ĐÊM
THÁNH VÔ CÙNG
TRƯỜNG
SƠN LÊ XUÂN NHỊ |
12 giờ trưa, “Cọp đen” Nguyễn văn Trọng, trung úy
đại đội trưởng đại đội
45 trinh sát đứng trên ngọn đồi 1034, đảo
cặp mắt “diều hâu” nh́n một ṿng chung quanh
đồi rồi nói với người đại
đội phó: – Ḿnh đặt bộ chỉ
huy đại đội trên ngọn đồi này. Ông
cho chúng nó đào hầm hố bố trí chung quanh đồi… Thiếu
úy Hoàng gật đầu, sửa lại sợi dây ba
chạc, xoay người vừa rảo bước đi
th́ Trọng gọi hắn lại, chỉ vào một
ngọn đồi đối diện, thấp hơn
một chút xíu: – Khoan, hay là thế này. Ông để thằng 1 và
thằng 2 (trung đội 1 và 2) nằm ở lưng
chừng đồi bên này với tôi, ông dắt
thằng 3 và 4 qua ngọn đồi bên kia mà bố trí… Đưa tay chỉ vào con đường đất
nhỏ xa xa phía dưới, Trọng tiếp: – Cho chúng nó đặt cây M-60 vào ngày cái chỗ
trống trăi gần con đường ṃn này cho tôi.
Rải thêm chốt h́nh chữ “V” từ hai trên đồi
xuống tới đó. Tôi thấy đó là chỗ duy
nhất mà chúng nó có thể ṃ ra được. Thấy người đại đội phó hoang
mang, Trọng tiếp tục: – Nếu có chuyện ǵ cũng đỡ, ḿnh
cẩn thận vẫn hơn… “Cẩn thận vẫn hơn…”, ông như thế
là quá cẩn thận rồi chứ c̣n ǵ nữa mà
vẫn hơn, Hoàng nghĩ thầm trong bụng nhưng
không dám càu nhàu. Chỗ ngày là ṿng đai thành phố
Kon Tum, Việt Cộng nào ṃ đến đây
được mà phải cẩn thận đến như
vậy? Nh́n
khuôn mặt của đại đội phó, Trọng
biết hắn nghĩ ǵ trong đầu. Thật ra, những ǵ Hoàng nghĩ có lẽ đúng
nhưng với cương vị của một cấp
chỉ huy nắm sinh mạng của hơn trăm người
trong tay, Trọng không thể nào làm khác hơn
được. Đánh nhau trên chiến trường,
chỉ một tiếng bùm là xong hết. Người
chết không biết chuyện ǵ đă xảy ra cho ḿnh.
Nhưng về hậu cứ sau những trận đánh
ác liệt những người chỉ huy như
Trọng phải trực diện với một thực
tế thương tâm kinh khủng. Vợ lính con lính kéo
về chật cả sân đại đội. Đuổi
đi không nở, năn nỉ không được.
“Chồng tôi đâu rồi, ông giết chồng tôi
chớ đâu phải giặc nào giết…” Hay là :
“Bố cháu đâu chú, chú trả lại bố cháu
cho cháu…” Trọng đă trải qua những cảnh thương
tâm như thế này. Nhiều khi, Trọng nghĩ, cái
đám vợ con lính mới là những người
đáng thương nhất, tội nghiệp nhất. Lính,
dù sao, như chàng nghĩ, chỉ một tiếng bùm là
xong hết mọi chuyện… V́ thế, ở chiến trường, dù đánh
giặc tới đến độ vang danh là Cọp
Đen, là đại đội trưởng đại
đội trinh sát tinh nhuệ nhất của sư
đoàn với những chiến công táo bạo lừng
lẫy tưởng chỉ có thể có trong phim xi nê, ít
người biết Trọng coi trọng mạng
sống của lính tráng hơn cả của chính ḿnh.
Điều này, chỉ có cấp chỉ huy của
Trọng biết và lính của Trọng biết. Vậy
là đủ rồi… Thật ra, đối với Trọng, muốn trở
nên một người chỉ huy giỏi không khó
lắm. Điều thứ nhất, Trọng hiểu
biết quy luật bất di bất dịch ngàn đời
của tạo hóa: Hễ
ḿnh thương lính th́ lính thương ḿnh. Thương
đúng nghĩa của chữ thương: Sống
chết với lính ḿnh. Đi nhảy toán, thường
thường, Trọng là một trong những người
dẫn đầu đại đội, đặt chân
xuống đất đầu tiên. Lúc trực thăng
đến bốc, Trọng là một trong những người
cuối cùng leo lên tàu bay… Trọng c̣n nhớ như ngày
hôm qua trận Tân Cảnh. Hồi đó, trung đoàn c̣n
do một ông đại tá già vốn xuất thân
từ dân lính khố xanh khố đỏ chỉ huy.
Hốt hoảng v́ bị cấp trên xỉ vả sau khi
một tiểu đoàn của ta bị 2 trung đoàn
địch vây hăm trong nhiều ngày, ông ta quyết
định cho thằng 45 trinh sát của Trọng
nhảy vào giữa khu tập trung quân của địch
để… gây tiếng vang. “Đánh giặc ngu như c… mà cũng mang lon đại
tá.” Trọng lẩm bẩm chửi thề trong
bụng. Tuy chưa bao giờ chỉ huy đến
cấp tiểu đoàn nhưng Trọng biết tiểu
đoàn này tuy bị vây hăm nhưng vẫn có thể
cầm cự được lâu ngày nhờ hầm
hố kiên cố và tiếp liệu đầy đủ.
Trọng biết chắc một điều là nếu
đại đội nhảy vào đó th́ sẽ
bị tiêu diệt trong ṿng 15 phút đầu tiên sau khi
trực thăng hạ càng xuống. Trọng không
lạ ǵ cái màn này. Trong những trường hợp
tuyệt vọng, Trọng sẵn sàng chấp nhận cùng
lính nhảy vào chỗ chết để t́m cái
sống nhưng trong t́nh h́nh không có ǵ bi đát, không
thể thí quân một cách ngu dốt chỉ v́ bị
một vài tiếng xài xể của cấp trên như
vậy được. Trọng nghiêm nghị hỏi vị chỉ huy: – Thưa Đại Tá, xin đại tá lập
lại nhiệm vụ đại đội tôi nhảy
vào đó để làm ǵ? Pḥng họp hôm đó c̣n nhiều sĩ quan cấp tá
khác nữa, ai nghe cũng muốn nhảy dựng
ngừơi lên v́ câu hỏi xấc láo của người
trung úy trẻ. Trong quân đội, nhất là một
đơn vị bộ binh, chưa bao giờ có một
đại đội trưởng lại chất
vấn trung đoàn trưởng như thế này. Ông đại tá già khựng người một lát
như không ngờ được câu hỏi bất
ngờ. B́nh thường th́ ông ta đă có thể
nổi máu du côn lên dùng gậy đập túi bụi vào
người sĩ quan trẻ vô lễ này rồi nhưng
nh́n thấy ánh mắt toé lửa của Trọng, ông
ta không dám. Nó đă dám hỏi như vậy th́ nó
đâu có sợ ḿnh. Rồi ông trả lời yếu
ớt: – Th́ tôi đă nói, để… gây một tiếng
vang, cho báo chí biết là chúng ta không có thua. – Thưa đại tá, là lính, chết chúng tôi không
sợ nhưng đại tá nghĩ coi tôi và hơn
một trăm người nữa trong đại đội
tôi có đáng chết v́ một “tiếng vang” vớ
vẫn như vậy của báo chí không? Mọi người trong pḥng nghe tới đâu là
thấy rúng động tới đó. Cọp mở
miệng có khác. Ông đại tá chưa kịp trả lời th́
Trọng ôn tồn đem lời lẻ phải trái ra tŕnh
bày cho ông ta nghe. Đây là cố gắng cuối cùng
của Trọng, người chỉ huy biết thương
yêu lính. Trọng không hiểu ḿnh sẽ phản
ứng như thế nào nếu ông già này cứ
một hai bắt Trọng nhảy xuống đó. Ư nghĩ
kinh hoàng quá đến độ chàng không dám nghĩ
đến. Nhưng, tất cả mọi h́nh phạt
từ việc ra ṭa án quân sự, nằm quân lao v.v…
đều không bằng cái sinh mạng của mấy trăm
chiến sĩ can trường. Người ta đi lính
để chết cho tổ quốc chứ không để
chết cho một thằng ngu nào hết… Cuối cùng, tạ ơn trời đất, ông ta
nghe lời Trọng, hủy bỏ quyết định
điên rồ ấy đi. Chuyện này đồn ra khắp nơi, tiếng tăm
của Cọp Đen Nguyễn văn Trọng từ đó
vang lừng. Vang lừng nhưng ai cũng hiểu v́ sao
Cọp Đen không bao giờ móc được cặp
lon đại úy trên cổ áo… Điều
thứ hai, muốn chỉ huy có hiệu quả, người chỉ huy
phải áp dụng một kỷ luật thật
khắc khe nhưng nghiêm minh và công bằng. Dân trinh sát đa số là dân trời đánh không
chết, t́nh nguyện về cũng có mà trị không
được bị đẩy về từ các
đơn vị khác cũng có. Nhiều thằng lính
của Trọng đă từng ở tù quân lao, từng
giết người chỉ v́ một chai bia. Duy tŕ
kỷ luật với một thành phần hổn
tạp như vậy không phải là chuyện dễ.
Nhiều khi, rất là nguy hiểm. Trọng học
được một điều rất quan trọng
của đời binh nghiệp là muốn cho lính nghe
lời ḿnh, trước hết nó phải phục ḿnh
đă. Nếu lính đă phục ḿnh rồi th́ không có
chuyện ǵ ḿnh bảo mà chúng nó từ chối. Điểm
then chốt là phải làm sao cho chúng nó phục. Quân
đội có thể ban chức tước cùng lon lá
cho anh nhưng không thể ban sự kính phục của
thuộc cấp cho anh. Đây là tài năng riêng của
mỗi người. Riêng với Cọp Đen Nguyễn Văn Trọng, lính
chưa về đại đội đă nghe tiếng
chàng rồi. Về dưới quyền chỉ huy
của Trọng, chúng nó càng phục thêm. Trọng hiểu lính và lính hiểu Trọng… Khi
Trung Tá Sang, một sĩ quan trẻ tốt nghiệp trường
Vơ Bị về nắm trung đoàn th́ Cọp Đen
Nguyễn Văn Trọng như hổ được
trở về rừng. Ngày nhậm chức đơn vị trưởng, ông
ta gọi Trọng lên hỏi han t́nh h́nh rồi kết
luận: – Anh muốn xin ǵ tôi không? Trọng trả lời thẳng thắn: – Thưa có hai chuyện! – Chuyện thứ nhất? – Xin trung tá cho vài xe tôn và ván để tôi tu
bổ khu gia binh của gia đ́nh binh sĩ lại.
Thấy vợ con họ và họ lui cui trong mấy cái
ổ chuột sau những ngày hành quân tôi không
nở… Trung Tá Sang mau mắn gật đầu, quay sang
dặn ḍ người sĩ quan pḥng tư rồi
hỏi tiếp: – Chuyện thứ hai? – Xin trung tá cho bổ sung quân số của đại
đội tôi được đầy đủ, cho tôi
có nhiều th́ giờ một chút để huấn
luyện lính tráng cho thuần. Chúng nó thuần rồi
th́ nếu trung tá có thả tôi ra… Hà Nội, tôi cũng
bắt sống được thằng Vơ nguyên Giáp
đem về đây tŕnh diện Trung tá… Trung Tá Sang cười hề hề: – Chẳng hổ danh Cọp Đen. Khẩu khí dân
Trinh Sát có khác. Khi chia tay, ông vỗ vai Trọng cười: – Tôi rất ngạc nhiên và chịu hai lời yêu
cầu của anh, tôi sẽ cố gắng. Rồi ông bắt tay Trọng, cười cười
hỏi: – Tại sao người ta gọi anh là Cọp Đen? – Thưa, nước da tôi hơi đen nên chọn
danh hiệu truyền tin là Cọp Đen cho nó ngầu.
Chẳng ngờ anh em gọi măi rồi tôi thành Cọp
luôn… Trung Tá Sang giữ đúng lời hứa với
Trọng. Mọi chuyện Trọng xin đều
được thỏa măn. Nhờ đó, đại
đội 45 trinh sát trở nên một đơn vị
thiện chiến nhất của sư đoàn. Nhờ
ông trung đoàn trưởng biết xử dụng
đúng khả năng bất ngờ và cơ động
hầu như chỉ bị giới hạn bởi
tầm bay trực thăng nên Trinh Sát của Cọp
nhảy xuống đâu là giặc tan ra tới đó.
Đă có lần, một trung đoàn xe tăng của
địch vừa tới vùng Tam Biên, không kịp để
chúng nó có th́ giờ co cụm, Trung Tá Sang cho Trọng
nhảy ngay vào giữa bộ chỉ huy. Chỉ trong vài
tiếng đồng hồ, lính của Trọng bắt
sống được 3 chiếc xe tăng của địch
ở Vơ Định. Trung Tá Sang hớn hở vô cùng, tính
gởi một chiếc về Sài G̣n tặng tổng
thống Thiệu nhưng cuối cùng đành phải
đốt bỏ v́ không có phương tiên chuyên
chở kịp thời… Hôm nay, đại đội chàng được
điều động về đây sau gần một năm
trời hành quân khắp các nơi của vùng II
chiến thuật v́ một lư do đặc biệt.
Đặc biệt đến nổi Trung Tá Sang cho
trực thăng ra đại đội bốc chàng
về để gặp ông. Trọng nhớ măi lời nói thống thiết
của ông trung đoàn trưởng bộ binh chiều
hôm qua ở bộ chỉ huy trung đoàn. Làm việc
với nhau hơn một năm, ông rất quí mến
Trọng, coi như em. Trung tá Sang đă cầm hai vai
Trọng, giọng rất thành thật: “Tôi biết là
tôi đă hứa với anh một tuần lễ “ăn
chơi chết bỏ” ở hậu phương. Anh
xứng đáng, lính của anh xứng đáng nhận
được phần thưởng đó sau một năm
trời hành quân cực khổ, nhưng anh biết,
chiến trường ở nước ta bây giờ, người
ta không c̣n phần thưởng hay ân huệ để
ban tặng cho nhau nữa. Nếu anh biết được
những ǵ tôi biết, anh sẽ thông cảm tôi
nhiều hơn. Áp lực của giặc cộng đầy
dẫy khắp nơi, trong khi ḿnh hết lính rồi.
Anh cố gắng đi. Tôi đă khéo xoay sở lắm
mới bốc được anh về nằm làm an ninh
ṿng đai cho tiểu khu Kon Tum. Khu vực này trước
kia do một tiểu đoàn địa phương quân
chịu trách nhiệm nhưng tôi đă đề
nghị với tiểu khu trưởng Kon Tum rút họ
đi chỗ khác v́ thấy họ làm việc không có
kết quả. Anh dẫn đại đội về
nằm đây… trám chổ cho tụi nó, vừa
nằm dưỡng quân vừa giữ an ninh và vừa
canh giùm mấy cái họng pháo của chúng nó luôn…” Sao mà lắm “vừa” thế này, Trọng thầm
nghĩ. Phép đă không được đi bây giờ
c̣n phải dẫn lính vào rừng nằm vừa làm an
ninh, vừa canh pháo vừa trám chỗ v.v… Mẹ
kiếp cái cuộc đời của thằng lính
bộ binh, thật đen hơn cả mỏm chó. Nhưng
câu nói thống thiết “Chiến trường ở nước
ta bây giờ, người ta không c̣n phần thưởng
hay ân huệ để ban tặng cho nhau nữa…” của vị chỉ huy trưởng trung đoàn làm
Trọng không dám từ chối. Trọng biết trung tá
Sang nói thật. Ông bảo sĩ quan pḥng 2 đưa cho Trọng coi
một tập hồ sơ về lai lịch của cái
làng Thượng. Đọc hết bản tóm tắt,
Trọng được biết cái làng Thượng này
vốn được một ông linh mục người
Pháp già rất khó tánh coi sóc. Theo tin tức t́nh báo, ông
cha Tây này không ưa người quốc gia, thiên
cộng nặng. Dĩ nhiên, sống ở một nơi
hẻo lánh mà dám thiên cộng và không ai dám làm ǵ th́
phải có vũ khí bí mật. Cái vũ khí đó
của ông là sự liên lạc chặt chẻ với các
nhóm chính trị thiên tả ngoại quốc và báo chí
khắp nơi trên thế giới. Pháo binh chỉ rớt nổ gần làng một chút là
vài ngày sau ṭa thánh La Mă, Dinh Độc Lập, toà
Đại Sứ Mỹ đều nhận được
kháng thơ của ông. Báo chí thế giới, vốn
từ lâu đă chẳng ưa ǵ ḿnh, liền hùa theo làm
rầm rộ, tuyên án chính phủ gắt gao… Dĩ nhiên, bị áp lực nặng nề như
vậy, lệnh từ bộ tổng tham mưu ban
xuống: “Từ này về sau, đừng động
đến chúng nó nữa.” Việt Cộng biết rơ chuyện này hơn ai
hết cho nên chúng cứ kéo pháo về gần làng
bắn vào thành phố rồi bỏ chạy. Phi pháo ta
đành chịu. Để tạm thời giải
quyết vấn đề, tiểu khu cho một tiểu
đoàn địa phương quân đến đóng
ở gần đó để canh chừng. Nhưng quân
số càng ngày càng thiếu hụt, tiểu đoàn này
đă được rút đi để trám cho
những chỗ khác quan trọng hơn. Khu vực trách
nhiệm được giao cho trung đoàn 45 bộ binh.
