MỘT ĐỜI LƯU VONG 

 Trường Phúc

HoangsaParacel: Một câu chuyện rất cảm động,đầy t́nh người và t́nh quê hương của một sĩ quan Hải Quân đi du học Mỹ đă bị sống lưu vong sau ngày 30/4/1975.  Anh đă nói lên tâm trạng tiêu biểu cho một lớp quân nhân QLVNCH không bao giờ khuất phục bạo quyền cộng sản.

https://lh5.googleusercontent.com/COctMT6h31uhjM_1mQAwEJzc0tkH3ytskV50-a1SbUiFSscb13O_2EBgaJxOGxThz13Ntm3vPPcyDSpJ_nU-eS7MNlyHr7rSwa4fKpBMXjkCnZirRgU3NCfkby55OW_IcTUX1MhWoE8AJBCW1g

CHƯƠNG 1: MƯỜI ĐÊM NGÀ NGỌC - NĂM NĂM TRÂN QUƯ

Đời người ai cũng có một thời gian mà chúng ta nhớ măi. Có người sẽ không quên được một quá khứ nếu quá khứ ấy có quá nhiều đau khổ và mất mát. Có người sẽ nhớ măi về những ngày tháng cũ hoặc một thành phố đă mang lại nhiều kỷ niệm vui hoặc buồn. Có người nhớ măi mật ngọt của mối t́nh đầu mà cho dù bao năm qua vẫn không quên. Nhà văn Mai Thảo có một truyện ngắn với nhan đề Mười Đêm Ngà Ngọc để kể về một t́nh yêu của hai người đă có gia đ́nh. Chàng, với vợ con. Nàng, với người chồng hay vắng nhà - thương, mà không yêu, sống với nhau v́ nghĩa hơn là v́ t́nh.. . Họ gặp nhau t́nh cờ, vài lần. . Sau đó, chàng dẫn con lên Đà Lạt nghỉ mát. . Nàng cũng lên đó thăm chồng bị tai nạn. . Định mệnh đưa họ đến gần nhau. . Và đến t́nh yêu. . Một t́nh yêu mà luân lư và đạo đức thông thường của xă hội không chấp nhận. Nhưng cả hai đều chợt nhận ra họ đă t́m hơn nửa đời bây giờ mới gặp t́nh yêu đích thực và hiễu thế nào là yêu thực sự. Họ ngă vào ṿng tay nhau để yêu như chưa bao giờ yêu, bỏ mặc những ràng buộc về bổn phận và trách nhiệm. Thời gian thật ngắn ngủi. Chỉ mười đêm nhưng đó là t́nh yêu của cả một đời người. Và đấy là Mười Đêm Ngà Ngọc. Cả hai người đă t́m được The Other Half.

Nếu Mai Thảo có Mười Đêm Ngà Ngọc th́ tôi có Năm Năm Trân Quư. Đối với tôi th́ năm năm trời sống trong quân ngũ phục vụ Hải Quân Việt Nam là những ngày tháng đẹp nhất mà tôi sẽ trân quư thời gian này suốt đời. Gia nhập quân đội để phục vụ tổ quốc làm nhiệm vụ của trai thời loạn. Vào Hải Quân để thực hiện mộng hải hồ phiêu du đây đó cho phỉ chí tang bồng. Tôi đă gặp những người bạn cùng chí hướng cùng nhau nhập học khóa 23 SQHQ Nha Trang và đă có biết bao nhiêu là kỷ niệm từ ngày đầu tiên vào trại Bach Đằng II, học căn bản quân sự ở Quang Trung. Kế đến là ngững ngày thực tập trên HQ500 trưóc khi ra Nha Trang. Lên tàu được sĩ quan đàn anh khóa 20 dạy dỗ thật chu đáo biết thế nào là chạy rùa, gơ sét, sơn nhôm và những h́nh phạt giáo đầu của quân trường Nha Trang như chông Koon, móc gị, thăng thổ. Sau khi tốt nghiệp được gởi đi thực tập trên US 7th Fleet cùng Trịnh Ḥe với những bến cảng xa lạ của Đông Nam Á và gặp gỡ những người con gái đẹp như tiên xinh như ngọc. Rồi những ngày đi biển trên HQ612 đă cho tôi thấy nhiều nét đẹp của quê hương trong những chuyến công tác tuần dương trên khắp miền duyên hải. Tiếp nối là thời gian học Anh Ngữ ở trường Sinh Ngữ Quân Đội với ca sĩ mignon Thanh Mai qua nhanh đến ngày đi tu nghiệp ở Hoa Kỳ vào tháng 2-1975. Sau vài tháng tu nghiệp đến ngày đinh mệnh 30-4 đứt gánh nửa đường. Khoảng thời gian ngắn ngủi chỉ có 5 năm nhưng đó là thời gian đẹp nhất đời mà tôi sẽ không bao giờ quên. Đó là Năm Năm Trân Quư. Những h́nh ảnh cũ đă làm tôi nhớ về một khoảng thời gian tuyệt đẹp xảy ra gần nửa thế kỷ. Một thời gian thật dài. Năm mươi năm. Đời ta có được mấy lần năm mươi năm? Chỉ một lần. Bời vậy tôi muốn viết lại những gịng hồi kư của thời gian này khi c̣n nhớ được thứ tự trước sau. Để năm mười năm sau khi trí đă ṃn, tim đă mỏi th́ tôi vẫn có thể mở ra để đọc lại, nhớ về một thời đă qua mà chúng ta đă một lần có với nhau một thời gian thật đẹp và hào hùng.

Phần đầu của thiên hồi kư sẽ kể về hai năm đầu ở trên đất Mỹ. Sau khi miền Nam rơi vào tay Cộng Sản, tôi và những quân nhân tu nghiệp ở Hoa Kỳ như một con thuyền đang trôi giữa gịng nước bỗng bị mất tay lái, dập d́u trên sóng không định hướng bơ vơ trên đất khách quê người. Nhưng cuối cùng chúng tôi cũng cố phấn đấu để vượt qua những trở ngại và sống c̣n v́ Chỉ Có Tinh Thần Là Quan Trọng.

CHƯƠNG 2: TÁM TUẦN LỄ - HAI KHÓA HỌC

Đă bao năm qua nhưng tôi vẫn nhớ về một mùa xuân năm 1975, mùa xuân đầu tiên trên đất Mỹ. Với tôi th́ hai năm đầu tiên 1975 và 1976 mang nhiều nét đậm trong tiềm thức mà măi bây giờ tôi vẫn c̣n nhớ được nhiều chi tiết.

Sau khi đi thực tập Đệ Thất Hạm Đội về, tôi được lệnh tŕnh diện HQ612, Tuần Duyên Hạm Thái B́nh. Sau hơn hai năm hải hành từ Vùng 1 đến vùng 4 Duyên Hải dạn dày trong sóng gió đại dương, tôi về Sàig̣n để học Anh Ngữ bổ túc ở Trường Sinh Ngữ Quân Đội trong lúc chờ đi tu nghiệp ở Hoa Kỳ. Khi đến tŕnh diện Pḥng Quân Huấn ở BTL/HQ, tôi gặp thêm 3 sĩ quan 23 nữa là Nguyễn Văn Kỳ, Lê Đinh Đức và Lư Văn Năm. Thế là bốn Đệ Nhị Bảo B́nh, 2 Cơ Khí, 2 Chỉ Huy hop khóa hàng ngày vui như tết.

Chúng tôi mỗi ngày hai buỏi cắp sách đi học, sáng nghe lecture, chiều nghe tape. Trong lớp có các quân nhân của các quân binh chủng, và đặc biệt là có vài sĩ quan của các binh chủng thiện chiến như Nhảy Dù, TQLC, BDQ và các vị SQ này có dip là kể chuyện tác chiến nổ như bắp rang. Lúc rảnh rang Lư văn Năm biểu diễn nhảy đầm "phăng" và dạy lại cho cả lớp. Phải công nhận là Lư Văn Năm nhảy những bước đào rất nhuyễn.

Trưa thứ bảy có văn nghệ sống do nhà trường tổ chức với ca sĩ của cục Tâm Lư chiến. Trong số này tôi c̣n nhớ sự góp mặt của nữ ca sĩ mignon Thanh Mai. Nhắc đến Thanh Mai, trong một lần đi Orange County, Kỳ và tôi đă có dịp gặp lại người ca sĩ khả ái này. Hiện Thanh Mai đang làm chủ một nhà hàng kế Phước Lộc Thọ. Thanh Mai bây giờ tuy đă lớn tuổi nhưng vẫn c̣n giữ được dáng vẻ dễ thương như thớ c̣n ở Việt Nam. Cách đối đăi với khách rất lịch thiệp và ḥa nhă dịu dàng. Thời gian học ở trường Sinh Ngữ Quân Đội thật là thần tiên và đôi lúc tôi có mặc cảm tội lỗi khi thấy ḿnh quá được ưu đăi trong khi bạn bè đang phấn đấu với sóng gió biển khơi hoặc đối đầu với hiểm nguy trong các Giang Đoàn ở miền Tây.

Cuối năm 1974 tôi và Kỳ được gọi tŕnh diện Pḥng Quân Huấn BTL Hải Quân để làm thủ tục đi tu nghiệp ở San Diego, Hoa Kỳ. Cùng đi có thêm 3 Trung Úy nữa là Linh từ khóa 25 Vơ Bị Đà Lạt, Lập và Bé từ OCS. Trước ngày khởi hành, chúng tôi được lệnh vào tŕnh diện HQ Đại Tá Bùi Hữu Thư, trưởng khối Quân Huấn HQ. Đại tá Thư nhắn nhủ cố gắng học hành để tốt nghiệp về phục vụ cho Hải Quân và nhất là phải nhớ mỗi quân nhân đi du học là đại diện cho cả màu cờ sắc áo của Hải Quân nói riêng và quốc gia Việt Nam nói chung. Có ngờ đâu rằng chuyến đi này cũng là một chuyến đi của vĩnh biệt quê hương thân yêu, của ngh́n trùng xa cách.

https://4.bp.blogspot.com/-AH296pnQiqU/W3sD6WjAOGI/AAAAAAAAvLs/-gVamyW4d8oKShgA66vUPnUNSYB3THWggCLcBGAs/s640/phuc%2B%25282%2529.jpg

https://3.bp.blogspot.com/-mgPEoJ3s1Ps/W3sD6aEqmCI/AAAAAAAAvL0/JtAMcbckWzIuz7wa1L4mz3r9qj9190AtACLcBGAs/s640/phuc1%2B%25282%2529.jpg

