm tâm hồn khiến cơ
thể của Hạnh tàn tạ, héo hon! Đang cùng các con sắp hành nhận lănh cơm trưa,
Hạnh thấy Phi – chồng của Hạnh – từ
văn pḥng của Trại đi đến, bảo: -Em! Về lấy giấy tờ lên văn pḥng làm
thủ tục xuất trại. Một thiếu tá
Thủy Quân Lục Chiến, tên Smith, bảo trợ.
Để các con sắp hàng đi ăn trước; ḿnh
về ăn sau. Hạnh lặng lẽ theo Phi trên con đường
đất đỏ gồ ghề. Đến nơi, bà
Betty bảo Phi điện thoại viễn liên – chính
phủ Mỹ trả tiền – với gia đ́nh Smith
để bàn tính ngày giờ xuất trại. Hạnh
cảm thấy vui v́ các con sẽ nhập học
kịp niên khóa. Hạnh muốn “trực diện
với tương lai xem nó ra làm sao” chứ chôn chân
trong trại để mặc cảm lưu đày hành
hạ, Hạnh cảm thấy khổ sở vô cùng! Vừa cảm thấy thơ thới, Hạnh chợt
khó chịu v́ nghe những tiếng “yes, sir”
của Phi khi Phi điện đàm với Smith. Niềm
đắng cay từ đâu ùa đến khiến
Hạnh muốn khóc. Không muốn khóc sao được
khi mà, mới ngày nào, cố vấn Taylor than phiền: -Nhiệm vụ của tôi là cố vấn cho
đơn vị này. Nhưng không bao giờ anh hỏi
ư kiến tôi; không bao giờ anh cho tôi đi hành quân
với anh; như vậy th́ nhiệm vụ của tôi là
ǵ? Phi cười ḍn: -Anh không là cố vấn cho ai cả. Chúng tôi – người
lính Việt Nam Cộng Ḥa – hành quân để
chống lại sự xâm nhập có chủ mưu
của cộng sản Bắc Việt. Nhiệm vụ
của anh là gọi máy bay tản thương khi
đơn vị của tôi đụng độ, có thương
vong. Đôi mắt xanh biếc của Taylor nh́n
sửng Phi trong khi tiếng cười cao ngạo
của Phi vang vọng. Vậy mà bây giờ một
tiếng “yes sir”, hai tiếng “yes sir”! Hạnh
nén tiếng thở dài, nh́n mong ra cánh đồng
cỏ úa. Không biết cuộc đời thực tế ngoài
kia có tươi đẹp như lời thư khoe
khoang của các bạn đă xuất trại trước
đây hay không, nhưng chắc chắn một điều
là Hạnh sẽ sống đúng nghĩa của một
người b́nh thường, gạc bỏ được
mặc cảm vô dụng, vô vọng như hiện nay. Hạnh nh́n quanh trại lần cuối rồi
vội bước lên xe bus với cơi ḷng buồn/vui
lẫn lộn. Thôi, vĩnh biệt nhé, vùng thung lũng
buồn! Từ khoảng không gian xa lắm của chiếc
Boeing Hạnh thấy ruộng vườn xanh tươi.
Bỗng nhiên Hạnh cảm thấy ḷng chĩu nặng
u hoài; v́ Hạnh chợt nhớ những chuyến
trực thăng –mà Hạnh đă tháp tùng trong các
cuộc hành quân hỗn hợp, để viết bài tường
thuật – từ G̣ Dầu Hạ về
Bến-Lức. Quê ḿnh sao nghèo quá! Vườn
cao su xác xơ trụi lá, đồng lúa hoang tàn và
những đồn lẻ tẻ dọc bờ sông c̣n
hằn nhiều dấu pháo kích của Cộng quân. Kia
là đồn Trà-Cú, hậu cứ của Giang Đoàn
53 Tuần Thám, dưới sự chỉ huy của
Hải-Quân Thiếu Tá Nguyễn Th́n; người c̣n
được biết đến dưới danh xưng
nhạc sĩ Trường Sa. Những
lần ghé đồn Trà-Cú – trong khi Phi họp hành quân
với Thiếu Tá Th́n – Hạnh thích ngồi một ḿnh
trong nắng ấm, nơi băi đáp trực thăng,
để nghe cỏ ŕ rào trong tiếng gió lao xao. Nh́n
từng chiếc Khinh Tốc Đỉnh (PBR) rời
bến với thủy thủ giày “sô” áo trận,
tự dưng Hạnh tưởng như nghe được
giai điệu dịu dàng, thiết tha của t́nh khúc
Rồi Mai Tôi Đưa Em của Trường Sa.