Trong lúc hết quân, chẳng biết lấy quân ở
đâu để trám vào chỗ này, Trung Tá Sang nghĩ
đến Cọp Đen Nguyễn Văn Trọng. Đây là một vấn đề rất tế
nhị, cần một người vừa có khả năng
quân sự vừa ngoại giao, vừa chính trị để
giải quyết vấn đề. Trong các thuộc
cấp của ông, Trọng là người được
ông đánh giá cao nhất. Trọng không phải là
một “simple” đại đội trưởng.
Trong đơn vị, Trọng gây được sự
tin tưởng tuyệt đối của thuộc
cấp. Nơi chiến trường, địch quân
nghe đến tên Cọp Đen là tán đởm kinh
hồn. Trong những lần đóng quân gần thôn xóm
làng mạc, Trọng lấy được t́nh thương
của dân chúng. Trọng gấp tập hồ sơ hỏi trung tá
Sang: – Việc tréo cẳng ngỗng như vậy, Trung tá
muốn tôi đem lính tới đó làm ǵ? – Đọc hồ sơ chắc anh biết rồi.
Tôi muốn anh đem lính tới đó đóng quân xa
xa, cách làng chừng vài cây số để chúng nó
sợ thôi. Coi như đi nghĩ mát vậy mà. “Coi như đi nghĩ mát vậy mà”, Trọng nghĩ
đến lời pha tṛ vô duyên của cấp chỉ
huy ḿnh. Nụ cười của Trọng méo mó: – Nếu tôi phát hiện được súng của
chúng nó đặt ở trong đó, tôi kêu pháo binh
tới dập được không? Trung tá Sang dẫy nẩy như người dẫm
phải lửa: – Không, không, dập con khỉ. Anh đọc hồ
sơ rồi chắc biết. Cái lệnh này đến
từ bộ tổng tham mưu, đừng có cương
bậy bạ mà đi tù hết cả lũ. – Vậy tôi phải làm ǵ? – Ngay cả tôi cũng không có quyền quyết
định. Anh cứ án binh bất động, nếu
phát hiện pháo, anh gọi về cho tôi, tôi sẽ xin
chỉ thị sư đoàn. Sư đoàn sẽ xin
chỉ thị Quân Đoàn rồi cho anh biết
quyết định. Trọng ngán ngẩm lắc đầu. Chờ
lấy được cái quyết định của quân
đoàn th́ chúng nó đă thu dọn hết súng ống
về nhà tắm rửa ăn cơm và nhảy
được vài bản “Sol Đố Ḿ” rồi… – Tóm tắt, nhiệm vụ của anh là dẫn lính
tới đó… cắm trại và nghĩ ngơi. Đừng
có lạng quạng mà thân bại danh liệt. Anh ráng
nhớ cho kỹ! Trước khi từ giă để chàng leo lên
trực thăng về đơn vị, ông nói lời
cuối: – Anh ráng nghĩ ngơi nhiều chừng nào tốt
chừng đó. Không biết tôi sẽ cần đến
“thằng trinh sát” của anh lúc nào. Thôi nhé, ráng nghĩ
ngơi… Thế là sau gần một năm trời sống mái
với giặc trong khắp “hang cùng ngơ hẻm”
của rừng cao nguyên, đại đội trinh sát
lừng danh của Trọng lại lóc cóc leo lên xe GMC
để được chở tới một điểm
hẹn nằm trên quốc lộ 14. Từ đây, người
Thường Sơn Triệu Tử Long tân thời
của sư đoàn 23 bộ binh lầm lũi dẫn
quân ḿnh vào gần buôn Thra, đóng trên một ngọn
đồi để “trấn nhậm” khu vực trách
nhiệm… Chân bước đều nhưng đầu óc
quyền biến của con cọp chuyển động
rất nhanh. Ngoài chuyện phải đi trấn
nhậm một vùng đất mà ḿnh không được
làm ǵ cả, chàng c̣n phải lo tới một vấn
đề khác là tinh thần của lính đang
xuống rất thấp. Mà thấp là phải. Đánh
nhau cả năm trời để rồi cuối cùng
được “ăn Noel” bằng cách khăn gói
quả mướp vô làm an ninh và canh pháo vớ vẫn
nơi một cái buôn Thượng ở chốn
rừng sâu núi thẳm như thế này th́ ai mà ăn
cho nổi. Dù quyết định không phải ở nơi
chàng, nhưng Trọng thấy phần nào ḿnh cũng có
trách nhiệm. Chính
ḿnh hứa với chúng nó là Noel này sẽ về
hậu phương “ăn chơi chết bỏ”
chứ đâu phải Trung tá Sang. Bây giờ, nh́n thấy khuôn mặt không được
vui tươi cho lắm của đại đội phó,
Trọng thông cảm liền. Người mà, ai chả
vậy. Đang c̣n phân vân th́ Hoàng hỏi: – C̣n ǵ không Trung úy? Trọng sực nhớ ra một chuyện, bèn nói: – Bố trí xong, ông kiếm cho tôi một tiểu
đội trang bị súng nhẹ để đi theo tôi.
Tôi muốn xuống dưới làng Thượng “thăm
dân t́nh” một chút. Tuy chỉ thị của Trung Đoàn Trưởng rơ
ràng như vậy nhưng Cọp Đen Nguyễn Văn
Trọng là một cấp chỉ huy quyền biến và
táo bạo, đă t́m ra cho ḿnh một quyết định
riêng. Cọp đen này chẳng chơi gác ai cả nhưng
ai chơi gác Cọp Đen th́ không được. Người
ta cấm lính không được vào làng nhưng
chẳng ai có thể cấm một con chiên bước
vào nhà thờ. Nhà Chúa luôn luôn mở rộng cho
tất cả mọi người dù người đó
là người Tây, người Thượng hay là người
Việt Nam. Là người công giáo, chàng quyết định
đi thăm ông cha Tây một lần cho biết mặt
một người đă từng làm rúng động
“cơ quan” quyền lực cao nhất của miền
Nam Việt Nam là Dinh Độc Lập. Hoàng lại xoay người bỏ đi. Trọng nh́n
theo cho đến khi bóng Hoàng ch́m xuống dưới
đồi, suy nghĩ vu vơ… đẹp như thế này, giang sơn cẩm tú như
thế này mà sao nước ḿnh cứ măi điêu linh
nhỉ? Trọng bất giác chợt nhớ đến
thân phận ḿnh, thân phận của những người
chiến binh như chàng… Đi một ṿng kiểm soát hầm hố của lính
tráng và lấy mấy điểm “hoả tập tiên
liệu” để báo về trung đoàn xong, Trọng
trở về lều chỉ huy ngồi xuống trên
một khúc cây, đốt điếu thuốc, nh́n
xuống khu thung lũng trước mặt. Xa xa dưới
chân chàng là h́nh ảnh mờ mờ của mấy
chục cái cḥi thượng từ lâu vang danh là
“bất khả xâm phạm”. Vài cụm khói nhẹ nhàng
vươn lên, hiền hoà, b́nh lặng. Khung cảnh
đẹp và trầm hùng như một bức tranh. Trọng ngồi im, say sưa nh́n ngắm cái làng
với nhiều chuyện bí mật như một con
cọp ngồi nh́n một đối thủ để
t́m thế tấn công… Người hạ sĩ mang máy truyền tin của
Trọng cũng ngồi xuống bên cạnh ông
thầy, cũng mồi một điếu thuốc, cũng
nh́n về cùng một hướng với Trọng.
Rồi tự nhiên, hắn thở dài: – Hôm nay là sắp tới “Nô Ên” rồi đó
trung úy. Dù trong thâm tâm đă biết là sắp đến
Noel, Trọng cũng thấy nhói trong tim khi nghe người
lính nói vậy. Bố khỉ, vậy là thêm một cái
Noel nữa trong rừng thẳm. Trọng không c̣n
nhớ đây là cái Noel thứ mấy ḿnh không
được đi lễ nửa đêm, không
được diện đồ đẹp để
đi chơi với đào, không được ăn Réveillon,
không được đủ thứ… Trọng chợt nhớ đến mùa Noel năm xưa,
lúc chàng từ giă phố phường, Phượng và
tuổi học tṛ yêu dấu để lên đường
đi lính. Nghĩ đến Phượng, chàng nhăn mặt
lại như vừa bị ai đấm vào bụng
một quả thôi sơn. Trọng tḥ tay vào túi áo, t́m
gói thuốc… Bàn tay thọc sâu trong túi áo jacket để t́m cái
hộp quẹt, Trọng chợt rờ thấy cái nanh
heo rừng của Phượng tặng ngày nào… Hai người quen nhau lúc c̣n đi học. Tuy chưa
bao giờ giờ cầm tay nhau để thổ lộ
tâm t́nh nhưng cả hai đều biết trời sinh
hai đứa để… cho nhau. Đă có một
thời Trọng ngây ngô nghĩ rằng ḿnh sẽ…
chết nếu thiếu Phượng. Ngược
lại, Phượng cũng đă nhiều lần nói
với Trọng như vậy. Dĩ nhiên, hồi đó
hai người c̣n trẻ… Rồi Trọng thi rớt tú tài II. Phượng khóc
đến sưng mắt. Trọng miệt mài mấy tháng
học lại bài để thi lần hai nhưng
vẫn rớt như thường. Phượng linh
cảm được chuyện ǵ không hay, ốm
nặng. Trọng bắt đầu biết uống rượu
vào buổi tối hôm đi coi bảng. Chàng lờ
mờ nghĩ ra rằng cuộc đời ḿnh kể
từ hôm nay sắp bước vào một khúc rẻ
quan trọng. Như nhiều người… b́nh thường
khác, chẳng ai muốn bỏ cảnh hậu phương
ấm êm để lăn ḿnh vào lửa đạn và
sương gió làm ǵ. Nhưng Trọng nghĩ, nếu ḿnh
không được hoăn dịch th́ đă làm trai sinh
nhằm thời loạn, cũng nên mặc áo nhà binh
một lần để làm tṛn bổn phận. Chưa
chắc đi lính đă là đường cùng… V́ vậy, sau một tuần lễ nằm dài ở
nhà dấu kín cái bản mặt “thi rớt” cho thiên
hạ khỏi thấy, Trọng đă làm quen được
và chấp nhận số phận của ḿnh. Xuất
hiện trở lại, chàng đến nhà thăm Phượng
trước tiên. Người làm Trọng ngạc nhiên đầu tiên
là bố Phượng. Ông nh́n Trọng bằng một
cặp mắt khác xa lúc Trọng chưa thi rớt. Không
thể đoán được nhưng Trọng lờ
mờ linh cảm rằng ông ta đă đặt rất
nhiều hy vọng nơi Trọng ở trường
học. Ông ta mơ tưởng ǵ nơi ḿnh Trọng
không biết nhưng chắc chắn h́nh ảnh đó
phải lớn hơn h́nh ảnh một thằng lính
bộ binh nghèo đói, sống nay chết mai. Cái giá của sự thi rớt quả thật là kinh
khủng… Phượng khuyên Trọng nên chạy giấy tờ
giả để học thêm. Trọng lắc đầu
v́ chàng biết có muốn chạy cũng chẳng có
tiền. Phượng lại đề nghị Trọng
đi lính nghĩa quân hay lính… cảnh sát. Trọng
chỉ lắc đầu cười cười. Phượng
lại khóc đến sưng cả mắt… Ngày chia tay, Phượng bố trí để gặp
Trọng một ḿnh nơi nhà con nhỏ bạn. Nàng
muốn tặng Trọng cái quư nhất của đời
nàng là thân xác nàng nhưng không hiểu v́ sao Trọng
đă từ chối món quà vô giá đó. Trọng nhất định không phải là thánh nhưng
từ thuở nhỏ, bản tính của chàng luôn luôn
như vậy. Quan niệm sống của chàng là
sống trọn vẹn, vui trọn vẹn. Sung sướng
ǵ khi được vui vầy một cách… chụp
giựt trong chốc lát để rồi có thể ngày
mai có thể sẽ hối hận… Hai người nằm im bên nhau, Phượng cứ
lập lại câu nói: “Ngày mai anh đi rồi, đi
thật rồi…” Mắt nàng lúc nào cũng rướm
lệ… Trọng để một tay cho Phượng dùng làm
gối, tay kia đốt hết điếu thuốc này
đến điếu thuốc khác. Mắt chàng ngây
dại nh́n lên khoảng trống trên trần nhà. “Ngày mai anh đi rồi, đi thật rồi!” Sao
tiếng Việt lại có những câu đơn
giản và buồn đến nát người như
thế nhỉ, Trọng suy nghĩ… Rồi Phượng hỏi: – Sao anh không muốn… Phượng? Phượng dâng
hiến cho anh mà! Trọng xoay người, nh́n thẳng vào mắt Phượng,
lời nói như muốn tắt nghẹn: – Anh cám ơn Phượng nhưng anh không muốn
lợi dụng Phượng! – Nhưng Phượng yêu anh, Phượng muốn
cho anh! Mai anh đi rồi. Trọng lắc đầu, khép đôi mắt
lại, ḷng chùng hẳn xuống làm như sắp khóc: – Ừ mai anh đi, nhưng làm vậy có ích ǵ
đâu Phượng? Lỡ có chuyện ǵ cả ba
đứa ḿnh đều khổ. Nghe Trọng dùng chữ “Ba đứa ḿnh”, Phượng
không hiểu được nhân vật thứ ba là ai.
Nhân vật ấy chưa hề có, chưa bao giờ
xuất hiện hay là ai Phượng không biết nhưng
cũng chẳng thèm hỏi. Trọng dụi điếu thuốc, kéo Phượng
sát vào người ḿnh. Chàng vừa vuốt tóc Phượng
vừa nói nhỏ: – Đừng nói chuyện “đi” nữa Phượng,
chuyện “đi” nghe buồn quá. Ḿnh nói chuyện
“về” đi. – Ừ! Vậy chừng nào anh về? Trọng nghẹn họng. Khoá sĩ quan Thủ Đức
cộng thêm khoảng thời gian ở Quang Trung và các
trung tâm chờ đợi sớm ǵ cũng mất
hết một năm. Một năm tức 12 tháng
tức 365 ngày vắng bóng Phượng, chỉ nghĩ
đến đó thôi Trọng đă thấy tái tê người.
Ḿnh mà c̣n thấy tái tê th́ Phượng chịu ǵ
nổi? Trọng đành phịa: – Vài tháng. – Vài tháng là mấy tháng hở Trọng? – Nhiều nhất là 6 tháng. Phượng ụp mặt vào ngực Trọng,
giọng nàng lạc đi: – Trời hỡi trời, tôi làm ǵ cho hết sáu tháng
trời không có Trọng đây hở trời? Trọng mím chặt môi. Một cảm giác vừa
sung sướng vừa buồn phiền dâng lên trong ḷng
chàng. Sung sướng v́ câu nói ấy chứng tỏ nàng
yêu ḿnh hơn chàng nghĩ. Buồn phiền bởi
Trọng biết 6 tháng sau chàng cũng chưa thể
trở về được. Rồi Trọng nghe được được
tiếng khóc nho nhỏ của nàng… Không có can đảm nằm nghe Phượng khóc,
Trọng vỗ vào vai Phượng mấy cái rồi rút
tay ra… Như một cái máy biết cử động, chàng
từ từ đứng dậy mở cửa sổ nh́n
ra ngoài. Thành phố Nha Trang vừa lên đèn. Tiếng
xe cộ ồn ào ngoài đường vọng vào
phủ kín tâm hồn Trọng. Nghĩ ra một điều
ǵ, chàng nhăn mặt lại. Lạ thật, bao nhiêu năm
qua sinh ra và lớn lên ở thành phố này, Trọng có
bao giờ thèm để ư đến những thứ
tiếng động ồn ào này. Chiều hôm nay,
tiếng động vô tri mà sao nghe thấy nó dễ thương
chi lạ. Dễ thương và đầm ấm lạ
lùng. Trọng suy nghĩ rồi bỗng gật gù cái đầu.
Th́ ra là hễ cái ǵ ḿnh sắp mất cũng đều
trở nên quư giá cả. Từ cảnh vật cho đến
con người… Trọng bắt chiếc ghế kê gần cửa
rồi ngồi im nh́n ra ngoài đốt thuốc lá.