Chúng tôi rời Sàig̣n vào đúng ngày mồng 2 Tết Ất Măo tức ngày 13/2/1975. Máy bay nghỉ ở Honolulu tiểu bang Hawá vài tiếng đồng hồ rồi sau đó tiếp tục vượt biển về phía California. Máy bay đáp xuống thành phố San Francisco vào khoảng 6 giờ chiều cùng ngày 13/2/1975 v́ nước Mỹ đi chậm lại một ngày so với Việt Nam. Đón chúng tôi ở phi trường là một Đại úy HQ Hoa Kỳ. Chúng tôi được đưa về tạm trú ở Travis AFB (Travis Air Force Base) và tiếp tục hành tŕnh đi San Diego vào hôm sau. C̣n nhớ khi bước chân ra khỏi máy bay tôi đă được chào đón bằng một cơn gió buốt lạnh thổi vào mặt. Vốn là dân sống ở miền nhiệt đới nên khi lần đâù tiên bị một cơn gió mùa đông Bắc Mỹ đă để lại trong tôi một cảm giác thật khó quên. Tôi thầm nhủ " Th́ ra đây là mùa đông của đất Mỹ. Sau này tôi mới biết San Diego của tiểu bang California nằm ở phía Nam của Hoa Kỳ nên mùa đông ở đây không bằng một phần của những tiểu bang ở miền Bắc như Minnesota, Wisconsin, New York. Sau này khi làm việc cho Curtiss Wright trong những lần đi công tác tại Kanata, một thành phố gần thủ đô Ottawa của Canada th́ mới biết cái lạnh nơi đây mới đáng được gọi là chúa lạnh v́ dầu đă đội mũ nỉ che tai nhưng tôi vẫn có cảm tưởng hai vành tai ḿnh đă bị rụng đâu mất. Tôi c̣n nhớ là hàn thử biểu trong xe cho biết là ngoài trời đang lạnh -5° C. Trời đang mưa và nưóc mưa rơi xuống mặt đường bị đông thành đá. Lần đầu tiên tôi biết thế nào là Freezing Rain.  

https://lh3.googleusercontent.com/QR91JjxIAfxu2_uJdptHuyJiDToaX-OW4VIbTcQtPxS9kYUYe5lm0MG4N-KGgcaFmrL8lF-D46e0SdkHYrx4z2CqX85UaPZM2nUAHUNwCoKwRD7Hf-TUSm1TSoQuJaFodRZHyhNqdsSJ0eYORA

Từ phi trường chúng tôi được vị sĩ quan liên lạc đưa về BOQ (Bachelor Officer Quarter) ở gần Point Loma. BOQ của US Navy San Diego là hai dăy nhà ba tầng lầu rất khang trang nằm sát bờ biển trong Naval Training Center. Năm người chúng tôi mỗi người một pḥng riêng có pḥng khách, pḥng ngủ riêng biệt đầy đủ tiện nghi với TV, tủ lạnh, máy điều ḥa không khí.

https://1.bp.blogspot.com/-k0vywPFPj04/W3sD6Yn59jI/AAAAAAAAvLw/2phgf3ekOz8sFtwkXbplNknhHIkEeZ1kACLcBGAs/s640/phuc4%2B%25282%2529.jpg

Trung uư Linh có một người bạn là Bằng đang du học ở San Diego State University và Linh đă liên lạc được với Bằng ngay hôm sau tức mồng ba Tết Nguyên Đán. Bằng cho biết có hội Tết do các sinh viên Việt Nam tổ chức tại khuôn viên trường đại học và rủ cả bọn đi du xuân. Không bao lâu Bằng đến đưa chúng tôi đi chợ Tết xem văn nghệ. Thời gian ấy người Việt ở San Diego gồm một số it sinh viên Việt Nam và các quân nhân Hải Quân đang tu nghiệp. Ngoài ra c̣n có một số phụ nữ Việt kết hôn với quân nhân Mỹ theo chồng sang định cư  tại San Diego v́ thành phố này là một quân cảng lớn nhất của Mỹ trên bờ Thái B́nh Dương. Tôi phỏng đoán dân số người Việt lúc đó không quá 300 người. Khi biết chúng tôi mới từ Việt Nam đến, họ nói chuyện với chúng tôi rất cởi mở thăm hỏi tíu tít.

Tối hôm đó cả bọn về nhà Bằng và ngủ đêm tại đây. Chúng tôi nằm ngủ ngay dưới thảm. Sáng hôm sau tôi c̣n đang mơ màng th́ bỗng nghe tiếng nhạc từ pḥng khách vọng ra. Một người em của Bằng đă có nhă ư cho khách thưởng thức điểm tâm với âm thanh của quê hương. Cám ơn thật nhiêù. Cho đến bây giờ tôi vẫn chưa quên cảm giác lúc bấy giờ dù đă hơn 40 năm qua. Đó là bài Tà Áo Cưới của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ. Tôi không nhớ tên ca sĩ nhưng có thể là Giao Linh. Vẫn nằm trong chăn, tôi nghe hết bài nhạc mà ḷng nghe lâng lâng khó tả. Thật là tuyệt vời. Tôi cũng không hiểu tại sao ḿnh vẫn nhớ măi khoảng thời gian chỉ có vài phút phù du mà mấy chục năm sau vẫn chưa mờ phai trong kư ức. Chưa bao giờ tôi thấy bài Tà Áo Cưới hay đến thế mà những lần sau khi nghe lại bài này tôi không c̣n được cái cảm giác năm xưa khi nằm trong chăn ấm và âm thanh nghe thật ngọt ngào làm sao. Tôi cảm thấy ḷng rung động dạt dào nhớ quê hương, nhớ gia đ́nh giờ đă ở bên kia bờ Thái B́nh Dương xa thẳm mù khơi. Có thể v́ tôi là một người dễ xúc cảm. Đọc một truyện buồn, nghe một bài nhạc hay là đủ để tôi thấy ḷng ḿnh xao động.

Tà Áo Cưới - Giao Linh thâu thanh trước 1975

https://www.youtube.com/watch?v=SvE-lqrGxhA

 Cùng học chung lớp với chúng tôi là các sĩ quan HQ của các nước đồng minh của Hoa Kỳ gồm hai trung uư HQ Thailand, hai trung uư HQ Indonesia, một đại úy HQ Taiwan và một thiếu uư HQ Columbia. Chúng tôi thân nhau rất nhanh, chuyện tṛ thoải mái có lẽ cùng một màu áo trắng và cùng một sở thích bềnh bồng sóng nước.  

https://lh5.googleusercontent.com/COctMT6h31uhjM_1mQAwEJzc0tkH3ytskV50-a1SbUiFSscb13O_2EBgaJxOGxThz13Ntm3vPPcyDSpJ_nU-eS7MNlyHr7rSwa4fKpBMXjkCnZirRgU3NCfkby55OW_IcTUX1MhWoE8AJBCW1g  

Chuyến tu nghiệp được dự trù chỉ có 8 tuần lễ gồm có hai lớp huấn luyện. Lớp thứ nhất 4 tuần có tên là Combat Information Center (CIC) Officer Watch được giảng dạy tại Fleet Combat Training Center Pacific ở Point Loma. Chúng tôi có dịp ôn lại những bài toán Vận Chuyển Chiến Thuật đă học ở Nha Trang do Trung Úy Ḥa đă dạy. Điểm khác biệt là ở Nha Trang chỉ dạy về lư thuyết nhưng không có thực hành. C̣n ở đây chúng tôi có dịp thực hành trong một căn pḥng lớn được đặt trên một hệ thống hydraulic để rập theo chuyển động của một chiến hạm đang hải hành trên biển. Hệ thống CIC Simulator với đầy đủ radar, echo thực sự và pḥng CIC Simulator này cũng thực sự xoay chuyển theo hướng hải hành của chiến hạm. V́ vậy nên chúng tôi có cảm tưởng như đang ở trên một con tàu đang di chuyển thật sự, cũng lắc lư  hoa sóng dâng đầy như trong bài Hoa Biển của Anh Thy.  

https://4.bp.blogspot.com/-aq7pASXa-Xo/W3sD6t7Dl8I/AAAAAAAAvL4/DXnmUsvi3OA7eQ36JnO520pGDpzk2Ii8QCLcBGAs/s640/phuc5%2B%25282%2529.jpg

Chúng tôi được học cách giải những bài toán vận chuyển hóc búa khi các chiến hạm di chuyển theo đội h́nh, căn cứ vào vận tốc của tàu ḿnh và tàu bạn cùng với bù trừ của hướng gió và nước để giữ một khoảng cách an toàn tối thiểu. Khi hạm đội ra lệnh đổi hải tŕnh hoặc vận tốc hải hành th́ SQ đương phiên CIC phải tính toán thật nhanh để chuyển lên SQ trưởng phiên trên đài chỉ huy những thay đổi mới.

Điều quan trọng nhất được các giảng viên nhấn mạnh là an toàn của hạm đội nói chung và của chiến hạm cơ hữu nói riêng. Ship Collision Shall Never Happen. V́ thế trách nhiệm của Sĩ Quan CIC thật nặng nề trong khi hải hành chiến thuật. Do đó tôi rất ngạc nhiên khi thấy gần đây có hai chiến hạm lớn của Hoa Kỳ đụng với những tàu dân sự ở biển Nhật Bản và Singapore. Tôi đă từng là SQ phụ tá CIC trong thời gian thực tập HQ3 sau khi ra trường Nha Trang trong thời gian chờ đi Đệ Thất Hạm Đội nên đă có ít nhiều kinh nghiệm nên biết rằng chuyện đụng tàu rất khó xảy ra nếu không nói là Impossible v́ trong HQ ai cũng biết là mỗi phiên hải hành đều có những nhân viên làm công việc quan sát (Look-out: lookout or look-out is a person on a ship in charge of the observation of the sea for hazards, other ships, land, etc.). Trang bị với một ống ḍm cực mạnh của hải quân, mỗi người đứng ở một vị trí đă định sẵn nh́n chằm chằm trên mặt biển. Hễ thấy chuyện lạ là các quan sát viên báo cáo vào đài chỉ huy cho SQ Trưởng phiên. Trừ khi nào mấy ông thần này ngủ gục hoặc say sóng th́ không kể. Khóa 23 chúng ta không it người được chỉ định giữ nhiệm vụ quan sát khi đi phiên trước khi nhập học Nha Trang. Rất đông người ôm sô cho chó ăn chè v́ chưa quen độ lắc sóng của chiến hạm, nhất là những chiếc Dương vận Hạm và Hải vận Hạm.

Sau 4 tuần lễ học hành chăm chỉ chúng tôi được phát chứng chỉ tốt nghiệp và một tấm plaque kỷ niệm.

Khóa học thứ hai là Instructor Course được giảng dạy ở San Diego Naval Training Center. Khóa học này có thêm nhiều quân nhân Hoa Kỳ tham dự nên lớp bây giờ khá đông. Chúng tôi được học cách soạn bài học, cách giảng sao cho lôi cuốn để các học viên không buồn ngủ và buồn chán. Một trong những cách làm cho lớp học sống động là đặt ra những câu hỏi và khi có ai trả lời đúng th́ phải khen bằng những sáo ngữ thật đẹp, thật kêu như "That's wonderful" hay là "Excellent". Và phải khen càng nhiều càng tốt v́ lời nói đâu mất tiền mua như ông bà ta đă dạy.

Thi tốt nghiệp cuối khóa là mỗi người tự chọn một đề tài, tự soạn thảo và chế tạo các học cụ và thực tập trong pḥng học theo giờ giấc của riêng ḿnh. Ngày thi từng người lên tŕnh bày về đề tài ḿnh cho cả lớp nghe trong khi sĩ quan huấn luyện và ban giám khảo ngồi ở dăy bàn sau cùng quan sát và chấm điểm. Nói th́ đơn giản nhưng khi làm mới biết không dễ. Ngay cả với những học viên người Mỹ mà vẫn lắp bắp, toát mồ hôi ướt áo v́ không phải ai cũng có tài thuyết giảng trước đám đông khi hàng trăm cặp mắt đang chăm chú nh́n ḿnh. Áp lực c̣n nặng hơn với các sĩ quan ngoại quốc như chúng tôi v́ Anh ngữ không là tiếng mẹ đẻ và dù có giỏi đến đâu cũng có lúc vấp váp. Ngoài ra nếu bị đánh rớt th́ sẽ bị mất mặt sĩ quan HQVN nên ai cũng cố gắng hết ḿnh. Sau cùng rồi chuyện ǵ cũng qua. Cả bọn năm người đều bảng hổ đề danh. Mọi người chúc mừng lẫn nhau rằng " HQVN chứ bộ giỡn sao" rồi cười vui vẻ. Riêng tôi và Kỳ nói với nhau câu thần chú của 23: Chỉ có tinh thần là quan trọng.

