“Tôi
vào lính năm 18 tuổi. 12 năm 4 tháng làm lính.
Chuyện cải tạo Vườn Đào và người
tù về sớm nhất có thật 100% là tôi".
Phi
Hùng.
"Tượng
nào cao bằng tựơng Trần Hưng Đạo
Lính nào xạo cho bằng lính Hải Quân".
------------------------------------------------------------------------------
Tôi
sáu năm làm lính, thêm sáu năm làm quan, binh chủng
Hải Quân. Xạo là chuyện đương nhiên.
Xứ
VNCH ta, Bộ Binh, Không Quân chỉ có 4 vùng chiến
thuật nhưng Hải Quân có vùng 5 Duyên Hải; Phú
Quốc, Côn Sơn. Như nhiều chàng lính biển khác,
tôi có thừa tài xạo. Xạo như thật. Xạo
với gái bán bars, xạo cả với thượng
cấp, nhưng không dám xạo với gái nhà lành, v́ tôi
rất sợ vướng nợ giai nhân rồi dính lưới
hôn nhơn. Đời lính biển đầy những
chuyến hải hành dài cả tháng mà có vợ th́ xác
suất nuôi con của thiên hạ rất cao.
Thôi th́ cứ xạo với mấy em bán bar, mấy cô
chịu chơi cho đời vui cái đă rồi tính.
Cùng ḍng họ Trần Thiện như tôi, có
một ông Đại Tướng, 2 ông Đại Tá,
mấy chục ông tá, ông uư.
Ông bà nội tôi là loại điền chủ sau khi
đă bị chánh phủ VNCH mua lại bởi luật
người cày có ruộng; vẫn c̣n 100 mẫu để
canh tác và 15 mẫu ruộng hương hỏa. Cha
tôi là một triệu phú có đủ thứ, villas, nhà
lầu 4 tầng với mấy chục pḥng cho Mỹ mướn
rồi sáu bẩy căn phố.
Tôi thằng con trưởng nam, vậy mà không
được ai nuôi cho ăn học. Ngay khi biết ḿnh
18 tuổi, tôi tự nguyện vào lính hải quân dù chưa
nhận được lược giải cá nhân.
Làm
lính chưa đầy 6 năm tôi mang lon Thượng sĩ,
năm chưa tṛn 24 tuổi; đi đâu cũng bị
quân cảnh xét giấy tờ coi có mang lon giả hay không.
Tôi chỉ mong hết 5 năm để giải ngũ,
nhưng rồi chiến cuộc leo thang nên bị
lệnh lưu ngũ. Sau
đó, tôi đi học làm quan, thăng cấp từ
chuẩn úy lên trung úy th́ tự động.
Dù làm lính hay làm quan, tật ba gai không bỏ. Gái đến
cầu tàu rủ rê đi chơi th́ dù đang gác cũng
đem súng giao cho sĩ quan trực và bỏ đi chơi
5 ngày sau mới về; v́ đi 6 ngày bị cho là đào
ngũ nên chiều ngày thứ 5 là tôi về tŕnh
diện và vui vẻ nói lư do là "Tại gái xuống
tận cầu tàu rũ đi chơi" và vui vẻ
đi tù.
Từ
đầu tháng Tư 1975, ngay khi thấy chộn
rộn, nhiều người t́m đường ra đi,
tôi đă chọn đă chọn ở lại.
Là sĩ quan hải quân, tôi mà muốn ra đi th́ tàu nào
cũng lên đi được hết. Tàu nào cũng có
bạn cùng khóa lính hay khóa quan hay cùng đơn vị
khi xưa; Hơn nữa, nơi tôi phục vụ là Trường
Chiến hạm của Bộ Tư Lệnh Hạm Đội,
chuyên huấn luyện tác chiến và thanh tra các
chiến hạm của hải quân nên gần như quen
biết rất nhiều. Những thường dân mang
cả gia đ́nh đứng lớ ngớ trước
Hải Quân Công Xưởng muốn vào phía trong để
xuống tàu mà không vào được tôi c̣n dẫn dùm
vào. Tôi xa mẹ từ thuở nhỏ nay chỉ
muốn được sống bên mẹ của tôi mà
thôi. Tôi tự tin là dù hoàn cảnh nào, ḿnh cũng có
thể xoay trở để sống c̣n.
Chiều
30 tháng Tư,
lần đầu tiên tôi đến nhà ba tôi. Đứng
trên sân thượng của building 4 tầng trên
đường Chi Lăng, nh́n những chiếc T. 54
của Quân Bắc Việt từ bệnh viện ung thư
và ṭa hành chánh tỉnh Gia Định quẹo qua
đường Chi Lăng ngang bót Hàng Keo qua trước
nhà ba của tôi để tiến về Dinh Độc
Lập. Tôi rơi nước mắt.
"Thế là hết; Tôi thua trận; Tôi bị mất
Nước!"
Tôi
rời bỏ Biên Ḥa về quê mẹ nhưng bị
truy t́m nên phải về quê của Ông Ngoại và 15 ngày
sau mới tŕnh diện ở Quận Chợ Gạo. Hai
tháng sau khi tŕnh diện, tôi được đưa
đến tập trung ở Đ́nh xă Tân Lư Tây. Ngôi
đ́nh nầy được cho là linh thiêng v́ không
bị dấu vết của bom đạn. Ở đây
chúng tôi phải khai lư lịch chừng chục lần
trong 2 tháng. Ngay lần khai đầu tiên, tôi hiểu
ngay đây là lúc phải xài tài ba xạo. Mấy ông
họ hàng Trần
Thiện theo
phe quốc gia không dính ǵ đến tôi. Bố mẹ,
chú bác anh em nhà tôi đều theo kháng chiến, có
cả lô tử sĩ. Nhiều lúc đang ngủ bị
dựng dậy bắt khai lư lịch v́ lệnh trên
bắt khai lại. Lư lịch của tôi là lư lịch
xạo th́ làm sao nhớ mà khai cho đúng y như nhau nên
phải chép thật nhỏ giấu vào trong bâu áo.