Hạnh “ngân nga”nho nhỏ những câu nàng chợt
nhớ:
“…C̣n
đây không gian xưa quen gót lầy… Ngồi
nghe yêu thương xa tầm tay Giữa
tiếng ru trầm vào cơn mê này…” (1)
Có
sống trong bối cảnh này Trường Sa mới
để ḷng ḿnh lắng xuống, đọng lại
thành những cung bậc làm nhức nhối ḷng người.
Hạnh hồi tưởng lại ánh mắt xa xăm
của Trường Sa khi Trường Sa từ giă Phi
tại Guam để theo thương thuyền
Việt-Nam Thương Tín trở về Việt-Nam! Trường
Sa, một nghệ sĩ với tâm hồn ướt
lệ, người hùng Tuần Thám với sức
chiến đấu dũng cảm và t́nh yêu Quê Hương
thiết tha!
Bây
giờ tất cả đă xa thật xa trong không gian ngăn
cách, đă qua rồi trong thời gian biền biệt trôi.
Nhưng, với Hạnh, những tháng ngày êm mơ trên
Quê Hương là những kỷ niệm ngọc ngà, không
bao giờ nhạt phai.
Chiếc
Boeing đă rời xa những áng mây rực rỡ
của một chiều Hè trong vùng Cali. tươi mát,
đưa gia đ́nh Hạnh về vùng sa mạc nóng
bức Arizona. Phi cơ lượng nhiều ṿng trên thành
phố, đủ thời gian cho Hạnh ghi nhận
cảm xúc đầu tiên: “Yuma, một thành phố
lạc lơng như tâm hôn tôi lúc bây giờ! 6g25
chiều 20-07-1975”.
Những
ngày đầu tiên không làm sao tả xiết
những bỡ ngỡ, ngại ngùng. Nhưng sự
bở ngỡ ngại ngùng này không thể nào so sánh
với cảm tưởng lạc loài vào sáng Chủ
Nhật đầu tiên gia đ́nh Hạnh theo gia đ́nh
Smith đi nhà thờ! Các con của Hạnh ngơ ngác
như lạc vào rừng hoang! Phi ra vẻ trịnh
trọng để che giấu cử chỉ bối
rối. Tiếng Organ ngân dài những bài thánh ca
khiến tâm hồn Hạnh lâng lâng như siêu thoát. Khi
Linh Mục bắt đầu giảng kinh, Hạnh nh́n lên
tượng Chúa với ḷng thành khẩn: “Lạy
Chúa! Xin Ngài tha tội cho con. Con đă v́ sự
sống, v́ thọ ơn mà đến đây; nhưng
trong ḷng con lúc nào h́nh ảnh Đức Quán Thế Âm
cũng ngời sáng!” Không hiểu tại sao ư nghĩ
này lại làm cho Hạnh tủi thân. Hạnh âm
thầm quẹt nước mắt!
Đă
nhiều lần – khi mọi người, ngoại
trừ Hạnh, vui đùa bên hồ bơi – bà Smith
nghe tiếng piano từ pḥng gia đ́nh vang lên t́nh khúc
Come Back To Sorrento; do đó bà Smith biết Hạnh chơi
đàn. V́ vậy, khi thấy thái độ u buồn
của Hạnh, Bà Smith mời Hạnh vào ca đoàn.
Hôm
sau, nhật báo và đài truyền h́nh địa phương
đến phỏng vấn Phi và Hạnh. Hạnh và Phi
phải dồn nén t́nh cảm để trả lời
rất khéo léo nhiều câu hỏi rất “hóc búa”
của những phóng viên chuyên nghiệp. Để
trả lời câu cuối của cuộc phỏng
vấn, Phi cho biết chàng ước mong được
làm thợ máy sửa xe hơi; v́ Phi nghe ông Smith bảo
thu thập hằng năm của thợ máy xe hơi
rất cao.
Ngay
chiều đó, Phi nhận được điện
thoại của hăng xe Datsun – tiền thân của Nissan.
