Tết Mậu Thân 1968 ở Huế nh́n từ một nhà văn cộng sản ở Hà Nội |
· Lê
Duẩn nghe báo cáo về sự thật Tết Mậu
Thân bịt tai bỏ chạy. · Tướng
Giáp là người duy nhất trong Bộ Chính Trị lên
tiếng không đồng t́nh với ư tưởng
Tổng Công Kích, Tổng Khởi Nghĩa Xuân 1968 Phạm
Đ́nh Trọng Trích
Về Với Dân Part 3: Khắc Khoải Xuân Mậu Thân
1968
Sau
năm 1975, học xong khóa I trường Viết Văn
Nguyễn Du, tôi có hai năm làm việc ở Ban Kư
Sự Lịch Sử Quân Sự thuộc Tổng Cục
Chính Trị. Ban
có nhiệm vụ hoàn thành bản thảo bộ kư
sự lịch sử “ Trận Đánh Ba Mươi Năm ” gồm 5
tập. Từ 1945 đến 1975, ba mươi năm
chiến tranh được chia ra làm năm giai đoạn, mỗi giai đoạn là một tập sách. Gần
ba mươi nhà văn, nhà báo quân đội chia làm năm
nhóm, mỗi nhóm hoàn thành một tập bản
thảo. Tôi và nhà văn Đào Thắng được
bổ xung về Ban ở giai đoạn cuối và làm
tập năm do nhà văn, Thượng Tá Nam Hà làm trưởng
nhóm. Gặp gỡ các tướng lĩnh, những người
hoạch định các chiến dịch, những người
chỉ huy những trận đánh. Đọc
hồi kư của các tướng lĩnh quân đội
miền Bắc, quân đội miền Nam, quân đội
Mỹ. Sục vào các kho hồ sơ lưu
trữ... Nguồn
tư liệu gốc ngổn ngang đó cho chúng tôi h́nh
dung đầy đủ và chính xác từng chiến
dịch từ cơn cớ ban đầu, đến
diễn biến ở bản doanh, diễn biến ở
mặt trận và giá máu phải trả. Từ đó chúng
tôi cũng nhận ra những góc khuất của
chiến tranh, những góc khuất của ḷng người. Người
háo danh, háo quyền lực đă không tiếc máu xương
của hàng triệu người lính và dân lành để
thỏa măn sự háo danh đó.... Đầu
năm 1967, Bí Thư Trung Ương Cục miền Nam,
Đại Tướng Nguyễn Chí Thanh mới từ
mặt trận miền Nam trở ra Hà Nội đă cùng
Bí Thư Thứ Nhất Ban chấp hành trung ương
đảng Lao Động Việt Nam Lê Duẩn h́nh thành
ư tưởng Xuân Mậu Thân 1968 Tổng Công Kích,
Tổng Khởi Nghĩa, giành thắng lợi quyết
định và chỉ đạo cục Tác Chiến
Bộ Tổng Tham Mưu làm kế hoạch thực
hiện. Trong
mười một ủy viên Bộ Chính Trị, Tướng
Giáp là người duy nhất lên tiếng không đồng
t́nh với ư tưởng Tổng Công Kích, Tổng
Khởi Nghĩa Xuân 1968. Theo
ông sức mạnh chiến tranh của quân Mỹ, quân
đồng minh ở Nam Việt Nam và quân đội Sài
G̣n đang trên đỉnh cao với hơn nửa
triệu quân Mỹ và quân đồng minh, gần
một triệu quân Sài G̣n. Chưa đủ
thời gian thấm đ̣n chiến tranh nhân dân của
ta, hơn nửa triệu quân Mỹ với máy bay
chuyển quân bay rợp trời, xe tăng dàn trận ḅ
kín đất đang chủ động mở những
cuộc hành quân lớn đánh vào vùng đất quân
giải phóng kiểm soát. Lúc đối phương
lực đang c̣n mạnh và thế đang lên mà
dốc vốn vào tổng công kích trận cuối cùng
chỉ cháy túi, kiệt vốn, tự sát. Căn cứ
quân nước ngoài không đặt trong thành phố,
thị xă. Đánh
vào tất cả thành phố, thị xă, trung tâm hành chính
đông dân là nhằm vào người dân.
Đẩy mức độ ác liệt của chiến
tranh lên cao ngay trong thành phố là mang chết chóc đến
cho dân lành và dàn mỏng lực lượng ta ra phơi
ḿnh trên địa h́nh trống trải, lạc lơng
trong đường phố bàn cờ nhằng nhịt
sẽ bị tiêu diệt đến người lính
cuối cùng, chỉ tự chuốc lấy thương
vong lớn, không thể có chiến thắng quyết
định.