Chính phủ Mỹ rất chu đáo. Trong thời gian học chúng tôi được HQ Hoa Kỳ cho đi thăm Disneyland, San Diego Sea World.  

https://4.bp.blogspot.com/-HdwBk8r8W_k/W3sD61t_-FI/AAAAAAAAvL8/J6YpJxewJTgopA0B7_cmKdFNBJNSZo13QCLcBGAs/s640/phuc6%2B%25282%2529.jpg

Mỗi người được giới thiệu một gia đ́nh tư nhân Mỹ. Cuối tuần họ đón về nhà ăn uống và chở đi xem các thắng cảnh của San Diego.

                          https://3.bp.blogspot.com/--uLcaZJE9V0/W3sD7e-M4JI/AAAAAAAAvMA/HkvFSUNMqocNb3YuDNtigI-cUzBWcCVtwCLcBGAs/s640/phuc7%2B%25282%2529.jpg

https://2.bp.blogspot.com/-8cQmPwpol9Y/W3sD7vNFzkI/AAAAAAAAvME/7k1ygfFzutomELufOxjpnCgL2WDWDIrFgCLcBGAs/s640/phuc8%2B%25282%2529.jpg  

Tôi được một gia đ́nh Mỹ ông bà Wilson đón về nhà chơi. Ông bà có dịp t́m hiểu thêm về văn hóa Việt và ngược lại tôi cũng có cơ hội học hỏi nếp sống của một gia đ́nh Mỹ. Ông Wilson từng là cựu sĩ quan US Navy nay đă về hưu. Ông chưa từng qua Việt Nam nên ông rất thích nghe chuyện về HQVN. Nhớ lời dặn ḍ của đại tá Thư trước ngày lên đường là ḿnh đang đại diện cho quốc gia Việt Nam, tôi không bỏ lỡ cơ hội đánh bóng một dân tộc có nguồn gốc Con Rồng Cháu Tiên ở xứ sở có bốn ngàn năm văn hiến. Ông bà chở tôi đến thăm Cabrillo National Monument. Đây là một thắng cảnh của San Diego. Tọa lạc trên một mỏm núi cao có tên là Point Loma trông xuống vịnh Coronado, ta có thể thấy các thuyền bè ra vào hải cảng tấp nập. Cũng chính nơi đây, một nhà thám hiểm đại diện cho vương quốc Tây Ban Nha tên Juan Rodríguez Cabrillo là người đầu tiên đă đặt chân lên bờ biển phía Tây của Bắc Mỹ vào ngày 28 tháng 9 năm 1542. Đây là một mốc dấu của lịch sử v́ là điểm phát xuất của lănh thổ miền Tây của Hoa Kỳ trong những năm về sau. Point Loma là một đỉnh cao nhất của San Diego và một ngọn hải đăng đă được đặt tại đây để soi sáng cho thuyền bè ra vào hải cảng San Diego vào năm 1855. Hải đăng này đă thôi hoạt động vào năm 1891 và trở thành một địa điểm thu hút khách du lịch từ khắp thế giới thăm viếng và kư vào sổ nhật kư hải đăng. Tôi cũng kư vào sổ nhật kư này với ḍng chữ " Ensign Phúc Nguyễn of South VN Navy was here. March-5-1975".

https://lh4.googleusercontent.com/W661VmNvzWFo4INtJbCmC2PsW1mzZq8AcNnnestV9eMsKh4ZZu6JjBfoSHCzWYm5Bj2ntsCupWJdNdzKl1EkHUsQ5spGUWhkjH7kUNloaFKuxm2etHKhoj04STmAWVH__JL9DSaWkZG7Zi6Cfw

https://lh6.googleusercontent.com/qUpSMXYZqtBAvnU6PXCnjcrv_0WIvyUUPHQj7PgkEn-SjLI_ecciEypOagPkVeNyzn8AQOrvAsVOOZ1juyBOI2nIPDDmADuq01ywpM2j0kgrrFC3UP9yskG0U3y4Zv1-7BXYsShJsKKFtoGwHw

https://lh5.googleusercontent.com/f6B3Aiw7vPw3g2JVFQmcH9zB96Pqi5iSZfXTEmht0gfSaY_mu5NOUFUE_FXJzE8Z7a4FdgYnRF2-TFhndZ0x7R1IEoPGuxiQEDO1BOs5AOtkdXY2hwr7FdEGlTJaplLVtMdHIbdRXJgKZkm4Zg  

Cũng trong thời điểm này chúng tôi quen với một cựu quân nhân Mỹ đă từng tham chiên ở Việt Nam. Đă lâu nên tôi không nhớ được tên anh chàng này nhưng hăy cứ tạm gọi anh chàng này là Dan. Chúng tôi đặt cho Dan một nickname là Ông Mỹ Mập v́ dáng dấp cao lớn mập mạp. Dan rất có cảm t́nh với chúng tôi. Ngày cuối tuần Ông Mỹ Mập đến BOQ chở cả bọn đi chơi ṿng ṿng San Diego. Cả bọn 5 người với Dan là sáu chen chúc trên chiếc xe Sport Jaguar 12 xi-lanh. Thời ấy chưa có luật seat belt nên không có anh cảnh sát nào làm phiền. Chúng tôi ai cũng mến Dan v́ hắn rất dễ thương. https://2.bp.blogspot.com/-aGlpwzBVNvA/W3sD8EIqoyI/AAAAAAAAvMI/Q_qek9T4Sz8Bfo7jltrdQCqTXaOcnvcIwCLcBGAs/s640/phuc9%2B%25282%2529.jpg

Chúng tôi cũng quen vài phụ nữ Việt đang cư ngụ ở San Diego. Thỉnh thoảng họ mời về nhà đăi chúng tôi những món ăn Việt như phở, chả gị, canh chua cá lóc. Thật tuyệt vời khi được thưởng thức những món ăn đượm t́nh quê hương v́ chúng tôi ăn hàng ngày những món ăn Mỹ ở Officer's Mess Hall đă chán đến tận cổ. Với những phụ nữ này, chúng tôi là những h́nh ảnh của một quê hương yêu dấu mà họ đă đứt ruột xa rời khi theo chồng về xứ lạ.

https://1.bp.blogspot.com/-5VbBVz9VUQo/W3sD8aTvNZI/AAAAAAAAvMM/Dn3lhrUhaNM-7GPDLVyrSmoJmI0UCvkQgCLcBGAs/s640/phuca%2B%25282%2529.jpg

https://2.bp.blogspot.com/-cj0vsnYc8FA/W3sD8p5lMtI/AAAAAAAAvMQ/oXUVPnFMo98v8foByua1PJAXL-l9VCVHQCLcBGAs/s640/phucb%2B%25282%2529.jpg



CHƯƠNG 3: QUÊ HƯƠNG ĐÀNH BỎ LẠI SAU LƯNG

Vào khoảng giữa tháng 3/1975 chúng tôi bắt đầu nhận được những tin không mấy tốt từ Việt Nam. T́nh h́nh chiến sự sôi bỏng ở cao nguyên rồi nối tiếp là cuôc di tản chiến thuật vĩ đại từ miền Trung. Mỗi tối chúng tôi theo dơi truyền h́nh rồi bàn bạc đến nửa đêm. Đến đầu tháng 4/75 th́ các tỉnh miền Trung bắt đầu mất vào tay Cộng Sản. Đà Nẵng, Huế, Nha Trang. Quân lực Viêt Nam Cộng Ḥa rút về cố thủ ở Phan Rang. Rồi có tin pḥng tuyến này cũng bị vỡ. Chúng tôi bàng hoàng sửng sốt. Sao lại có thể như thế được. Chuyện xảy ra như một cơn ác mộng và đôi khi tôi không tin ở mắt và tai ḿnh và nghĩ rằng truyền thông Mỹ bóp méo sự thật.

Nhưng sau đó có lệnh tập họp tất cả các quân nhân Việt Nam đang tu nghiệp và chúng tôi bị đặt trước một sự thật phũ phàng. Chính phủ Hoa Kỳ cho chúng tôi hai chọn lựa. Một là lên đường về nước và hai là ở lại với tư cách tị nạn chính trị. Và phải có quyết định trong 48 tiếng đồng hồ. Chúng tôi nh́n nhau sững sờ không tin vào chính ḿnh. Vậy là hết. Việt Nam quê hương ngạo nghễ bây giờ ra sao? Tôi c̣n nhớ lúc đó là khoảng trung tuần tháng tư 1975.

Chúng tôi đang đứng ở giữa ngă ba đường. Về nước hay ở lại Mỹ? Cả hai con đường đều bấp bênh không định hướng, không sáng sủa. Khi chính phủ Hoa Kỳ đưa ra quyết định này có nghĩa là miền Nam sắp rơi vào tay Cộng Sản, sắp bị nhuộm đỏ. Sau này chúng ta mới biết chiến thuật di tản chiến thuật miền Trung là do tổng thống Thiệu muốn làm áp lực với Hoa Kỳ để bắt họ phải thi hành Hiệp Định Paris 1973. Theo Paris Accord 1973 th́ Hoa Kỳ sẽ can thiệp bằng vơ lực nếu Cộng sản miền Bắc vi phạm những điều khoản trong hiệp định này như xâm lăng miền Nam. Nhưng sự thật đă chứng minh ngược lại. Nixon đă quay mặt làm ngơ. Ông Thiệu đă thua một ván x́ phé mà ông đă tố xả láng bằng cả số phận quân dân miên Nam.

Chúng tôi như những con kiến trên chảo nóng. Chạy loanh quanh nhưng không biết phải làm sao cho đúng. Tôi đánh điện tín về Sàig̣n hỏi ư kiến gia đ́nh. Ba tôi trả lời vỏn vẹn 3 chữ: CON Ở LẠI. Sau đó một tuần lễ tôi nhận được một lá thư do ông viết rằng tôi có trở về cũng không giúp ǵ cho gia đ́nh có khi c̣n làm liên lụy cho gia đ́nh. Ba tôi đă cho thiêu hủy tất cả những ǵ liên quan đến tôi. Bằng cấp tốt nghiệp SQHQ, h́nh ảnh, quân phục đều bị đốt hết. Tôi đă biến mất trong chính gia đ́nh đă sinh ra ḿnh v́ nghĩ rằng sẽ có một cuộc lùng bắt trả thù những quân nhân c̣n tại ngũ khi Cộng Sản chiếm được Sàig̣n. Thư viết rằng trong khi ở Sàig̣n có rất nhiều người đang t́m đủ cách để rời Việt Nam v́ vậy tôi nên ở lại và nếu có bề ǵ th́ gia đ́nh vẫn c̣n một người sống sót. Trời ơi sự thật có thể lại thê thảm và phũ phàng đến thế sao? Tôi tin vào lời khuyên của ba tôi v́ trước kia ông cũng đă từng là quân nhân và đă tu nghiệp Hoa Kỳ năm 1958-1959. Ngoài ra ba tôi cũng có kinh nghiệm với Cộng Sản trước khi đem gia đ́nh di cư vào miền Nam năm 1954.

