Một
cái chết Bất Tử! Nguyễn An Vinh |
Máu Trung tá Long đă thấm xuống ḷng Đất
Mẹ H́nh
tuẫn tiết của anh hùng Nguyễn Văn Long, trung
tá Cảnh Sát Quốc Gia Việt Nam Cộng Hoà trong ngày
30-4-1975 dưới chân tượng đài Thủy Quân
Lục Chiến đối diện trụ sở Hạ
Nghị Viện VNCH. Dưới
chân tượng đài của Thủy quân Lục
chiến, xác một người cảnh sát nằm
đó. Máu ở đầu ông ta chẩy ra tươi rói.
Người Sĩ quan Cảnh sát đeo lon Trung tá. Ông
mặc đồng phục màu xanh. Nắp túi ngực in
chữ Long. Trung tá Cảnh sát Long đă tự sát
ở đây, Cộng sản để mặc ông ta
nằm gối đầu trên vũng máu. Phóng viên
truyền h́nh Pháp quay rất lâu cảnh này. Lúc tôi
đến là 14 giờ 30. Dân chúng đứng mặc
niệm Trung tá Long, nước mắt đầm đ́a.
Những người không khóc th́ mắt đỏ hoe,
chớp nhanh. Trung
tá Long đă chọn đúng chỗ để tuẫn
tiết. Tiểu sử Trung Tá Nguyễn văn
Long. Qua
nhiều bài viết về Trung Tá Nguyễn Văn Long mà
chúng tôi có dịp đọc trước đây, chúng
tôi vẫn cảm thấy có điều ǵ đó c̣n
thiếu sót, nếu không muốn nói là chưa thỏa
măn được những ǵ mà chúng ta muốn
biết về Trung Tá Long. Người mà chúng tôi nghĩ
đến có thể bổ túc cho những thiếu sót
đó không ai khác hơn là cựu Trung Tá Nguyễn An
Vinh, nguyên Chỉ Huy Trưởng Bộ Chỉ Huy
Cảnh Sát Quốc gia Đà Nẳng, người đă
có thời gian dài được gần gũi với
Trung Tá Long, trong phạm vi Bộ Chỉ Huy Khu I, cho đến
ngày 30 tháng 4 năm 1975. Kính mời
quư vị xem bài của cựu Trung Tá Chỉ Huy Trưởng
Nguyễn An Vinh Sau chính
biến 1 tháng 11 năm 1963 lật đổ nền Đệ
nhất Cộng Ḥa, Quốc Gia trải qua một
thời kỳ hỗn lọan. Tại miền Trung, đặc
biệt là Thừa Thiên Huế, hoạt động ngành
an ninh trật tự hoàn toàn tê liệt. Chỉ trong ṿng
chưa đầy 3 năm mà đă thay đổi sáu Giám-Đốc
Nha Công An. Có ông chỉ tại chức 32 ngày. Hai Trưởng
Ty Công An Thừa Thiên và Cảnh Sát Huế đều là
cơ sở ṇng cốt Cộng Sản, một vài tay chân
của nhóm Phật Giáo Ấn Quang tranh đấu ly khai
xuống đường phá rối. An ninh trật
tự hoàn toàn suy sụp. Để
đối phó với t́nh h́nh rối ren của vùng I,
tháng 6 năm 1966 Trung Ương quyết-định
bổ nhiệm Thiếu Tướng Nguyễn Ngọc
Loan đảm nhiệm chức vụ Tổng Giám Đốc
Cảnh Sát Quốc Gia, và ngay lập tức, ông cho
chấn chỉnh lại những hoạt động
của Lực Lượng Cảnh Sát Quốc Gia
tại địa phương đầy biến động
này, đồng thời bổ nhiệm Quận Trưởng
Cảnh-Sát Vơ Lương giữ chức Giám-Đốc
Cảnh Sát Quốc-Gia Vùng. Quận Trưởng
Cảnh Sát Vơ Lương là Giám-Đốc thứ bảy
kể từ năm 1963 và là người đầu tiên
giữ vững đựơc kỷ cương
trật tự sau một thời gian hỗn loạn quá
dài. Để mau chóng ổn định nhân-sự cũng
như hoạt động, Ông cho lệnh di chuyển Nha
CSQG từ Huế vào Đà-Nẳng. Ông cho tất cả nhân
viên dễ dàng trong một tháng để thu xếp gia-đ́nh. Trong ṿng
một tháng đó, phần đông nhân-viên đă có
đủ th́ giờ để ổn định
việc nhà cửa và chuyện con cái học hành.