Mỗi lần khai là lần lấy ra xào lại.
Sau
đợt lư lịch, một ngày Thứ Bảy gần
tối, cả bọn tŕnh diện được lùa lên
một đoàn xe GMC và xe hàng loại chở heo đến.
Lệnh chỉ ngắn gọn, "chuyển
trại", không cho biết sẽ đi đâu. Xe
chạy về hướng Cai Lậy, một bên lộ
là con kinh. Một tên trên xe nói tới Mỹ Phước
Tây rồi.
Mỹ Phước Tây cái tên nầy nghe quen quá. Tôi
cố moi trí nhớ. Phải rồi, đây vùng nằm
giữa Đồng Tháp Mười, trên đường
đi Mộc Hóa.
Qua Mỹ Phước Tây chừng 2 hay 3 km, xe dừng
lại. Cán bộ coi tù cho biết đây là Trại
Cải tạo Vườn Đào. Tên Vườn Đào
là v́ ngày xưa có người lập vườn
trồng đào lộn hột nhưng rồi bỏ
hoang. Trên chục dăy nhà lá dài hàng mấy chục thước.
Vào trại, tôi được một số trại viên
cũ cho biết họ bị bắt trước ngày 30
tháng 4 và đưa về đây, lùa đi đốn cây
làm nhà cho trại. Chúng tôi được chia ra 25 người
vô một tổ. Trải nylon quấn mền ngủ qua
đêm v́ quá tối không thể t́m cách giăng mùng.
Trại
cải tạo Vườn Đào đúng là cái
trại tù không giống bất cứ nơi đâu.
Trong trại không ai nh́n ra tôi. Tôi nhận ra một
Thiếu úy ngày xưa ở quân trường Nha Trang tôi
làm Đại đội trưởng của hắn nhưng
nay nh́n tôi hắn ta ngó lơ. Thế cũng là tốt.
Thời mới đến trại Vườn Đào, tôi
nhờ được Mẹ lên thăm vừa tiếp
tế vừa dúi tiền cho, nên ăn no xài bảnh. Nhưng
những ngày tù “huy hoàng” cũng tới lúc kết thúc.
Đổi tiền. 22 tây tháng
Chín, 1975, tôi c̣n trên 100 ngàn, phải chia cho bạn bè
đổi dùm. Cán bộ đưa cho mấy đồng
c̣n bao nhiêu giữ lại. Vậy là hết thời vung
vít.
Trong
trại, ngoài màn lao động c̣n đủ kiểu
họp hành, bắt viết đủ thứ “tự
khai” rồi “thu
hoạch.” Anh nào
bị gọi lên “làm
việc” là có
chuyện v́ bị báo cáo ǵ đó. Tự biết ḿnh
khai lư lịch xạo, muốn yên tôi đóng luôn vai
dữ, sẵn sàng đập lộn. Hăm he và
thừa cơ đánh vào chỗ yếu của thiên
hạ là cách sống c̣n mà trường đời
dạy tôi. Nhược điểm là thằng nào cũng
muốn được thả về sớm. Tôi th́ tuyên
bố tao không cần ra sớm. Tiền bạc mẹ và
em của tao đủ sống nhiều năm nữa;
Tao không cần ra sớm v́ tao biết không thể nào
ra sớm; Thằng nào cà chớn tao đập để
cùng nhau ở trại tù muôn năm cho vui.
Đ̣n phép này có vẻ hữu hiệu, vậy mà yên
được ít lâu, rồi cũng có ngày tôi bị
gọi đi tŕnh diện “làm việc”. Chắc là
bị báo cáo ǵ đây. Trước khi đi, tôi c̣n hâm
he:
- Tao mà bị ǵ th́ thằng nào báo cáo nên trốn
đi chứ không th́ đừng trách tao nặng tay.
Người
chờ “làm việc” với tôi không phải tay cán
bộ coi an ninh trại mà là một Trung Úy cán bộ người
Miền Nam nằm vùng Đồng Tháp Mười. Ngay
khi gặp mặt, anh ta tự xưng là “chính
trị viên” và
trấn an tôi ngay:
- Tôi gọi anh lên chỉ để nói chuyện chơi
cho biết thôi, không có ǵ quan trọng.
Sau đó, tôi c̣n được mời ngồi, rồi
chính viên trung uư cán bộ này đưa thuốc lá
của anh ta ra mời hút.
- Tôi vừa đọc xong mấy bài thu hoạch
của anh. Anh là văn sĩ à?
À th́ ra anh ta thích đọc “văn xạo"
của tôi. Trong tự khai rồi thu hoạch của tôi,
mẹ tôi từng là cán bộ huyện Giồng Trơm
tỉnh Bến Tre từ thời Thanh Niên Tiền Phong
chống Pháp và cha tôi th́ thời đầu kháng
chiến từng là đồng chí của tướng
Trần văn Trà. (Thực sự th́ Ba tôi có một
thời tham gia kháng chiến, biết Trần văn Trà
trước khi ông rời khỏi chiến khu về thành)
Chuyện tṛ lan man, anh ta c̣n hỏi làm sao bài tôi
viết đề cập tới nhiều người chính
anh ta cũng chưa biết.
Sau hơn tiếng đồng hồ được
mời trà mời thuốc, trước khi ra về, viên
Trung Uư c̣n bảo tôi cứ về trại an tâm tin tưởng
cách mạng luôn có t́nh có lư. Được thả
về trại b́nh an, bạn tù vây quanh thăm hỏi
việc ǵ vậy, tôi trả lời:
- Trung Úy Chính Trị Viên (thay v́ nói là cán bộ) kêu
tao lên hút thuốc nói chuyện chơi và khen bài
viết của tao có thể xuất bản thành sách
cải tạo!