Sau hai ngày dài đằng đẵng nhóm chúng tôi 5 người đă có quyết định. Hai trung úy OCS Lập và Bé sẽ trở về v́ không nỡ bỏ lại vợ con gia đ́nh bơ vơ. Cao quư thay t́nh vợ chồng và trách nhiệm gia đ́nh. Tôi, Kỳ và Linh ở lại v́ cả 3 c̣n độc thân. Ngày tiễn Bé và Lập ra phi trường trở về Việt Nam thật buồn thảm. Ai cũng thấy trời đang nắng mà mắt ḿnh như có nước. Nh́n hai người bạn bước lên máy bay trở về quê nhà mà ḷng quặn đau v́ có thể sẽ không bao giờ gặp lại. Họ sẽ sống trong lao tù hay bị mất mạng trong cuộc tắm máu của Cộng Sản. Có ai biết được chuyện ǵ sẽ xảy ra? Họ là những Kinh Kha thời đại đang đi vào lănh thổ của bạo chúa Tần Thủy Hoàng nhưng vẫn kiêu hùng dấn bước. Măi hơn 40 năm sau tôi và Kỳ mới có dịp gặp lại Lập do một t́nh cờ Lập cũng quen biết với Trịnh Ḥe. Sau đó chúng tôi đă gặp nhau ở Santa Ana trong năm 2016. Một cuộc hội ngộ thần kỳ. Lập cho biết đang sống ở Canada. Sau ngày trở về Việt Nam năm trong tháng tư 1975 Lập đă mất liên lạc với Trung Úy Bé. Vài lời nhắn Trung Úy OCS Vơ văn Bé từng đi tu nghiệp tại Hoa Kỳ trước tháng tư 1975. Nếu anh đang sống ở một vùng đất tự do th́ chúng tôi xin chia vui với anh. Ngày anh và Lập rời Hoa Kỳ trở về Việt Nam chúng tôi ba người ở lại đă cầu nguyện thật nhiều cho hai người v́ biết rằng cả hai đang đối đầu với nhiều bất trắc hiểm nguy.

Trở về từ phi trường tôi thấy ḷng nặng trĩu sầu muộn. Tôi pha cho ḿnh một ly cà phê đốt một điếu thuốc và ngồi trấm tư suy nghĩ ḿnh phải làm ǵ trong những ngày sắp tới. Chính phủ Hoa Kỳ thộng báo cho những quân nhân quyết định ở lại sẽ được hưởng quy chế tị nạn chính trị nhưng chúng tôi không có một khái niệm về quy chế này có nghĩa là ǵ. Họ cũng cho biết chúng tôi sẽ được ở lại trong BOQ thêm một tháng rố phải dọn ra và tự lực cánh sinh. Your government exists no longer. Chính phủ của các anh không c̣n nữa. Ôi cái hiện tại thật là phũ phàng. Chúng tôi nh́n nhau nghẹn ngào mà ḷng tan nát. Thế là hết. Có nghĩa là đường binh nghiệp từ đây đứt gánh nửa chừng, giă từ vũ khí trong khi c̣n quá trẻ và tràn đầy sinh lực. Từ đây sẽ phải từ bỏ những mong ước khi gia nhập Hải Quân: đến những bến bờ xa lạ, hải đảo thần thoại với những nàng mỹ nhân ngư và ước mơ sau cùng vẫn là được đeo bánh lái hạm trưởng trên ngực áo để tự hănh diện là ḿnh đă thực hiện được giấc mơ của đời trai thời chinh chiến. Tất cả đă mất hết. Tôi sẽ là người thủy thủ đă mất tàu và mất cả đại dương. Rồi đây đời ḿnh sẽ ra sao? Có bao giờ được trở về quê nhà bước trên đường xưa lối cũ, gặp lại cha mẹ và các em thân yêu và bạn bè và người yêu bé bỏng? Dù chỉ là những suy tưởng viển vông xa vời không ai biết được Cộng Sản sẽ làm ǵ khi chiếm được miền Nam nhưng đó vẫn là một hy vọng. Một hy vọng thật xa vời và không tưởng.

Những người bạn đồng minh học cùng lớp với chúng tôi cũng đang sửa soạn về nước. Họ nh́n chúng tôi với ánh mắt ái ngại nhưng tôi đă đọc được sự cảm thông. Tuy mới gặp nhau nhưng chúng tôi cũng từng chia sẻ với nhau những chuyện vui, nụ cười cũng như kinh nghiệm về hải nghiệp.

Tối hôm đó ông đại úy HQ Đài Loan gơ cửa vào pḥng tôi nói chuyện. Ông nói rằng chúng tôi quyết định ở lại Hoa Kỳ là đúng. Ông nói xứ sở ông cũng phải lo chống lại CS Trung Quốc nên ông cũng được học hỏi nhiều về lư thuyết Cộng Sản. Ông nói ngày mai ông lên đường về nước và chúc chúng tôi ở lại được nhiều may mắn trên vùng đất tự do.  Tôi cũng chúc ông lên đường b́nh an. Thấy người lại nghĩ đến ḿnh mà buồn. Xứ sở của họ không có chiến tranh trong khi quê hương Việt Nam chưa được một ngày thanh b́nh kể từ sau 1960.  

CHƯƠNG 4: TA RA ĐI NAY MẤT LỐI QUAY VỀ

Ngày 30-4-1975, theo dơi tin tức trên truyền h́nh chúng tôi biết rằng dân chúng ở Sàig̣n đang đứng ngồi không yên v́ mặt trận Xuân Lộc đă vỡ v́ không chịu được sức ép của Cộng quân. Phi trường Tân sơn Nhất bị pháo kích khiến một số phi cơ bị hư hại nặng. Tổng thống Trần văn Hương bàn giao chính phủ lại cho Đại Tướng Dương văn Minh v́ nghe nói phe CS chỉ muốn nói chuyện với ông Minh. Khi nghe tin ông Minh ra lệnh cho quân đội buông súng chúng tôi ba đứa nh́n nhau không nói, sững sờ. Ông tổng thống một ngày đă thực sự bóp chết Việt Nam Cộng Ḥa. Có người cho rằng ông làm thế để cứu Sàig̣n thoát khỏi một cuộc tắm máu. Người th́ cho rằng ông Minh đă được dàn xếp để Cộng Sản chiếm được thủ đô mà không tốn một viên đạn. Tôi không có tư cách để phê phán hành động của ông Minh là đúng hay sai v́ đó là vai tṛ của những người viết sử. Nhưng chỉ biết rằng từ đây tôi đă mất lối quay về. Khi lên đường đi du học tôi không bao giờ nghĩ rằng đó là một chuyến đi không trở lại. Những kỷ niệm thời đi học, mới lớn, những mối t́nh lớn và nhỏ đều phát xuất từ bên kia Thái B́nh Dương và ở lại vùng trời thương yêu đó và biết đến bao giờ tôi mới t́m lại được nếu không c̣n đường quay về đường xưa lối cũ?  

Đời Sống Mới

Trước khi rời Việt Nam chúng tôi được phép mang theo một số Mỹ Kim đổi theo hối xuất chính thức. Khi đến Hoa Kỳ, chúng tôi được phát lương hàng tháng mỗi ngày $8.00. Chúng tôi đă xài khá nhiều tiền trong viêc mua quà cho gia đ́nh và dĩ nhiên là có phần của người yêu.

Khi nh́n những gói quà ḷng tôi quặn thắt xót xa v́ không biết đến bao giờ tôi mới được gặp lại những người thân thương.

Vào khoảng tháng 5/1975 chúng tôi được tin có một số lớn dân tị nạn Việt Nam được chính phủ Hoa Kỳ cho tạm trú ở Camp Pendleton của Thủy Quân Lục Chiến Mỹ cách thành phố San Diego 60 miles về phía Bắc. Tin này làm xôn xao cộng đồng dân Việt Nam lưu vong ở đây. Chúng tôi ḍ hỏi đường đi nước bước, xem bản đồ (lúc bấy giờ chưa có GPS hay Smart phone nhé các bạn) và ba đứa tôi đi chung với một số bạn bè đến trại tị nạn. Phải nói là nh́n đâu cũng thấy những lều trại dựng kế nhau san sát. Tôi đoán chừng phải đến mấy ngàn người tị nạn Viêt Nam sống ở đây, Tent City. Tôi rảo bước vào từng lều hy vọng t́m được gia đ́nh có thể thoát đi vào phút chót nhưng đi mỏi chân mà vẫn không gặp ai quen chứ đừng nói là thân nhân hay bạn bè.

Thật là “triệu người quen có mấy người thân"

V́ chưa có xe nên chúng tôi phải đi chung xe với bạn bè. Đến lúc về th́ cả ba đứa đều bị kẹt lại v́ xe này tưởng xe kia chở chúng tôi. Thế là cả 3 người chúng tôi trở nên lạc lơng trong trại tị nạn hàng ngàn người. Trên người chúng tôi chỉ có căn cước quân nhân mang từ Việt Nam và căn cước quân sự của Hoa Kỳ cấp khi đi du học. Chúng tôi t́m gặp những giới chức có thẩm quyền và được giới thiệu một nhân viên của Sở Di Trú Hoa Kỳ. Sau khi nghe tŕnh bày tự sự và kiểm soát giấy tờ chứng minh, ông này liền đề nghị chúng tôi ở lại trại để làm Thông Dịch viên với tư cách t́nh nguyện. Chúng tôi đồng ư ngay v́ có cơ hội giúp người đồng hương và biết đâu gặp được thân nhân gia đ́nh th́ thật là nhất cử lưỡng tiện. Mỗi người được cấp một ID badge và được ưu tiên ra vào các văn pḥng dịch vụ Di Trú Hoa Kỳ.

              https://lh3.googleusercontent.com/qXDuQqyaK-Toa_lCrlqrNsQCSkmdEMJ83oqqQRU9BCKROtLj_arru8oals-UryedcSF0i317jLD_5UOB2C91X-wq6bqAAvCtweroJO15iYetzXWrItstPHO8xcm0289Qh0gPeLjKKNlxC3sFAg

  https://lh5.googleusercontent.com/00aOmhuoQCwI1eVfiLaMZcf_ROXYrAxzms-LWXrlJACNmIiB7XUWqYal0KKYdnYHmTBvYzmNVSbOR4e7gt32OHVRHtu0hOBrBB_GUCyYkRGg5fyW-lotOCuhJ9OpRjYESdaWcT6YPsZXW2kPyg

Sau vài tuần chúng tôi không ai gặp được người thân và cũng đă đến lúc sắp phải trả pḥng lại trong BOQ cho chính phủ Mỹ nên cả 3 đành từ giă các nhân viên US Immigration. Họ cấp cho chúng tôi giấy chứng nhận đă từng làm Thông Dịch cho Sở Di Trú để lưu vào hồ sơ tị nạn cá nhân.

Tôi nghĩ tấm giấy này có thể đă có ảnh hưởng 5 năm sau khi tôi thi vào quốc tịch Hoa Kỳ. Sau khi đọc hồ sơ của tôi, nhân viên di trú chỉ hỏi tôi 2 câu như sau:

·         Nếu anh được phép gia nhập US Navy và phục hồi chức vụ th́ anh nghĩ sao?

Sau vài giây suy nghĩ tôi trả lời không đắn đo:  

·         Thưa ông tôi sẽ từ chối gia nhập quân đội Hoa Kỳ.

·         Tại sao? Có thể cho biết lư do?