Họ mướn Phi ngay. Họ cho Phi biết Phi có
thể khởi sự làm việc ngay vào ngày hôm sau và
họ sẽ thuê đài truyền h́nh quay phim để
quảng cáo.
Phi
nhờ ông Smith đưa đến thư viện, mượn
cuốn tự điển Pháp Anh. Suốt đêm đó
Phi thức trắng để học những danh từ
về máy xe hơi.
Chiều
hôm sau, cả nhà quay quần bên TV. Khi thấy trên màn
ảnh hiện ra câu: “Hăng xe Datsun của chúng tôi
vừa thuê được một thợ máy lành
nghề từ Việt-Nam”, cả nhà cười
rộ lên! Ông “thợ máy Việt-Nam” ra tay: Cầm
wrench không đúng vị thế, vặn ốc không
nổi! Sau một lúc “h́ hục”, ốc hơi
lỏng và dầu xe “tưới” lên mặt, lên áo
quần của “ông thợ máy Việt-Nam lành
nghề!” Cả nhà ôm bụng cười vang. Hạnh
không thể cười mà Hạnh cũng không thể nín
cười! Hạnh lẻn ra sân cỏ. Nỗi u
buồn, niềm cay đắng, sự xót xa cứ mơ
hồ, bàng bạc, giăng mắc trong ḷng, Hạnh
chỉ biết ngồi im nơi sân cỏ!
Bóng
tối đến tự lúc nào Hạnh cũng không hay.
Phi dựng xe đạp vào tường, hỏi:
-Hạnh!
Em làm ǵ đó?
Hạnh
cúi mặt, không trả lời. Phi đến, ngồi
cạnh, cầm tay Hạnh: -Sao
buồn quá vậy? Nhớ nhà, phải không? Hạnh
lần tay nàng vào tay Phi như t́m nguồn an ủi.
Bỗng Hạnh nh́n vào mắt Phi, giọng thảng
thốt: -Tay
anh “phồng” hết! Nh́n xem, những mụn nước
no tṛn. Sao anh nói láo với họ làm chi cho khổ thân? Phi
ngồi bệt trên cỏ, cười cười: -Em
nên biết, ở xứ này, một người thợ
giỏi làm nhiều tiền hơn một “thầy”
không có bằng đại học. Ḿnh đă mất
tất cả. Ḿnh phải gầy dựng lại
cuộc đời cho tương lai các con. Thằng Bob
– manager của dealer và cũng là một cựu sĩ
quan Hoa Kỳ từng tham chiến tại Việt-Nam –
biết anh nói láo rồi! Nhưng nó thích anh. Bob hứa
cho anh học nghề có trả lương. Hồi chiều Bob đă
đưa anh ghi danh vào AWC (Arizona Western College) học
về Electrical Engineering. Anh cũng đă ghi tên em
rồi. Em sẽ chọn phân khoa sau. Bob lại cho anh mượn
tiền mua dụng cụ thợ máy; mỗi tháng ḿnh
trả góp $50.00. Mai em và anh đến AWC thi nhập
học. Nghe giọng Phi đầy tự tin và vui thích,
Hạnh cảm thấy yên ḷng. Hạnh và Phi đă chuẩn bị cho buổi thi
nhập học; nhưng khi số bài thi được
phát ra và mỗi người ngồi riêng một pḥng
th́ Hạnh cảm thấy số vốn Anh ngữ
của nàng tan loăng thật nhanh! Nh́n tập bài thi dày
cộm, cố ôn lại những ǵ đă học
từ hai năm tú tài ban Anh văn và những năm
miệt mài ở Hội Việt Mỹ, Hạnh cảm
nhận được điều mỉa mai: Số Anh
ngữ của nàng chỉ “lỏm bỏm” như
những hải đảo lạc loài trong đại dương
mênh mông! Sau khi Phi lănh tuần lương đầu tiên,
Hạnh hoàn lại tiền ăn cho gia đ́nh Smith
rồi thuê nhà dọn ra ở riêng. Căn nhà không lớn, chỉ ba pḥng ngủ, pḥng khách
và nhà bếp; nhưng v́ không có bất cứ đồ
vật ǵ trong nhà cho nên ngôi nhà trở nên thênh thang,
lạnh lẽo. Những người láng giềng tóc màu
đem đến tặng gia đ́nh Hạnh các thứ
cần thiết như nồi, chảo, chén dĩa, khăn
trải giường. Cứ sau mỗi cử chỉ nhân
ái họ lại nhắc gia đ́nh Hạnh Chủ
Nhật đi nhà thờ! Đứng chung với ca đoàn của nhà thờ,
trên bục gỗ, Hạnh vừa nh́n “notes” nhạc
trên bản thánh ca vừa hát vừa liết xuống
những người đang ngồi bên dưới và
thấy Phi đang ngủ gật trong nhà thờ!