Chỉ riêng Trung Tá Long, lúc ấy vừa được
bổ nhiệm chức Chủ-Sự Pḥng An Ninh Nội
Bộ kiêm Thanh Tra, là c̣n loay hoay chưa kiếm ra nơi
tá túc cho gia-đ́nh. Hết hạn 1 tháng, Ông không thèm
xoay sở nữa mà đă sáng kiến thực hiện
một việc cổ kim không giống ai: Thấy
có một khoảng đất công trống trên
đường Duy Tân, giữa ḷng Thành Phố Đà
Nẵng, Ông dựng lên một cái chái lợp tôn,
dựa lưng vào bức tường thành của
một Công Sở. Đó là nơi gia đ́nh ông đang cư
trú, không điện không nước. Có hai nhân
viên thuộc quyền ghé thăm thấy cả nhà ban
đêm thắp hai ngọn đèn dầu lù mù, họ
rủ nhau hùn tiền mua đến cho
ông một cái đèn Manchon. Ông từ chối nhất
định không lấy, nói thế nào ông cũng không
chịu, bắt họ đem đi trả lại. Câu
chuyện nhà ông Long thắp đèn dầu được
nhiều người kể đi kể lại ở
sở. Một hôm nhân có dịp ngồi chung xe với
ông Giám Đốc lên họp Quân Đoàn, tôi kể Ông nghe câu
chuyện về cái đèn Manchon. Ông Giám Đốc
lắc đầu nói: “…tính của Long là vậy, tôi
biết chả từ lâu, từ hồi c̣n làm bên Công
An Liên Bang. Đó là một người rất tốt,
thanh liêm và cương trực, đông con nhà nghèo…”.
Từ lúc đó cho đến khi vào họp Ông không nói
thêm lời nào. Ông lặng lẽ, dường như có
điều tính toán suy nghĩ, ngó mông lung ra ngoài
đường. Tuần lễ sau, tôi ghé nhà Long thăm
đă thấy có điện nước. Hỏi ra th́
biết trong lúc Ông Long đi làm, có 2 người
tới bắt cho 2 bóng đèn và 2 lỗ cắm điện,
một ṿi nước. Họ không lấy tiền cũng
không cho biết ai sai tới. Tôi biết ngay là do sự
can thiệp kín đáo của Ông Giám đốc.
Biết Ông không ra mặt tôi cũng làm thinh luôn. Liền sau
đó, trong một phiên họp khoáng đại, ông Giám
Đốc hỏi nhỏ tôi, nhà Long có điện chưa.
Tôi trả lời có rồi, có cả nước
nữa. Ông gật đầu, mỉn cười nh́n
về phía Long, nét mặt hiền lành khoan dung. Ông vui v́
đă giúp được thuộc cấp một
việc tuy nhỏ nhưng rất cấp bách cần
thiết. Tính Ông quảng đại, kín đáo và
chi-tiết. Nhiều khi làm ơn từ việc nhỏ
đến việc lớn, không cần cho ai biết. Dạo
ấy, v́ cơ sở mới dọn từ Huế vào,
pḥng ốc chưa đủ, Ông Giám-đốc cũng
không có tư dinh phải ở tạm một pḥng trong
khách sạn Grand Hotel trên đường Bạch Đằng.
Trong khách sạn có sẵn Restaurant. Ông thường dùng
bữa vớí nhiều viên chức khác ngành, vừa
ăn vừa luận bàn công việc. Những lúc không
mời ai, Ông gọi tôi tới ăn cơm chung.