·         Thưa ông, tôi gia nhập Hải Quân Việt Nam là để bảo vệ tự do cho dân tộc và nền độc lập của miền Nam. Chúng tôi bị đặt vào một t́nh thế bắt buộc phải tự vệ trước cuộc xâm lăng của Cộng Sản miền Bắc với sự hổ trợ đắc lực của Cộng sản quốc tế là Sô Viết và Trung Cộng. Tôi sẵn sàng đổ máu hoặc hy sinh mạng sống cho một đất nước duy nhất đó là Việt Nam Cộng Ḥa mà thôi.

·           Người nhân viên sở di trú hỏi câu thứ hai:

·         Nếu ông được gia nhập công dân Mỹ và nếu có chiến tranh ǵữa Hoa Kỳ và Việt Nam th́ ông chiến đấu bên nào?

·           Tôi trả lời không cần suy nghĩ:

·         Thưa ông c̣n tùy. Nếu Việt Nam vẫn c̣n là một quốc gia Cộng Sản th́ tôi sẽ chiến đấu dưới lá cờ của Hoa Kỳ. Cũng v́ những con ngưới Cộng sản đó mà tôi trở thành một tị nạn chính trị không c̣n quê hương, mất đi tất cả những ǵ tôi đă gầy dựng bao nhiêu năm qua.  Rất nhiều đồng bào tôi đă ra đi trong tháng 4-1975 khi Sằig̣n thất thủ chỉ v́ không chấp nhận sống chung với Cộng Sản. Tôi sẽ không bao giờ chấp nhận sống chung với họ hay thở chung một bầu không khí với họ th́ nói chi đến việc chiến đấu cùng họ. C̣n nếu Việt Nam là một sứ sở tự do không Cộng Sản th́ tôi sẽ trở về Việt Nam để chiến đấu cho quê hương tôi.

·           Trả lời xong tôi cầm chắc là bị đánh rớt nhưng tôi biết rằng tôi đă trả lời với sự thành thật của ḷng ḿnh và hănh diện v́ điều này. Không nhập tịch cũng chẳng sao. Nhưng không ngờ sự thật lại ngược lại sự suy nghĩ của tôi khi người phỏng vấn bắt tay và nói với tôi: Chúc mừng ông. Có lẽ ông ta cũng tôn trọng sự thành thật của tôi v́ biết ông đă đặt hai câu hỏi khó trả lời và tôi cũng có thể trả lời ngược lại nhưng tôi đă không làm thế.

Nay chỉ c̣n ở free trong BOQ 30 ngày nên 3 người không ai bảo ai tự động lo tiết kiệm cho những ngày bất định sắp đến. Chúng tôi dẹp mục đi ăn ở Câu lạc bộ SQ và thay vào đó là cuốc bộ đến chợ VONS cách BOQ khoảng 1 mile mua cánh gà, ḿ gói và một cái bếp điện và từ đó ḿ gói làm chuẩn. Thuở đó chưa quen lắm với những tiệm Fast Fod của dân Mỹ như Mac Donald. Những ngày đầu tiên ở Mỹ khi xe chở đi học tôi ngắm đường phố và rất làm lạ khi thấy một tiệm ăn mang bảng hiệu Jack In The Box với một chú hề tḥ đầu ra từ một cái hộp v́ không hiểu ở đó bán món ăn ǵ. Thắc mắc mà không dám hỏi ai v́ sợ bị chê là cù lần. Sau này mới biết tiệm này bán Hamburger và khoai chiên. Nói về Hambuger th́ tôi chạy món này v́ người Mỹ họ bỏ đủ thứ hầm bà lằng: rau xà lách, cà chua, một lát cheese chung với một miếng thịt nghiền. Nhưng tôi lại chịu món khoai chiên. Thơm và lạ miệng nên vào tiệm tôi chỉ ăn khoai chiên. Sau này khám phá tiệm Kentucky Fried Chicken chuyên bán gà chiên và ngay lập tức tôi trở thành khách hàng thường xuyên của ông già tóc bạc. C̣n về thức uống th́ chúng tôi không lạ ǵ với các loại soda như Cocacola, Pepsi nhưng khi uống cà phê Mỹ lần đầu tiên thật là muốn nhổ ra ngay lập tức. Cà phê ǵ mà chua thế tôi tự hỏi.

Chúng tôi bảo nhau phải lo an cư trước khi thời hạn 30 ngày hết hạn. Ba chúng tôi lo đi t́m Appartment để mướn. Vấn đề là t́m ở đâu để tiền mướn rẻ. Cuối cùng chúng tôi chọn vùng Imperial Beach tuy hơi xa trung tâm thành phố khoảng 20 miles về phía Nam nhưng được cái gần biển nên khí hậu dễ chịu. Tôi tự an ủi ta đă mất tàu nhưng vẫn c̣n biển làm bạn nên không hoàn toàn mất hết. Imperial Beach (IB)là một thành phố nhỏ ở về phía cực Nam của San Diego gần biên giới Mễ nên giá cả mướn ở đây khá rẻ nếu so sánh với những khu khác như Ocean Beach (OB), Pacific Beach (PB), University City. Chúng tôi ở cái appartment trên đuờng Calla Avenue một thời gian khoảng hơn một năm.

     https://lh6.googleusercontent.com/ZTsrv45x7Fazd2dfBOervGGXJsmk-LnKrd713unB9Vm2XKp8iENxqEii5rJ5flwAV4stdOHgtzvggcGsii1AbOp8RsbVvUxWPKyqRDug4zDq1cZ0uCjg9J5-SlVM0bdXphAfkwtKRUKpIabnow https://lh6.googleusercontent.com/pS47vDl4fow9UgRbj_e5zNlZnq2A1KpOqOnz7rma31MtebsKeocckW8mrPunmmATmsRTvhhPTQu59rQ3N3ANd3b1pM1jYoJMkXGmPzkpfwc2QI7TfPAYXx5-WtZS0aY6e8YXm4FaDZdQ0q4Xng

https://lh6.googleusercontent.com/E_lqc-PYnQQFl3mZA32YUjg9sORZIlNoLwRMvMmq4NhjsRWE-gTT3c-U95oqfNf3TW45zri0C6cfAAxU8vEJVhue6u4pyCqaMjrKjOOfn_74aajgPD1O1r4ZGaGT8gPcVrpKYibw1ytX3QbZkQ

https://4.bp.blogspot.com/-hSlEwAQg1yI/W3sEKYRHaeI/AAAAAAAAvNM/Tw_ixJNNWLUN2zjZyXnYwKNy5u2J04CLwCEwYBhgL/s640/phucc%2B%25282%2529.jpg

The First Job

Ông Mỹ Mập đến thăm và chỉ chúng tôi cách đi t́m việc làm trong mục Help Wanted trên báo địa phương. Sau cùng cũng chính hắn giới thiệu cho chúng tôi t́m được việc làm đầu tiên trên đất Mỹ. Đó là làm Housekeeper ở một khách sạn tên là Posada InnShelter Island với tiền lương là $2.10 một giờ. Thời đó giá sinh hoạt c̣n khá rẻ và để các bạn so sánh một dozen trứng giá $0.35. Xăng th́ $0.30 một gallon. V́ vậy lương $2.10 một giờ cũng c̣ thể xoay sở để sống được v́ chúng tôi chia nhau tiền nhà căn appartment 2 pḥng với gia thuê là $600 một tháng. Lúc này Linh đă có bạn gái nên hai người họ chiếm pḥng master. Kỳ và tôi ở chung căn pḥng nhỏ hơn nhưng tiền nhà chia đều làm 4 nên cũng không đến nỗi nào chật vật. Chúng tôi chia đều tiền chợ và v́ có người đàn bà trong nhà nên nhà cửa gọn ghẽ và được ăn cơm nóng canh ngọt đều đều.

Hotel này cách chỗ chúng tôi cư ngụ khoảng gần 20 miles. Ngày đầu tiên đi làm chúng tôi ăn mặc chỉnh tề, đầu tóc gọn ghẽ. First Impression is very important. Ông Mỹ Mập dặn ḍ chúng tôi như vậy. Chúng tôi được giới thiệu với người Supervisor là một bà Mỹ cũng mập không kém ǵ ông bạn Mỹ Mập tôi thầm nghĩ.

Chúng tôi được chỉ dẫn cách làm giường, chùi cầu tiêu, lau pḥng tắm, hút buị, lau bàn ghế. Ba đứa chúng tôi nh́n nhau. Đang là những SQHQ oai phong lẫm liệt mà một sớm một chiều phải đi làm bồi pḥng. Thật là một sự đổi đời. Tôi nhớ những ngày thực tập trên Đệ Thất Hạm Đội ở chung pḥng với một thiếu uư HQ Mỹ, hàng ngày có lính làm giường và quét dọn pḥng ngủ. Bữa ăn chúng tôi được phục vụ chu đáo đến tận răng. Truyền thống HQ là các sĩ quan phải vào pḥng ăn trước hạm trưởng 5 phút trừ những ai đang đi phiên. Khi hạm trưởng vào mọi người đứng dậy đợi ông ngồi xuống rồi tất cả cùng ngồi. Sau đó hai người lính tiếp vụ mới bắt đầu serve mọi người dĩ nhiên bắt đầu từ hạm trưởng. Rất nhà nghề một tay họ ôm khay thức ăn, tay kia gắp đồ ăn như steak, chicken vào đĩa từng người một rất nhẹ nhàng mặc dầu tàu đang hải hành trên biển. Khi serve nước uống thí dụ như cà phê, một tay cầm b́nh cà phê, tay kia để sau lưng, hơi cúi ḿnh và rót vào tách cà phê đang để trên bàn. Sau đó hai anh lính này đứng ở hai đầu bàn nếu có ai cần ǵ th́ sẽ phục dịch. Nghe những tiếng Sir và Aye Aye Sir nhàm cả tai. Vậy mà bây giờ th́ sao? Thi phải vậy chứ sao. Thôi ta đành mượn một câu nói của Ngô Thời Nhậm đời Tây Sơn: Gặp thời thế, thế thời phải thế. Một thời huy hoàng nay c̣n đâu.

Posada Inn là một khách sạn thuộc hạng khá sang trọng. Vùng Shelter Island là một bến cảng với những du thuyền đủ kiểu và là một nơi mà du khách thích đến để ngắm cảnh dạo phố và mua sắm. Thành phố San Diego là một trong những thành phố hấp dăn khách du lịch từ khắp nuớc Mỹ do khí hậu hiền ḥa nhờ ở sát bờ biển. Thành phố này c̣n được khách du lịch tặng cho một danh hiệu thật đẹp là American Finest City. Và cũng chính v́ thế mà những khách sạn ở đây rất đắt khách vào mùa hè nên họ cần tuyển dụng thêm người dọn pḥng. Đó cũng là lư do chúng tôi được nhận vào làm việc vào mùa hè năm 1975.

           https://lh6.googleusercontent.com/ahIkaoQM1D25Inm1ketn15i6-pFHF4SjalqBC0J9M_OTLiE79jJfgkmDYOFluoZba85v3Y6TDKYxHQ8QJFuljbxVm5fjKQgpcg6JkZQIz4sSLCDry2D82nmXfkvKO3nXYDDnNp_HaA81E3qTEQ https://lh4.googleusercontent.com/mbjrx2dCWG9UnFR4L2Kzko_cStJvtRv1c5srmx4P7tcmN2M7l_6CEjMCG5gigsUvBMXV4qp2bfnweGdPD-nJCqllzES6xp7Tho8DzcX5-HierWhaojZzSCmsTKJXfaTOa8UuKGDl30JILsBLuQ

Một toán hai người chịu trách nhiệm một tầng lầu có khoảng 30 pḥng ngủ. Chúng tôi đẩy một cái xe trên đó có đủ đồ nghề clean up và máy hút buị loại heavy duty. Ngoài ra c̣n có đủ các loại supply như khăn tắm, xà bông, toilet paper etc. Trước khi vào pḥng, chúng tôi gơ cửa rố lên tiếng: House Keeping. Nếu không có ai lên tiếng có nghĩa là khách đă đi khỏi. Dùng master key chúng tôi mở cửa và bắt đâù dọn dẹp.