Suốt từ sáng đến giờ chàng đă đốt
hết năm gói rồi mà sao vẫn hút được
mới là kỳ. Phượng cũng đă thôi khóc, đứng im sau
lưng Trọng không biết từ lúc nào. Nàng nắm
chặt lấy tay Trọng như cố truyền vào
đó tất cả những nhớ thương của
ḿnh trước giây phút chia tay. Trọng quay lại,
cố điểm một nụ cười, nh́n
thật gần vào đôi mắt long lanh của Phượng: – Đừng buồn quá Phượng, em phải nh́n
vấn đề một cách lạc quan. Biết đâu
chừng trong lúc khám sức khoẻ, người ta
sẽ t́m thấy một cái bệnh ǵ đó trong người
anh rồi đuổi cổ anh về, không cho đi lính
nữa. Phượng hớn hở: – Anh mà bệnh ǵ? Nghĩ ra một chuyện,
Trọng bật cười lên: – Anh nghĩ chắc anh bị bệnh… bất
lực. Phượng có cảm giác là Trọng chỉ đùa
với ḿnh, nhưng vẫn nuôi một hy vọng
nhỏ trong ḷng, hỏi dồn dập: – Anh bị bất lực thật không, hay anh chỉ
đùa? – Th́ em nghĩ xem, nằm gần bên em hấp
dẫn và ngon lành như thế kia suốt cả
một buổi chiều mà anh không thèm sơ múi ǵ
hết, cái này không gọi là bất lực th́ gọi
là ǵ, h́… h́… Đang buồn nẫu người mà Phượng cũng
phải ph́ cười, đưa tay đấm vào vai
Trọng: – Gọi là… ngu. Anh này hay thật, chết đến
nơi mà vẫn c̣n đùa được… Có lẽ Phượng yêu Trọng cũng ở cái tính
lạc quan yêu đời và hay tếu này. Trọng tiếp: – Đùa thôi! Nhưng biết đâu chừng, ra trường
rồi anh sẽ được đổi về
lại Nha Trang. Hai đứa ḿnh lại xum họp
mấy hồi… Phượng lại cười. Cái nh́n lạc quan
thứ hai này coi có thể dễ chấp nhận hơn
cái bệnh bất lực vớ vẫn. Ừ, Phượng
nghĩ, tại sao ḿnh không nh́n vấn đề
một cách lạc hơn nhỉ? Nước ḿnh bây
giờ mỗi ngày có hàng trăm ngàn người ra
đi, đâu phải ai cũng chết hết. – Từ lúc nhỏ, anh học được một
cách sống rất hay. Đó là trong bất cứ
một hoàn cảnh nào, ḿnh cũng phải t́m cách nuôi
cho ḿnh một hy vọng. Ngày nào con người c̣n nuôi
hy vọng, ngày đó cuộc đời c̣n đáng
sống, đáng phấn đấu… Hai người ngồi nói chuyện măi rồi cũng
đến lúc chia tay. Phượng cầm hai tay
Trọng, run run nhét vào đó một vật nhỏ
bọc khăn mu soa. Trọng dở ra xem, th́ ra cái nanh
heo rừng. Không biết cái nanh đă cũ bao nhiêu năm
nhưng đă lên nước rất bóng loáng. – Em đào đâu ra được thứ này
vậy? – Nanh heo rừng đó, linh lắm, của bố. Người
ta nói ai đeo nanh heo rừng th́ đạn sẽ
bắn không trúng. Ngày xưa bố đi lính, nhờ nó
mà đánh bao nhiêu trận không bị hề hấn ǵ. Trọng cười, chàng chẳng bao giờ tin
những cái vớ vẫn như vậy nhưng cũng
hít hà ra vẻ mừng rỡ để Phượng vui
ḷng. – Bố cho anh à? Phượng lắc đầu, cười: – Không, Phượng… lấy trộm. Cái này để
trên bàn thờ, qúy lắm, sức mấy mà bố cho.
Phượng lấy đại để cho anh, mong anh
được b́nh an như bố… Rồi Phượng khóc. Mới đầu chỉ
ấm ức nhưng rồi nàng khóc oà lên. Suốt
đời Trọng, chàng chưa bao giờ nghe nhiều
tiếng khóc bằng buổi tối hôm đó… Bây giờ, ngón tay chạm chiếc nanh heo rừng, h́nh
ảnh Phượng ngày nào lại trở về trong trí
chàng… Dặn ḍ những điều cần thiết với
Hoàng xong, Trọng dẫn lính xuống ngọn đồi,
tiến về phía làng Thượng. Chàng ngạc nhiên
khi nhận thấy lác đác đó đây trên con
đường đất đỏ có những đống
đá xanh mới tinh vun cao. Tại sao lại có
những đống đá xanh mới tinh chất bên
đường như thế này, Trọng nhíu mày suy
nghĩ. Tới gần hơn chút nữa, Trọng nhận ra
một ngôi thánh đường vươn hẳn lên
giữa những dăy nhà sàn lụp xụp. Tuy nhà
thờ được cất bằng gỗ và gạch
sơ sài nhưng nh́n rất đẹp mắt. Nhất
là cây thánh giá trên nóc giáo đường. Nó to
lớn vĩ đại như muốn ôm ấp hết
cả cảnh núi rừng thanh tịnh ở chung quanh vào
ḷng ḿnh. Đang c̣n suy nghĩ th́ Trọng nghe được
tiếng đàn hát nho nhỏ vọng ra từ trong làng.
Tới gần hơn nữa, Trọng nhận ra
tiếng hát đó là của một ban hát hợp ca, và
h́nh như phát ra từ một căn nhà lợp mái
tranh ở bên cạnh ngôi giáo đường, gần
phía ngoài làng. Tiếng hát vang lên khi trầm lúc bỗng, khi nhẹ
nhàng, lúc dồn dập giữa một nơi đồng
không mông quạnh làm mọi người đều
thấy thích thú. Thật là một bất ngờ thú
vị. Ai lại ngờ có thể nghe được
những tiếng hát, mà lại là tiếng Việt Nam
phát ra từ trong một buôn Thượng. Bài hát này
Trọng nghe thấy quen quen nhưng nghĩ măi không ra. Rơ
ràng điệu nhạc là một điệu giật gân,
h́nh như “cha cha cha” th́ phải nhưng lời hát
lại là một bài hát đạo. Trọng nghe câu
được câu mất nên càng để ư lắng
tai nghe… Cách cổng làng chừng vài trăm thước,
Trọng cho lính dừng bước, đứng yên quan
sát một ṿng. Và những điều Trọng nh́n
thấy và ghi nhận từ sáng đến giờ
chứng tỏ t́nh báo của sư đoàn nói đúng.
Việt cộng rất có thể kiểm soát ngầm
được khu làng này. Trong khi đó, quân ta bị bó
tay. Giờ này làng có vẻ vắng, h́nh như người
lớn đi làm rẩy chưa về. Một đám con
nít trần truồng đang nô đùa, nh́n thấy người
lạ mặt liền ùa tới nhưng không dám ra
khỏi làng, chỉ đứng xa xa ngó. Đó đây,
một vài con trâu con ḅ nằm im lặng một cách nhàn
nhă. Trọng vẫy tay chào bọn con nít rồi quay sang
bảo người tiểu đội trưởng
đi theo ḿnh: – Như tôi đă nói hồi sáng với anh em, cái làng
Thượng này không giống bất cứ cái làng nào
mà ḿnh đă hành quân qua. Các anh mà làm bể một viên
gạch th́ ngày mai nó kiện tới… Dinh Độc
Lập. Bây giờ mấy anh ở ngoài này… chơi,
để một ḿnh tôi vào làng thăm cha xứ. Người tiểu đội trưởng nh́n
Trọng ái ngại ái ngại: – Trung úy nên dắt theo vài người, lỡ có
chuyện ǵ… Trọng cười, ráng pha tṛ một câu cho không khí
bớt căng thẳng: – Ông có nghe được tiếng hát lúc năy không?
Chẳng có ǵ đâu. Việt Cộng đâu có hát hay
như vậy được… Nói xong Trọng cởi giây đeo súng Colt của ḿnh
đưa cho người hạ sĩ quan mang máy: – Ông trực máy ngoài này, có ǵ chạy vào kêu tôi.
Mấy ông cứ tản mát ra đi ngắm trời
ngắm đất cho vui, nhưng phải luôn luôn đề
cao cảnh giác và nhớ kỹ lời tôi nói, không
được động đến một ngọn
cỏ của cái làng này. – Trung úy lặn cây Colt theo cho chắc ăn trung úy. – Không! Khách lạ đến thăm một nơi ḿnh
chưa quen biết mà trang bị súng ống đến
tận răng th́ khó mà gây được cảm t́nh.
Hơn nữa, nếu có Việt Cộng trong làng th́
một cây Colt cũng không bắn lại chúng nó…
Rồi bây giờ anh em tản mác ra đi, nhớ đừng
có gây sự với ai cả… Trọng xoay người, ước lượng
khoảng cách từ chỗ chàng đứng đến
căn nhà tranh có tiếng hát phát ra rồi chầm
chậm bước tới. Chàng ráng làm ra vẻ nhàn nhă
tĩnh táo như một người du khách đi
dạo nhưng tim vẫn đập lên từng hồi,
mồ hôi ở trán và ở cổ rịn ra. Trọng ráng
không nghĩ đến cảnh ở một căn nhà sàn
nào đó, tự nhiên mọc ra một… họng súng
A.K., nhắm vào người chàng nổ ṛn ră. Chết
mà không cầm được cây súng trong tay để
bắn lại kẻ thù gọi là chết ngu. H́nh
ảnh đó làm Trọng giựt ḿnh. Ḿnh ngu thật,
hết chuyện làm rồi tại sao lại quyết
định khơi khơi vào đây một thân một
ḿnh như vậy? Tại sao ḿnh lại có thể ngu
dại như thế nhỉ? Hay bây giờ rút lui cũng c̣n kịp. Bước chân
Trọng trở nên chậm lại với ư nghĩ này.
Nhưng đă mang danh là Cọp Đen, ai lại bỏ
cuộc nửa chừng như vậy. Lính tráng sẽ
đồn rầm lên là “Ông thầy lạnh cẳng,
đi nửa chừng đổi ư, không dám vô làng…”
Trọng hiểu chuyện mua danh ba vạn bán danh ba
đồng xảy ra rất thường. Nhưng làm người,
ai lại chẳng sợ chết… Chàng bị dằn vặt giữa hai quyết định
không chọn được nhưng cặp chân vẫn
từ từ cất bước. Những bước chân
nặng chĩu đúng nghĩa.. Ngay lúc ấy, từ căn nhà mà chàng đang lấy
hướng đi tới vẳng ra tiếng hát, âm thanh
huyền bí quyến rũ và an ḥa như một điệu
nhạc đến từ cơi trời cao thăm thẳm:
“…Để con đem yêu thương vào nơi oán thù,
đem thứ tha vào nơi lăng nhục, đem an ḥa
vào nơi tranh chấp, đem chân lư vào chốn lỗi
lầm…” Tự nhiên, Trọng thấy ḷng ḿnh trở nên
nhẹ nhỏm. Một niềm hạnh phúc lâng lâng không
cắt nghĩa được từ đâu phủ kín
trái tim chàng. Trọng thấy ngất ngây trong tiếng
nhạc, chân cất bước mạnh dạn,
chẳng c̣n thấy e dè sợ hăi ǵ cả… Càng tới gần, tiếng hát càng trở nên rơ ràng,
thanh thoát… Và Trọng chợt khám phá ra v́ sao tiếng hát đă
làm cho chàng lấy được sự tự tin,
sự b́nh an trong ḷng. Đây là bài hát “Kinh Hoà B́nh”
của thánh Phan xi Cô mà thuở nhỏ chàng rất thích.
Mỗi lần đi lễ nghe người ta hát bài này,
ḷng Trọng luôn luôn như muốn chảy ra… Rồi Trọng nghĩ tiếp, quái lạ, bài này là
một bài hát chậm, rất chậm, không hiểu ai
lại biến chế để hát nhanh như vậy.
Hay cả nước bây giờ đang hát mau như
vậy cũng nên, Trọng suy nghĩ. Có lẽ lâu quá
ḿnh không đi nhà thờ nên không biết đến
những thay đổi… Trọng đă đứng trước căn nhà phát
ra tiếng hát mà không ai hay biết. Từ ngoài nh́n vào,
chàng nh́n thấy một người mặc áo chùng
đen xây lưng cầm cây đờn đứng
giữa một đám thanh thiếu nhiên đứng
ngồi ngổn ngang. Trọng lặng thinh theo dơi… – Nào bây giờ chúng ḿnh vô lại nhé, nhớ nghĩ một temp ở chỗ đó chỗ đó … Một hai ba bốn năm… một… Lạy chúa từ nhân xin cho con biết mến yêu và phụng sự chúa trong mọi người… Chát chát… ch́nh ch́nh ch́nh… Trọng cười. Chàng đă đoán không sai. “Chát
chát ch́nh ch́nh ch́nh” là điệu cha cha cha. Tiếng hát
tiếp tục vang lên dồn dập: “…để con đem tin kính vào nơi nguy nan đem
trông cậy vào nơi thất vọng…” Trọng đứng ngây người giữa trời.
Gió cao nguyên của buổi trưa mùa đông thổi
vi vu nhẹ nhàng như quyện với tiếng hát
để phủ kín lấy người chàng, thấm sâu
vào trong từng thớ thịt, từng khúc xương,
từng tế bào. Một bài hát chậm hát mau mà không
ngờ hay như vậy làm ḷng chàng như bay vút lên
cao… Tự nhiên, Trọng thấy ḿnh không c̣n là một
Cọp Đen lừng danh đánh giặc tới
nhất của sư đoàn 23 bộ binh nữa mà là
một cậu học tṛ Nguyễn Văn Trọng bé
bỏng ngày nào của thuở học tṛ, của
những ngày xanh vô tội, của những ngày quê hương
c̣n thanh b́nh yên ấm. Tiếng hát lại vọng ra nhịp nhàng, ấm cúng: “…để con dọi ánh sáng vào nơi tối tăm,
đem ủi an đến chốn u sầu…” Bị lôi cuốn bởi tiếng hát, Trọng từ
từ tiến tới đứng sát bên cửa lúc nào
mà không hay. Chàng ngạc nhiên khi nh́n thấy người
mặc áo chùng đen là một linh mục người
Việt Nam rất trẻ, chắc chỉ hơn chàng
chừng 5 tuổi là cùng… Vậy c̣n ông cố đạo Tây khó tánh đă làm
điên đảo Dinh Độc Lập như lời
ông trung đoàn trưởng mô tả đâu rồi
nhỉ? Trọng thấy mừng v́ ḿnh đă quyết
định một thân một ḿnh vào đây. Ít
nhất, cho đến giờ phút này, chàng thấy làng
này cũng b́nh thường như đa số làng khác… Nghĩ đến người linh mục trẻ
tuổi ở một xứ đạo người Thượng
hẻo lánh, Trọng tự nhiên thấy thương ông
ta. Trẻ tuổi… hát hay như vậy mà phải chôn
đời ḿnh ở một nơi như thế này th́
chắc là buồn lắm. Trọng nhớ đến cũng
h́nh ảnh này của các ông cha khác nơi những Vương
cung thánh Đường nguy nga đồ sộ, với
những ca đoàn viên ăn mặc sang trọng và
đẹp như tiên nữ. Những tiên nữ đi
tập hát có tài xế chở đi bằng xe Mercedes,
xe Hoa Kỳ mới tinh bóng lộn… Hết bản nhạc, biết có khách đứng
ở ngoài, người linh mục nói vài điều
với các em ca đoàn rồi bước ra tiếp
Trọng. Nụ cười chân thật tươi
tắn của vị linh mục nở dưới
gọng kiếng trắng dày cộm làm Trọng có
cảm t́nh ngay từ giây phút đầu tiên: – Chào ông, ơ xin lỗi, chào Trung úy! Tôi là cha
Thanh. C̣n biết gọi ḿnh là trung úy th́ chắc chưa
đến nỗi nào. Trọng đứng nghiêm, chào
rồi đưa hai tay bắt tay Cha Thanh: – Kính chào cha, con tên là Trọng, cha cứ gọi là
Trọng. Ca đoàn của cha hát hay quá. Cha Thanh cũng đưa hai tay ra bắt lấy tay
Trọng: – Anh quá khen, tôi ráng tập cho kịp để chúng
nó hát lễ Noel đấy mà. Trọng dùng bài hát làm đề tài để
bắt chuyện: – Thưa cha lúc nhỏ con đi nhà thờ, cũng
nghe hát bài này hoài nhưng người ta hát… khác. Cha Thanh bước ra khỏi nhà, cười hềnh
hệch sảng khoái, rất tự nhiên: – Anh cũng có đạo à? Thế th́ tốt quá.