Nhờ có chút khả năng giao-thiệp, quen biết
nhiều người và luôn sẵn những chuyện
tếu vô hại, Ông thường ngồi nhiều
giờ với tôi, bàn về đủ mọi thứ,
phần lớn là những việc trên trời dưới
đất, không dính dấp ǵ tới công vụ. Nhân
một lúc vui vẻ, cởi mở, tôi nhắc lại
chuyện Trung Tá Long và hỏi Ông lư do không cho Long
biết việc Ông can thiệp bắt điện nước
vào nhà. Ông cườ́ rồi từ từ kể. Sau
đây là những ǵ Ông Giám đốc Vơ Lương
nói về Trung Tá Nguyễn Văn Long: “…Tôi
biết Long từ những thập niên 1940, khi Giả
(tiếng thông dụng miền Trung có nghĩa là Anh
ấy, Ông ấy) mới gia-nhập Ngành An ninh thời
Tây. Giả nổi tiếng1à siêng năng cần
mẫn, kỷ-luật và trong sạch. Lương
bổng không đến nỗi tệ nhưng gia-đ́nh
đông con lại suốt đời không tơ hào
những bổng lộc phi nghĩa nên thời nào cũng
nghèo. Cả đời ở nhà mướn. Đúng ra, trước
năm 1963 Giả cũng có một căn nhà tương
đối được, ở đường
Phạm Hồng Thái, Thành Phố Huế. Nhà này có
từ nhiều năm trước, có thể do cha
mẹ để lạị.
Trước đảo chánh Ông Diệm, Giả bị
bắt giam trong vụ Gián Điệp Miền Trung do Phan
Quang Đông điều tra khai thác. Trong
thời gian bị ngưng chức không lương
tiền hàng tháng, bà vợ đă phải bán căn nhà
này để đong gạo cho gia đ́nh… …Giả
sống rất chừng mực, lương thiện, không
có khả năng xoay xở, lại càng không muốn
xoay xở bậy bạ. Nhũng lúc
gặp khó khăn th́ cắn răng chịu đựng,
không hề muốn nhờ vả ai. Giả rất khó
chịu khi phải chịu ơn người khác.
Điều này giải thích được tại sao tôi
không trực tiếp cho biết đă nhờ người
bắt điện nước cho gia đ́nh Giả.
Chuyện nhỏ không muốn Giả có mặc cảm
mang ơn…. … Là viên
chức kỳ cựu, phuc vụ trong ngành đă hơn
20 năm, Long có khá nhiều cơ hội để khá
hơn, nhưng cơ hội nào Giả cũng bỏ
qua, có khi c̣n quyết liệt từ chối thẳng
tay, nên đến bây giờ vẫn sống chật
hẹp với đồng lương của một công
chức. … Giả
bị bắt giam trong vụ Gián Điệp Miền Trung năm
1962 nên sau khi Chính Phủ Ngô Đ́nh Diệm bị lật
đổ, Long
được cử ngay làm Trưởng Ban Công Tác Đặc
nhiệm điều tra tội ác và tài sản chế
độ cũ cũng như của nhóm Cần Lao.
Nhiều người cứ tưởng dịp này Long
tha hồ ân oán giang hồ. Nhưng trái với
mọi suy đoán, Long hành xử trách nhiệm hoàn toàn
vô tư, không nghe lời xúc xiểm, không thành
kiến, cũng như không bới lông t́m vết. Để
tránh mấy tay môi giới chạy chọt xin xỏ
đút lót lôi thôi, Long cắm trại luôn trong sở, thật khuya mớí
lạch cạch đạp xe về nhà. Dạo ấy
cả gia-đ́nh theo đạo Công Giáo, nhà thuê ngay
kế bên Ḍng Chúa Cứu Thế Huế. Nhà Long cửa
đóng then cài. Long không tiếp bất cứ ai. …Năm
1965, Long đưọc bổ nhiệm làm Trưởng
Ty Công an Đặc Biệt Bến Hải, đóng dọc
theo Nam Vĩ Tuyến 17 thuộc Quận Trung Lương,
Tỉnh Quảng Trị. Nhận việc chưa bao lâu
th́ Pḥng Lương Bổng, Vật
Liệu , Kế Toán đưa cho Giả một phong b́
đầy tiền. Long hỏi cái ǵ th́ họ cho