Ba người chúng tôi bị tách ra và mỗi người được làm chung với một người khác để được "dạy dỗ" thêm. Làm xong pḥng nào th́ bà Supervisor đi kiểm soát. Thấy có ǵ sơ sót là bà quát tháo ầm ĩ. Chúng tôi cắn răng chịu đựng. Tôi và Kỳ bảo nhau trong giờ nghỉ ăn trưa câu thần chú của khóa 23: Chỉ có tinh thần là quan trọng. Riêng Linh th́ xuống tinh thần thấy rơ. Bề ǵ th́ chàng cũng xuất thân từ Vơ Bị Đà Lạt, một quân trường nổi tiếng bậc nhất Đông Nam Á lúc bấy giờ với niềm kiêu hănh vô biên. Những mong đường binh nghiệp được rực rỡ thăng tiến vậy mà một sớm một chiều đă mất hết. Tôi thấy đôi mắt Linh long lanh ngấn lệ. Đến bây giờ tôi mới thấy thấm thía về sự mất mát to lớn của ḿnh khi nh́n thấy Linh và tôi cũng thấy h́nh ảnh của chính tôi.

Ngày đầu tiên về đến nhà chúng tôi mệt muốn đứt hơi. Ăn uống qua loa, tắm rửa vội vàng là lăn quay ra ngủ. Sáng hôm sau ông Mỹ Mập đón đi làm lúc 7:30 và cứ tiếp tục như vậy khoảng một tuần lễ. Trong tuần lễ này chúng tôi t́m hiểu cách đi xe bus, nghiên cứu thời biểu từng chuyến xe để đi cách nào th́ đến được nơi làm việc. Chúng tôi cám ơn ḷng nhiệt thành giúp đỡ của Mỹ Mập và nói rằng không muốn làm phiền hắn thêm nữa v́ dầu sao chúng tôi cũng phải tự lập cánh sinh.

Chuyện đầu tiên chúng tôi khám phá là v́ thuê nhà rẻ nên nơi ở khá xa trung tâm thành phố. Chúng tôi phải đi 3 chuyến xe bus và phải dậy từ 5:30 sáng đi xe bus xuống down town San Diego. Từ đây phải chạy bộ khoảng 1/2 mile đến một trạm bus khác để kịp lên xe bus đi Shelter Island và vào làm việc trước 8:30 am. Nếu trễ chuyến xe này th́ phải chờ nửa tiếng đồng hồ mới có chuyến sau và sẽ phải nghe những lời cằn nhằn của bà Mỹ Supervisor khó chịu mà chúng tôi đặt tên là Bà Già Giết Giặc. Lúc về th́ đi ngược lại và về đến nhà đă hơn 8 giờ tối. Ăn uống tắm rửa xong là 10 giờ đêm. Một ngày đă hết. Một ngày mới sẽ lại bắt đầu vào ngày hôm sau.

Sang đến tuần thứ hai th́ tôi và Kỳ đă quen và đă có thể một ḿnh một dăy lầu. Nhưng Linh đă quyết định xin nghỉ v́ đă t́m được một việc làm khác ở một warehouse. Cũng là công việc khuân vác nặng nhọc nhưng ít ra không phải chùi pḥng tắm và cẩu tiêu và phải thấy bản mặt khó thương của Bà Già Giết Giặc, Linh nói thế.

Tôi và Kỳ tiếp tục làm ở khách sạn này khá lâu cho đến mùa đông 1975 th́ bị cho nghỉ v́ mùa đông ít khách du lịch. Cũng cần nói thêm là công việc ở đây có nhiều làm nhiều, có ít làm ít nhưng trung b́nh th́ 6 tiếng đồng hồ một ngày. Hôm nào may mắn dọn pḥng th́ được khách bỏ lại tiền tip trên dresser. Lúc th́ 25 cents, lúc th́ 50 cents. Ít nhiều ǵ chúng tôi cũng hốt bỏ túi và hát bài Có C̣n Hơn Không. Có những ngày làm hết sớm th́ chúng tôi đi quét parking lot. Công việc này đơn giản nhưng nhiều khi vừa quét xong th́ chỉ cần một cơn gió là lá mùa thu lại rụng xuống và phải chạy theo nhặt lên. Tôi chợt nhớ đă đọc ở đâu đó một bài thơ có hai câu:

Đố ai quét sạch lá rừng,

Để ta khuyên gió gió đừng rung cây

Tôi chỉ mong ông thần gió đừng chơi tôi nữa để lá mùa thu thôi rụng xuống cái parking lot tôi vừa quét sạch.

Những ngày ít việc chúng tôi bị cho nghỉ sớm và thế là tiền lănh ra tháng ấy giảm sút. Đôi khi chúng tôi trốn trong thang máy, nhấn nút đi lên đi xuống cho đủ 15 phút v́ đồng hồ bấm thẻ tính theo mỗi ¼ giờ. Nếu đi ra lúc 1:10' PM th́ đồng hồ chỉ tính đến 1:00 PM thay v́ 1:15 PM. Vậy th́ hai đứa chui vào thang máy tiêu khiển cho đúng 1:15 PM rồi ra bấm thẻ giờ. V́ 15 phút cũng là 52 cents chứ đâu ít ỏi ǵ. Khi ḿnh nghèo th́ một đồng 5 cent cũng không dám phí huồng chi là 52 cents. Thời 1975 c̣n có các trạm điện thoại của Pacific Bell dựng ở các nơi công cộng như chợ, bưu điện và giá một cú điện thoại local là 5 cent. Đôi khi chúng tôi làm sang bỏ 25 cent vào bàn bida trong Hotel lounge để chơi đỡ buồn và vài lần tổ đăi khi bỏ tiền vào mà máy từ chối không nhận th́ chơi free mà cũng v́ thế chúng tôi khám phá cả đống bạc cắc trong máy. Hai thằng tôi cứ lẳng lặng hốt hết chia nhau rồi cười hoài v́ được bổng lộc bất ngờ. Những hôm được lộc trời như vậy th́ mỗi thằng cũng được vài dollars.  

The First Car

Tôi và Kỳ bàn nhau ḿnh phải mua xe để đi lại dễ dàng hơn và cũng có thể t́m việc khác tốt hơn. Việc đầu tiên là phải học lái xe, lấy bằng lái. Nhờ những người bạn Việt Nam chỉ dạy tận t́nh, tôi và Kỳ thi đậu và có bằng lái dễ dàng. T́m đọc mua xe cũ trên báo tương đối dễ mà khó. Xe th́ nhiều nhưng chúng tôi đâu có kinh nghiệm về xe cộ th́ biết mua xe nào cho đúng và quan trọng nhất là phải vừa túi tiền. Hai chúng tôi chỉ có khoảng $1,000 nên sự lưạ chọn thật là giới hạn. Cuối cùng chúng tôi cũng mua được một chiếc xe cũ hiệu đời 1972 Chevy Vega với giá $900 và do tôi đứng tên và Kỳ cho mượn $450. Thời đó xe số tay rất thịnh hành và rẻ hơn xe tự động. Cũng phải vất vả một thời gian tôi mới quen sang số và xe không bị chết máy khi sang lộn từ số 1 sang số 3 ở đèn đỏ. Nhưng khổ nhất là khi xe dậu vào parking lot của appartment v́ parking ở trên mặt phẳng khá dốc. Vừa ngó hai bên để không đụng vào xe đang đậu bên cạnh vừa phải giữ chân thắng để xe không bị tuột dốc lúc sang số 1 rồi đạp gas cho xe leo vào chỗ đậu là cả một vấn đề. Những ngày đầu xe cứ bị chết máy v́ lộn số 3 thay v́ số 1. Những rồi tôi cũng quen và xe đă hết chết máy. Nhờ chiếc xe này mà tôi và Kỳ có dịp đi chơi nhiều thắng cảnh San Diego.  

https://4.bp.blogspot.com/-kTt2YDPPRXQ/W3sD9TA467I/AAAAAAAAvMY/E0pTK_Gyzh0QFaO-78OHMuCqBQc9nwMlQCLcBGAs/s640/phucd%2B%25283%2529.jpg  

Nhưng chỉ được vài tháng đầu ngoan ngoăn sau đó chiếc Vega bắt đầu giở chứng nằm vạ dài dài. Tôi bắt đầu làm quen với máy móc xe cộ từ đó và biết rằng Vega là một model dở nhất của Chevrolet v́ thường bị hư hệ thống điện.  Cũng v́ vậy tôi rủ Kỳ đi học một khóa Mechanic vào ban đêm do chính phủ Mỹ đài thọ theo chương tŕnh CETA. Thế là ban ngày đi làm Housekeepers, ban đêm chúng tôi đi học nghề thợ máy. Chúng tôi học cách ră một bộ máy của một chiêc xe con cóc Volkswagen sau đó ráp trở lại và cũng nhờ vậy mà biết những bộ phận nào tên ǵ và chúng hoạt động ra sao. Nhưng sau khi học xong cả hai thấy ḿnh không có năng khiếu về máy móc nên không theo đuổi tiếp nếu không đă là bạn đồng nghiệp của Phạm Hữu B́nh trên Orange County vào những năm sau này. Trong nhóm học viên có một người Việt tên là Thức. Anh ta cùng lứa tuổi với chúng tôi mang vợ con thoát khỏi Việt Nam vào giờ thứ 25 và định cư ở San Diego. Anh Thức tiếp tục theo nghề thợ máy và sau này làm chủ một cây xăng ở Imperal Beach.

Khoảng cuối năm th́ Kỳ mua xe riêng và chúng tôi cũng rời bỏ Posada Inn để kiếm công việc tốt hơn. Tôi được nhận vào làm Mechanical Assembler cho một hăng sản xuất máy bơm kỹ nghệ ở Brown Field, một vùng đất khô cằn sỏi đá nằm kế Imperal Beach. Kỳ vào làm cho một cây xăng ở gần phi trường. Tôi phải khuân vác những bộ phận máy móc thật nặng khoảng 75-100 lbs mà đối với người Mỹ th́ chẳng thấm vào đâu nhưng với một người ốm yếu nặng có 120 lbs như tôi th́ thật vất vả. Lại gặp đám công nhân Mễ phe đảng ăn hiếp ma mới nên chúng tha hồ quay anh thợ Việt như dế. Ngày nào về nhà tôi cũng đau nhức khắp người, xức Bengay mệt nghỉ. Kỳ bèn xin cho tôi vào làm chung cây xăng và từ đó đời cũng đơ khổ hơn. Ông chủ cây xăng là một người rất tốt và v́ có cảm t́nh với dân tị nạn Việt Nam nên giúp đỡ thật tận t́nh. Cây xăng của ông tọa lac gần phi trường San Diego International Airport nên rất đắt khách. Cây xăng có Car Wash. Chúng tôi bán xăng và kiêm luôn việc lái xe của khách vào giàn máy rửa xe. Thời bấy giờ chưa có Self Service như bây giờ. Tất cả đều là Full Service. Khách chỉ việc đậu xe kế bơm xăng. Chúng tôi là Gas Attendant có phận sự chào hỏi thật lễ độ, đổ xăng cho khách trong khi họ vẫn ngồi trong xe. Nếu họ muốn rửa xe th́ ḿnh lái xe họ vào đường rail của Car Wash rồi nhấn nút cho xe chạy vào máy. Phía bên kia có sẵn một đội ngũ lau xe chờ sẵn để lau khô xe. Những người này mới đáng thương hơn v́ họ phải làm việc giữa trời nắng, mồ hôi nhễ nhại. Hôm nào trời mưa th́ Car Wash đóng cửa và dĩ nhiên họ cũng phải nghỉ ở nhà và không được trả lương. Sau khi xe được lau khô chúng tôi giao xe cho khách với câu chào từ giă Thank You. Please Come again Sir. Nghĩ lại cũng buồn chỉ mấy tháng trước đây ḿnh cũng là Sir nhưng bây giờ th́ đă xuống thằng. Đời thật lắm khi bất ngờ. Khi lên voi. Lúc xuống chó. C'est La Vie.