Anh nói đúng, bài “Kinh ḥa b́nh” đúng ra phải hát
chậm nhưng các em đề nghị “phan ta di” ra
như vậy. Tôi hát thử thấy hay nên tập cho các
em hát luôn. Cha Thanh cởi mở và hồn nhiên thật. Mới nói
chuyện mà chàng thấy như hai người đă
quen nhau lâu lắm rồi. Trọng cười, hỏi
tiếp: – Cha làm vậy không sợ mất vẻ nghiêm trang
à? Cha Thanh lắc đầu: – Thiên Chúa quyền uy cao cả, ngài không chấp
nhất những chuyện nhỏ mọn. – Cha hút thuốc? Cha Thanh tỉnh bơ đưa tay rút một điếu
thuốc do Trọng mời, khum người mồi
lửa: – Cám ơn anh. Sáng giờ cũng đang thèm
thuốc. – Cha “đóng” ở đây lâu chưa? Cha Thanh cười: – Đúng ra xứ đạo này do một ông cha người
Pháp trông coi. Ông ta về Pháp nghĩ lễ hai tháng nên
tôi được cử về đây tạm thời
thay thế. Nhà xứ tôi cũng ở đây không xa,
trong thị xă Kon-Tum. Mặt Trọng trở nên hớn hở. Th́ ra
vậy. Một thắc mắc trong đầu Trọng
đă được giải quyết thỏa đáng.
Cha Tây khó tính vắng nhà, cha Việt Nam… dễ thương
thay thế tạm. Vậy th́ ḿnh phải khai thác
mới được. Như đọc được những ư nghĩ
trong đầu Trọng, cha Thanh cười hỏi: – Anh đến đây chơi hay có việc ǵ không? Trọng không biết trả lời sao. Khó nói quá.
Chẳng lẻ lại nói huỵch toẹt là cha
biết chúng nó giấu súng ở đâu không, hay làng này
có chứa thằng Việt Cộng nào không? Cha Thanh biết Trọng đang bối rối, bèn
hỏi: – Anh uống cà phê? Nếu rảnh mời anh lên nhà
ngủ, tôi mời anh một ly cà phê, ḿnh nói chuyện
chơi… C̣n ǵ bằng, Trọng hân hoan nhận lời. Đám thanh thiếu niên đoàn hát bây giờ đă
ùa ra ngoài. Chúng nó khoảng 10 đứa. Một
nửa là Việt Nam, một nửa là Thượng.
Trọng để ư thấy đám thiếu niên người
Thượng ăn mặc bảnh bao hơn đám
Việt Nam nhiều. Đứa nào cũng quần jean áo
nhập cảng từ ngoại quốc, c̣n Việt Nam
chỉ mặc quần đen nội hóa với những
chiếc áo trắng đă ngă màu. Cha Thanh bảo chúng bằng tiếng Việt trước
rồi phụ đề tiếng Thượng sau: – Cha có khách tới bất ngờ phải tiếp.
Chúng con chuẩn bị xe… ḅ để chờ cha. Lát
nữa cha xuống chúng ḿnh đi. Cha xứ Tây ở một căn nhà gạch rất
tiện nghi với pḥng ăn, pḥng ngủ và cầu tiêu
đầy đủ. Trọng ngồi nơi bàn ăn chờ cha Thanh pha cà
phê. Nh́n đồ đạc bày biện trong pḥng,
Trọng cảm thấy làm người… Tây phương
sướng thật. Không, đúng hơn phải nói làm
dân của một nước văn minh sướng
thật. Hai người ngồi trong pḥng ăn uống cà phê
nh́n ra ngoài. Trọng làm một hớp cà phê: – Ở trong rừng mà có được một ly cà
phê ngon như thế này th́ thật là hạnh phúc. – Cà phê Ban Mê Thuột nổi tiếng thế
giới. Tôi ghiền cà phê này đến độ
hồi c̣n học ở bên Pháp, mẹ tôi cứ vài tháng
phải gởi sang cho tôi chừng năm kư… Lại thêm một yếu tố mới làm Trọng
ngạc nhiên, chàng bám ngay đề tài: – Cha đă du học ở Pháp? – Gia đ́nh tôi gởi tôi đi
du học rồi tôi được ơn kêu gọi bên
đó. Chịu chức xong tôi xin về nước
để phục vụ… Nói đến đó, cặp
mắt của cha Thanh như thoáng lên một chút
buồn phiền. Trọng không hiểu v́ sao nhưng
trong ḷng thấy hơi bối rối. Chàng chẳng
lạ ǵ tinh thần thiên cộng của cái đám sinh
viên quốc gia được bố mẹ gởi đi
du học ở ngoại quốc. Sinh ra và lớn lên
trong nhung lụa, lại ra đi quá sớm, họ
dễ bị đạo binh tuyên truyền của
Cộng Sản đầu độc. Cha Thanh có phải
là một trong cái đám này không, Trọng tự
hỏi? Tại sao lại “t́nh nguyện xin về nước
phục vụ?”, rồi lại phục vụ đúng
ngay trong một cái làng Thượng nổi tiếng là
“Việt Cộng” này. Tuy có cảm t́nh với cha
Thanh nhưng chàng cũng thấy hơi ngờ ngợ
trong người. Giọng của Trọng có vẻ hơi
bớt thân mật đi chút ít: – Bên Pháp vui không cha? – Nếu như đi du lịch chừng vài tuần
th́ nơi nào cũng vui cả. Nhưng ở lâu rồi
th́ anh mới thấy là không chỗ nào bằng quê ḿnh
được, không người nào bằng người
ḿnh được, không có t́nh thương nào
bằng t́nh thương Việt Nam được… – Ư con muốn nói, thưa cha, là ít nhất, bên
đó họ thanh b́nh, không có chiến tranh. Sống
trong một nước hoà b́nh chắc sướng
lắm… – Tôi nghĩ là ḥa b́nh hay chiến tranh bắt đầu
từ ở con người. Con người gây ra
được chiến tranh th́ con người cũng làm
được ḥa b́nh. Một con người hoà b́nh
sống giữa chiến tranh vẫn thấy ḿnh an b́nh.
Ngược lại, một con người háo chiến
sống giữa một miền đất ḥa b́nh
vẫn không có ḥa b́nh. Bây giờ th́ Trọng thấy khó chịu thật.
Giọng điệu này đúng là giọng điệu
tuyên truyền ru ngủ mà bọn Cộng Sản thường
dùng. Ông cha thiên Cộng này muốn chửi bọn chúng
ḿnh là háo thắng đây chăng? Sao ông ta không
biết là nếu Việt Cộng rút quân về
Bắc, đừng xâm lăng nữa th́ đất nước
sẽ thanh b́nh liền… Nghĩ vậy nhưng Trọng biết chuyện làm
của ḿnh. Ḿnh không đến đây để căi lư
hay làm mất ḷng một ông nhà tu thiên Cộng trẻ
tuổi từ Pháp mới về. Mục đích của
chàng là t́m hiểu về cái làng này càng nhiều càng
tốt. Nh́n mặt Trọng, cha Thanh chợt hiểu chàng có
điều ǵ bất măn nhưng chưa tiện
hỏi. – Ḥa B́nh, ư con muốn nói là người ta không
bị chết bất tử, không bị cháy nhà bất
tử, không bị pháo kích bất tử như cái thành
phố Kon Tum lâu lâu chẳng biết chúng nó đặt
súng ở đâu mà cứ pháo vào thành phố hoài, chúng
con kiếm măi không ra… Cha Thanh nh́n đăm đăm vào Trọng một lúc
rồi gật gù, cười: – Tôi đă đoán là anh đến đây v́ có
một mục đích, nhưng không sao, khi nào có
dịp tôi sẽ cắt nghĩa cho anh hiểu… Cha Thanh rót thêm cà phê cho Trọng: – Anh uống thêm cà phê! Tôi ở đây ít khi
gặp người Việt Nam cùng tuổi để tâm
sự. Người Việt chỉ có mấy đứa
con nít trong hội hát, người lớn toàn là Thượng.
Họ nói tiếng Việt rất ít, chỉ nói
tiếng Thượng và tiếng Pháp… Th́ ra đă làm người, ai cũng có tâm sự,
ai cũng biết vui biết buồn. Cha Thanh cũng không
tránh khỏi định luật này. Nói chuyện thêm
một lúc, thấy cha Thanh có vẻ thành thật
cởi mở, Trọng hỏi: – Thưa cha, chẳng dám dấu cha, đúng như ư
cha đoán lúc năy, con muốn hỏi thăm cha một
điều… H́nh như đă chờ câu hỏi này từ lâu, cha
Thanh cười: – Anh nói đi, xem thử có đúng như những ǵ
tôi nghĩ không? – Thưa cha, cha ở xa về không biết, cái làng
này xưa nay nổi tiếng là một làng “bất
khả xâm phạm.”… Cha Thanh cười: – Bất khả với ai chứ với anh th́
chịu. Nếu bất khả thật th́ làm sao giờ
này anh vào đây để nói chuyện với tôi
được? – Thưa cha, con không biết phải giải thích
thế nào nhưng cái làng này có một ông cha Tây khó
chịu lắm… Con không muốn đem vấn đề
quân sự ra nói chuyện với cha nhưng cha nghĩ
xem, Việt Cộng cứ lâu lâu kéo súng về đặt
gần làng để bắn đi mà ḿnh không làm ǵ
được. Cha nghĩ xem, họ đă ở trên
đất nước ḿnh, chẳng giúp ǵ được
cho ḿnh lại c̣n đi che chở cho giặc… Cha là người
Việt Nam, con nghĩ cha có thể thông cảm
được với con… Trọng nh́n cha Thanh hồi hộp chờ câu trả
lời. Giọng cha Thanh nghiêm trang: – Vậy theo ư anh, chúng tôi phải làm ǵ? Hai chữ “chúng tôi” xác định một sự
“đoàn kết khắng khít” với nhau mà Trọng
rất sợ. Chưa kịp trả lời th́ cha Thanh
tiếp luôn: – Trước hết, anh Trọng à, tôi xin xác
nhận với anh là làng này không chứa Việt
Cộng. Tôi biết cha cố Pierre, ngài cũng không
chứa Việt Cộng… Trọng thấy nhẹ nhỏm trong người. Chàng
biết cha nói thật. – Ngược lại, nói anh đừng buồn, chúng
tôi cũng không thể làm tay sai cho chính quyền. Chúng
tôi biết Việt cộng thường đem pháo
về gần làng để bắn vào thành phố nhưng
chúng tôi không thể báo cáo việc này cho ai biết
hết. Chuyện không phải của chúng tôi, chúng tôi
không để ư đến. Anh nên hiểu cho rằng,
vấn đề ư thức hệ, vấn đề
quốc gia hay cộng sản không có trong đầu óc
những người miền núi dốt nát này. Đối
với họ chỉ có vấn đề sống
hoặc chết. Anh nghĩ xem, những người dân
một cổ hai tṛng ở những vùng hẻo lánh như
thế này không thể dứt khoát theo một bên nào
được. Theo quốc gia th́ chết với
Việt Cộng, mà theo Việt Cộng th́ cũng
chết với các anh… Cha Thanh nói đúng. Người dân ở những vùng
xôi đậu luôn luôn chịu một cổ hai tṛng.
Theo bên này th́ chết với bên kia. Nếu ḿnh không
bảo đản được an ninh cho họ 100
phần trăm th́ cũng đừng mong có sự trung
thành 100 phần trăm. – Tôi cũng đă nghe được những
lời than phiền của bên quốc gia ḿnh về linh
mục Pierre, ngài hay kiện lên tới toà thanh La Mă
những chuyện nhỏ nhặt không đâu. Thật
ra, anh phải hiểu cho rằng, sống ở một nơi
xa ánh sáng văn minh th́ đôi khi cũng phải làm
dữ một chút mới dọa được
những ông tỉnh trưởng tham nhũng, những
cấp chỉ huy lính bê bối. Thành thật mà nói,
những chuyện như thế làm sao tránh được
trong cuộc chiến…. – Thế Việt Cộng về bắn phá bậy
bạ cha Pierre có kiện không? – Kiện chứ! Kiện đứt đuôi con ṇng
nọc nhưng anh biết thế giới cộng
sản mà. Chúng nó che chở cho nhau không cần biết
tốt xấu. Hơn nữa, hệ thống thông tin tuyên
truyền của cộng sản ở thế giới
tự do rất mạnh, chúng có thể phủ đầu
những tin tức bất lợi cho chúng rất dễ
dàng. Trọng nghe đến đâu th́ thấm đến
đó. Cha Thanh mồi điếu thuốc, nh́n đồng
hồ rồi đứng lên hỏi: – Anh nh́n tôi, anh có thể tin rằng một người
như tôi, một người mà gia đ́nh đă
bỏ cả quê hương, bỏ cả mồ mả
tổ tiên để vào Nam tránh hoạ cộng sản,
th́ có thể là một người bắt tay hay dung túng
bọn cộng sản được không? Trọng thấy phấn khởi trong ḷng và biết là
đă đến giờ ḿnh phải ra đi. Chàng đứng
dậy, lắc đầu: – Không bao giờ. Cha Thanh cùng Trọng bước ra cửa: – Cám ơn anh đă thông cảm cho tôi và quan
trọng nhất, cám ơn anh đă có can đảm vào
làng để nói chuyện với tôi. Nghĩ cũng
lạ, người ta cứ cho rằng làng này chứa
Việt cộng mà xưa nay chưa có một người
lính nào dám vào làng này để t́m hiểu. Anh vào
đây rồi, anh có thấy một cây A.K. hay một cây
B-40 nào giấu trong này không? Trọng cười: – Con chỉ thấy… thánh giá và… ca đoàn. Cha Thanh cười theo. Hai người đứng ngoài
băi cỏ, cha Thanh nói: – Tôi muốn ở lại hàn huyên với anh lâu hơn
nhưng có công chuyện phải ra ngoài làng bây giờ,
bọn nhỏ đang chờ. Anh c̣n đóng quân ở
đây, thỉnh thoảng ghé thăm tôi chơi. Trọng móc bao thuốc lá mời cha Thanh một điếu
rồi dúi nguyên cả gói c̣n lại vào tay ông ta: – Cha giữ lấy gói thuốc này mà hút, con c̣n
nhiều. Cha Thanh cầm bao thuốc lá, cười: -Trung úy
muốn “mua chuộc” tôi à? Trọng cũng đùa theo: – Một trong những điều tâm niệm của
người chiến sĩ quân lực VNCH là phải thương
dân, giúp đỡ dân và bảo vệ dân mà cha… Hai cả người cùng cười rồi chia tay
nhau. Trọng b́nh thản bước từng bước
một ra b́a làng, ḷng thấy nhẹ nhỏm thư thái.
Cuộc mạo hiểm của Cọp Đen coi như thành
công ngoài sức tưởng tượng. Lúc bắt
đầu bước vào đây, chàng chỉ dám bước
v́ tiếng hát, chẳng ngờ lại được
gặp gỡ cha Thanh và được hiểu thêm
nhiều chuyện. Từ đây, cái nh́n của chàng
về cái buôn thượng vang danh… Việt Cộng này
sẽ khác hơn. Tới ngoài làng, Trọng cảm động khi
nhận ra những ánh mắt lo âu của thuộc
cấp. Chàng cười xoà rồi dắt lính đi
một ṿng phía ngoài làng để nghiên cứu địa
thế. Chàng để ư gần làng có một con suối không
lớn lắm nhưng sâu thăm thẳm, muốn leo
xuống phải khó khăn vô cùng. Đi hết một
ṿng quanh làng, trọng thấy tự tin hơn. Địa
thế như thế này th́ chúng không thể kéo pháo
về được, chỉ có thể đem súng
cối và hoả tiễn về bắn quấy rối.
Cọp đen đứng trên một mô đất suy
nghĩ. Cối th́ cho chúng mày bắn tới tết ông
cũng cóc sợ, chỉ ngán chúng nó kéo hỏa
tiễn 122 ly về. Hỏa tiễn 122 ly là một
thứ vũ khí khủng bố dân lành v́ có tầm
bắn xa, dễ cơ động nhưng thiếu chính
xác. Nhiều khi hỏa tiễn bay xa mục tiêu
cả… chục cây số v́ dàn phóng được
mấy ông chế ẩu tả cấp tốc bằng
tre, cho nổ mười quả một lần để
rớt bừa băi vào thành phố rồi bỏ
chạy. Trọng đă từng nh́n thấy cảnh
những em bé mất đầu mất tay, những người
dân lành vô tội bị chết thảm thiết v́
những trái 122 ly này. Trọng lấy bản đồ ghi chép và đánh
dấu những chỗ cần thiết rồi dắt lính
về. Trời đă về chiều, gió cao nguyên
bắt đầu thổi lồng lộng đem hơi
lạnh từ trong núi ra. Ngày đầu tiên như
vậy coi như là thành công quá rồi. Trọng đếm
từng bước một trên con đường đất,
suy nghĩ vu vơ… “Vậy
là sắp tới Nô Ên rồi trung úy,” câu nói vô t́nh của người
lính lại trở về với Trọng. Phượng
giờ này chắc đang dạo phố phường
hay chuẩn bị bánh trái để đón lễ giáng
sinh sắp tới. Không biết nàng có nghĩ đến
ḿnh không nhỉ. Quái lạ, sau mấy năm tưởng
đă quên bẵng người con gái đó, không
hiểu tại sao hôm nay ḿnh lại nghĩ đến nàng
tới mấy lần. Trọng trầm ngâm suy nghĩ… Thôi đúng rồi, ḿnh từ giă nàng ra đi vào một mùa giáng sinh. Đúng một năm sau, cũng vào mùa giáng sinh gió lộng như thế này, ḿnh đă trở về… Mắt chàng thấy cay cay. Phượng ơi Phượng,
Phượng đâu hiểu anh vẫn c̣n yêu Phượng,
măi măi yêu Phượng như thuở nào trước
khi anh đi lính… Chuyện tan vỡ của hai người thật ra không
biết phải đổ lỗi cho ai. Nếu có Phượng
tại đây, nàng sẽ nói là tại Trọng. C̣n riêng
Trọng, chàng nghĩ chính Phượng là người…
phải chịu trách nhiệm nặng nề. Sau ngày từ giă nàng ra đi, những tuần lễ
đầu, mỗi tuần Trọng đều viết
cho Phượng một lá thơ. Đó là những ngày
c̣n nhàn nhă ở trung tâm tuyễn mộ nhập ngũ
chưa vào quân trường. Ở đấy, người
ta cho các khoá sinh được sống một cuộc
đời tương đối thoải mái để
làm quen dần với nếp sống nhà binh. Hễ nhận được lá thơ nào là Phượng
trả lời ngay lá thơ đó. T́nh yêu con gái chan
chứa, nàng viết có khi dài đến 8, 9 trang
giấy học tṛ. Rồi Trọng vào quân trường Quang Trung,
những lá thơ viết cũng vơi dần theo v́
chẳng có dư th́ giờ. Th́ giờ ngủ c̣n chưa
có lấy th́ giờ đâu để viết. Tuy nhiên,
Trọng cũng cố gắng mỗi tháng viết cho Phượng
một lá. Phượng là “gái bên song cửa” nên không
thể hiểu được cái chuyện khó khăn
rất b́nh thường này của nhà binh. Nàng lại
lăng mạng, đo t́nh yêu bằng những lá thơ nên
thấy tự ái ḿnh bị va chạm nặng nề.