Tù cải tạo được cán bộ gọi lên nói
chuyện chơi mà không có ǵ hết th́ đúng là “đáng
ngờ." Sau đó tôi thật là thoải mái dễ
sống, không tên nào dám báo cáo ǵ hết.
Một
hôm, vừa cơm trưa xong tôi bị kêu lên gặp cán
bộ. Vẫn viên trung uư chính trị viên lần trước,
nhưng lần này anh ta không ngồi văn pḥng mà
đứng sẵn trên bậc thềm khu cơ quan đón
tôi. Sau màn chào hỏi, anh ta vui vẻ dẫn tôi lại
văn pḥng thuộc khu của trưởng trại,
bảo tôi chờ phía ngoài. Anh ta vào pḥng một lát
rồi đi ra, bảo tôi bảo “Hôm
nay anh sẽ làm việc với đồng chí bí thư,
tôi sẽ gặp anh sau.“ Nói
xong, viên trung uư ra dấu cho tôi đi tới phía văn
pḥng cửa mở sẵn rồi bỏ đi. Tôi đứng
lại tần ngần bên cửa, đang tự hỏi
không hiểu chuyện ǵ th́ từ trong pḥng, một
giọng nữ miền nam vang ra:
- Anh vô đi.
Giọng nói có vẻ lạ. Tôi bước vào pḥng. Không
thấy ai. Bàn làm việc ghế ngồi bỏ
trống. Vẫn cái giọng nữ ấy vang lên phía
sau tôi.
- Anh ngó lui coi. Tôi ở đây.
Giọng nói vang lên ngay bên cửa, nơi tôi vừa bước
qua. Không phải khăn rằn. Cũng không bà ba đen.
Một cô mặc áo sơ mi trắng ngắn tay bó sát
chưa quá ba mươi tuổi đứng khoanh tay bên
cửa. Cô ta nh́n thẳng vào mặt tôi:
- Anh không nhớ tôi đâu nhưng tôi biết anh. Tôi
biết anh đánh lộn trong trại. Tôi biết anh
khai lư lịch xạo.
A, phút nguy hiểm đă tới. Th́ ra cái người mà
viên trung uư gọi là “đồng chí bí thư” là cô
này. Phải coi cô ta là thứ người ǵ rồi
mới liệu đường mà thoát hiểm. Ai đây?
Động nào, bars nào. Có phải mấy cô tôi
từng gặp ở làng Cam Ranh hay ở bến bờ nào
đây?
- Anh đang cố nhớ mà không thể nhớ ra. Tôi
không ở những nơi mà anh đang nghĩ đâu.
Anh cứ nh́n tôi coi có nhớ ǵ không?
Cô ta vẫn đứng yên bên cửa, vẫn khoanh tay
nh́n tôi và như đọc được ư nghĩ
trong đầu tôi. Có vẻ thấy tôi giống như
con nai vàng ngơ ngác giữa trời mùa đông, cô ta
nhắc lại điều vừa nói:
- Anh đừng cố t́m tôi trong những chỗ anh thường
lui tới. Tôi không phải loại đó. Thong thả,
tôi sẽ nhắc cho anh nhớ. Chúng ta chỉ gặp
nhau một lần.
Biết
tôi không thể nhớ ra ǵ hơn. Cô ta tiếp
tục:
- Có lẽ chưa
đầy 30 phút. Nhưng tôi biết về anh. Tôi
đă coi tất cả hồ sơ của anh. Bao năm
qua, tôi vẫn quyết phải t́m cho ra anh. Đầu
tháng Năm, sau khi ổn định t́nh h́nh; tôi lên Sài
G̣n vào Bộ Tư Lệnh Hải Quân. Giấy tờ
hồ sơ của hải quân c̣n đầy đủ
cả. Một người của chúng tôi nằm vùng
ở pḥng tổng quản trị đưa cho tôi danh sách
những người tŕnh diện; c̣n anh ta th́ t́m giúp
tôi danh sách các quân nhân hải quân trước 75. Có
ba người trùng tên anh, tất cả đều là sĩ
quan. Một Trung tá là người Bắc di cư;
một Trung úy người Nam và một thiếu úy người
miền Trung. Tôi biết anh người Nam. Trong danh sách
sĩ quan hải quân tŕnh diện, tôi t́m thấy tên
anh, một Trung úy người Nam, địa chỉ Tân
Vạn Biên Ḥa. Tôi lên ngay Biên Ḥa th́ công an xă cho
biết anh bỏ cây xăng trốn đi đâu không
biết. Anh đâu có trốn khỏi tay tôi.
À, đúng là một tay nguy hiểm. Không hiểu ḿnh gây
thù chuốc oán ǵ mà bị săn lùng tới mức này.
Chắc phải giả ngây giả dại mới qua
khỏi ải này, tôi nghĩ. Cô ta nói tiếp:
- Tôi biết anh đă tŕnh diện. Sau khi có lệnh
tập trung cải tạo tôi t́m hầu hết các
trại cải tạo miền Tây và đến Mỹ
Tho nầy th́ thấy tên anh; Lư
lịch anh khai ở trại này toàn là thứ ba
xạo, đúng chưa?
Con trai độc nhất trong nhà như anh th́ đào
đâu ra mà có anh ruột là Thượng Uư tập
kết tử trận ở Cà Mau. Anh muốn tôi kể
thêm nữa không?
- Cô... Cán bộ. Cô...