Tháng
6 năm 1967, dưới sự chủ tŕ của Bí Thư
Thứ Nhất Lê Duẩn, hội nghị trung ương
14, khóa ba quyết định Tổng Tấn Công và
Tổng Khởi Nghĩa Tết Mậu Thân 1968. Chiều
5. 7. 1967, Bí Thư Trung Ương Cục miền Nam Nguyễn
Chí Thanh được Chủ Tịch Hồ Chí Minh
mời cơm trước hôm lên đường
trở lại miền Nam triển khai chiến cuộc
Xuân Mậu Thân 1968. Từ bữa cơm đạm
bạc, thân t́nh ở ngôi nhà sàn trong phủ Chủ
Tịch trở về nhà riêng ở phố Lư Nam Đế,
Bí Thư Trung Ương Cục miền Nam rạo
rực nghĩ đến chiến thắng trong tầm
tay. Niềm tin chiến thắng Xuân Mậu Thân mạnh
đến nỗi suốt đêm đó Bí Thư Trung
Ương Cục miền Nam Nguyễn Chí Thanh
âm thầm vui sướng đến mất ngủ. Quá
phấn khích, rạng sáng ngày 6.7.1967, ông bị cơn
nhồi máu cơ tim cướp đi mạng sống. C̣n Bí Thư Thứ Nhất Lê Duẩn,
đồng tác giả Tổng Công Kích Xuân Mậu Thân
1968, cũng có niềm tin vững chắc vào chiến
thắng Xuân Mậu Thân 1968 đến mức ông đă
trù liệu cả việc giành độc quyền
chiến thắng, không cho những đối
thủ chính trị được ghé tên, chia phần
chiến thắng của ông bằng cách không để
Hồ Chí Minh và Vơ Nguyên Giáp có mặt ở trong nước
trong suốt thời gian chuẩn bị và quá tŕnh
diễn ra chiến cuộc Xuân Mậu Thân 1968. Không có mặt ở trong nước là không
can dự ǵ vào chiến cuộc Xuân Mậu Thân 1968.
Chiến cuộc Xuân Mậu Thân 1968 chỉ hoàn toàn
từ Lê Duẩn, do Lê Duẩn, của Lê Duẩn. Từ 5.9.1967, Hồ Chí Minh cùng người
thư kí riêng thân tín đă phải lẻ loi, âm
thầm rời đất nước sang Bắc Kinh
nghỉ ngơi theo “ quyết định của Bộ
Chính Trị và hội đồng bác sĩ ”! Gần bốn tháng sau, măi đến
23.12.1967 Hồ Chí Minh mới được điện
mời về để tham dự cuộc họp
Bộ Chính Trị ngày 28. 12. 1967 và để đọc
lời chúc Tết Mậu Thân 1968 cho đài phát
thanh Tiếng Nói Việt Nam ghi âm. Xong việc, ngày
2.1.1968 Hồ Chí Minh lại tất tả, lủi
thủi lên máy bay sang Tàu. Là Chủ Tịch Đảng, Chủ
Tịch nước, có quê hương đất nước,
có mấy chục triệu thần dân sùng bái mà
Tết Mậu Thân 1968 tuổi già Hồ Chí Minh phải
đón Tết bằng bánh bao, cơm Tàu, trong cô
đơn, trong trống vắng lạnh lẽo nơi
đất khách quê người như một kẻ
thất thế lưu vong, không người thân thích, không
hoa đào mứt tết, không bánh chưng, dưa hành.
Đối xử như vậy với đương
nhiệm Chủ Tịch đảng, đương
nhiệm Chủ Tịch nước lại đă ở
tuổi 78, thật tệ bạc, tàn nhẫn và độc
ác! Lại
nữa, với âm mưu ǵ mà bố trí để một
người già gần 80 tuổi đi chuyến bay vào
đêm đông giá rét? Rồi
khi máy bay hạ cánh trong đêm th́ người lái lâu
năm thuộc đường băng liền phát
hiện ra đèn sân bay lệch mười lăm độ,
máy bay phải lượn đến ṿng thứ hai
vẫn không dám hạ cánh.
Báo cho sân bay nhưng đèn dẫn đường
hạ cánh vẫn không thay đổi. Nếu là người
lái chưa thuộc đường băng cứ hạ
cánh theo đèn dẫn th́ máy bay đă trượt
khỏi đường băng và nổ tung rồi.