Những lá thơ trả lời của Phượng v́
thế cũng lơi dần đi… Rồi Trọng vào Thủ Đức, ḷ
luyện thép gian khổ nhất và vĩ đại
nhất của giống dân da vàng thời
đó, th́ giờ càng trở nên eo hẹp. Thậm chí
đến việc đi ăn và đi… cầu mà cũng
phải chạy vắt gị lên cổ th́ làm ǵ có th́
giờ ngồi viết thơ cho Phượng. Một ngày, Trọng nhận được lá thơ
của mẹ già. Mẹ viết: “Hồi con mới
đi, Phượng ngày nào cũng đến chơi
với các em con và thăm mẹ. Nhưng đă mấy
tháng nay mẹ không c̣n thấy Phượng đến
nữa. Mẹ hơi lo xa một chút, con đừng
buồn. Mẹ không biết con có làm ǵ cho Phượng
nó buồn không. Con ráng biên thơ thăm Phượng.
Mẹ qúy nó lắm, nó rất là dễ thương…” Trọng đang ngồi ôm cây M-16 gác tuyến một
buổi chiều sau giờ học, đọc thơ
xong, nhớ nhà, nhớ Phượng, bất giác hai hàng
nước mắt rơi lả chả. Đồng
thời, vốn là một kẻ ngang ngạnh bất
khuất từ lúc nhỏ, Trọng cũng thấy
tự ái ḿnh bị tổn thương trầm
trọng. Nếu người ta không c̣n yêu ḿnh
nữa th́ thôi, ḿnh không thể hạ ḿnh để
xin xỏ t́nh yêu. Nhất là cái thứ t́nh yêu bạc
bẽo chỉ có trên đầu môi chót lưỡi
kia… Vài tuần sau, lá thơ tiếp theo của đứa
em gái mới xé nát linh hồn Trọng:
“Em thấy thầy Chương dạy toán hay đến
nhà chị Phượng chơi luôn. Một lần
gặp em chị ấy bảo thầy Chương
chỉ là người quen trong gia đ́nh… Em không dám nói ǵ v́ em biết anh là lính xa nhà và nhà
ḿnh lại nghèo nữa… Em nói cho anh biết vậy thôi,
mong anh đừng buồn và hăy ráng bảo trọng
tấm thân…” Trọng gấp lá thư, cười méo mặt
lại: “Con
nhỏ này thật ngây thơ. Tin sét đánh như
vậy mà bảo người ta đừng buồn…” Nghĩ đến chuyện đă gần ba tháng chưa
nhận được thơ Phượng, Trọng
quyết định ngưng luôn thư từ với nàng. Thật
ra trong lúc đó, Phượng đang đau khổ v́ tưởng
Trọng lừa dối ḿnh. Trọng bảo đi
học 6 tháng sẽ về, bây giờ gần cả năm
rồi mà chưa thấy tăm hơi ǵ cả. Thư
cũng chẳng thèm viết về nữa. Nhà Phượng quả có ông thấy giáo dạy toán
tên Chương hay đến chơi thật nhưng
trong nhà chỉ có bố Phượng thích ông này, ngoài
ra chẳng ai ưa cả. Phượng biết ḿnh. Phượng
biết Phượng chỉ có thể yêu Trọng mà thôi.
Nàng
thường nói đùa với mấy đứa
bạn cùng lớp: “Tao có nói với thầy Chương
rằng, cũng như từ một điểm ngoài
đường thẳng, người ta chỉ có
thể vẽ được một đường
thẳng thẳng góc với đường thẳng
ấy và chỉ một mà thôi, trái tim tao chỉ có
một h́nh ảnh Trọng và chỉ một mà thôi…” Tuy yêu tha thiết nhưng vốn được
bố mẹ nuông chiều từ thuở nhỏ, Phượng
luôn luôn muốn được làm người quan
trọng, muốn người ta phải năn nỉ ḿnh,
muốn được có quyền uy ngay cả với
người ḿnh đang yêu. V́ thế, tuy thư không thèm
viết nhưng trái tim Phượng ngày nào cũng như
chảy ra khi nghe thấy có tiếng xe Honda ngoài ngơ… Rồi một ngày gần lễ giáng sinh, mẹ
Trọng sang báo cho Phượng biết là: “Thằng
Trọng măn khóa rồi, thứ sáu này ra trường,
thứ bảy nó sẽ về đây bằng máy bay quân
sự…” Phượng mừng quá khóc rưng rức. Sáng
thứ bảy, nàng “quên hết hận thù” đến
nhà bố mẹ Trọng để cùng ra phi trường
đón Trọng. Cả nhà chờ măi đến tối
chẳng thấy Trọng đâu hết đành lên xe ra
về. Riêng Phượng, nàng không thể tha thứ cho
Trọng cái tội này được. Nhưng nàng không
biết rằng sáng hôm thứ bảy sau ngày lễ
gắn lon, Trọng hí hửng xách hành lư ra trạm hàng
không dân sự Tân Sơn Nhất để nghe một
tin chết người: “V́
nhu cầu hành quân, các phi vụ chuyên chở hành khách
thông thường đă bị hủy bỏ…” Đáng lẽ chàng nên ra đón xe đ̣ về Nha
Trang liền th́ không đến nổi nhưng chàng nán
lại, hỏi người hạ sĩ quan hậu
trạm về chuyến bay kế tiếp. Hắn
bảo có thể chiều nay… Cái “chiều nay” của hắn kéo dài đến…
hai ngày. Có 10 ngày phép quí báu th́ đă mất toi
hết 2 ngày nằm chết dí một chỗ ở
trạm hành không quân sự. Trọng đi ra đi vào
lẻ loi buồn khổ như một bóng ma, chẳng
ai để ư đến. Hoá ra cặp lon chuẩn úy vàng
chóe trên cổ mất cả năm mới giật
được đối với thiên hạ chẳng ra
cái thá ǵ cả. Nhưng chàng cũng tự an ủi
được phần nào khi nh́n thấy có vài ông
trung tá đại tá cũng ngồi chờ méo mặt
ra… Quân đội thật là tàn nhẫn và rắc
rối! Măi chiều thứ hai, lúc Trọng đă bắt
đầu có ư định bỏ đi đón xe đ̣
về th́ người ta cho Trọng leo lên chiếc C-119
về Nha Trang. Nh́n lại thành phố cũ sau một năm đă
mừng, nh́n lại căn nhà cũ nơi ḿnh đă
sinh ra và lớn lên c̣n mừng hơn. Trọng bước
vào qua hàng rào và chợt đau đớn nhận ra là
nhà ḿnh nghèo quá. Điều này phải đi lâu ngày
về nhà mới nh́n thấy được. Trong khi các
nhà hàng xóm chung quanh mọc lên nào trụ ti vi, nào xe
gắn máy mới đậu trước nhà, nhà
Trọng nước sơn nước gỗ vẫn y
nguyên như từ thuở chàng lên tám. Mẹ Trọng ngồi ngoài hiên, nh́n thấy con trai
liền đứng bật dậy chạy ra cầm
lấy tay Trọng vừa khóc vừa nói: “Con ơi, cả năm nay,
chiều nào Mẹ cũng ra ngoài hè ngồi chờ con
như thế này…” Thấy nhà hoang vắng quá, Trọng hỏi: – Bố đi làm chưa về sao mẹ? – Về rồi chứ, nhưng bố mày phải
đi chạy xe Honda ôm kiếm chút tiền để
phụ với tao. Chạy xe th́ mệt thật đấy
và nhục nữa nhưng lương công chức như
bố mày th́ tiêu làm sao cho đủ… Hai mẹ con cầm tay nhau bước vào nhà. Chàng
thấy đồ đạc trong nhà chẳng có ǵ thay
đổi. Sự nghèo khó thật khó mà giấu thiên
hạ. Nghĩ đến bố mẹ chịu bao nhiêu
cực khổ để nuôi nấng ḿnh nên người,
bây giờ khôn lớn mà chẳng giúp ǵ được
gia đ́nh lại phải sống xa nhà, hai hàng nước
mắt của Trọng bất giác tuôn rơi đầm
đ́a. Mẹ Trọng mắng: – Con trai, mày về nhà không mừng tại lại khóc? – Con khóc à? – Không khóc th́ sao mà mặt mũi đầm đ́a
nước mắt thế kia, có chùi đi không người
ta nh́n thấy người ta cười cho. Lớn
rồi, làm lính rồi mà cứ c̣n mau nước
mắt… Suốt buổi chiều hôm đó Trọng ở nhà
không đi đâu cả. Trước cặp mắt
ngạc nhiên của mẹ, Trọng săn tay áo ra múc nước
lau nhà. Hết nhà ngoài đến nhà trong, Trọng lau
sạch hơn cả em gái chàng. Xong rồi Trọng
giặt thêm mấy thau quần áo, rửa chén và quay nước
giếng đổ đầy mấy phuy. Mẹ
Trọng ngồi trên sạp, nh́n con trai cười
hỏi: – Trường sĩ quan Thủ Đức dạy mày…
chùi nhà và giặt quần áo đấy à? Tao nuôi
từ nhỏ đến lớn có thấy mày động
tới cái ǵ trong nhà này đâu. Tao biết người
ta dạy hay như thế th́ tao cho mày đi học làm
sĩ quan lúc lên 10 tuổi. Trọng cũng cười theo mẹ: – Có quân trường lại dạy như thế,
mẹ! Người ta chỉ dạy cách đánh
giặc thôi. Suốt năm qua, sáng nào con cũng
phải nhảy xuống đường mương
để “chà láng” hai bên, rồi chùi cầu tiêu, làm
đủ thứ việc mà con chưa bao giờ làm
ở nhà. Con nghĩ bố mẹ cực khổ bao nhiêu
năm để nuôi con nên người mà không dùng
được, đến lúc đi lính lại
được chính phủ xài tối đa nên con
muốn làm vậy để trả chút công ơn sinh
thành cho bố mẹ… – Đi lính thế mà tốt. Tao sinh mày ra mấy
chục năm nay có bao giờ nghe mày nói được
một câu hiếu thảo như thế đâu… Rồi cu Đán về, nh́n thấy Trọng chỉ nói
được một câu “Anh về đấy à”
xong là phóng tót lên xe đạp chạy mau như bị
ma đuổi. Trọng biết nó đi đâu và
mừng thầm trong bụng. Nó đi báo tin cho Phượng
biết là Trọng đă về. Nhưng
chờ măi đến tối mà Trọng chẳng
thấy Phượng đến. Cu Đán
ngồi trong một góc nhà tiu ngĩu. Trọng cũng
muốn đi thăm Phượng nhưng thấy
ngại. Xa nhà cả năm mới về chưa gặp
đầy đủ mặt bố mẹ, ai lại
bỏ đi thăm bồ bịch như vậy? Chiều, Trinh, em gái Trọng về, nh́n thấy
Trọng và nh́n thấy nhà cửa bóng tưng th́
mừng quưnh lên. Mẹ Trọng bảo: – Anh Trọng chùi nhà và giặt đồ hết cho
mày rồi đó. Trinh ra nhà sau và thấy quả đúng như lời
mẹ nói. Em chạy lên, gạt nước mắt
vừa khóc vừa mếu máo nói: – Sao anh làm thế anh Trọng? Anh đi lính cực
khổ suốt cả năm trời, về nhà có vài ngày
không để các em hầu hạ, anh lại hầu
hạ các em… Mẹ Trọng cười: – Cái nhà này hôm nay hay thật, hết người này
khóc rồi đến người kia khóc… Gần mười giờ đêm, bố Trọng
dắt xe Honda vào ngơ, mặt mày bơ phờ, tóc
rối bù. Nh́n thấy Trọng, ông hớn hở
hỏi: – Con về rồi đấy à. Ra trường
được đổi đi đâu? – Thưa bố con về sư đoàn 23 bộ binh. Bố Trọng tṛn mắt lại, khuôn mặt đang
hớn hở bỗng méo đi, giọng ông thẫn
thờ mhư người mất của: – Nghĩa là mày sẽ đi lính bộ binh, lính
đánh giặc? – Vâng! Ông lắc đầu, dựng xe lên, giọng cay đắng: – Con bà Sáu bên này cũng ra trường cách đây
mấy tháng nhưng lẹ mồm lẹ miệng
thế nào chạy được về an ninh quân đội,
con bác Sung trong sở tao cũng được ra
truyền tin, một thằng khác vào không quân đi
Mỹ đi Tây vù vù… Chỉ có con ḿnh, khốn
nạn, chẳng ra cái thể thống ǵ cả, đi
cầm súng hứng đạn cho thiên hạ… Mẹ Trọng gắt nhẹ: – Ông này hay nhỉ? Con nó về không mừng sao
lại mắng mỏ um sùm là thế nào? Trọng không biết phải nói ǵ trong hoàn cảnh
đó. Nào Trọng có muốn sống cuộc đời
khổ cực của người lính bộ binh.
Thậm chí đă xin về tiểu khu Khánh Ḥa cho
gần nhà mà cũng không được. Nhà nghèo không
có tiền, không vây cánh, không quen biết lớn th́
đành chịu chứ biết sao. Bố Trọng đứng lặng một lúc rồi
bước vào nhà, khuôn mặt chảy dài ra, lẩm
bẩm trong miệng: – Mẹ, chuẩn úy bộ binh th́ ăn cái máu ǵ… Mẹ Trọng lại gắt: – Tôi xin ông! Ông nh́n thấy con đen đủi
tội nghiệp đến như vậy ông không động
ḷng sao, cứ đay nghiến măi… Trọng nghe rơ những ǵ bố nói nhưng không
cảm thấy buồn chút nào v́ chàng hiểu bố. Bố chỉ thương con mà nói
vậy. Làm cha ai cũng cầu mong cho con cái được
sung sướng. Mà nghĩ cho cùng, bố nói đúng.
Chuẩn Úy bộ binh th́ ăn cái máu ǵ… Mẹ Trọng dọn cơm, đưa cu Đán 50
đồng bảo ra đầu ngơ mua cho bố xị
đế. Trọng ngồi bên cạnh bố, cố t́m
một lời an ủi. Ông so đủa, nh́n con trai
rồi rót cho chàng một cốc rượu nhỏ: – Mày đi lính biết uống rượu không? – Cám ơn bố, con xin mời bố mời mẹ
sơi cơm… Rồi Trọng nghẹn lời. Đă một năm
qua, chàng chưa bao giờ được dịp nói như
vậy. Ba người lẳng lặng nâng chén đũa nhưng
không khí nặng nề làm sao ấy. Riêng Trọng, chàng
vờ vịt chan gắp cho mẹ vui ḷng. Cơm không
thể nào nuốt nổi. Nh́n cảnh nhà nghèo khó,
cảnh bố chạy gạo lam lũ Trọng thấy
ḿnh không làm tṛn bổn phận của người con
trai lớn trong gia đ́nh. Uống gần hết ve rượu, bố Trọng
lim dim đôi mắt. Men rượu làm thần kinh ông
trở nên dịu dàng, những khó khăn của
cuộc sống dường như tạm rời
khỏi trí ông. Ông gắp một miếng thịt
bỏ vào chén Trọng: – Tặng cho con trai. Hồi chiều bố
có nói ǵ con đừng buồn. Bố suy nghĩ
lại, bố thấy bố hơi quá. Con ráng ăn
đi, vài hôm nữa vào rừng không có mà ăn đâu
con. Trọng bỗng bỏ đũa, nh́n bố nghẹn
ngào: – Thưa bố, con xin lỗi bố. Bố Trọng nh́n xéo con trai: – Mày làm ǵ? – Con xin lỗi bố v́ con bất hiếu. Bố
mẹ nuôi con cực khổ, bây giờ con đă
lớn, nhà cửa lại sa sút mà con không được
gần gũi để hầu hạ giúp đỡ
bố mẹ, con thấy xót xa lắm. Bố Trọng lim dim suy nghĩ một lúc rồi
nắm tay con trai, nghẹn ngào: – Con trai ơi, mày phải biết là ra
đi đáp lời sông núi là hành động báo
hiếu cao cả và có ư nghĩa nhất đấy con
ạ. Trọng nh́n bố. Lần đầu tiên trong
đời, chàng thấy bố khóc. Hai hàng nước mắt chảy
dài trên khuôn măt già nua, sạm nắng. Ông nh́n
thẳng vào đôi mắt Trọng, giọng đau
đớn nhưng quyết liệt: – Có gia đ́nh mà không c̣n tổ quốc th́ có hơn
ǵ những người khách trú, chỉ v́ miếng
ăn mà chỗ nào cũng sống được.