Thấy
“con mồi” đứng lơ ngơ chịu trận,
cô ta có vẻ hài ḷng, thong thả rời chỗ đứng
về lại bàn rồi bảo tôi:
-Trong trại này anh c̣n dám đánh lộn rồi c̣n tuyên
bố chẳng cần được thả sớm. Anh
“ch́” lắm mà, sao nay ú ớ vậy. Thôi, ngồi
xuống đi. Bây giờ chú ư nghe tôi nhắc. Anh
nhớ Năm Căn không? Nhớ đi...
- Năm Căn Cà Mau?
- C̣n Năm Căn nào nữa. Ngày ấy anh chỉ là
một anh thuỷ thủ quèn mà làm tàng... Nhớ đi.
Rán coi. Tôi nhắc thêm nghe. Thấy trên cánh tay bọn tôi
có bốn dấu xâm, anh ba hoa giảng lung tung rồi
bảo chúng tôi đi đi, mau mau về nhà lo làm ăn
mà kiếm tấm chồng...
....
À
á. Năm Căn. Bốn vết xâm. Tôi bắt đầu
nhớ. Chuyện đă mưới mấy năm trước,
hồi tôi mới vào lính. Sau 2 tháng được
huyến luyện quân sự ở Nha Trang, tôi xuống
chiếc tàu Há Mồm ( HQ. 500) làm thủy thủ
tập sự và được tham dự "Chiến
dịch Sống T́nh Thương" ở quận Năm
Căn, tỉnh Cà Mau; Đây là nơi mà khi tàu ủi băi,
có mấy đứa con nít đến, dơ tay gơ vào
thành tàu rồi la lên “bằng sắt thiệt tụi
bây ơi"; Chúng tôi thấy lạ kỳ nên hỏi
vậy chớ các em nghĩ tàu làm bằng ǵ. Bọn
nhỏ nói các ảnh nói tàu làm bằng cạc tông.
Cũng trong
chiến dịch này, có bữa địa phương
quân đưa xuống tàu chúng tôi ba nữ giao liên
gửi cho hải quân giữ chờ hải thuyền
đến chở giao về tỉnh Cà Mau. Chiến dịch chấm dứt, tàu tôi
được lệnh phải đi công tác khẩn
chuyển quân ra miền Trung.
Chỉ huy tàu bảo ba cô giao liên chỉ là bọn con nít,
chẳng biết ǵ, cho lệnh phóng thích luôn.
Tôi đang phiên gác với một ông Trung sĩ nên
được lệnh xuống pḥng tạm trú dẫn
ba cô lên bờ thả cho đi. Đúng là cả ba
đều con nít, hai cô 15 tuổi, cô lớn chắc cũng
chỉ 16, 17 tuổi. Thấy trên cánh tay các cô có 4
dấu xâm, tôi nói:
" Các cô có biết 4 dấu chấm xâm trên cánh tay
ư nghĩa là ǵ không? Sinh
Bắc Tử Nam là
để cho người miền Bắc vượt
tuyến vào Nam thề chiến đấu cho đến
chết v́ Bác v́ Đảng. Các cô sinh ở miền
Nam không lẽ Sinh Nam Tử Bắc hay Sinh Nam Tử Nam th́
chống lại với người Miền Bắc hay
sao? Về xóa hết đi lo làm ăn kiếm tấm
chồng mà sống cho b́nh thường. Chuyện đánh
nhau là chuyện của đàn ông, con trai đừng xía
vào cho khổ thân.”
Không lẽ chỉ nói chừng đó mà thành mối
hận để bay giờ phải trả. Thấy tôi
nín thinh, cô cán bộ áo trắng nhắc tiếp:
“Anh nhớ thêm đi. Lúc anh bảo ba cô đi đi, tôi
không chịu đi mà đ̣i anh đem giao chúng tôi cho
tỉnh Cà Mau. Anh hỏi tại sao thả mà không
chịu đi mà đ̣i giao cho tỉnh. Tôi nói chứ không
phải thả đi để các anh bắn từ phía
sau lưng hay sao? Anh phá ra cười rồi hỏi ai
bảo các cô vậy? Tôi nói nghe các anh lớn nói. Anh
hỏi lại nếu thả để bắn sau lưng
th́ c̣n ai sống mà kể lại cho các anh lớn
biết. Rồi
anh tiếp là chẳng những hải quân mà tất
cả các binh chủng khác cũng không có binh chủng nào
thả người rồi bắn sau lưng.
Anh c̣n nói bắt người th́ phải đưa ra ṭa
xét xử, nếu có tội th́ phạt tù chỉ khi nào
giết nhiều người, làm hại nhiều người
th́ mới bị kết tội tử h́nh công khai
chứ không bao giờ bắn sau lưng cả. Anh
nhớ ra chưa?
Thấy
giọng cô ta bỗng như dịu lại, không có
vẻ ǵ là hằn thù, tôi làm bộ như vừa
chợt nhớ ra và kêu:
- A...A... Cô có thể cười cho tôi coi không?
- Có lẽ anh đang nhớ ra rồi; v́ ngày đó anh
có khen tôi cười có hai núm đồng tiền nên
dễ kiếm chồng lắm.
Cô ta nh́n thẳng vào mặt tôi và cười. Hai núm
đồng tiền, bên phải sâu hơn bên trái.
- Đúng rồi. Đúng cái mặt cười năm xưa.
Tôi nhớ sau khi tôi khen cô bé c̣n nguưt tôi một cái
thật dài. Tôi nhớ hoài cái nguưt dài ấy.
- Ở đó mà cô bé, cô bé....
Tức th́ thêm một cái nguưt dài trên mặt cô cán
bộ. Đôi má núm đồng tiền bỗng như
linh động hơn.
Sau cái cười và cái nguưt dài của cô cán bộ áo
trắng, tôi cảm thấy nhẹ người.