biết, như thông lệ từ trước, đây là
số tiền bán bớt xăng nhớt và văn pḥng
phẩm nạp cho Trưởng Ty làm mật phí giao
tế. Giả đỏ mặt, trợn mắt đ̣i
bỏ tù cả đám. Từ đó hết ai dám léng
phéng chuyện tiền nong lem nhem với Long…” Kể đến
đây Ông Giám Đốc cườ́ thành tiếng và nói
đùa: “…Nếu Long chịu nhận và́ ba mớ phong b́ như
thế th́ đâu đến nỗi bây giờ phải
cắm dùi đường Duy Tân. Nên nhớ Long đang
là chức Trưởng Ty khi được lệnh di
chuyển từ Quảng Trị vào Đà-Nẵng. Một
Ông Tưởng Ty mà ngày trước ngày sau phải
ở bụi ở đường th́ thế gian
chỉ có một Nguyễn văn Long mà thôi, không có người
thứ hai. Bổ nhiệm Long vào chức An Ninh Nội
Bộ và Thanh Tra, tôi yên tâm nhưng cũng có nhiều
anh khó chịu không vui đấy…” Khi tôi
hỏi về Vụ Gián Điệp Miền Trung , Ông
cho biết vụ ấy không hẳn là có thật mà
chỉ do Pháp cố ư dựng chuyện lên để phá
thối. Công việc của Phan Quang Đông là huấn
luyện và tung mạng lưới t́nh báo gián điệp
ra Bắc hoạt động vùng Thanh Nghệ Tĩnh mà
thôi. Đông không dính líu ǵ đến vấn đề
nội chính và an ninh quốc nội. Đông bị xử
tử h́nh để bịt miệng, do áp lực
từ Cộng Sản trong nhóm tranh đấu, gây
rối Ḿền Trung. Không có vụ gián điệp th́
Đông cũng bị giết. H́nh như
Long biết sự kiện này cho nên ngày xử bắn
Phan Quang Đông tại Sân Vận Động Chi Lăng,
mấy người bạn cùng vụ rủ Long đi
coi, Long từ chối. Long nói: “…chuyện Đông có những điều
chưa minh bạch, xét xử vội vàng và có quá
nhiều áp lực. Đông đâu đáng tội chết!
Vả lại oán thù nên cởi, không nên buộc… Ông
Giám Đốc kết luận:…Long khắt khe sắt thép
với chính ḿnh nhưng khoan dung nhân hậu, công
bằng và rộng lượng với kẻ khác,
cả với kẻ vừa mới giam giữ ḿnh…”
* * * Năm 1970 ,
tôi bàn giao chức Chỉ Huy Trưởng cho Thiếu Tá
Trần Hàng để ra Đà-Nẵng. Vừa nhận
việc chưa được bao lâu th́ Thành Phố
chịu một cơn băo lụt Sóng Thần khủng
khiếp chưa từng thấy trong cả trăm năm. Mưa như
trút nước. Sóng biển gầm thét dữ dội.
Một phần đường trong thành phố ngập
nước quá đầu gối. Giáp ranh phía Bắc Thành
Phố là Băi Thanh B́nh thành một vùng nước mênh
mông. Nhưng ngặt nghèo và nguy hiểm nhất là khu
tạm cư Ngọc Quang. Khu này là một giải cát
bồi thoai thoảỉ nằm dài giửa Băi Thanh B́nh
và biển cả, không một bóng cây. Từ tầm xa
nh́n tới , toàn khu hoàn toàn biến mất, chỉ c̣n
thấy lác đác ít nóc nhà nhấp nhô theo sóng dữ.
Gió rất mạnh, thổi giật từng cơn. Bộ
Chỉ Huy Cành Sát Quốc Gia huy động toàn bộ
lực lượng cơ hữu như Giang Đoàn và trưng
dụng thêm một số ghe thuyền tư nhân trong
nỗ lực di tản dân chúng vào khu an toàn, lúc ấy
là sân Trường Kỹ Thuật ở đường
Cao Thắng và chung quanh 2 Thánh Đường Họ Giáo
Ngọc Quang và Giáo Xứ Thanh Đức. Qua máy
truyền tin, Giang Đoàn cho tôi biết gia-đ́nh Trung Tá
Long ở vào một khu nguy hiểm nhất. Nhà có
thể bị cuốn trôi ra biển bất cứ lúc nào.