Hạnh như muốn khóc. Phi đă làm hơn sức
của một người b́nh thường. Ban ngày Phi
làm thợ máy; ban đêm đi học tại AWC.
Thứ Bảy Phi cưa cây hoặc làm sân vườn
cho hàng xóm. Công việc của Hạnh có vẻ nhàn hạ. Sáng,
7:00 đạp xe đến hăng, làm cho đến 4:00
giờ chiều; về nhà dạy Anh văn cho các con, lo
bữa cơm chiều rồi đạp xe đến
AWC học đến 11:00 đêm. Niên học chấm dứt Hạnh cũng không
cảm thấy như mùa Hè hiện diện; v́ Yuma
chỉ có cát, đá và cây xương rồng chứ
không có hoa phượng! Dưới ánh nắng như thiêu đốt và trong
từng cơn gió lùa sức nóng hừng hực từ
những vùng cát mênh mông, Phi và Hạnh mỗi người
vẫn nhẫn nại đạp xe trên những con
đường thiếu bóng cây. Nhà thờ lại cho
biết, chủ nhân hai chiếc xe đạp tỏ ư
muốn lấy lại. Nhận thấy không thể nào
đủ sức và thời gian để đi bộ,
Phi không c̣n cách nào hơn là tŕnh bày mọi điều
với Bob. Bob cười x̣a, vỗ vai Phi: -Anh làm việc tốt. Tôi sẽ bán và cosign để
anh có thể mua một chiếc xe. Mai đưa gia đ́nh
anh đến, chọn xe nào anh và gia thích rồi cho tôi
biết. Từ đó Hạnh và Phi mới hiểu: Người
không mang nợ th́ khó xin mua chịu; kẻ mang nợ
nhiều lại dễ vay tiền! Mỗi chiều, cho xe chạy chầm chậm trên xa
lộ, nh́n những áng mây trong khung trời lộng gió,
Hạnh cảm thấy nhớ nhà da diết! Hạnh
nhớ và thương cả những điều không
tốt đẹp của Quê nhà, rồi bất giác
“ngân nga” nho nhỏ:
“Trên đường về nhớ đầy. Chiều chậm đưa chân ngày. Tiếng buồn vang trong mây ... …Có phải sầu vạn cổ, chất trong
hồn chiều nay… Tiếng buồn vang trong mây…” (2)
Bao mùa Hạ đă qua đi, vẫn không tiếng ve
sầu, không màu phượng đỏ. Nhưng mùa Hè
này, Hạnh và Phi cảm thấy ḷng rộn ràng
mừng vui v́ cả hai đang xúng xính trong áo rộng và
mũ đen. Khi tên được xướng lên,
Hạnh từ từ bước lên bục gỗ trong
buổi lễ ra trường. Phi và các con vỗ tay không
ngớt. Đến phiên Phi bước lên bục
gỗ Hạnh không thể giấu được ḍng nước
mắt vui mừng! Cuộc vui nào rồi cũng qua đi để
trả Hạnh trở về với những bương
chải, vất vả và ưu tư của cuộc
sống. Chỉ sau một thời gian ngắn, Phi
được công ty điện lực thuê và Hạnh
là chuyên viên kế toán cho ngân hàng. Gia đ́nh Hạnh dời vào một ngôi nhà khang trang
thuộc một khu vực trung lưu. Hạnh tưởng
rằng với việc làm tốt và cuộc sống
của một chàng “cổ trắng” Phi sẽ vui
vẻ; Hạnh không ngờ lại thường bắt
gặp Phi thơ thẩn nơi sân sau, ánh mắt
đăm chiêu, vần trán nhíu lại như đang suy
nghĩ điều chi rất quan trọng. Một hôm, đi làm về, Phi vào nhà bằng ngă sau.