- Anh nh́n lại coi. Hơn 12 năm rồi. Đâu c̣n
con bé nào ở đây.
Đến lượt tôi cũng nh́n thẳng vào
mắt cô ta và cười. Câu chuyện từ lúc này
bắt đầu thấy dễ chịu. Tôi nói:
- Sau khi đưa các cô tới gần cái chợ
nhỏ bên sông, thấy chỗ an toàn, tôi mới
bảo các cô đi đi. Khi các cô đi qua khu chợ,
tôi c̣n đi theo một đoạn canh chừng. Không
thấy cô ngó lui.
- Tôi không ngó lui nhưng biết anh đi theo.. Chắc
anh không thể ngờ là khi về nhà rồi, ngay ngày hôm
sau tôi c̣n trở lại khu bến sông ấy, nhưng tàu
của anh đă đi rồi.
- Tôi
có nghe viên trung uư vừa rồi gọi cô là đồng
chí bí thư. Chắc cô đă là đảng viên lâu năm.
- Vậy là anh
đă nghe. Đúng là tôi đă 12 tuổi đảng.
Ngay khi trở về, tôi được kết nạp
đảng. Sau đó được chuyển về làm
công tác nội thành, theo dơi thầy cô và hiệu đoàn
học sinh trường trung học Cà Mau nên tôi học
thi lại Tú tài 1 và năm 65, tôi đậu luôn Tú Tài
2. Sau đó ít lâu, tôi chuyển về công tác nằm vùng
tại đại học Long Xuyên cho tới ngày
giải phóng. Anh
không biết là bao năm qua, tôi vẫn tin là sẽ có
ngày tôi gặp lại anh...
Tôi nói:
- Th́ chúng ta đang gặp nhau ở đây.. Hôm nay tôi
đă là người tù. Cô là người thắng
trận. Ngày ấy, thấy trên cánh tay các cô có
mấy vết xâm, tôi lỡ nói mấy câu ǵ đó.
Mong cô không để tâm.
- Anh khỏi cần phải mong. Mấy câu anh nói ngày
ấy tôi không bao giờ quên. Hôm nay tôi cố ư mang áo
sơ mi ngắn tay để anh thấy trên tay tôi không
c̣n vết xâm nữa. Tôi đă xoá bỏ chúng từ lâu.
Anh thấy chưa, không c̣n dấu vết hay để
thẹo ǵ cả.
Cô ta vừa nói vừa đưa cánh tay ra. Thấy tôi
im lặng, cô ta nói luôn:
- Anh không cần phải sợ tôi. Hơn 12 năm trước,
khi trở lại bến sông ở Năm Căn t́m anh,
tôi chỉ muốn anh biết là tôi cám ơn anh. Hôm nay
cũng vậy. Trước đây, khi bắt đầu
đi t́m tung tích anh, tôi chỉ mong một lần
gặp lại coi anh sống ra sao, vợ con dùm đề
thế nào. Khi coi hồ sơ, tôi đến địa
chỉ ghi trong lư lịch th́ ra là nhà của ông
ngoại anh chứ không phải nhà của mẹ anh. Tôi
hỏi địa chỉ và đến thăm mẹ anh
ở xóm Tân Vạn. Chính bà than phiền với tôi là
cho đến nay anh vẫn c̣n độc thân. Nh́n h́nh
trong nhà, tôi nhận ra anh ngay. Bao năm qua, tôi không
thể quên ánh mắt tinh nghịch nụ cười
nửa miệng của anh. Mẹ anh kể là mấy cô
bạn anh toàn là gái giang hồ, bán bar. Anh sợ
lập gia đ́nh nên không dám quen gái nhà lành. Mẹ anh
nói có lần bà bảo anh cưới cô giáo nhà bên
cạnh nhưng anh nói không muốn có vợ v́ sợ
phải nuôi con thiên hạ. Anh biết v́ sao mẹ anh
kể tôi nghe mọi chuyện về anh không?
- V́ cô hỏi th́ bà kể. Mấy chuyện đó có ǵ
đâu mà mẹ tôi phải dấu.
- Không phải v́ tôi hỏi mà mẹ anh rất thương
tôi, tự bà kể ra. Bà muốn tôi phải biết
tất cả về anh. Tại sao anh biết không?
Tại tôi nói với mẹ anh rằng tôi là người
anh thương của anh. Anh đă tính đưa tôi
về ra mắt mẹ nhưng chưa kịp làm. Tôi không
chỉ nói mà c̣n ở lại với mẹ anh hai ngày
hai đêm. Bà nói với tôi không sót điều ǵ,
từ ba anh tới bà con chú bác ḍng họ. Mẹ anh c̣n
nói bà thiệt mừng khi thấy tôi tự đến
ra mắt bà. Hôm nay gặp lại anh, chúng ta không có
nhiều th́ giờ để ṿng vo nên tôi phải nói
luôn với anh chuyện này. Tôi thật ḷng muốn làm
bạn với anh.
Một cô cán
bộ 12 tuổi đảng muốn làm bạn với tôi.
Chuyện thật khó tin.. Tôi nói:
- Cám ơn cô nhưng tôi chỉ là một tên tù không
biết ngày nào về, làm sao có thể là bạn
của cô được.
- Ngày xưa anh từng mang tôi ra khỏi nhà tù, lần
này, đến phiên tôi sẽ cứu anh ra khỏi nơi
này.