Nhờ người lái lăo luyện thuộc đường
băng như thuộc đường ngơ xóm nhà ḿnh nên
cho máy bay hạ cánh theo trí nhớ, nhờ thế máy
bay mới an toàn, người đi chuyến bay
đó là Hồ Chí Minh mới c̣n mạng sống.
Trong
những ngày Hồ Chí Minh sống khắc khoải cô
đơn bên Tàu th́ Vơ Nguyên Giáp cũng phải
ngậm ngùi sống ở trời Tây Hungary hiu quạnh.
Hai
bên tham chiến đă thỏa thuận ngừng
chiến dịp Tết Nguyên đán để người
dân được b́nh yên ăn tết. Bội ước thỏa thuận, đúng
giao thừa Tết Mậu Thân, đêm 31.1.1968 lịch tây,
đội quân ở rừng do Hà Nội chỉ huy,
thực sự là đội quân miền Bắc, nổ
súng đánh vào tất cả các thành phố, thị xă,
thị trấn trên toàn miền Nam. Bị
bất ngờ, quân miền Nam và đồng minh không
kịp phản ứng, đành để mất
nhiều khu vực trong các thành phố, thị xă cho
đội quân miền Bắc làm chủ. T́nh thế này
dẫn đến hai hậu quả. Một. Vùng
thành phố, thị xă do quân miền Bắc làm chủ
trở thành nơi chiến sự ác liệt nhất, nơi
tập trung bom đạn của cả hai phía, nơi
tắm máu dân lành. Thành phố Huế là nơi quân
miền Bắc ở lại lâu nhất, 28
ngày, cũng là nơi
tang thương nhất. Hơn 116 000 ngôi nhà
bị tàn phá, trong đó 9 776 ngôi nhà bị san bằng,
3 776 dân lành bị bom đạn giao tranh giết
chết. Đội quân từ rừng về coi
những người dân làm việc trong bộ máy hành
chính của chính quyền Sài G̣n hoặc liên quan đến
chính quyền Sài G̣n đều là kẻ thù, là ác ôn
phải loại bỏ. Chiến dịch diệt ác trừ gian
nhằm vào dân thường cũng diễn ra khốc
liệt nhất ở khắp các thành phố, thị xă. Hai. Đội
quân miền Bắc đánh vào thành phố chỉ
nhờ yếu tố bất ngờ mà giành được
thắng lợi ban đầu. Yếu tố
bất ngờ không c̣n, đội quân đánh vào thành
phố từ chủ động thành bị động,
phải lấy thế yếu, thế bị động,
thế cô lập, bị bao vây, chia cắt, phơi ḿnh
ra trên địa h́nh đường phố trống
trải và lạ lẫm đương đầu
với thế mạnh áp đảo của đội
quân miền Nam. Cố
giữ các thành phố, thị xă, những trung tâm hành
chính để ḥng dựng lên
một chính quyền cách mạng thay thế chính
quyền Sài G̣n nhưng càng cố giữ thành
phố, thị xă th́ các thành phố, thị xă
miền Nam càng trở thành vực thẳm không đáy
chôn vùi quân miền Bắc. Đơn vị sau thế chỗ đơn
vị trước đă bị xóa sổ nhưng
đơn vị thế chỗ càng về sau quân số
càng ít ỏi! Nhiều đơn vị, cả bộ
đội chủ lực, bộ đội địa
phương, cả du kích bị xóa sổ nhiều
lần! Nhiều đảng bộ, chi bộ hy sinh
trắng không c̣n một đảng viên! Tết Mậu Thân 1968 là thảm họa người
Việt giết người Việt với
quy mô lớn nhất, quyết liệt nhất, mê say
nhất, tàn bạo nhất và số người bị
giết lớn nhất, phải tính tới con
số hàng trăm ngàn
mà bên bị tổn thất về người nặng
nề nhất chính là đội quân dồn dập
đánh vào các thành phố, thị xă miền Nam dưới
sự đôn đốc từ Hà Nội do sự háo
danh của người nhiều tham vọng quyền
lực. Lứa
nhà văn quân đội chúng tôi h́nh thành trong cuộc
chiến tranh Nam Bắc được Tổng Cục Chính
Trị tập hợp về từ giữa năm 1976