Vào cuối năm 1975 có hai kỷ niệm mà tôi nhớ măi. Tháng 10 ngày 31 là ngày sinh nhật của tôi nhưng cũng là ngày dân chúng Mỹ mừng ngày Halloween. Hôm ấy tôi đi làm về đang ở trong nhà chuản bị ăn tối th́ có tiếng đập cửa. Nhà có ḿnh tôi v́ ba người kia đi chưa về. Khi ra mở cửa th́ thấy một đám trẻ con ăn mặc rất kỳ lạ sau này tôi mới biết chúng mặc costume. Mỗi đứa mang một cái bao đựng ǵ tôi không rơ. Đứa nào đứa nấy đồng thanh la: Trick or Treat và mở bịch ra. Tôi không hiểu nó muốn ǵ khi nói Trick or Treat nhưng khi nh́n vào trong th́ thấy những viên kẹo đủ màu đủ loại. Cứ tưởng chúng mang kẹo đến mừng sinh nhật của ḿnh nên rất vui vẻ nên tḥ tay vào lấy ra một nắm kẹo miệng nói Thank You. Thằng bé khoảng 4 tuổi trố mắt nh́n tôi rổi mếu máo khóc ̣a. Những đứa khác th́ ù té chạy hết. Sau đó tôi mới biết đó là tập tục truyền thống của dân Mỹ. Họ tin rằng trong đêm Halloween có rất nhiều oan hồn vất vưởng lang thang ngoài đường phố và để những oan hồn này đừng phá phách th́ mọi nhà đều có sẵn những thức ăn để thết đăi. Về sau để giản tiện thay v́ để thức ăn được thay thế bằng bánh kẹo cho vệ sinh hơn. Những đưá trẻ ăn mặc giả làm những cô hồn được cha mẹ anh em hộ tống đi khắp khu xóm để xin kẹo và tục lệ này đă có từ rất lâu đời. Và dĩ nhiên là dân tị nạn Việt Nam mới đến Mỹ th́ đâu biết tập tục này. Tội nghiệp mấy đứa trẻ tưởng tôi là ông Kẹ muốn lấy kẹo của chúng nên chạy hết. Tối hôm ấy chúng tôi đóng cửa tắt đèn đi ngủ sớm v́ đâu có kẹo mà cho con nít.

Kỷ niệm thứ hai cũng xảy ra trong tháng 10. Trong tháng này hầu hết nước Mỹ trừ 2 tiểu bang Hawá và Arizona đổi giờ từ Daily Saving Time qua Standard Time. Ngày đổi giờ trong tháng 10 là trừ đi một giờ và trở lại Daily Saving Time bằng cách tăng thêm một giờ vào tháng ba mỗi năm. Tập tục này có từ sau Thế Chiến I v́ chính phủ Hoa Kỳ muốn tiết kiệm năng lượng. Nhưng ư kiến này có từ năm 1874 do ông Benjamin Franklin nguyên là một trong những khoa học gia vĩ đại nhất của lịch sử Hoa Kỳ đề nghị. Ông nói cộng thêm một giờ th́ dân chúng và hăng xưởng khắp nước Mỹ sẽ tiết kiệm một số lớn dầu thắp đèn mỗi đêm và cũng v́ vậy được gọi là Daily Saving Time.

Vào một buổi tối thứ sáu trước khi ra về, một người bạn cùng sở nói rằng ngày thứ hai mày sẽ được ngủ nướng thêm một giờ và phải nhớ vặn đồng hồ lùi lại một tiếng. Hắn không giải thích tại sao mà cười cười rồi đi mất. Tôi cứ nghĩ hắn chỉ đùa cho vui nên ngày thứ hai tôi vẫn đến đúng giờ cũ và kết quả tôi phải đứng ngoài cửa co lại v́ lạnh mùa đông đúng một tiếng đồng hồ.

Dĩ nhiên là tôi vẫn làm tỉnh không nói ǵ với thằng bạn v́ sợ nó chê ḿnh là cả đẩn.Đúng là :

Tôi c̣n khờ khạo ngu ngơ lắm

Chỉ biết ăn thôi chẳng biết ǵ.  

Sinh Hoạt Văn Nghệ

Mùa đông 1975 sắp hết. Một mùa xuân sẽ đến. Tết Bính Th́n 1976 chỉ c̣n vài tháng nữa. Người Việt đang chuẩn bị đón Tết lần đầu tiên trên đất tạm dung. Mới đây mà đă gần một năm và chúng tôi sắp qua một Tết Nguyên Đán lần thứ hai. Sau khi quyết định ở lại làm dân tị nạn, chúng tôi đă có dịp gặp gỡ nhiều người Việt từ Camp Pendleton ra định cư tại San Diego. Tôi gia nhập Hội Bảo Vệ Văn Hóa Việt Nam do một nhóm Sinh Viên Việt Nam du học ở lại San Diego tổ chức với mục đích duy tŕ và ǵn giữ những di sản về văn chương, thi ca, âm nhạc của miền Nam để truyền lại cho thế hệ trẻ. Việc đầu tiên là thành lập một ban nhạc. Không biết ai đă nói ǵ mà tôi được bị giao trách nhiệm tổ chức ban nhạc. Nói là ban nhạc cho oai chứ thực ra chỉ có ba người. Một tay lead guitar, một tay bass và một tay trống. Nơi tập họp là nhà của Bằng bạn Linh. Bây giờ Bằng đă dọn ra một căn nhà 4 pḥng ngủ v́ đă đoàn tụ với gia đ́nh. Ở đây tôi đă có dịp gặp gỡ nhiều trai tài gái sắc muốn đem giọng ca lời hát để cống hiến cho thế nhân, điểm tô cuộc đời đẹp hơn. Trong số này có người trở thành một ca sĩ nổi tiếng ở hải ngoại. Đó là Vũ Khanh. Anh thành công ở San Diego nhờ bài Cô Hàng Nước của nhạc sĩ Vũ Minh. Với giọng ca ấm áp thiên phú, lối tŕnh bày duyên dáng, Vũ Khanh đă chiếm được cảm t́nh của cộng đồng người Việt ở San Diego dễ dàng. Sau đó anh dời lên Orange County và sự nghiệp ca hát thăng hoa từ đó.

Nhắc đến Vũ Khanh làm tôi nhớ măi lần anh hát bài “1954 Cha Bỏ Quê, 1975 Con Bỏ Nước" trong một chương tŕnh văn nghệ kỷ niệm ngày 30/4 do cộng đồng Người Việt San Diego tổ chức vào năm 1977. Lần đó Vũ Khanh đă làm nhiều khán giả rơi lệ sụt sùi một phần v́ bài hát mới được nhạc sĩ Phạm Duy sáng tác và nhiều người mới được nghe lần đầu. Những lời của bản nhạc đă đánh trúng tâm lư của mọi người v́ mới rời khỏi quê hương có hai năm. Những đau khổ v́ chia ĺa, mất mát làm mọi người như sống lại thời điểm hai năm trước khi phải bỏ tất cả để ra đi về một phương trời vô định mà bất trắc đang chờ sẵn. Nếu ai ở trong hoàn cảnh của những người thuộc các gia đ́nh từ miền Bắc di cư vào miền Nam năm 1954 rồi di cư lần thứ hai năm 1975 th́ mới thấy thấm thía khi nghe bài nhạc này. Hai thế hệ phải bỏ lại tất cả để ra đi để tị nạn Cộng Sản. Tôi cũng không dằn được sự xúc động phải rơi nước mắt. Khi Vũ Khanh ngừng hát và cúi đầu chào khán giả không có một tiếng vỗ tay v́ mọi người c̣n bàng hoàng cảm động. Nhiều người lấy khăn tay ra lau nước mắt. Bản nhạc đă được tŕnh bày đúng chỗ và đúng lúc. At the right place and at the right time.

1954 Cha Bỏ Quê 1975 Con Bỏ Nước - sáng tác Phạm Duy

Một ngày kia tôi đưọc giới thiệu với một cựu quân nhân Không Quân, Đại úy Nguyễn Xuân Đường thuộc Hội Cựu Quân Nhân Việt Nam ở San Diego. Anh Đường ngỏ ư muốn mời tôi hợp tác để tổ chức một nhạc hội cho mùa Xuân Bính Dần. Anh Đường cho mượn nhà để tập dượt, mướn nhạc cụ, giới thiệu những ca sĩ cây nhà lá vườn, mượn hội trường,lo in quảng cáo, phát Fly tại các chợ Việt Nam, nhà thờ.. có nghĩa là anh bao dàn hết và tôi chỉ chịu trách nhiệm về ban nhạc và tập dợt cho anh chị em ca sĩ.. Căn bản nhạc lư tôi chỉ đầy tấm lá mít nhưng v́ trong vương quốc mù th́ kẻ chột là vua nên tự bảo sẽ cố gắng hết ḿnh rồi đem câu thần chú trường Nha Trang ra tự hù bản thân: Chỉ Có Tinh Thân là Quan Trọng. Để có tiền trang trải cho Nhạc Hội Xuân năm ấy v́ vào cửa tự do, anh Đường bàn với tôi tổ chức Dạ Vũ Đêm Noel bán vé gây qũy. Tôi c̣n nhớ vé bàn với giá $2.00 một người. Bao dàn cho một dạ vũ ba tiếng đồng hồ đ̣i hỏi phải ḥa tấu rất nhiều bài nhạc Việt cũng như ngoại quốc và tập dượt kỹ với ca sĩ (toàn là là cây nhà lá vườn) để không bị trật nhịp khiêu vũ. Tôi suy nghĩ rồi nhắm mắt đồng ư v́ không c̣n cách nào khác. Tôi lo soạn một list gồm 100 bài nhạc tours với những điệu khiêu vũ truyền thống và bắt đầu tập dợt hai ngày cuối tuần với ban nhạc và ca sĩ. Cuối cùng th́ dạ vũ đă thành công trong việc gây qũy và Hội Xuân Bính Th́n được tổ chức tốt đẹp với những vỗ tay hoan hô của đồng bào. Tôi nghiệm ra một điều là ca sĩ ca càng hay th́ ban nhạc chơi càng hứng thú. Đó cũng là một phần thưởng tâm lư với những người chơi nhạc.