Chuyện
tưởng như đùa nhưng cô ta nói nghe chắc
như ăn bắp. Tôi từng nghe chuyện lư lịch
với phía cộng sản là sinh tử. Có nhiều cán
bộ cao cấp tập kết ra Bắc nay thấy con
cháu đi tù cải tạo mà ngó lơ, không ai dám
dỡn mặt với kỷ luật đảng. Tại
sao cô cán bộ này dám nói ra miệng là sẽ ra tay
cứu ḿnh. Cô ta là thứ bí thư ǵ vậy. Âm mưu
ǵ đây mà cô ta phải t́m đến ở với
mẹ tôi mấy ngày đêm để nắm hết lư
lịch bí ẩn của tôi. Mẹ tôi vốn cả
tin. Chưa bao giờ tôi mang bất cứ người cô
nào về nhà ra mắt mẹ. Nay thấy một cô gái
có vẻ con nhà lành dễ thương tới xưng là
người t́nh của thằng con, bảo sao bà ta không
tin ngay mà thương. Nhưng tôi đâu có khờ như
bà mẹ ḿnh được. Tôi nói:
- Cô đă
biết hết lư lịch thật của tôi. Tất
cả rồi sẽ bị phanh phui, chắc tôi sẽ khó
sống. Cô tuy có 12 tuổi đảng nhưng dính
đến tôi sẽ có ngày liên lụy. Xin cô tha cho tôi.
Cô ta cười to
và nói:
- Anh khỏi lo dùm tôi. Tôi đă hứa là sẽ làm.
Anh cứ sống b́nh thường như mọi người
trong trại là được rồi.
Cô ta đưa cho tôi một túi quà và nói:
- Đây là quà của riêng tôi biếu anh. Mẹ anh cũng
muốn gửi quà nhưng tôi nói bà cứ giữ đó.
Tháng tới tôi sẽ đưa bà lên thăm anh. Thôi,
anh về đi. Trưởng Trại có lẽ sắp
trở lại.
Tôi nhận gói quà, chào cô ta ra về mà gần như
người mất hồn. Về tới trại giam, tôi
chỉ trả lời qua loa trước những lời
ḍ hỏi của bạn tù.
Đúng
như lời hẹn, tháng sau cô ta đi cùng với
mẹ tôi lên thăm. Không phải thăm riêng mà b́nh
thường như bao người cải tạo khác. Cùng
gặp một lúc tại nhà thăm nuôi, chỉ 15 phút...
Mọi lời lẽ tù nói với người thăm
gặp phải diễn ra trước mặt viên cán
bộ phụ trách. Từ đó, cô ta tiếp tục
đi cùng mẹ tôi đến thăm tôi hàng tháng.
Chẳng thể nói ǵ, tôi đành phó mặt cho số
mệnh. Thấy cô cán bộ 12 tuổi đảng
đóng vai phó thường dân ngồi cười cười
bên bà mẹ thăm nuôi, tôi nổi tánh ĺ, tṛ
chuyện tự nhiên, đôi khi c̣n chọc cười
như ngày xưa ở các bars hay động. Tôi c̣n ǵ
để mất? Cô ta muốn ǵ ở tôi? Tôi có ǵ
để mà lợi dụng? Thôi th́ phó mặc cho
số phận.
Tháng
Một năm 1976,
một buổi chiều vừa ăn cơm xong, sắp
tới giờ điểm danh vô chuồng, bỗng có cán
bộ cầm danh sách đến gọi đúng tên tôi
bảo thu dọn gọn lẹ đồ đạc cá
nhân mang theo ra điểm danh.
Bất ngờ gọi tên lúc chiều tối hẳn không
phải lệnh tha. Thu dọn đồ đạc mang
theo kiểu này chỉ có thể là chuyện trại. Nơi
tập họp điểm danh là sân trại. Số tù
được gọi ra điểm danh có hai mươi
mấy mạng, trong số này có tên chỉ c̣n anh
chỉ c̣n một chân. Một cán bộ trẻ mang lon
thiếu uư dẫn chúng tôi đi ra cổng. Không
thấy xe cộ ǵ. Cả bọn cuộc bộ, không
thấy có quản chế súng ống kèm sát như khi
đi lao động. Một tên đánh bạo hỏi:
- Chúng tôi đi đâu đây cán bộ?
- Đi tới nơi làm lệnh tha.
- Tha về hả cán bộ?
- Bộ tha rồi không về ở lại ăn hại
à?
Cả bọn nửa tin nửa ngờ; Trời bắt
đầu tối. Thả vào giờ nầy, xe cộ
đâu mà về?
Cả
bọn được dẫn ra đến nhà thăm nuôi.
Đèn được thắp sáng. Có viên trung uư xưng
là chánh trị viên tôi từng gặp đợi
sẵn. Thấy tôi trong đoàn người, anh ta cười
ra vẻ “hồ hởi” bảo hôm nay anh sẽ
thấy cách mạng luôn có t́nh có lư. Các anh tập
trung lại bàn thăm nuôi khai lại địa chỉ
và người nhà cho chính xác một lần, sau đó
sẽ nghe đồng chí trại trưởng tới nói
chuyện.
Chừng
nửa giờ sau, Đại Úy Trưởng Trại ra
tuyên bố:
- Các anh thuộc diện gia đ́nh cách mạng
được bảo lănh cho về; Kể từ
giờ phút nầy tuyệt đối không được
liên lạc với những người trong trại;
Từ đêm nay các anh ăn ngủ tạm tại nhà
thăm nuôi này. Cán bộ sẽ phát mền chiếu v,
gạo và lương thực để các anh tự
nấu nướng. Ngày mai sẽ làm thủ tục
nhận lại đồ kư gởi và lệnh tha. Sau
đó chờ liên lạc, gặp gỡ thân nhân bảo
lănh và làm lễ ra trại... Trong mấy bữa chờ
làm lễ, các anh tuyệt đối không được
liên lạc với các trại viên cũ.