Hạnh chỉ lên đầu tủ lạnh: -Có thư anh Dinh gửi cho anh. Phi không giấu được ngạc nhiên lẫn
vui mừng: -Nó ra tù rồi à? -Em đă mở thư đâu. Anh mở xem. Phi mím môi thật chặt khi đọc bản sao
“Giấy Ra Trại” Dinh gửi kèm. Ngoài những sáo ngữ rỗng tuếch, Phi nhíu mày
nh́n mấy ḍng: “…Thi hành án văn, quyết
định tha số…ngày…năm 1984. Can tội: Trung Tá
chỉ huy trưởng. Bi bắt ngày…tháng 6 năm
1975”. Phi xếp phong thư cho vào túi, đứng
bất động. Chín năm đằng đẳng
một đời trai bị đọa đày trong cay
đắng, tủi nhục! Phi ở đây, mỗi khi
nhận được thư nhà gửi qua Canada
hoặc Âu Châu – rồi từ các nước đó
bạn của Phi và Hạnh mới chuyển thư
đến Mỹ – Phi vẫn cảm thấy hận thù
dâng chất ngất v́ tin Mẹ và các em của Phi
đói khổ ở vùng kinh tế mới, c̣n nhà
của Mẹ th́ “được” cán bộ quản
lư! Biết Phi là người có chí lớn, Hạnh tôn
trọng những suy tư của chồng. Sau khi nghe Phi
thở dài, Hạnh bảo: -Anh vào tắm nước nóng, nằm nghỉ cho
bớt giao động. Khi nào cơm xong, cu Út sẽ vào
mời anh. Tắm xong, Phi mở ngọn đèn nhỏ cạnh giường,
đọc lại thư của Dinh. Ánh sáng lờ
mờ gợi lại trong hồn Phi vùng ánh sáng yếu
ớt, vàng vọt trên các chiến đỉnh và
chiến hạm. Ánh đèn nhạt nḥa không đủ
sáng để xem bản đồ hành quân. Bản
đồ hành quân với những đường li ti
ngoằn ngoèo như những động mạnh và tĩnh
mạch trên cơ thể của Quê Mẹ tan thương!
Ôi, Quê Hương! Chúng tôi đă chiến đấu
đơn độc, trong những điều kiện
nghèo nàn, thiếu hụt cho nên không biết bao nhiêu
bạn hữu và đồng đội của tôi
phải gục ngă! Máu của bạn tôi, của đồng
đội và máu của tôi như những lượng
phù sa bồi đắp miền Nam nước Việt.
Bao nhiêu bạn hữu và đồng đội của
tôi vẫn c̣n bị đày đọa trong chốn lao tù,
tôi phải làm ǵ? Tôi không thể an tâm sống yên lành,
hạnh phúc. Khi thấy quân phục trắng, tôi
nhớ Ngụy Văn Thà và trận thư hùng với
Trung Cộng tại Hoàng Sa! Khi thấy màu áo hoa
rừng, tôi khóc Phan Văn Sanh, tiếc Trần Văn
Thiết! Thấy màu áo kaki, tôi thương Hoàng Xung!