Cả gia-đ́nh đă lên được đất
liền nhưng Trung Tá Long đang ngồi trên một cái
chơng tre, tay cầm chai rượu thuốc, nói là để
ở lại giữ nhà, không chịu đi đâu
hết. Tôi nghe mà lạnh người.
Cũng lại cái “Ông Trời sợ” này nữa. Tôi
không thể quên vụ Ông cắm dùi ở đường
Duy Tân năm nào và việc Ông Giám Đốc Vơ Lương
kín đáo giúp đỡ bắt điện nước
cho Long. Tôi nhờ
Giang Đoàn ra tận nơi, đưa máy truyền tin cho
tôi nói chuyện với Long. Nghe tiếng tôi, Ông nói
ngay: Chào Ông Chỉ Huy Trưởng, tôi không sao đâu.
Sau một hồi giải thích gần như năn
nỉ, cuối cùng phải viện
dẫn lư do an ninh cũng như xin Ông hợp tác để
làm gương cho đồng bào. Cuối cùng Ông
mới chịu vào bờ. Dọn
dẹp băo lụt xong, dân chúng lo sửa sang những
thứ đỗ nát. Tôi điện thoại cho Ông
hỏi thăm nhà cửa hư hại ra sao. Ông trả
lời tỉnh bơ: Nhà chỉ có mấy tấm ván,
xẹp xuống rồi dựng lại lên, có chi mà hư
hại. Tuần này tôi xin nghỉ mấy ngày phép và
mất một mớ đinh là xong ngay.Tôi bái phục cái
thái độ b́nh tâm giản dị gần như
bất cần của Ông, nhưng quyết định
phải ra tận nơi coi cho biết. Tôi mặc thường
phục cùng với mấy tay bài trừ du đăng đi
Honda, luồn lách ra Ngọc Quang. Tới nhà Ông Long, tôi
hết hồn. Căn
nhà của Ông chỉ là một tác phẩm chắp
nối vội vàng và lỏng lẻo gồm mọi
thứ tạp nhạp không đáng gọi là vật
liệu, góp nhặt từ nhiều nguồn gốc khác
nhau. Nhà nằm lọt vào khu vực tạm cư
hỗn độn gồm các gia đ́nh đổ
về từ những vùng quê Quảng Nam mất an ninh.
Giây điện và giây phơi áo quần chằng
chịt. Rất mau, tôi vụt nhớ đến một
bản báo cáo của Cảnh Sát Đặc Biệt về
việc Cộng Sản cài người vào dân tị
nạn và vụ xe ông Trưởng
Pḥng Đặc Biệt Nha tên Diệp đi mua vật
liệu bên Quận Ba bị đặt Plastic chết
banh xác trên gần Chợ Cồn năm nào. Thương
Ông, tôi nhất định phải đưa Ông vào thành
phố. Ngay ngày hôm
sau tôi nhờ các Phường Quận t́m dùm một
miếng đất cho Ông Long cất nhà. Các nơi t́m
được khá nhiều nhưng tôi chọn ra 4
chỗ. Tôi lái xe đưa Ông đi xem. Cả 4 chỗ
Ông không chê nhưng ngần ngại không quyết định,
viện dẫn nhiều lư do nghe cũng được.
Chuyện không thể chậm trễ, tôi nói ngay: hay là
Ông vô ở chung với tôi. Ông cười khẩy, tưởng
tôi bực ḿnh nói lời mỉa mai. Sự thực khi nói
câu đó, tôi nghĩ đến khu đất trống
sau tư dinh dành cho gia đ́nh Chỉ Huy Trưởng
số 37 Nguyễn Thị Giang, ngay trung tâm thành phố,
sát tường rào Trường Nam Tiểu Học, có
thể mở lối đi riêng. Tôi chỉ cho Ông. Ông
chịu liền nhưng c̣n bán tín bán nghi. Để xác
nhận không phải chuyện bông đùa, tôi đưa
Ông tới một trại cây đường Phan đ́nh
Phùng, nói với bà chủ chọn cho Ông một số
cây ván thứ tốt, hoá đơn gởi cho tôi.