Hôm sau, cả bọn được tập trung lên cơ
quan nhận lệnh tha, tiền và đồ dùng kư
gửi. Riêng phần tôi, kiểm lại thấy c̣n vài
trăm bạc mới. Ba ngày sau, đă thấy đoàn
người thân nhân trong đó có bà mẹ tôi có
mặt tại nhà thăm nuôi. Hai mươi mấy tên
tù được tha, kể cả tôi, hầu hết
đều do mẹ là người bảo lănh.
Cán bộ ra đưa cho một số tiền để
mua thức ăn làm bữa tiệc chia tay. Một bà
mẹ đến từ Cao Lănh nghe nói trước là
chủ nhập cảng các loại máy ghe tàu, “xung
phong” nhận sẽ “ủng hộ” thêm tiền
chợ và c̣n t́nh nguyện lănh đi chợ dùm. Bà ta
hỏi có thể cho một hay hai người đi theo
mang phụ thức ăn. Cán bộ nói:
- Bây giờ th́ các anh có thể đi tự do; muốn
mấy người theo cũng được.
Thế là khu chợ gần Trại Cải Tạo Vườn
Đào được một buổi chợ trúng
mối. Heo, gà, vịt, tôm càng, cá... rau cải mua nguyên
thúng, nguyên sàn, hỏi giá bao nhiêu là mua bấy nhiêu
khỏi cần trả giá; tiền chợ được
bà chủ Cao Lănh xuất hầu bao, mớ tiền
chợ ít ỏi do trại phát có lẽ được
bà mẹ nầy cất riêng để làm kỷ
niệm ngày con được ra tù.
Tiệc chia tay thức ăn ê hề nào gỏi, nào ca
ri, cá hấp, tôm càng nướng, thịt heo, gà,
vịt luộc. Thế rồi tiệc cũng bế
mạt. Thức ăn gần như c̣n nguyên v́ ai cũng
chỉ nếm cho có vị và cán bộ cũng không dám
ăn bửa tiệc giá đáng mấy chục lần
số tiền cho để làm tiệc. Mấy Bà xin
đem thức ăn cho mấy người trong trại
th́ cán bộ không cho bảo phải đem chôn hết.
Ra
khỏi trại mọi người đứng chờ
đón xe Mộc Hóa để về Cai Lậy. Từ
phía hàng rào trại, thấy lố nhố người
đứng trông ra. Tôi quay lui, cũng không dám nh́n lâu
không c̣n nhận được dáng của đứa nào!.
Tôi nói với Má:
- Ḿnh đi lần, bao giờ có xe th́ đón. Chứ
đứng đây chờ nh́n vào các bạn trong kia nh́n
ra, con thấy bất an!
Tôi và má Tôi đi lần dọc theo lộ. Tất
cả gần như thấy vậy cũng đi theo.
*
Là người tù
trại Vườn Đào được về
sớm, tôi biết
thân ở yên với mẹ già. Cḥm xóm không thấy làm
khó dễ.
Sau khi được trao trả quyền công dân, tôi c̣n
được cử ông Nông Hội Ấp đề
nghị tôi làm trung đội trưởng lao động
ấp; mọi người vỗ tay táng thành. Thế là
từ đó ai thấy tôi đến nhà là biết
bị gọi đi lao động không công cho XHCN, nào
đào kinh, lấp kinh, rồi nước đọng cây
trái bị úng nước, ruộng lúa bị ngập nước
không rút kịp lâu ngày cây cối chết, lại
phải đi phá đập, vác lúa thu thuế... Tôi không
dám nh́n khi thấy bà con nông dân ai cũng đầy nước
mắt khi bồ lúa vơi đi hơn phân nửa để
đóng thuế. Nghe nói lúa thuế được
chở tiếp tế cho Miền Bắc.
Mỗi tháng Cô Bí
Thư đều đem nhiều khô mắm từ Cà Mau
lên thăm Tôi và ở chơi 3 hay 4 ngày.
Cô ta ngủ chung với mẹ tôi, vẫn có vẻ
được bà thương mến, tin cẩn. Tôi cũng
không nói hay hỏi ǵ thêm ngoài việc cho mẹ
biết là bà đă vô t́nh đem sói vào nhà v́ cô ta là
nữ bí thư trên 12 tuổi đảng.
Cũng có lần cô ta biệt tăm luôn 3 tháng; rồi
một hôm bỗng đến thăm với nhiều quà
từ miền Bắc. Cô cho biết vừa đi
tập huấn ở Hà Nội về. Tôi hỏi:
- Em sáng mắt ra chưa?
Cô ta lườm và nói:
- Anh chưa thấy quan tài nên chưa biết đổ
lệ!
Đầu
năm 1980, Cô ta đến thăm và
tối hôm đó có mặt mẹ của tôi. Cô ta nói:
- Mẹ muốn em
lo cho anh ra đi; nhưng em có điều kiện là anh
phải nhận em làm vợ cho đến khi định
cư rồi sau đó tùy anh. Em cho anh một tháng để
nghĩ suy và trả lời em.
Mẹ tôi khuyên tôi
nên nhận cô ta làm vợ v́ cô ta thương tôi
thật sự. Tôi th́ nghĩ không hẳn. Cô ta bỏ
nhiều công phu t́m tôi, giúp tôi và nay muốn cùng tôi vượt
biên với tư cách là vợ một sĩ quan hải
quân để làm gián điệp như bao trường
hợp nằm vùng khác, có người làm tài xế, người
giúp việc trung thành tận tâm cả chục năm nhưng
sau tháng tư đen th́ mới ḷi mặt thật. Nhưng
đâu c̣n đường nào khác để tính.
Chưa
đầy một tháng sau cô ta lên và bảo tôi chỉ
đem theo một bộ quần áo gọn nhẹ để
mai đi. Tôi hỏi:
- Em chưa biết anh có đồng ư hay không mà
bảo ra đi.