Từ rày trở đi, con xa bố mẹ, trên bước
đường chinh chiến, dù cực khổ hay nguy
hiểm đến đâu con cũng phải nhớ
lời bố con dạy như vậy… Rồi ông đứng lên bỏ đi vào nhà trong.
Trọng bắt ghế ra ngồi trước hiên nhà hút
thuốc, nh́n sao trời lồng lộng, suy nghĩ mông
lung về gia đ́nh, về tổ quốc, về
những lời bố nói… Nhưng sự suy nghĩ nào của Trọng rồi cũng
dẫn đến… Phượng. Nghĩ đến Phượng,
chàng thấy ḷng ḿnh quặn đau. “Biết ḿnh
về mà sao nàng không thèm đến thăm ḿnh
nhỉ?” Nàng quên ḿnh thật rồi… Trọng cứ
suy nghĩ măi như vậy cho đến khi lên giường
đi ngủ. Ngày đầu tiên về nhà chàng cảm
thấy thật khác với những ǵ ḿnh đă mơ
ước từ một năm nay… Sáng hôm sau, Trọng ngồi uống cà phê và ăn xôi
với mẹ. Mẹ bảo: – Lát nữa con thay đồ đi thăm Phượng
đi. Trọng tính nói “Việc ǵ phải thăm người
ta” nhưng nh́n ánh mắt van lơn của mẹ, chàng
gật đầu. Gần trưa, Trọng dựng xe Honda trước
nhà Phượng, bước từng bước một
nặng nề vào nhà. Mọi người vui vẻ chào mừng Trọng, nhưng
chàng như đọc thấy được vài tia nh́n
thương hại trong ánh mắt của người
ta. Điều này làm Trọng bực ḿnh. Trọng ngồi ngoài pḥng khách tán gẫu với
mẹ Phượng, uống gần hết ly nước
trà, Phượng vẫn chưa chịu xuất
hiện. Chàng thấy bất măn và tự ái bị
tổn thương nặng nề. Nếu Phượng không c̣n thương ḿnh nữa,
th́ cũng tiếc ǵ vài lời thăm hỏi dành cho
một người quen biết đi lâu ngày mới
về? Trọng đốt hết điếu thuốc, Phượng
cũng chưa thèm ló mặt ra. Chàng ngồi thêm
một lúc nữa rồi tự nhủ ḷng ḿnh: “Người
ta đă không thèm tiếp th́ thôi, nên về đi
Trọng, đừng hạ ḿnh chờ đợi lâu như
thế…” Thế là Trọng đứng lên kiếu từ,
mẹ Phượng níu kéo bao nhiêu cũng không
được: – Cháu đến thăm bác và Phượng,
rất tiếc Phượng bận. Xin phép bác cháu
về, hôm khác cháu lại ghé… Mẹ Phượng xoay vào trong nhà la toáng lên: – Cái con phải gió này, tao th́ quật cho mấy cái
chỗi lông gà! Anh ấy đến chơi sao mày không
ra tiếp… – Thôi cháu xin chào bác… Rồi Trọng xoay người bước mau ra
cửa. Thật
ra, lúc ấy Phượng đang ngồi khóc âm
thầm trong pḥng. Nàng muốn bắt Trọng chờ dăm ba phút
để phạt Trọng mấy cái tội. Tội
thứ nhất, 6 tháng không thèm về như đă
hứa. Tội thứ hai, không về cũng chẳng thư
từ suốt 4, 5 tháng. Tội thứ ba, bắt nàng
chờ suốt một ngày hôm thứ bảy ở phi trường.
Và tội thứ tư nặng nhất, về nhà hôm
qua mà măi đến hôm nay mới thèm đến thăm
Phượng… Nhưng
Phượng không ngờ Trọng nóng tính quá, bỏ
về liền. Ngồi trong pḥng, Trọng nói ǵ, mẹ nàng nói ǵ
nàng nghe hết. Nghe hết và ḷng quặn đau nhưng
không thể ra được v́ tự ái. Anh ấy
đ̣i về ḿnh mới chịu chạy ra là thua anh
ấy rồi… Suốt ngày hôm đó, Trọng chạy xe lang thang
khắp thành phố rồi cuối cùng dừng xe ở
bờ biển. Trọng kiếm một nơi vắng
lặng, ngồi im ĺm trên cồn cát hút thuốc lá lơ
đăng nh́n sóng vỗ… Về nhà chưa tới 24 tiếng mà đă có bao nhiêu
chuyện thay đổi. Trọng chợt nhớ lại
truyện của anh chàng Từ Thức mà chàng nghe
được lúc nhỏ… Anh chàng này đi chơi lạc vào cơi tiên chỉ có
mấy ngày, lúc trở lại trần thế, thấy
cảnh vật đổi thay, hỏi một cụ già
mới biết là ḿnh đă vắng mặt mấy trăm
năm, những người cũ đều đă
chết cả. Trọng nghĩ cái thành phố này
với ḿnh h́nh như cũng vậy thôi. Ḿnh là Từ
Thức tân thời chăng, sao thấy cái ǵ cũng
thay đổi. Từ con người cho đến
cảnh vật. ngày c̣n đi học. Phượng cứ nghĩ “Trước
sau ǵ rồi anh ấy cũng trở lại đây xin
lỗi ḿnh” như ngày xưa c̣n đi học. Hồi
đó, cơn giận của Phượng có khi kéo dài
đến hai tháng. Sáng hôm ngày lên đường, Trọng gọi cu
Đán vào, cho nó 500 đồng, đưa một phong
thư: –
Em đem lá thơ này đưa tận tay chị Phượng… Lá thư đó, Trọng chỉ nguệch ngoạc vài
chữ: “Anh
đi. Hôm nọ, đến thăm em mà không được
gặp. Anh ra đi mà ḷng áy náy vô cùng, không biết ḿnh
sẽ phải làm ǵ nữa. Dù sao th́ cũng chúc Phượng
một mùa giáng sinh vui vẻ. Không
biết chừng nào anh mới được về
lại Nha Trang. Nguyễn
Văn Trọng Tái
bút: H́nh như, anh nhớ, đă có một thời chúng
ḿnh yêu nhau ghê lắm phải không Phượng…” Chỉ có vậy thôi là Trọng biến mất
khỏi thành phố, lầm lũi và âm thầm như
một bóng ma. Chàng tự nhủ ḷng ḿnh chắc
phải lâu, lâu lắm ḿnh mới trở lại thành
phố này… Suy nghĩ miên man về mùa giáng sinh buồn năm
đó mà Trọng dắt lính về đến gần nơi
đóng quân lúc nào không hay. Đang để ư quan sát
hầm hố của lính tráng th́ Trọng bỗng nh́n
thấy cha Thanh cùng mấy em đoàn hát nhà thờ h́
hục đẩy một chiếc xe ḅ không có… ḅ kéo.
Trọng tăi chiếc xe h́nh như nặng lắm nên năm
sáu người đẩy, ai nấy cũng mồ hôi
mồ kê nhễ nhại. Tới gần chút nữa, chàng thấy chiếc xe ḅ
chất đầy đá xanh. Bánh xe sắt lún sâu
xuống mặt đường đất. Cha Thanh nói: – Ráng lên chút nữa đi chúng con, chiều rồi,
không khéo th́ tối mất… A, chào anh Trọng, tưởng
anh đă về rồi… Chiếc xe ḅ bị chất quá trọng tải,
cứ đứng yên một chỗ không thèm nhúc nhích.
Một cậu thanh niên đề nghị: – Hay ḿnh đổ bớt đá xuống đi cha,
nặng quá chắc đi không nổi. Cha Thanh Đang chưa kịp trả lời th́ đă
nghe tiếng nói của đại đội trưởng
trinh sát Nguyễn văn Trọng: – Cha để chúng con giúp một tay… Nói xong Trọng xoay người nh́n lính, chỉ tay vào
chiếc xe ḅ, phất một cái rồi chạy tới
kề vai vào thành chiếc xe ḅ đầu tiên. Lính
của Trọng lột hết súng ống gom lại
một đống cho hai người giữ, số c̣n
lại ào tới vây kín chiếc xe, kề vai đẩy
phụ. Trọng hô to: – Nào bây giờ tất cả nghe tôi đếm
đây… Một hai ba… lên. Chiếc xe ḅ nặng nề như được
nhấc bổng lên khỏi mặt đất, đi
tới trước, bánh xe đánh những ṿng tṛn
đều đặn, kẻo kẹt. Được một lần mấy chục
“quới nhân” giúp đỡ bất ngờ, mặt
cha Thanh tươi hẳn lên, luôn miệng nói:
“Tốt quá, tốt quá, cám ơn mấy anh vô cùng…” Trọng hỏi cha Thanh: – Cha chở đá về xây nhà thờ mới? Cha Thanh thở ph́ pḥ, cười: – Không, tôi ở đây chỉ có hai tháng, làm ǵ có
th́ giờ xây nhà thờ. Cách đây mấy tuần,
khi mới về đây, tôi để ư thấy một
điều là làng này có nhiều người bị găy
chân và què tay… Trọng thoáng lên một ư nghĩ đen tối: Thượng
cộng đi đánh du kích bị phi pháo của ta
chứ ǵ. Cha Thanh nói ngay: – Không phải như anh nghĩ đâu. Lúc đầu
tôi cứ tưởng vậy nên để ư t́m
hiểu và một tuần sau chính tôi xém tí nữa th́
bị găy chân… Trọng ngạc nhiên. Cha Thanh cười: – Đơn giản lắm. Làng này có một con
suối để cho người ta lấy nước và
tắm giặt. Đường từ dưới
suối lên đến làng là một cái dốc rất
cao, rất nguy hiểm v́ không điểm tựa
lại trơn trợt. B́nh thường muốn đi lên
hay xuống phải cẩn thận lắm mới
khỏi té. Trời mưa th́ càng nguy hiểm hơn
gấp bội phần… Trong nhớ lại con suối nhỏ sau làng mà ḿnh
đă đi quan sát lúc năy. Dưới cặp mắt nhà
binh của Trọng, chàng chỉ quyết đoán
được một điều là Việt Cộng không
thể kéo pháo qua con suối được nếu không
có cầu v́ đứng trên nh́n xuống mà chàng đă
thấy rợn người. Nếu lỡ trợt chân té
xuống th́ nhẹ là què tay găy chân, nặng là có
thể va đầu vào đá mất mạng như chơi.
Nhưng cũng cùng một con suối đó, dưới
cái nh́n của một con người có ḷng từ bi bác
ái th́ lại thấy khác. Cha Thanh nh́n thấy sự
nguy hại của dân làng. – Vậy cha chở đá về để làm
đường? – Đúng! Tôi xin được ṭa giám mục
mấy xe đá, tính làm một con sạn đạo
nhỏ thôi. Thật ra chẳng có ǵ khó, chỉ
trải đá rồi đầm nó xuống là xong. Theo
dự trù của tôi, làm lai rai đến lễ Noel th́
phải xong con đường nhỏ này chẳng
ngờ xe GMC chở đá vào đây bị mắc
lầy, đành phải đổ đá xuống
gần quốc lộ rồi từ từ khiêng vào. – Sao cha không kêu dân làng ra giúp một tay? – Mùa này đúng là mùa rẫy bái của họ,
những người có sức lực đều ra
đi từ lúc mờ sáng. Lúc năy anh vào làng thấy
trống trải chắc đă biết rơ… Một ư tưởng hay thoáng qua đầu óc
Trọng. Nếu ḿnh kéo hết đại đội
xuống đây th́ mấy đống đá này sẽ
được thanh toán trong ṿng vài tiếng đồng
hồ. Sau đó, nếu mỗi người một tay
th́ con đường sạn đạo sẽ
được đắp không khó lắm… Tối đó, Trọng tập họp đại đội
lại, kể chuyện cha Thanh, chuyện con suối
nhỏ và cho biết quyết định của ḿnh cho
lính nghe. Trọng kết luận: – Anh em biết, chỉ c̣n vài ngày nữa là đến
lễ giáng sinh. Phong tục của lễ Giáng Sinh là người
ta thường tặng quà nhau. Tôi đề nghị
đại đội 45 trinh sát chúng ta đắp con
đường sạn đạo tặng cho dân làng buôn
Thraa. Những người Thượng miền núi này
từ đây sẽ có một cái nh́n khác về người
lính quân đội Việt Nam Cộng Ḥa… Lính tráng vỗ tay rần lên. Chàng ngạc nhiên, không
ngờ những con người ngang ngược thô
lỗ, bắn giết chuyên nghiệp đang đứng
trước mặt ḿnh đây lại có những trái
tim đầy ḷng nhân ái như vậy. Hóa ra, ở nơi
mỗi con người, dù sống trong hoàn cảnh nào
đi nữa vẫn c̣n có một tấm ḷng. – Rồi, anh em về chuẩn bị nghĩ ngơi và
canh gác. Các trung đội trưởng ở lại
gặp tôi để nhận chỉ thị đặc
biệt. Tan hàng. Hàng trăm cái miệng cùng la to lên, đầy
hứng khởi, vang động cả núi rừng: – Cố gắng! Đại đội vừa tan hàng, Trọng đang
ngồi phân chia công tác và bàn định địa
điểm thả quân phục kích với mấy trung
đội trưởng th́ toán lính tiền đồn
gọi máy báo cáo phát hiện một người
mặc đồ đen đang tiến gần tới
chỗ đóng quân. Trọng chụp ống liên hợp
nói liền: “Chỉ thị của Cọp Đen:
Tuyệt đối cấm nổ súng. Tôi lập
lại, tuyệt đối cấm không được
nổ súng trong bất cứ trường hợp nào.
Cho người ra tiếp xúc rồi báo cáo.” Chàng moi óc suy nghĩ cố t́m hiểu xem tại sao
lại có người muốn tới nơi đóng quân
của ḿnh vào lúc trời gần tối như thế
này. Một lúc sau, toán pḥng thủ báo cáo người
mặc đồ đen là “Cha Thanh”. Cha Thanh muốn
gặp Trọng. Trọng mừng rỡ nhưng hơi lo lắng.
Trời gần tối, cha Thanh đột ngột lên
đây ắt phải có chuyện ǵ đặc
biệt. Chàng đứng dậy móc cây Colt .45 nhét vào
bụng, chỉ một ông trung đội trưởng: – Anh, anh về liền lập tức cho trung đội
anh chuẩn bị súng ống chờ lệnh điều
động của tôi. Những người c̣n lại
ngồi đây chờ tôi, lát tôi trở lại. Rồi Trọng ngoắc tay cho người cầm máy
đi theo ḿnh. Hai thày tṛ lao nhanh xuống đồi… Trọng nh́n thấy cha Thanh mồ hôi mồ kê
nhể nhại đang vác trên vai một gói ǵ to tướng
trên vai. – Chào cha! Cha làm con muốn đứng tim. – Chào anh Trọng, anh phải tha lỗi cho cái
tội đường đột của tôi. Trọng ra tới ngoài tuyến pḥng thủ, bắt
tay cha Thanh. Ông đưa cho Trọng gói đồ:
-Hồi chiều bận quá nên quên, có một ít khô nai
tôi muốn đem lên tặng anh em cho kịp trước
bữa cơm tối. Mà mấy anh em dùng cơm chưa,
tôi sợ trễ bữa cơm tối nay nên phải
vội vă như vậy. Trọng đỡ gói đồ, thấy nặng
lắm, có thể gần hai chục kư. Chàng nghĩ
đến đoạn đường dài với gói
đồ nặng trên vai của cha Thanh mà thấy thương
cho ông vô cùng. – Cám ơn cha, tội nghiệp cha v́ chúng con mà
phải cực khổ như vầy. Mà cha bày vẽ làm
ǵ… Mời cha vào thăm “nhà” của chúng con
một chút… Trọng giữ lại một ít khô c̣n bao nhiêu chia
đều cho 4 trung đội trưởng, nói: – Các anh nhớ nói cho lính biết là quà của cha
Thanh đấy. Lính dọn cơm cho Trọng vào cha Thanh ngồi ăn
trong lều chỉ huy. Trọng hỏi: – Cha uống bia được không? – Được chứ! Trọng bỏ mấy cục nước đá vào cái
ca nhôm rót đầy ly bia rồi nói: – Mời cha làm dấu. – Cám ơn anh. Trong căn lều thấp bé của bộ chỉ huy
đại đội, một ông tu sĩ và một ông
sĩ quan quân đội ngồi ăn uống rất
rất tương đắc, cười nói luôn
mồm. Cha Thanh ngạc nhiên đến độ muốn
đánh rơi cả chén đũa khi nghe Trọng nói
ngày mai anh em trinh sát sẽ t́nh nguyện xuống khiêng
đá làm sạn đạo để tặng cho dân làng
buôn Thraa. Cha mừng quá đến nghẹn lời, không
biết nói ǵ, cứ luôn miệng khen: “Thế th́
tốt quá, thế th́ tốt quá…” Cơm xong, Trọng rót cho Cha Thanh ly nước trà. – Các anh hay thật. Trong rừng trong núi mà vẫn
chuẩn bị được những bữa ăn tươm
tất như thế này, tôi quả thật không
ngờ. Cứ tưởng lính tráng ăn uống kham
khổ lắm. Trọng cười: – Thường th́ không được như vậy
nhưng hôm nay đặc biệt v́ chúng con đựơc
đóng quân gần thành phố, phải cố gắng
“sống như người văn minh một lần
cho biết…” Câu nói của Trọng làm ḷng cha Thanh chùng xuống.