đến mùa hè năm 1984 vẫn đang có mặt
đông đủ ở Vân Hồ Ba, Hà Nội. Và Vân
Hồ Ba Hà Nội trở thành địa chỉ thường
xuyên lui tới của những người cầm bút
đất kinh kỳ. Một
buổi chiều muộn nhà văn Bùi
B́nh Thi phóng xe máy từ nhà sáng tác Quảng Bá,
Hồ Tây đến Vân Hồ Ba hấp tấp kể
với chúng tôi câu chuyện nhà văn vừa chứng
kiến về người khởi xướng vụ
tắm máu Tết Mậu Thân 1968 chạy trốn,
chối bỏ trách nhiệm trước người dân,
trước lịch sử. Sau
một ngày đóng cửa h́ hục viết, trước
bữa cơm chiều, các nhà văn đang ở
trại sáng tác Quảng Bá thường sang pḥng nhà văn
quân đội, Đại Tá Xuân Thiều tán chuyện đợi
nhà bếp mở cửa. Chiều nay vừa đủ
mặt th́ bỗng Tổng Bí Thư Lê Duẩn cùng người
bảo vệ xuất hiện ở cửa pḥng. Từ
đại hội lần thứ tư cuối năm
1976, đảng Lao động Việt Nam đă đổi
tên thành đảng Cộng sản Việt Nam và
chức Bí Thư Thứ Nhất đổi thành
Tổng Bí Thư. Khu nhà nghỉ của cơ quan Trung
Ương đảng Cộng sản bên Hồ Tây, cách
nhà sáng tác của hội Nhà Văn dăm phút đi
bộ. Tổng Bí Thư Lê
Duẩn đang nghỉ ở đó. Buổi chiều
ông đi dạo và ghé vào nhà sáng tác của các nhà văn. Các
nhà văn đều là đảng viên Cộng sản
nhận ra Tổng Bí Thư của ḿnh liền nồng
nhiệt đón tiếp.
Tổng Bí Thư vui
vẻ hỏi tên từng nhà văn. Nghe nhà văn Xuân
Thiều tự giới thiệu là Đại Tá,
Tổng Bí Thư tươi cười hỏi: Đại
Tá hỉ? Nhà văn Đại Tá hỉ? Tốt hỉ?
Nghe nhà văn Bùi B́nh Thi xưng tên, ông bảo: À, à,
Thi lănh đạo hội Nhà Văn hỉ? Nhà văn cao
lớn Bùi B́nh Thi có nước da ngăm ngăm đen,
có khuôn mặt đầy đặn và hàng lông mày
rậm giống nhà văn Nguyễn Đ́nh Thi vội
cải chính: Dạ, thưa bác, cháu là Bùi B́nh Thi, không phải Tổng Thư Kư
hội Nhà Văn Việt Nam Nguyễn Đ́nh Thi ạ! Trong không khí vui vẻ, nhà văn Xuân
Thiều giăi bày: Thưa bác, tôi là Xuân Thiều, Đại
Tá, nhà văn quân đội. Tôi đang viết
tiểu thuyết về Huế trong tổng tấn công
và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968. Tôi thấy
Tết Mậu Thân sáu tám ở Huế chết chóc
nhiều quá, mất mát đau thương lớn quá.
Bộ đội chết không c̣n người để
chôn nhau. Dân chết cũng nhiều... Mới nghe có thế, Tổng Bí Thư
đă đứng bật dậy, đỏ mặt quát:
Ngu! Ngu! Đại Tá mà ngu!... rồi ông đùng đùng
bước nhanh ra cửa như chạy trốn. Thực chất của Tết Mậu Thân
1968 là vậy. Đến người chủ mưu
khởi xướng ra chiến cuộc Xuân Mậu Thân
1968 cũng co cẳng chạy trốn khi nghe
nhắc đến Mậu Thân 1968 th́ hằng năm có
nên tưng bừng kỉ niệm chiến thắng Xuân
Mậu Thân 1968 không nhỉ? Chiến
tranh đă qua lâu rồi.
Cần thoát ra khỏi tuyên truyền tâm lí chiến, không
thể coi chiến cuộc Xuân Mậu Thân 1968, người
Việt giết người Việt với quy mô
lớn nhất, người Việt bị giết
chết nhiều nhất trong một chiến dịch, người
Việt kề ṇng súng vào tai người Việt
bắn ngay trên đường phố là chiến
thắng của bất kỳ phía nào, của bất
kỳ ai. Trở về với bản thể con người,
trở về với cội nguồn dân tộc để
nhận ra rằng Xuân Mậu Thân 1968 là mùa xuân tang
|