Thấy quân phục Không Quân tôi lại nhớ
Nguyễn Cư, v.v…Xin cho tôi được minh
mẫn, đủ nghị lực để chọn hướng
đi cho đoạn đường c̣n lại của tôi… “Ba!” tiếng gọi nho nhỏ của Út
cắt đứt ḍng ư tưởng của Phi. Nh́n ra
cửa, thấy Út đang lấp ló, có vẻ e dè v́ tưởng
Phi đang ngủ. Phi hỏi: -Ǵ, con? Út vừa bước nhè nhẹ vừa hỏi
nhỏ như ngại người khác nghe: -Ba muốn nghe chuyện này không, Ba? -Chuyện ǵ, con? Út sà vào ḷng Phi: -Chuyện của con. -Nghe chứ, con. Nói đi, Út! Út nh́n Phi với nét mặt quan trọng: -Con mới t́m ra một thằng…Việt cộng! Ngạc nhiên, nh́n Út một chốc rồi Phi cười
lớn: -Làm sao con biết Việt cộng là ai mà con nói? Không muốn tuổi thơ của con sớm vướng
hận thù, Phi tiếp: - Thôi, nói chuyện khác đi, con. -Ba này! Tại Việt cộng mà ḿnh phải chạy
trốn, qua đây, để tụi Mỹ kỳ
thị. Con biết chớ bộ! -Mỹ không kỳ thị đâu, con. Nếu Mỹ
kỳ thị th́ làm thế nào Ba Má và các con được
đi học cùng trường với người
Mỹ? Ba Má được làm việc chung với người
Mỹ và mua nhà cùng khu vực với người
Mỹ? -Không kỳ thị sao tụi nó gọi con là Chino? -Có thể họ tưởng con là người Tàu,
Chinese. -Má nói tụi Tàu xâm lấn nước ḿnh hoài,
đô hộ nước ḿnh cả ngàn năm; rồi cũng
tụi Tàu giúp Việt cộng đánh chiếm, đuổi
ḿnh khỏi Việt-Nam. Con ghét tụi Tàu! Ai gọi con
Tàu th́ người đó kỳ thị. Phi sửng sờ, không ngờ Út lớn hơn chàng
nghĩ. Phi chuyển câu chuyện: -Thôi, con kể Ba nghe chuyện thằng Việt
cộng đi, Út. -Hồi Hè mới bắt đầu, cô giáo dẫn
một thằng con nít Á Đông vô lớp con. Nó không
biết tiếng Anh. Nó ngồi cạnh con. Nó nói nó là
người Việt-Nam. Nó nói nhà nó nghèo lắm, v́
mới từ đảo qua, Ba Má nó cũng không
biết tiếng Anh. Con thấy nó rất tội
nghiệp, mỗi ngày đem thức ăn trưa, con làm
thêm để đem theo cho nó. Con giúp nó làm bài. Nó nói
nó thích con. Con hỏi nó: “Mày ở Việt-Nam mà
Bắc hay Nam?” Nó nói nó ở cái tỉnh ở
giữa cho nên nó không biết Bắc hay Nam. V́ muốn
biết nó có phải “phe ḿnh” hay không, con hỏi nó:
“Cờ của mày màu ǵ?” Nó nói con ngu,
Việt-Nam có một lá cờ chớ mấy. Con bảo
nó: “Mày vẽ lá cờ của mày ra là tao biết
liền.” Sau khi nó vẽ, con xin cô giáo cho con
ngồi chỗ khác. Con không cho nó ăn trưa nữa.
Con “nghỉ” nó ra rồi! Câu chuyện Út kể khiến Phi cảm thấy
buồn thêm. Phi ṿ tóc con: -Con thương lá cờ của ḿnh; vậy con có thương
nước ḿnh không? -Dạ, thương chớ! -Nếu con thương nước ḿnh th́ con cố
chăm học để sau này về giúp nước,
nghe, con. -Làm sao về được, Ba? Việt cộng c̣n
ở đó mà! Suy nghĩ giây lâu, Phi thở dài, không hiểu có nên
cho con biết ư định của chàng hay không! Một
chốc sau, Phi hỏi ḍ: -Nếu có người đuổi Việt cộng
đi, con nghĩ sau này con có về giúp nước ḿnh
hay không? -Dạ, về chớ! Mà ai đuổi Việt
cộng đi hả, Ba? Phi xoay người Út, nh́n vào mắt Út: -Nếu Ba trở về Việt-Nam đánh đuổi
Việt cộng đi để mai sau con trở về
giúp nước ḿnh, con chịu không, Út? Út nh́n Phi không nháy mắt rồi bất ngờ Út vùi
đầu vào ngực Phi, nín lặng! Phi cảm
thấy se thắt trong ḷng! Phi hôn lên tóc con và cảm
nhận được niềm xúc động dâng
ngập bờ mi! Tiếng Hạnh vọng lên từ nhà bếp: -Út! Mời Ba ra ăn cơm, con. Phi ngồi giậy, đỡ Út đứng lên: -Đi ăn cơm, con! Út vẫn lặng thinh, mắt nh́n xuống, mặt Út
trông buồn lắm! Phi ôm con thật chặt, bảo: -Út! Con hứa với Ba rằng con sẽ không nói
lại với bất cứ người nào – kể
cả với Má – về những ǵ Ba đă nói
với con, nha, Út. Con cũng không nên buồn; v́ con
buồn là Ba buồn. Con thương Ba, nghe lời Ba
dạy, nha, Út. Út gật đầu, bậm môi, quẹt nước
mắt. Phi chưa kịp đứng lên, Út đă ôm
lấy cổ Phi thật chặt như sợ Phi sẽ
vuột đi!... ********* Suốt buổi ăn trưa trông Phi buồn lắm!