“Sống như người văn minh một lần
cho biết”. Cha nghĩ đến những người
tuổi trẻ Việt Nam khác cùng tuổi Trọng
giờ này đang du học ở ngoại quốc,
những người tuổi trẻ khác đang hút x́
ke, đang biểu t́nh và xuống đường ở
thành phố… Than ôi, thật chưa bao giờ có
một thứ tuổi trẻ nào đáng thương và
bị đối xử bất công bằng tuổi
trẻ Việt Nam… Thấy cha Thanh có vẻ nghĩ ngợi, Trọng
lại tự nhiên nghĩ đến cuộc đời
của những vị tu tŕ như cha Thanh. Chàng không
hiểu tại sao một người tuổi trẻ…
hát hay, tài cao, đang học hành ngon lành ở bên Pháp,
tương lai sáng rỡ bỗng tự nhiên từ
bỏ tất cả đi làm linh mục để
về đây coi cái làng Thượng nghèo hèn đầy
Việt Cộng này… Cha Thanh nh́n đồng hồ có vẻ muốn từ
giă rồi nghiêm nghị nh́n Trọng nói: – Anh Trọng, tôi lên đây gặp anh v́ hai lư do. Trước
hết, để tặng mấy anh một mớ khô
nai, thứ nh́… Trọng chờ đợi. – Thứ nh́ là tôi có một chuyện muốn nói
với anh… Cha thanh móc trong túi ra một bức h́nh đưa cho
Trọng coi. Trọng đỡ lấy, nh́n thấy
một phi công trẻ tuổi đẹp trai đang cười
toe toét dưới chân một chiếc khu trục cơ
Skyraider. Giọng cha Thanh trở nên bùi ngùi: –
Đó là di ảnh của cố Trung úy phi công Trần
văn Toàn, anh ruột của tôi. Anh Toàn bị bắn rơi trong một phi vụ oanh
tạc tại miền cao nguyên này, lúc tôi đang
học sắp trở thành linh mục… Trọng tá hỏa mặt mày. Từ lúc sáng đến
giờ, chàng tuy lễ phép với cha Thanh nhưng luôn luôn
coi cha là một người thuộc “phía bên kia”. Không
ngờ anh ruột của cha Thanh là một phi công đă
hy sinh v́ tổ quốc. – Sáng nay, lúc nói chuyện với anh, tôi là một
linh mục của buôn Thraa. Bây giờ, tôi là một người
Việt Nam nói chuyện với anh… Trọng kính cẩn hai tay nâng tấm h́nh trả
lại cho cha Thanh. – Tôi rất qúy anh tôi. Đúng hơn, tôi phải nói
từ lúc nhỏ, anh Toàn là thần tượng của
tôi. Lư do chính mà tôi xin về phục vụ
ở miền cao nguyên đồi núi này cũng là v́
anh Toàn. Tôi muốn hiến dâng đời ḿnh để
phục vụ thiên chúa ở một chỗ mà anh tôi
đă hiến dâng đời ḿnh cho tổ quốc… Mắt cha Thanh buồn thăm thẳm: – Trong phúc âm, Chúa nói rằng: Không có t́nh yêu nào
lớn bằng hy sinh mạng sống cho người ḿnh
yêu… Cha Thanh đứng lên, ch́a tay ra: – Chỉ có vậy thôi. Truyện này tôi chưa
hề nói cho ai nghe, nhưng tôi nói cho anh nghe là v́ tôi qúy
anh. Sáng nay lúc nói chuyện với anh, tôi thấy anh có
vóc dáng và điệu bộ hiên ngang của anh Toàn… Trọng đứng dậy theo, bắt tay cha Thanh: – Cám ơn cha đă cho con biết
chuyện anh Toàn. Sáng mai ḿnh gặp nhau ở b́a làng… Sáng hôm sau, mặt trời chưa mọc Trọng
đă cho đại đội tập họp, cắt toán
canh gát, phân chia công tác rồi dẫn quân vác…
xẻng cuốc ào xuống đồi. Cha Thanh đă
chờ sẵn ở dưới với một b́nh cà phê
vĩ đại… Vài tiếng đồng hồ sau, tất cả
mấy đống đá được thanh toán
sạch sẽ, đem về chất thành từng đống
trên bờ suối. Trọng hỏi ư kiến của
một ông trung sĩ từng là thợ nề trước
khi vào lính rồi cho ông ta đứng ra chỉ huy để
làm đường. Bắt đầu từ dưới bờ suối,
đá được đóng sâu vào đất lần
lần đi lên. Tiếng đập đá, tiếng gọi nhau,
tiếng cười nói vang lên rộn ràng như
một cái chợ. Lính vừa làm việc vừa đùa
giỡn với nhau. Một đứa khiêng đá, cao
hứng ong ỏng hát: “Ai bảo chăn trâu là
khổ, chăn trâu sướng lắm chứ…
Ngồi ḿnh trâu ta rờ sừng trâu, rồi ta bóp… dzú
trâu…” Nhiều người cười ồ lên. Cha Thanh cũng
cười. Một đứa khác ca vọng cổ:
“Em Lan ơi, hạnh phúc của đôi ta không phải
là lầu son gác tía, mà chỉ là một túp lều
tranh với hai cái hủ… vàng…” Trọng ph́ cười. Hai hủ vàng th́ mua
được mấy trăm cái lầu son gác tía. Ḷng mọi người như tràn ngập một
nỗi niềm hân hoan sung sướng v́ một công
việc bác ái nhỏ mọn. Trọng là người làm
việc hăng nhất, đi đứng và chỉ
chỏ luôn mồm. Lính tráng thấy thế, càng ra
sức làm việc. Chỉ một lát sau, dân làng buôn Thraa không biết
từ đâu ṃ về. Họ vây quanh toán người
làm việc to nhỏ nói chuyện với nhau. Tuy không
hiểu được tiếng Thượng, nhưng
Trọng nh́n thấy được những nỗi hân
hoan trên khuôn mặt họ… Chiều ngày hôm sau, tối trước lễ giáng
sinh, công tác hoàn thành. Con đường rắn
chắc, lớn và đẹp như trong một bức
hoạ của miền đồng quê trong tranh. Lính
khắc nguyệch ngoạc vài chữ vào một tấm
biễn gỗ, đóng vào một thân cây: “Ṭa GM Kontum
và ĐĐ 45/TS, SĐ 23BB/QLVNCH thân tặng.” Trọng đứng nh́n con đường đá xanh
bắt đầu từ dưới bờ suối
chạy lên tới con đường ṃn phía trên như
người hoạ sĩ nh́n lại tác phẩm của
ḿnh. Ḷng chàng rộn lên một niềm vui khó tả… Tiếng tập hát của ca đoàn trong làng bỗng
vẳng ra, lồng lộng trong gió: “Đêm thánh vô cùng, giây phút tưng bừng…” Trọng đốt một điếu thuốc, để
cho ḷng ḿnh bay loăng theo tiếng hát và không hiểu
tại sao, lại nhớ đến Phượng. Nghĩ
đến Phượng, ḷng chàng như thắt
lại. Hai năm sau ngày từ bỏ thành phố,
Trọng lại trở về nhà. Lần trở về
thứ nh́ kể từ khi chàng đi lính… Hai năm chiến trận của vùng rừng núi Tây
Nguyên đă biến Trọng thành một thứ lính
bộ binh dày dạn của chiến trường.
Cọp Đen Nguyễn Văn Trọng đi đứng,
ăn nói, làm cái ǵ cũng ngang tàng và dường như
người lúc nào cũng tiết ra một thứ
chất… chỉ huy. Ngồi trong nhà, chàng nh́n thấy cảnh vật nhà
ḿnh vẫn nghèo hèn, không khí vẫn tiêu điều như
ngày nào chàng ra đi nhưng lạ một điều là
Trọng không c̣n thấy chua xót nữa. Hai năm qua,
dọc ngang khắp nẻo đường quê hương,
Trọng đă nh́n thấy quá nhiều gia đ́nh
sống khốn khổ nghèo hèn hơn nhà ḿnh gấp
mấy lần. Nước ḿnh chẳng có được
bao nhiêu gia đ́nh giàu, c̣n đa số đều
lầm than cực khổ cả. Mẹ Trọng báo một tin động trời: –
Con Phượng sắp làm đám cưới rồi
đấy con. Trọng b́nh thản hỏi mẹ: – Với ai vậy mẹ? – Ông giáo Chương. Tao đă bảo măi, thời buổi này mà không nhanh
tay nhanh chân th́ ở giá suốt đời con ạ. Tao
quí con Phượng quá, tao tưởng mày với nó
thế nào cũng thành thân được với nhau… Trọng nâng ly bia uống cạn, đưa tay
quẹt ngang miệng một cái: – Con c̣n trẻ mà mẹ… – Trẻ mà suốt đời cứ ở trong
rừng th́ làm sao mà lấy được vợ
hở con? – Mẹ cứ lo vớ vẫn… Tuy miệng nói cứng nhưng ḷng Trọng đang
đứt từng khúc. Chàng ra đứng trước
hiên nhà, nh́n lên trời cao và chợt nhớ đến
một tấm h́nh poster nhập cảng. Tấm h́nh
vẽ một cậu bé đưa hai tay ra thả con chim
bay lên trời với hàng chữ: “When
you love somethings, set it free. If it come back to you, it is yours. If it
doesn’t, it never was.” Câu văn tiếngAnh dài ḍng nhưng có thể
diễn nghĩa bằng một câu tục ngữ
Việt Nam ngắn: “Giữ người ở, chẳng ai
giữ người đi…” Chàng tính lên xe Honda bỏ đi nhậu th́ Trinh
về. Em len lén nh́n mẹ rồi bảo nhỏ
Trọng: – Chị Phượng muốn gặp anh. Trọng tái mặt, ḷng dạ đau đớn
bồi hồi. Gặp nhau làm ǵ nữa Phượng.
Hết rồi. Đứa em gái tiếp luôn: – Chị ấy… chị ấy khóc sưng cả
mắt. Trọng đứng lặng yên suy nghĩ một lúc
rồi chẳng nói chẳng rằng, lừng lững bước
ra đạp máy chiếc xe Honda. Mẹ Trọng hỏi vọng ra: – Con đi đâu thế? Trọng trả lời thản nhiên: – Đi uống rượu mẹ ạ, tối con
về… Chàng rồ ga chiếc xe, quay đầu bảo
với em gái: –
Mày nói hộ với chị Phượng, tao không có nhà. Chiếc xe Honda lao tới trước, tiếng động
cơ gầm lên như một cơn cuồng nộ. Trọng
đang ngồi trong quán với đám bạn học cũ,
uống vừa hết chai bia thứ năm th́ nh́n
thấy Phượng đột ngột bước vào
quán. Nàng đẹp lộng lẫy như ngày nào nhưng
buồn, buồn kinh khủng. Nh́n thấy Phượng, ngụm bia Trọng vừa
uống xém phun cả ra ngoài. Mấy đứa bạn
của Trọng chẳng lạ ǵ Phượng, nh́n Phượng
rồi khó chịu quay mặt đi. Trọng cúi đầu,
xoay xoay cái ly trong tay, tự hỏi không biết nàng
đến đây để làm ǵ. Phượng tới bàn Trọng, nh́n mọi người
dịu dàng nói: – Mấy anh cho phép Phượng nói chuyện riêng
với anh Trọng một chút được không? Không ai nói ǵ. Phượng nói tiếp, lần này
giọng cương quyết hơn: – Phựơng phải nói chuyện với anh
Trọng. Mấy anh thông cảm cho Phượng. Trọng hất đầu làm dấu. Đám bạn
rời bàn đứng lên. Phượng cười ngay.
Cũng nụ cười cũ, nụ cười đẹp
rạng rỡ mà Trọng đă từng say đắm
trong bao nhiêu năm. Phượng hỏi: – Anh không mời Phượng ngồi sao? Trọng tính nói “Tôi đâu dám mời vợ người
ta ngồi” nhưng kềm hăm được. Dù ǵ
đi nữa th́ hai người cũng đă có
thời yêu nhau. Trọng kéo cái ghế hơi xa xa: – Mời Phượng. Phượng kéo vạt áo dài ngồi xuống. Nàng
để hai tay trên bàn, nghiêng đầu say đắm
nh́n Trọng như nh́n một bức họa trác
tuyệt nhất của trần gian. Mắt nàng mở
to như muốn lấy hết những ǵ ḿnh trông
thấy. Trọng bối rối nửa như muốn tránh
ánh mắt mềm dịu đầy yêu đương
của nàng, nửa như muốn đón nhận nó cho
bỏ những tháng ngày nhớ nhung cay đắng. Một lúc thật lâu sau đó cũng chưa ai nói
với ai lời nào. H́nh như trong hoàn cảnh này,
chỉ có sự yên lặng là tiếng nói hay nhất. Rồi
Trọng cắm một điếu thuốc vào môi, Phượng
nhanh tay bật một que diêm cho chàng. Ánh lửa lóe lên,
Trọng càng thấy Phượng đẹp lạ lùng. Trọng ngần ngừ một giây rồi khom người
tới che tay mồi lửa. Chàng thoáng ngửi
được mùi nước hoa và mùi thơm da
thịt dịu dàng từ người Phượng toát
ra. Trọng thấy tâm thần ngây ngất. Chàng
nhớ, gần mười năm trời, ḿnh nghiện
cái mùi này, không thể sống thiếu nó dù chỉ
một ngày. Rồi lại nghĩ đến chuyện
Phượng sắp lên xe hoa, tim chàng thắt lại. Trọng hút một hơi thuốc, nhả khói lên
trần. Phượng thổi tắt que diêm, ngồi yên
ngắm Trọng hút thuốc lá. Nàng cũng nhận ra là
từ lâu, ḿnh nhớ cái h́nh ảnh này của
Trọng. Cả hai lại im lặng.
Một lúc lâu sau, Trọng hỏi: – Phượng sắp lấy chồng, đến
đây gặp tôi không sợ thiên hạ đàm
tiếu sao? Phượng hỏi ngược
lại: – Anh khinh Phượng lắm
phải không? – Tại sao lại phải khinh? – Anh đừng vờ vịt nữa. V́ Phượng
đă phản bội anh. Anh Trọng, ngay cả Phượng
c̣n tởm Phượng nữa, nói ǵ ai? Trọng khựng người. Xưa
nay Phượng nổi tiếng là một người
con gái bạo dạn, ăn nói chẳng kiêng nể ai,
nhưng chàng không ngờ Phượng lại bạo
đến như vậy. Rồi bỗng Trọng nh́n
thấy hai hàng lệ chảy dài trên mặt nàng.
Giọng Phượng nhỏ lại, ấm ức: – Anh đừng làm khổ Phượng
nữa anh Trọng ạ. Anh thừa biết, dư
biết, biết chắc và biết rơ rằng là trên
đời này Phượng chỉ yêu ḿnh anh mà thôi… Trọng chớp mắt thật
mau. Trái tim của con cọp đen lừng danh vùng tam biên
bỗng chảy ra. Chảy mềm ra trước
những lời nói gay gắt nhưng chân t́nh của người
t́nh cũ. Bao nhiêu hận thù, bao nhiêu cay đắng
từ mấy năm qua bỗng ch́m mau xuống hết.
Bất giác, Trọng đưa tay ra nắm lấy bàn
tay Phượng, bàn tay mà đă gần bốn năm chàng
chưa được nh́n thấy. Phượng đưa hai tay ôm
chặt lấy bàn tay của Trọng rồi cúi đầu,
nói qua cơn thổn thức: – Phượng phải lấy chồng v́ Phượng
đă có thai hai tháng… Trọng chẳng có một
phản ứng nào cả, cặp mắt chỉ trở
nên buồn thăm thẳm: – Với thầy Chương? – Không phải thầy Chương
đâu anh ạ, thầy Chương cao thượng,
chỉ hy sinh lấy Phượng v́ yêu Phượng.