- Thông minh như anh th́ không bao giờ bỏ mất
dịp may, v́ anh không mất ǵ cả, kẻ mất
nhiều nhứt là em nhưng là em tự nguyện;
Mọi chuyện ra sao sau này anh sẽ biết.
Tôi hỏi cô ta có an toàn không.
- Anh có cần tàu Hải Quân biên pḥng hộ tống
hay không? Nếu muốn em cũng có cho anh.
Tôi nghe mà khiếp. Chẳng rơ cô ta nói đủa hay nói
thật. Cỡ bí thư huyện ủy cũng không
thể có quyền vào Bộ Tư Lệnh Hải quân xưa
để tầm kẻ thù; Không hiểu cô ta là
thứ ǵ? Không ra hải ngoại để nằm vùng
hay làm gián điệp th́ c̣n ǵ nữa? Nghĩ vậy
nhưng thôi kệ. Cô ta làm ǵ hay là ai tính sau, cứ
thoát ra khỏi nước cái đă. Thế là chúng tôi
từ giă mẹ ra đi.
Tàu
vượt biên dài 12 mét mới toanh, máy cũng mới
và số người đi là 52 người do một
cựu hàng hải thương thuyền ngày xưa lái; nhưng cuối cùng 26 người bị rớt
lại v́ ghe nhỏ chuyển ra ghe lớn bị
chận giữa đường mà trong đó có gia
đ́nh tài công. Cô bí thư hỏi:
- Anh lái được chứ ?
- Lái được nhưng không có bản đồ mà
chỉ có la bàn th́ phải chạy thẳng ra hải
phận quốc tế rồi theo hướng Tàu buôn mà
lấy hướng đi th́ sẽ sang Singapore hay
tấp vào các đảo của Indonesia.
Tôi lái suốt 5
ngày đêm mới gặp một ghe đánh cá của
Indonesian và hỏi thăm th́ được chỉ cho
một chỗ cách đó không xa.
Tôi lái vào và ở đó một ngày một đêm th́
được tàu của Indo đưa đến
trại tỵ nạn Kuku. Một tháng sau chúng tôi
được đưa sang trại Galang và dĩ nhiên
trong lư lịch của Hải quân Trung úy VNCH nay có thêm
cô vợ bí mật nhiều phần là gián điệp.
Trên
bước đường lưu vong quê người
xứ lạ làm thân thất quốc, chúng tôi cô
đơn lạc lơng như nhau. Ngày
qua ngày cả hai đứa đi học tiếng Anh
về nấu cơm chung rồi chung mùng va thành vợ
chồng thật.
Ở Galang tôi
gặp lại bạn bè quân ngũ xưa; v́ gần như
mỗi tàu là có đôi ba hải quân xưa được
đi không tốn tiền để lái tàu. Quán Trùng Dương
là nơi tụ họp để nhận ra nhau kể
chuyện xưa và bàn chuyện tương lai. Các
cựu hải quân xưa làm sổ lưu niệm
giống như thời học tṛ viết lưu bút ngày
xanh cho những tháng nghĩ hè. Lắm ông ghi cả
số quân đơn vị xưa và dán cả h́nh. Ôi
các quan lính ơi Tôi mà đem cái sổ nầy về
th́ e rằng cô bí thư mười mấy tuổi
đảng sẽ lén ghi lại hết gởi về
Bắc Bộ phủ th́ gia đ́nh các ông cũng mà khó
sống ở VN!. Tôi từ chối viết sổ lưu
niệm và cũng không đến quán hội họp
nữa.
Cũng tại trại Galang, tôi có người bạn
trước là thiếu úy ngành điện khí
được mướn làm người gác máy điện
phụ cho một thợ điện người Indo. Anh
Indo nầy khá am tường về t́nh h́nh VN và có phân
tích như sau:
- Các anh vượt biên nghĩ rằng ra ngoại
quốc rồi Mỹ sẽ giúp cho thành lập một
đoàn quân để trở về dành lại VN. Có
lẽ các anh lầm rồi. Mỹ không bao giờ giúp các
Anh đâu v́ giúp các Anh; Mỹ được lợi ǵ?
Các anh đánh nhau mà nhiều nữ tính quá. Nhân đạo
với kẻ thù th́ chỉ có con đường
chết; Phải như chúng tôi ḱa.
Chỉ một đêm thôi không một tiếng súng; toàn
dùng dao, búa, mă tấu mà giết cho tuyệt giống
cộng sản. Chỉ một đêm là xong gần
triệu mạng...
Sáu
tháng sau chúng tôi được đi định cư. Tôi không tham gia đoàn thể nào, không hội
họp với cả hội đồng hương nhưng
lúc nào cũng canh chừng cô vợ bí thư đảng
viên.
Cô ta cũng như tôi chẳng quen ai; đến cả
dùng điện thoại cô ta cũng không sử
dụng. Mẹ tôi mất năm 83. Mẹ cô ta mất năm
84. Năm 90 ba tôi và ba của cô ta cùng mất trong
một năm. Chúng tôi nhận thư nhưng không
về và đến nay cũng chưa về. Chúng
tôi đồng ư không có con. Tôi 72 và vợ 70 tuổi;
nếu c̣n ở Việt Nam, cô ta nay đă 52 tuổi
đảng, không biết làm tới chức ǵ.
Mất
nước bốn mươi năm, lưu vong hơn 35
năm, chúng tôi chưa bao giờ có ư định
về thăm lại quê hương... Trong
ḷng tôi đă chôn một chế độ và trong ḷng
vợ tôi cũng chôn một chế độ.
Chúng tôi không con nối ḍng nên khi chúng tôi chết th́
"cả hai chế độ" cũng tan thành tro
bụi. Với tôi, vậy là chôn xong hai chế độ.
Ngày ấy không xa.
Trần
Thiện Phi Hùng
|