Tới đây Ông mới tin là chuyện thật và
bắt tay tôi vui vẻ, nói lời cám ơn. Không
chờ đợi lâu, Ông cho tháo căn nhà từ
Ngọc Quang, cha con chồng vợ cả gần chục
người hớn hở dựng căn nhà mới.
Chỉ trong ṿng chừng 2 tuần là xong, điện nước
từ nhà tôi câu qua. Gia đ́nh Ông Long vui vẻ đă
đành, phần tôi cũng vui không ít. Những ngày
tiếp theo, tôi chờ hoài không thấy trại gỗ
đưa hóa đơn tới, hỏi ra mới
biết: thấy tôi tận tâm, nể mất ḷng, Ông
chỉ lấy một ít ván gắn vào mặt tiền
coi cho được c̣n bao nhiêu Ông mua các thứ
tạp nhạp từ một băi phế thải ở
đường Ông Ích Khiêm chở mấy xe Ba Gác
về, đóng phía trong phía ngoài khá tươm tất.
Một lần nữa tôi cảm phục tính lương
thiện và ṣng phẳng của Ông. Dọn vào nhà
mới xong, ít lâu sau Ông thăng Trung Tá và được
bổ nhiệm Chánh Sở Tư Pháp, tiếp tục
phục vụ tại Bộ Chỉ Huy Vùng. Từ đây
Ông yên tâm ở bên cạnh nhà tôi và tôi cũng có cơ
hội làm một chút quan sát: Nhà Ông
rất đông con. Một vợ một chồng, sinh 12
lần, nuôi 13 đứa, có cả cặp sinh đôi
sau cùng, một trai một gái. Ông c̣n cưu mang thêm
một đứa cháu mồ côi, anh nó đi lính
tận trên Pleiku, giao luôn cho Ông giữ. Chưa hết.
Nhà c̣n có thêm một con heo con. Bà Long nói phải nuôi thêm
con heo làm lợi, cho đứa cháu mồ côi thêm
tiền ăn học. Chuyện nhà Ông Long nuôi heo
nhiều người không tin, đ̣i đến coi. Làm
ǵ giữa thành phố, ngay cạnh tư dinh Chỉ Huy
Trưởng Cảnh Sát mà lai có người dám nuôi
heo. Ai nói ǵ th́ nói, hiểu rơ hoàn cảnh gia-đ́nh,
cùng cái lư do chân thật và tội nghiệp đối
với Bà Long, tôi không phản đối. Mấy đứa
con nhỏ của tôi cũng rất ưa thích con heo. Đi
học về, tụi nhỏ chạy sang xem, cho heo ăn,
trầm trồ khen heo sạch sẽ và mau lớn.
Thấy các con ưa thích, tôi cũng vui. Bà Long lại càng
vui hơn. Ông
Long dạy con rất nghiêm nhưng không hề ồn ào
to tiếng. Ông ưa nói chuyện gương trung
liệt người xưa và lấy chuyện sách đèn
của các con làm trọng. Ông thường dặn con: dù
hoàn cảnh nào cũng ráng kiếm cho được ba
mớ chữ. Câu Ông thựng nhắc đi nhắc
lại với các con là: Khi nào cái đầu cũng
ở trên. Cái đầu phải có kiến-thức
để điều khiển toàn thân làm những
việc khá hơn là việc tay chân lao động. Những lúc
rảnh rỗi nhà tôi hay sang chơi, khen mấy cháu
học giỏi và thường dấm dúi cho các em chút
đỉnh tiền để khi th́ mua cái cặp sách,
khi th́ mua bộ áo quần. Đặc biệt đứa
cháu mồ côi là nhà tôi thương nhất. Ông Long có
mấy con đă trưởng thành. Hai anh đi không quân,
một thiết giáp, ba Cảnh Sát. Đứa đầu
ḷng tên Phụng, Sĩ Quan Biệt Động Quân, tử
trận. Thỉnh thoảng các cháu về phép, nhà tôi thường
dặn ḍ phải cận thận giữ ḿnh, đôi khi
c̣n có chút ít tiền cho các cháu cà phê. Những cử
chỉ thương yêu nhẹ nhàng kín đáo như
thế chỉ có các con và Bà Long biết, Ông Long th́ không.