Phi ít nói hơn mọi khi; nếu phải nói, giọng
Phi đặc, nghèn nghẹn như cố nén từng
khối u ẩn vào ḷng! Phi cố tránh ánh nh́n của
Hạnh. Hạnh cảm biết có điều ǵ
rất khác thường; nhưng dự tính chiều
về sẽ có nhiều th́ giờ để vợ
chồng nói chuyện thêm. Đưa Hạnh ra băi đậu xe, như mọi
khi, Phi mở cửa xe cho nàng. Trước khi Hạnh
cho xe nổ máy, Phi nh́n Hạnh thật lâu, giọng âu
yếm: -Em trở lại đi làm đi. Anh không sao đâu. -Sao anh trông có vẻ bất thường? Không đáp lời Hạnh, Phi quay lưng, bước
nhanh về phía xe của chàng, nói vọng sang: -Anh không sao. Bye, Hạnh! Hạnh lui xe. Chạy từ từ trên băi đậu,
nh́n vào kính chiếu hậu, Hạnh thấy Phi vẫn
ngồi im trong xe, dơi mắt theo nàng. Chiều, đang sửa soạn bữa cơm tối
cho gia đ́nh, nghe tiếng chuông cửa, Hạnh bảo
Út ra xem, nếu người quen th́ mở cửa, người
lạ th́ không. Út chạy vào: -Má, Má! Có ông Mỹ nào đó… “muốn” Má. Hạnh vội tắt bếp, bước ra pḥng khách,
quên “chỉnh” Út về tiếng Việt “ba
rọi”. Qua khung kính nhỏ, Hạnh ngạc nhiên khi
thấy ông Sếp của Phi, vẫn c̣n mặc “đồ
lớn” và thắt cà-vạc. Hạnh mở cửa, tươi
cười: -Hi, Jack! Ông mạnh giỏi chứ? Vừa bước vào pḥng khách Jack vừa đáp: -Cảm ơn. Tôi vẫn khỏe. Hạnh và các cháu
vẫn khỏe chứ? Hạnh bắt tay Jack và đáp: -Cảm ơn ông. Chúng tôi đều khỏe; c̣n
Helen và Mark th́ sao, thưa ông? -Ô, cũng b́nh yên. Hạnh ch́a tay về phía xa-lông: -Mời ông ngồi. Tôi nghĩ Phi đang trên
đường về; không lâu đâu. Jack ngập ngừng: -Cảm ơn Hạnh. Tôi…tôi muốn nói chuyện
với Hạnh. Hạnh ngồi vào xa-lông, giọng ngạc nhiên: -Vậy à? Vâng, mời ông ngồi. Vừa ngồi vào xa-lông đối diện, Jack
vừa nh́n quanh, có vẻ lúng túng. Bất chợt
thấy khung ảnh của Phi treo trên tường, Jack
vội bước đến. Hạnh bước theo.
Giọng Jack ṭ ṃ: -Phi mặc quân phục trông khác quá! Ảnh này
chụp bao lâu rồi? -Ảnh đó chụp năm 1972, sau khi Phi bị thương
tại Chương Thiện. -Phi bị thương nặng không? -Nặng chứ! Nhưng đó không phải là
lần đầu tiên và cũng chẳng phải
lần sau cùng Phi bị thương… Hạnh bỏ lửng câu nói v́ thấy thái
độ của Jack hơi khác thường, rồi
tiếp: -Jack! Ông cần gặp tôi có điều ǵ quan
trọng lắm, phải không? Trông ông có vẻ bồn
chồn/ sốt ruột. -Vâng, tôi có chuyện rất quan trọng muốn nói
với Hạnh. -Mời ông ngồi. Tôi nghĩ, ông nên chờ Phi
về rồi hăy nói; bởi v́, dù chuyện ǵ ông nói
với tôi th́ tôi cũng phải nói lại với
chồng tôi cả. Có lẽ kẹt xe cho nên Phi về
trễ hơn mọi ngày. Nhưng tin tôi đi, Phi
sẽ về bất cứ giây phút nào. Với thái độ hơi vụng về v́ xúc
động, Jack vịn vai, từ từ đưa
Hạnh đến xa-lông: -Làm ơn ngồi xuống, Hạnh! Hạnh ngồi vào ghế, nh́n Jack đăm
đăm và linh cảm được điều ǵ
đó rất mơ hồ. Jack nh́n Hạnh: -Hạnh, nghe đây! Hạnh phải b́nh tĩnh và
can đảm để nhận một tin rất quan
trọng. Phi không về nữa! Trong khi Hạnh giật ḿnh, nghĩ rằng Phi bị
tai nạn và đă chết th́ Jack run tay lấy từ túi
áo một phong thư. Trao b́ thư cho Hạnh xong, Jack
ngồi vào xa-lông đối diện, tiếp: -Hăy can đảm, Hạnh! Phi đă chọn đúng
đường của một thanh niên thời đại.