Chuyện này lỗi hoàn toàn của Phượng.
Một tối Phượng đi ball, quá vui nên uống
chút rượu với bạn bè, chẳng ngờ… Mắt Trọng tóe lửa lên và
thấy đau nhói trong tim. Tay chàng run lên từng hồi trong
tay Phượng. Phượng nghẹn ngào tiếp: – Thằng Dân con ông trưởng ty Công Chánh
đó anh ạ. Sáng hôm sau, Phượng tỉnh dậy
trong pḥng ngủ với nó. Phượng đă trở
thành đàn bà từ sau đêm hôm ấy… Trọng rít khẻ qua hai hàm răng: – Quân khốn nạn. Phượng khóc lên rưng rức. Nhiều ánh
mắt đổ dồn về phía hai người.
Trọng ái ngại kéo ghế ngồi gần Phượng
để che lấp cảnh nàng khóc. Trọng hỏi: – Thầy Chương biết chuyện này? Phượng gật đầu: – Chỉ có thầy Chương và Phượng
biết thôi. Phượng nghiêng người sát vào Trọng, mân mê
bàn tay chàng: – Anh Trọng, chuyện buồn của Phượng,
Phượng đă nói hết, anh có khinh Phượng
không? – Không em ạ. Lỗi không phải ở em. Lỗi
ở thằng khốn nạn đă lợi dụng em. – Anh c̣n yêu Phượng như ngày nào không? Trọng gật đầu: – Phượng hiểu ḷng anh, anh yêu Phượng măi
măi… nhưng ḿnh đâu c̣n ǵ với nhau nữa để
mà yêu với ghét Phượng. – Anh có tha thứ cho Phượng không? – Chuyện của Phượng, anh chẳng có
quyền ǵ để tha thứ cũng như thắc
mắc. V́ sao Phượng hỏi vậy? Phượng nói chậm, rơ từng tiếng một: – Nếu anh c̣n yêu Phượng và tha thứ cho Phượng,
Phượng sẽ từ hôn với thầy Chương
để chờ anh. Trọng giật nẩy ḿnh lên như ngồi trúng
ổ kiến. Xưa nay, chàng cứ ngỡ thầy Chương
may mắn lắm mới lấy được Phượng,
bây giờ chàng mới đau đớn nhận ra
rằng Phượng may mắn lắm mới lấy
được thầy Chương… Phượng nh́n Trọng chờ đợi. Nàng
chờ đợi Trọng sẽ ôm ḿnh trong ṿng tay
rồi cả hai đứa sẽ khóc đến
hết nước mắt. Nhưng trái với những ǵ nàng nghĩ, Trọng
vẫn ngồi im bất động. Một lúc sau chàng
cất giọng ôn tồn: – Anh lính tráng cực khổ, thân ḿnh lo c̣n
chưa xong, chưa hề dám nghĩ đến
chuyện lập gia đ́nh. Phượng bật khóc nho nhỏ, đau đớn: –
Phượng không cần biết! Phượng sẽ
chờ. 10 năm, 20 năm, 30 năm… Phượng nói
thật. Phượng từ hôn nhé anh Trọng, bây
giờ vẫn c̣n kịp… Trọng nhíu mày im lặng một lúc rồi dụi
điếu thuốc đang hút, lắc đầu: – Không Phượng ạ, anh nghĩ kỹ rồi, hăy
coi như hai đứa ḿnh vừa nhỡ chuyến tàu
cuối. – Chả có tàu bè ǵ ở đây cả. Phượng
yêu anh, Phượng chỉ biết vậy. Trọng buông tay Phượng ra, kéo ghế ngồi
lui ra sau, lắc đầu chậm răi: – Không được Phượng ạ. – V́ sao? – V́ trong hoàn cảnh này chỉ có ḿnh anh
khổ. Nếu Phượng từ hôn, mọi người
đều khổ, kể cả Phượng. Anh bảo
đảm Phượng sẽ quên được anh
trong ṿng không tới một năm. Riêng anh, dù không
lấy được Phượng, anh sẽ không bao
giờ quên được Phượng hết. Anh
sẽ yêu Phượng suốt đời. Nhưng bây
giờ… Vĩnh Biệt Phượng… Phượng ngă người ra sau, nhắm mắt
lại như không thể tin được những ǵ
ḿnh vừa nghe. Rồi giọng nói của Trọng
bỗng trở nên lạnh lùng: –
Chị… Chương, chị có 5 phút đồng
hồ để rời khỏi bàn này. Tôi cho chị 5
phút đồng hồ để chuẩn bị. Đúng
5 phút. Giọng nói Trọng sang sảng và oai vệ tựa
hồ đang hô quân ào ra mặt trận. Phượng
giận tái mặt lại, quắt mắt nh́n lên.
Vừa tính mở miệng th́ nàng khựng người
lại v́ thấy mặt Trọng đă chan ḥa nước
mắt. Đôi mắt chàng sâu thăm thẳm và
buồn đến chết người. Tuy vậy,
giọng nói của Trọng vẫn sang sảng qua màn
lệ: – Chị Chương, chị ngồi lâu quá như
thế này không tốt. Chị biết miệng người
đời mà. Một phút qua đi rồi đó, tôi
nhắc lại là chị chỉ c̣n 4 phút nữa để
chuẩn bị rời bàn… Phượng ngần ngừ một chút rồi đứng
dậy, mắt long lên, mặt tái nhợt: –
Em xin tuân lệnh trung úy, em đi. Nhưng em cũng
muốn nói cho trung úy biết một điều, là
trung úy chỉ là một thứ quân tử tàu… dở
hơi và hết thời, trung úy chỉ là một
thứ giả h́nh ngu si dốt nát, trung úy ngu như con
ḅ, trung úy vụng về như con vịt, trung úy
bất lực như con kiến… Nói đến đây nàng bật khóc. Trọng co người
lại, như những ngày dài chàng đă từng
ngồi co người nghe pháo của địch
rớt ngay trên miệng hầm ở trận Dak To. – Chị c̣n 3 phút nữa, chị cứ tiếp
tục, tôi đi lính chịu… pháo quen rồi… Phượng ngưng chửi, đưa hai tay lên bưng
lấy mặt. Một lúc sau, nàng bỏ tay xuống, nước
mắt lưng tṛng: – Phượng c̣n mấy phút nữa? – Đúng một phút. Phượng thở dài. Yêu nhau mười năm, tưởng
sẽ sống với nhau trọn đời, ai ngờ
chỉ c̣n lại một phút đồng hồ ngắn
ngủi với nhau. Phượng bỗng cúi người
đưa hai tay ra ôm lấy mặt Trọng đặt
một cái hôn bất ngờ lên môi chàng. Môi nàng ướt
đẫm nước mắt. Trọng ú ớ không nói
lên lời. Phượng giữ khuôn mặt Trọng
trong hai tay ḿnh, nh́n sâu vào đôi mắt u buồn, bùi
ngùi nói: – Anh Trọng, anh muốn vậy cũng được.
Trước khi đi Phượng chỉ xin nói với
anh một điều… – Nói đi Phượng! –
Phượng sẽ c̣n yêu anh măi măi. Vĩnh biệt anh
Trọng… Rồi nàng buông tay, xoay người bước ra,
thểu nảo và tuyệt vọng như một người
vừa đánh mất tất cả. Trọng nh́n theo Phượng,
ruột đứt ra từng khúc với từng bước
chân của nàng… Chàng biết rằng từ đây, ḿnh sẽ không c̣n
bao giờ yêu được người con gái nào như
đă yêu Phượng. “Vĩnh biệt Phượng, Phượng
cũng nên nhớ cho rằng dù ǵ đi nữa th́ anh
vẫn măi măi yêu Phượng…” Trọng
nói nhỏ như vậy và rót thêm bia vào ly. Một thằng bạn của Trọng kéo ghế
ngồi xuống, nh́n theo Phượng phê b́nh tự nhiên:
“Con nhỏ này dữ như bà chằng lửa. Rồi
mày coi, nó sẽ tṛng cái quần ś líp vào đầu
thầy Chương mà nó kéo như người ta kéo
xe ḅ…” Trọng nhún vai không nói ǵ, xoay đầu vào phía
tối để che dấu hai gịng nước mắt
đang chảy ràn rụa trên má… ° ° ° Không ngờ con đường sạn đạo thành
công ngoài sức tưởng tượng của
Trọng. Cách đối xử của dân làng buôn Thraa
với lính quốc gia bây giờ khác xa những ngày trước.
Lính Trọng cũng cảm thấy thân thiện và
tự nhiên hơn với những người dân trong làng.
Hai bên vui vẻ chuyện tṛ. Lính đem đồ
hộp thuốc lá ra đổi lấy thổ sản
của dân làng. Không đồng ngôn ngữ nên
tiếng mặc cả, tiếng cười vang lên
cả một vùng. Không khí vui nhộn. Đêm giáng sinh, ai muốn đi lễ Trọng
dắt theo hết. Nhiều đứa ngoại đạo,
nghe cha Thanh tập hát hay quá cũng đi theo để
nghe hát. Cha
Thanh mừng rỡ lắm v́ có thêm một số con chiên
bất ngờ, cho làm lễ ở ngoài trời. Đèn
đuốc thắp lên sáng trưng cả một vùng. Hơn
một nửa số con chiên là lính của Trọng Lễ bắt đầu, ca đoàn hát: “Hội
nhạc thiên quốc đắm say nghiêng quỳ,
dứt cung nhạc thấy im lặng chín tần… Khi
nghe kề bên nôi hèn chúa đây, tiếng Đức
Mẹ cất lên nhẹ hát mừng…” Tiếng ca thánh thót giữa vùng trời Trường
Sơn lồng lộng gió. Đứng chen lẫn
với đám dân làng Thượng, Trọng kéo cao
cổ áo jacket cho bớt gió, ḷng dâng lên một
niềm hạnh phúc không thể nào cắt nghĩa
được. Một cảm giác êm đềm ấm
cúng bao phủ lấy toàn thân. Trọng cất tiếng hát theo ca đoàn: “Vừa
nghe kề sát nôi hèn, tiếng Mẹ nhẹ hát êm đềm.
Vừa nghe kề sát nôi hèn, êm ái giọng mẹ ru
con…” Trọng hơi tiếc v́ cha Thanh giảng bài bằng
tiếng Thượng, chàng chẳng hiểu ǵ. Nửa
chừng, cha ngừng rồi tất cả dân làng cùng
quay nh́n Trọng vỗ tay. Trọng và lính chẳng
biết ǵ cũng vỗ tay theo. Mọi người cười
ồ và vỗ tay to hơn nữa. Cha Thanh nói: “Tôi xin đại diện dân làng buôn
Thraa cám ơn Trung Úy Trọng cùng đại đội
45 trinh sát đă làm cho chúng tôi con đường
sạn đạo. Đó là một món quà ư nghĩa
của quân đội vào dịp lễ Giáng sinh này. Nó
sẽ trở thành một dấu tích của t́nh thương
khó mà phai lạt được trong ḷng những người
dân buôn Thraa…” Trọng lúng túng đến độ tội
nghiệp để t́m cách đáp lại những
lời khen tặng. Gần cuối lễ, cha Thanh đọc: “Xin Chúa
đoái thương cho những ngày chúng con đang
sống được b́nh an. Để nhờ lượng
từ bi chúa nâng đỡ, chúng con sẽ luôn luôn thoát
khỏi mọi nguy hiểm và được yên ổn
khỏi mọi biến loạn. V́ công nghiệp vô cùng
của chúa Giê su Ki Tô con Thiên chúa là chúa chúng con….
Amen.” Tiếng ca lại cất lên: “Cao cung lên, khúc
nhạc thiên thần chúa, ḥa trong làn gió, nhè nhẹ
vấn vương…” Trọng làm dấu thánh giá, ḷng tràn ngập hạnh
phúc. Thứ hạnh phúc tuyệt đối của
trời cao, của cơi bất diệt. “Xin Chúa đoái thương cho
những ngày chúng con đang sống được b́nh
an. Để nhờ lượng từ bi chúa nâng đỡ,
chúng con sẽ luôn luôn thoát khỏi mọi nguy hiểm
và được yên ổn khỏi mọi biến
loạn…” Đời ḿnh nhiều biến loạn quá, tuổi
trẻ Việt Nam nhiều biến loạn quá. Biến
loạn của nạn cộng sản, của đao
binh, của sự nghèo đói, của sự bất công,
của nạn tham nhũng… Tiếng ca tiếp tục, thánh thoát: “Ôi đê mê,
lắng nghe thoang thoảng cung đàn, một đêm
khuya vang, lặng trong tuyết sương… Đàn ơi,
cứ rung những điệu réo rắt, hát khen con
một chúa trời, người sinh xuống cơi đời,
hỡi người dương thế, lặng nghe cung
đàn…” Giữa những biến loạn và khó khăn
chồng chất đó, tuổi trẻ Việt Nam, người
Việt Nam đă sống, vẫn sống vẫn
chiến đấu và tồn tại như luôn luôn “Được
thoát khỏi mọi biến loạn…” Tiếng ca tiếp tục lồng lộng trong gió, như
bay tuốt lên trời, như chôn kín ḷng người vào
trong một cơi hoan lạc đắm say: “Thôi hỡi
trần gian, im tiếng đi mà tôn kính, chúa con sinh ra
trong máng cỏ hang lừa, tuy chúa là vua muôn nước
suy phục tôn kính, chúa con ra đời trong máng cỏ
hang sâu…” Bài hát dứt, mọi người im lặng từ
từ tản mác. Không khí bỗng trở nên linh thiêng
trầm mặc. Trọng quỳ ngay xuống đất,
làm dấu cầu nguyện lần cuối. Suy nghĩ măi,
Trọng thấy ḿnh tuy không hạnh phúc đầy
đủ lắm, nhưng giữa một quê hương
đầy bất hạnh và khốn cùng, chàng thấy
ḿnh quá đầy đủ, chẳng biết cầu
xin ǵ nữa trong đêm thánh này. Cuối cùng chàng
chỉ cầu:
“Xin chúa cho quê hương đất nước con
sớm được thanh b́nh…” Trọng tính làm dấu đứng lên th́ h́nh
ảnh Phượng lại xuất hiện nhập nḥe
trong tâm trí, liền cầu xin tiếp: “Xin cho Phượng
của con có được b́nh an trong tâm hồn để
sống…” Trọng làm dấu đứng lên. Phải, được
“B́nh An Trong Tâm Hồn” mới là chuyện quan
trọng nhất. Từ lúc có trí khôn, Trọng chưa
bao giờ thấy tâm hồn ḿnh được b́nh an
và nhẹ nhàng như tối nay, trong đêm Thánh này… ° ° ° Bây giờ, nếu ai ghé qua miền Tây Nguyên, đến
một cái làng buôn Thượng cách thành phố Kon Tum
chừng 40 cây số về hướng Tây Bắc, người
ta sẽ c̣n nh́n thấy con đường sạn đạo
do đại đội 45 trinh sát của sư đoàn
23 bộ binh làm bắt đầu từ dưới
suối lên… Tấm biễn gỗ khắc “Ṭa GM Kontum và
ĐĐ 45/TS, SĐ 23 BB/QLVNCH thân tặng” đă
bị kẻ chiến thắng gỡ xuống quăng
đi mất rồi. Người ta tưởng rằng hễ ném tấm
biển đó đi là có thể xóa nḥa được
“dấu tích t́nh thương” của quân đội
Việt Nam Cộng Ḥa trong ḷng người dân. Người
ta cũng tưởng rằng hễ cứ lăng
mạ đạo quân bất hạnh đó, chà đạp
nó, nhận nó xuống đáy bùn nhơ là nó sẽ
trở thành dơ dáy bẫn thĩu như ư ḿnh
muốn. Những kẻ chiến thắng
đă lầm. Dù ai có làm ǵ đi nữa, dân
biết, trời biết, cả thế giới này
biết đạo quân bất hạnh với một
triệu người đă ngă gục dưới
cờ không phải là một thứ lính đánh thuê tàn
bạo như đă bị vu khống xuyên tạc.
Ở mỗi một con người trong đạo quân
đó, là một tấm ḷng, một trái tim nhân ái,
một đầu óc biết suy nghĩ và biết xót thương,
một mối t́nh yêu thương gia đ́nh, yêu thương
tổ quốc vô bờ bến… Tuyên truyền, hạ nhục, vu
khống là sở trường của những người
cộng sản, nhưng, tại sao 16 năm sau ngày
chiến thắng, họ c̣n cay cú đến độ
đưa ra một chương tŕnh qui mô để
hạ nhục một đạo quân đă thất
trận và đàn áp thẳng tay các tôn giáo? Phải chăng,
những người chiến thắng đă bắt
đầu nhận ra rằng dân chúng hai miền sắp
sửa đứng lên để tiêu diệt họ? Trường Sơn Lê
Xuân Nhị New Orleans 11/8/1991 |