Qua tôi, nhà tôi đă hiểu tính Ông Long rất tự
ái và không ưa nhờ vả ai, dù là từ những
người thân. Trong
năm năm sống cạnh nhau, Ông Long chỉ sang nhà
tôi có một lần, đi chung với Ông Vơ Hoàng, anh
Ông Giám Đốc Vơ Lương. Lúc ấy tôi vừa cho
thêm một người bạn khác, Ông Huỳnh Giáo
cựu Trưởng Ty Công-An Quảng Tín làm căn nhà
đằng sau , phía bên phải. Nhà Ông Long bên trái. Ông
Vơ Hoàng là một nhà phong thủy cho biết hai căn
nhà phía sau Tư dinh là một phối trí phong thủy
tuyệt hảo, che chắn hết mọi bất
trắc, rủi ro, không sợ đao kiếm cùng kẻ
xấu chém lén sau lưng. Ông
Chỉ Huy Trưởng sẽ yên vị tại chức
lâu dài. Tôi không biết nhiều về phong thủy, cũng
không hẳn tin. Tôi chỉ muốn làm một việc
tử tế khi có cơ hội để giúp cho hai người
bạn mà tôi rất thương yêu và mến phục. Sống bên
nhà tôi lâu như thế mà gia-đ́nh Ông Long không bao
giờ xin "ân huệ" cho ḿnh cũng như cho
bất cứ ai. Họ sống lặng lẽ, âm
thầm gần như cam chịu. Bà
Long thường nói đây là căn nhà vừa ư
nhất từ trước đến nay và ao ước
được ở đây măi măi.. Niềm ao ước
b́nh thường giản dị ấy không được
bao lâu th́ Đà-Nẵng thất thủ, cuối tháng ba 75.
Tai trời ách nước đổ sập xuống, chúng
tôi tan tác mỗi người một nơi. Tôi thoát
đi được trong gang tấc, theo một tàu
Mỹ vào Cam Ranh. Tại đây dùng tàu đ̣ dân-sự
vào Vũng Tàu. Khi vừa mới từ bờ ra lại
biển khơi, tôi gặp Ông Long đi trên một ghe
đánh cá từ Đà-Nẵng vào. Tôi đổi tàu cùng
Ông xuôi Nam. Về đến Sá-G̣n chia tay mỗi người
một ngă. Tôi t́m cách cùng gia đ́nh thoát thân lần
nữa. Qua tới Guam được
mấy ngày th́ được tin Long tự sát. Tôi bàng
hoàng xúc động, thương Ông suốt một
đời lận đận và kết thúc tức tưởi
thế kia. Từ đó tôi bị thúc bách và tự cho
như có bổn phận phải t́m thêm tin tức
của Long: Ở
Mỹ, tôi theo dơi các báo lớn ngoại quốc có
đăng trang b́a h́nh Long tự sát trước tượng
đài Thủy Quân Lục Chiến khu tiền đ́nh
Trụ Sở Quốc Hội, sắc phục và cấp
bậc Sĩ Quan Cảnh Sát ngay ngắn đàng hoàng, nhưng
không có báo nào nói xác Long ai đem đi đâu. Tôi
cứ nghĩ thi thể vô thừa nhận đă bị
vùi dập ở một xó xỉnh nào. Nhưng không.
Khoảng hơn hai tuần sau, Bà Long nhận
đươc giấy báo vào nhà thương Grall
nhận xác. Nguyên do là khi tuẫn tiết, trong túi áo
Long có thẻ căn cước địa chỉ 37
Nguyễn Thị Giang, Đà-Nẵng. Nhà thương
cứ theo địa chỉ đó mà báo tin. Tôi nhớ
là cái căn cước bọc nhựa ấy tôi đổi
lại cho Long khi vừa mới dọn vào ở chung,
đặc biệt có chữ kư của tôi làm kỷ
niệm, không phải chữ kư của Thiếu Tá
Chỉ Huy Phó như những căn cước khác.