Hạnh và các cháu nên chấp nhận để Phi yên
ḷng dấn thân cho lư tưởng. Hạnh nghe u u bên tai như đang lên cơn sốt
hoặc chính nàng không hiểu tiếng Anh! Hạnh đón
lấy phong thư với trạng thái chối bỏ, như
không tin lời Jack. Khi xé b́ thư, thấy nét chữ
của Phi, tay Hạnh run không thể cưỡng
được! Hạnh cố chú tâm nh́n những ḍng
chữ của Phi nhưng Hạnh không thể kiểm soát
cử chỉ và ư nghĩ của nàng: Hạnh em, Chưa bao giờ anh xúc động như hôm nay, khi
viết những ḍng chữ này! Anh muốn viết
nhiều và rất nhiều nhưng sao anh viết không
được! Em đă ṿ vơ nuôi con suốt bao nhiêu năm dài để
anh lê bước trên những ḍng sông nhuộm máu,
chống Bắc quân xâm lược; mấy năm trên
xứ người cơ cực em lại chung vai gánh vác
để gia đ́nh và các con có được ngày nay
xán lạng. Bây giờ, một lần nữa anh lại
xa em! Đời anh đă gắn liền với binh
nghiệm hơn 17 năm. Nay anh không thể an nhàn hưởng
thụ mà quên đi những người bạn đă
nằm xuống và những đồng đội đang
khóc hận chốn lao tù! Đoạn đường
trai trẻ anh chưa hoàn thành được sứ
mệnh đối với Tổ Quốc; đoạn
đường c̣n lại anh nguyện sẽ lấy xác
thân này – cùng với bạn hữu – dành lại Quê
Hương mà cộng sản Việt-Nam đă cưỡng
đoạt. Ngày trước anh đưa em đi trong vội vàng,
sợ hăi; nhưng anh sẽ đón em về trong môi cười
rạng rỡ và ánh mắt tin yêu. Cầu nguyện cho Quê Hương, cho các bạn và
cho anh, em nhé! Anh, Phi Từ từ gấp lá thư lại, Hạnh nhíu mày,
thở mạnh rồi dựa vào thành ghế. Im
lặng! Một lúc sau, Hạnh ngẫng lên, nh́n chăm
chăm vào khung ảnh của Phi. Và, thật bất
ngờ, Hạnh tưởng như thấy được
Phi bước lên chiếc PBR có nhiều ăng-ten cao;
rồi từng chiếc, từng chiếc PBR rời
bến, tiến về vùng lửa đạn. Trong
khi h́nh ảnh đoàn PBR trở nên nhỏ dần,
nhỏ dần th́ tiếng hát xưa ngân lên văng
vẳng trong bóng chiều và trong ḷng nàng: “…C̣n
đây không gian xưa quen gót lầy… Ngồi
nghe yêu thương xa tầm tay. Giữa
tiếng ru trầm vào cơn mê này…” (3) ĐIỆP
MỸ LINH *.-
Truyện này được sáng tác vào đầu
thập niên 80 – cảm tác từ chuyện thật
của một sĩ quan Q.L./V.N.C.H. 1
và 3.- Rồi Mai Tôi Đưa Em của Trường Sa 2.-
Chiều, thơ của Hồ Dzếnh nhạc của Dương
Thiệu Tước
|