https://4.bp.blogspot.com/-a3BYmbL-G4I/W3sD9y601tI/AAAAAAAAvMc/KLY97kIyWk0SDu5NFP22OmFn-5q_J38ywCLcBGAs/s640/phuce%2B%25282%2529.jpg

              https://4.bp.blogspot.com/-nlTNFBLvn08/W3sD-ajZ13I/AAAAAAAAvMg/VlEQ0axWccYWBFOlfrgwmlujM3N1NVxSQCLcBGAs/s640/phucf%2B%25282%2529.jpg

V́ hoạt động trong cộng đồng nên tôi sau này quen nhiều ngườ́ trong giới văn nghệ cư ngụ ở San Diego. Trong đó có những thành viên của ban nhạc trẻ Crazy Dogs với Nghĩa chơi Lead Guitar, Thanh chơi bass và Năng chơi trống và ca sĩ của ban nhạc là Ngọc Qúy con gái của nữ nghệ sĩ Ngọc Nuôi và nghệ sĩ cải lương Việt Hùng. Nghĩa chơi guitar rất nhuyễn và đă dạy tôi nhiều ngón đàn tuyệt diệu khi hai người trở thành bạn thân những năm sau đó. Tôi và Nghĩa có nhiều kỷ niệm v́ t́nh bạn đă trải một thời gian dài mấy chục năm. Trong những năm đầu mới quen, có lần hai thằng lục túi trên túi dưới và vẫn không đủ $10.00 để mua một chai champagne và một bao thuốc trong đêm New Year's Eve 1977. Sau này khi hoàn cảnh khá hơn, hai thằng nhớ lại thuở hàn vi mà thấy thương những ngày vui đă qua.

https://4.bp.blogspot.com/-xLf1_m2ocOs/W3sD-xcoTqI/AAAAAAAAvMk/RuUjussTduAgHmpVrKzlJXi37h8wevLZACLcBGAs/s640/phucg%2B%25282%2529.jpg

Về sau nhập bọn là ca sĩ Mai Lệ Huyền và chồng là anh Đoàn Châu Bào tức con trai của nam tài tử gạo cội của Điện Ảnh Viêt Nam trước 1975 Đoàn Châu Mậu.

Để kỷ niệm ngày 30-4-1977, một nhân vật khá nổi tiếng trong cộng đồng là Mục Sư Mai Biên mời tôi hợp tác với ông để tổ chức một Đêm Không Ngủ tại trụ sở của ông. Mục đích của Đêm Không Ngủ là hát những bài nhạc quê hương để hun nóng tinh thần quốc gia của giới trẻ, dạy cho họ biết những cái hay và nét đẹp với tính cách nhân bản của nền âm nhạc dưới thời Việt Nam Cộng Ḥa. Cộng Đoàn Công Giáo San Diego cũng mời tôi gia nhập ban nhạc của họ. Sau đó là đến lượt sinh viên trường UCSD muốn tổ chức một đêm Nhạc Thính Pḥng và nhờ tôi đến đệm nhạc cho ca sĩ. Những lần cộng đồng Người Việt tổ chức những nhạc hội ở hội trường Horace Mann đều có sự góp mặt của tôi trong những năm 1975, 1976. Tôi đă có dịp gặp nhiều ca sĩ nổi tiếng như Hương Lan, Thanh Tuyền, Thanh Thúy, Như Mai. Những nghệ sĩ tài danh này rất ḥa nhă và dễ mến. Có lần chính Hoàng văn Thành vào hậu trường t́m tôi chào hỏi khi thấy tôi xuất hiện cùng ban nhạc trên sân khấu. Lần đó khiến tôi thật bất ngờ v́ gặp gỡ một người bạn đồng khóa 23. Hoàng văn Thành chắc là phải nhớ là chúng ta cùng nhập ngũ cùng một ngày tại trại Bạch Đằng II năm 1970.Tuy trở thành một người bận rộn và mệt mỏi nhưng tôi cũng rất vui v́ biết rằng sự đóng góp của ḿnh cho đồng hương không hoàn toàn vô nghĩa.

     https://4.bp.blogspot.com/-FJjTkHts_U8/W3sD_H1UHxI/AAAAAAAAvMo/ldOSC21ytpgZ0QhsRom4-TuKASd9CEb2wCLcBGAs/s640/phuch%2B%25284%2529.jpg

  https://4.bp.blogspot.com/-dGcypgheo8M/W3sD_aYACII/AAAAAAAAvMs/pY5L4fP8o_UlWUlfiD-EqzmlfxSxSQCowCLcBGAs/s640/phuci%2B%25282%2529.jpg

Những năm kế tiếp tôi đă giảm dần những hoạt động âm nhạc để giao trách nhiệm cho những người trẻ hơn, nhiều tài năng hơn. Lúc này tôi đă ghi danh đi học lại nên cũng không c̣n rảnh rỗi như xưa. Sau đó chuyện gia đ́nh, con cái, công việc đă khiến tôi bận tối tăm mặt mũi. Một đôi lúc gặp lại bạn bè cũ trong ban nhạc khi xưa vẫn tay bắt mặt mừng cùng nhau uống một tách cà phê, nhắc những kỷ niệm xưa mà cười vui thoải mái. Một vài người trong nhóm Bảo Vệ Văn Hóa đă trở thành những người bạn tri kỷ của tôi. Thỉnh thoẳng chúng tôi hẹn nhau gặp gỡ, uống với nhau một chai bia, chơi một vài cơ bida và chia sẻ những câu chuyện thời sự là cũng đủ hài ḷng trong những năm hoàng hôn của đời ḿnh. Để kết thúc thiên hồi kư này tôi xin cám ơn các bạn đă bỏ th́ giờ đọc những chia sẻ của chúng tôi về những năm đầu tiên sống ở Hoa Kỳ với những khó khăn trở ngại thuở ban đầu mà tôi đă trải qua. Vui có, buồn có nhưng cuối cùng th́ tôi xin mượn một lời nhạc của Trinh Công Sơn: Lâu rồi đời ḿnh cũng qua.

Tôi cũng cám ơn nhân dân Hoa Kỳ đă cho tôi một cuôc sống mới trong tự do và quyền làm người. Quốc gia này đă cho tôi một cơ hội để làm lại cuộc đời. Tôi đă may mắn hơn rất nhiều đồng bào tôi giờ này c̣n đang bị chế độ Cộng sản phi nhân thống trị. và ở đó hoàn toàn không có TỰ DO. Một người nào đó đă nói: Nếu có Tự Do th́ Cộng Sản sẽ bị tiêu diệt và ngược lại dưới chế độ Cộng Sản th́ sẽ không có Tự Do. Điều này thật đúng qua những sụp đổ của Cộng sản trong thập niên 90 ở Đông Âu và Liên Bang Sô Viết. Khi bức tường Bá Linh bị phá vỡ, cố nghệ sĩ Hùng Cường đă rất phấn khởi và hăng hái tung ra nhiều bài nhạc chống Cộng trong cuốn băng Bức Tường Đă Ngă. Cũng v́ thèm tự do mà cố nhạc sĩ Lê Hựu Hà khi có dịp qua Đông Âu đă lần ṃ t́m mua cho bằng được một miếng gạch từ bức tường Bá Linh để làm kỷ niệm. Ông khoe với bạn bè viên gạch vỡ này là biểu tượng của hai chữ Tự Do. Tôi rất kính trọng những người nghệ sĩ có tư cách và lập trường vững chắc không bị lung lạc v́ tiền bạc và danh vọng. Không như một nữ ca sĩ trước 1975 được mệnh danh là Nữ Hoàng Chân Đất nổi tiếng nhờ những bài nhạc phản chiến. Chạy nạn CS 1975 và sau bao nhiêu năm sống bằng sự ủng hộ của người Việt hải ngoại nhưng cũng v́ tiền mà người ca sĩ này đă về Việt Nam tŕnh diễn cho những cán bộ Cộng Sản để rồi chế độ này rêu rao là đă thành công trong việc ḥa hợp ḥa giải với người Việt hải ngoại. Từ đó mỗi lần người ca sĩ này xuát hiện trên màn ảnh TV là tôi bypass để không bị bực ḿnh một cách vô ích.

Hơn 40 năm qua miền Nam thân yêu của tôi đă trở thành một nơi nghèo khổ hơn nhiều nước láng giềng gấp mười lần. Chế độ ấy đă làm đạo đức con người suy đồi, tạo ra những thế hệ vô cảm, phi nhân bản, chỉ biết có tiền là chuyện ǵ cũng có thể làm bất kể luân lư mà tổ tiên đă để lại sau 4000 năm. Vậy mà lúc nào giới lănh đạo cũng hô hào là hăy ḥa hợp ḥa giải, nào là đă hết chiến tranh 42 năm mà sao người Việt hải ngoại văn chưa nguôi hận thù. Tôi có đôi lời nhắn với những người CS này là: Hăy xin lỗi những gia đ́nh có thân nhân bị chúng giết hại trong 20 năm chiến tranh mà điển h́nh là cuôc tàn sát những người dân vô tội trong Tết Mậu Thân 1968 ở Huế và xin những gia đ́nh này một lời tha thứ.

Riêng đối với cá nhân tôi th́ sẽ không bao giờ có chuyện ḥa hợp ḥa giải với Cộng Sản. Tôi xin mượn lời của nhà văn Phan Nhật Nam để nói là các ông hăy ḥa hợp và ḥa giải với người dân trong nước trước đi rồi mới nói chuyện đó với chúng tôi ở hải ngoại. Chính v́ những người Cộng Sản này mà tôi đă mất tất cả trong ngày định mệnh 30-4-1975. Hơn 100 ngàn người bỏ nước ra đi và sau đó gần một triệu người liều mạng vượt biển trên những con thuyền mong manh và theo giới truyền thông th́ có gần 400 ngàn người bỏ xác trên đại dương và c̣n bao nhiêu phụ nữ bị hải tặc làm nhục sau đó bán cho các ổ điếm ở Thái Lan. Đó là những sự thật TRUE FACTS được thế giới tự do công nhận. Tội ác của Cộng Sản c̣n nhiều hơn nữa nhưng chúng chưa bao giờ nhận là ḿnh đă lầm. Đó cũng là lư do tôi chưa từng bưóc chân trở về Việt Nam v́ nghĩ rằng tôi sẽ phản bội lại chính bản thân tôi khi phải nh́n lại những khuôn mặt bán nưóc hại dân mà vẫn dương dương tự đắc v́ cho rằng họ là Người Thắng Cuộc.

Ước vọng cuối đời là được thấy Việt Nam có một thể chế Tự Do, Dân Chủ và Đảng Cộng Sản bị giải thể để tôi có thể trở về miền quê hương mà tôi đă được sinh ra và trưởng thành trong khói lửa. Cũng ở đây tôi đă được dạy dỗ để trở thành một người Việt quốc gia yêu nước. Ước vọng này có lẽ sẽ không thực hiện được vi ḿnh mỗi ngày một già thêm, đời ḿnh mỗi ngày một thu ngắn đi và có thể tôi sẽ phải làm một kẻ lưu lạc biệt xứ, vùi nắm xương tàn trên quê hương thứ hai và chỉ có thể mơ về Sàig̣n thân thương qua bài Tôi Muốn Mời Em Về của cố nhạc sĩ Việt Dzũng trong những lúc nhớ về cảnh cũ quê xưa th́ cũng đủ thỏa măn cho MỘT ĐỜI LƯU VONG trên đất khách.

Tôi Muốn Mời Em Về - Nhạc và lời Việt Dzũng

San Diego, ngày 10/28/2017

Trường Phúc

Trở lại