Tự nhiên tôi có chút suy nghĩ sao mà cái việc
nhỏ nhặt như việc đổi cái thẻ căn
cước bọc nhựa năm xưa lại
đưa đến một sự việc quá quan
trọng như thế. Cái căn cước có chữ
kư của tôi đó không phải v́ nhu-cầu mà
chỉ v́ chút cảm t́nh, nhưng lại chính nhờ nó
mà gia-đ́nh nhận đươc xác của Long. Đây
có phải chỉ là một diễn tiến t́nh cờ
hay là một tính toán cẩn thận của Long. Giả
thuyết thứ hai hợp lư hơn. Đà-nẵng mất mau quá, Long chưa
kịp lănh lương tháng ba nên nhà không có tiền vào
Sàigon. Tội nghiệp chỉ có cô Tâm, con thứ ba vào
nhận xác. Tới SàiG̣n ngày 17 tháng 5 cô Tâm cùng
với một người chị thứ hai tên Đào và
người em gái tên Thuận đang làm việc ở
Sai-G̣n tới nhà thương Grall. Tại dây nhân viên
Bệnh Viện, như có được lệnh
của Ban Giám Đốc, đă dành mọi dễ dàng,
chỉ vẽ tận tâm chu đáo và tỏ ra có
thiện cảm đặc biệt với người
chết. Họ tắm rửa, thoa thuốc, uốn
nắn và chăm sóc thi thể nhẹ nhàng tử
tế đến độ làm các con cảm-động
và ngạc nhiên. Ngày chôn cất có ban hậu sự Nhà
Thương sắc phục và xe tang đàng hoàng, khoan
thai đưa tiễn tới Nghĩa Trang. Tất cả
đều hoàn toàn miễn phí. Thi hài được
mai táng tại Nghĩa Trang Giáo Xứ Công Giáo Bà
Quẹo với đầy đủ lễ nghi tôn giáo.
Có Linh-Mục đến làm phép xác. Rơ ràng là cái
chết công khai và lẩm liệt của một Anh Hùng
vị Quốc vong thân, ngay lập tức đă có người
trân trọng. Ít năm sau gia đ́nh cải táng.
Lần này th́ khăn tang trắng một vùng, đầy
đủ vợ và các con, các cháu, xác được
hỏa thiêu. Tro kư thác tại Nhà Thờ Ḍng Chúa
Cứu Thế Sài-G̣n, đường Kỳ Đồng.
* * * Ngày mất
nước 30 tháng 4 năm 75, khi biết mọi sự
đă hỏng hết, nhiều Tướng Lănh, Sĩ
Quan, Binh Lính, Cảnh Sát và cả nhân- viên Dân Chính
đă tự sát tại nhiều nơi và bằng
nhiều cách, cách nào cũng nói lên chí khí bất
khuất không đầu hàng, không để cho thân rơi
vào tay giặc. Nhưng cái chết của Trung Tá
Nguyễn văn Long mới được cả thế
giới biết đến mau nhất, gây xúc động
mạnh nhất. Long đă chọn cách thế, giờ
giấc cho cái chết có mục đích tại một
địa điểm không thể có nơi nào thích
hợp hơn. Trước Ṭa Nhà Quốc Hội, dưới
chân Tượng Đài Chiến Sĩ là nơi biểu tương
Trái Tim đang thoi thóp của Miền Nam. Ông đă
nằm xuống đó để chấm dứt nhịp
đập trái tim Ông. Ông dâng hiến máu tươi và
mạch sống cho Tổ Quốc. Khỏi cần
phải luận bàn dông dài, cả thế giới cùng công
nhận Long đă b́nh tĩnh sửa soạn cho cái
chết từng chi-tiết. Long mặc sắc phục,
cấp bậc chỉnh tề, thẻ căn cước
cài trong túi áo. Trước lúc bắn vào đầu,
Long đứng nghiêm, chào kính Tượng Đài rồi
khoan thai nằm xuống. Chỉ một phát súng dứt
khoát và chính xác, Long anh dũng đền ơn nước. Đă một
thời sống gần và làm việc chung, tôi thương
mến Long lúc sinh thời, kính phục Long khi đă
chết và sẽ măi măi nhớ Long. Cái chết của
Long là một cái chết bất tử!
25/03/2017
|