“Đạn bay, nợ trả hồn sông núi
Kiếm găy, ơn đền chuyện sử xanh”
Hào Kiệt Phương Nam - Hải Quân Trung Tá VNCH Hà
Ngọc Lương
Anh dũng tự sát cùng vợ và 3 con tại Nha Trang
Hải Quân Trung Tá Kỹ Sư Hà Ngọc Lương
sinh năm 1937 tại Hà Nội, cựu học sinh trường
Trung Học Nguyễn Trăi, Hà Nội và Trung Học Chu Văn
An, Sài G̣n, cựu sinh viên Đại Học Khoa Học
Saigon. V́ ḷng yêu nước tràn đầy, ông đă
rời bỏ giảng đường để ghi tên
vào Khóa 9 (Đệ Nhất Nhân Mă) Sĩ Quan Hải Quân
Nha Trang. Liên tiếp trong 3 kỳ thi Alfa, Chuẩn Úy, và
Măn Khóa, ông đều đậu Thủ Khoa, nên
được các chiến hữu mến mộ.
Sau khi măn khóa vào tháng 05 năm 1961 với
cấp-bậc Thiếu-Uư, ông đă phục vụ
tại Hộ Tống Hạm Vân Đồn, Hộ
Tống Hạm Đống Đa II. Sau đó, ông đi
du học Hoa Kỳ, và trở về làm Hạm Trưởng
Tuần Duyên Hạm Diên Hải, Hạm Trưởng
Trợ Chiến Hạm Linh Kiếm, rồi về Bộ
Tư Lệnh Hải Quân, phục vụ tại Khối
Quân Huấn.
Ông đi du học Hoa Kỳ lần thứ hai và tốt
nghiệp bằng Kỹ Sư Cơ Khí, trở về,
ông được bổ nhêm làm Quản Đốc công
tác sửa chữa chiến hạm tại Hải Quân Công
Xưởng. Sau cùng, ông làm Giám Đốc Quân
Huấn, Trung Tâm Huấn Luyện Hải Quân Nha Trang.
Ngày 4/4/1975, khi Nha Trang di tản vào Saigon, theo gương
Phan Thanh Giản, Hải Quân Trung Tá Hà Ngọc Lương
cùng phu nhân, Bà Lê Thị Kỳ Duyên, và 3 con đă
tuẫn tiết ngay tại Pḥng Văn Hóa Vụ.
Điều đau ḷng nhất là khi bọn cộng
sản đến tiếp thu, thấy 5 thi hài trong Pḥng
Văn Hóa Vụ, bọn chúng đă độc ác cho chôn
vùi tạm bợ trên một mô đất cạnh
bờ biển. Hải Quân Thiếu Tá Hà Tấn Thể
đă cùng với vợ chồng Giáo Sư Lê Quốc
Khánh và một đàn em, bốc mộ lên, tẩm
liệm và đặt áo đại lễ cùng mũ Sĩ
Quan trong quan tài người Anh Hùng rồi đem đi
chôn tại nghĩa trang nằm dọc hai bên Quốc
Lộ 1.
Để ghi dấu công ơn người Anh Hùng
Việt Nam, chỉ có một tấm biển gỗ mang ḍng
chữ: “Nơi an nghỉ của gia đ́nh Hà Ngọc
Lương – Lê Thị Kỳ Duyên”.
***
Sáng ngày 01/4/1975 tại Cư Xá Sĩ Quan Hải Quân
đường Lê Văn Duyệt, Nha Trang.
Trung Úy Gia vừa ngừng xe trong sân cư xá nói to:
– Di tản! Lệnh Đô Đốc: di tản vào Sàig̣n!
Phu quân tôi (HQ Thiếu Tá Hà Tấn Thể, Khóa 12 Đệ
Nhất Song Ngư) bước vội ra cửa. H́nh như
anh không muốn lệnh di tản đến sớm như
vậy nên anh hỏi:
– Ngay bây giờ?
– Vâng, ngay bây giờ. Gia đ́nh nào c̣n sót, chưa
đi kịp chiều hôm qua, mau lên xe tôi chở
xuống bến cảng. Tàu sắp nhổ neo.
Tôi từ trong nhà bước ra, đứng bên cạnh
phu quân tôi. Tôi cố thuyết phục anh lần
cuối:
– Anh nên di tản một ḿnh vào Saig̣n ngay. Đây là
chuyến xe chót về chở những gia đ́nh nào c̣n
sót lại. Nếu không, anh sẽ bị kẹt lại.
bọn công sản tràn vào sẽ bắn chết anh. Tin
đồn em nghe chắc sẽ có “trung lập”, khi
ấy anh lại về với mẹ con em.
Giọng anh buồn, trầm hẳn xuống:
– Em mang thai gần ngày sanh, sợ chen lấn xuống tàu
có thể chết cả mẹ lẫn con, không dám theo
anh di tản. Nhưng anh nỡ ḷng nào bỏ em và các
con mà đi cho đành. Thôi anh chấp nhận ở
lại. Thà sống cực khổ với chế độ
cộng sản c̣n hơn là không có em và con trong
cuộc đời. Anh đă nói với em nhiều đêm
rồi.
– Nhưng bọn cộng sản vào sẽ bắn
chết anh!
– Chắc không đến nỗi vậy đâu em.
Nếu giết hết quân cán chính th́ chúng nó sống
với ai ở miền Nam này.
Nói tới đây, tôi thấy Trung Tá Hà Ngọc Lương,
vợ và ba đứa con bước ra khỏi nhà. Trong
tay anh chị Lương, mỗi người một xách
tay nhỏ. Anh Lương nh́n thấy vợ chồng tôi
đang đứng yên lặng buồn rầu trước
cửa nhà, anh ngạc nhiên hỏi:
– Sao Thiếu Tá và chị c̣n đứng đây không
lên xe? Các cháu và túi xách đâu?
Giọng buồn nhưng dứt khoát, anh Thể nói
nhanh:
– Gia đ́nh tôi ở lại, không di tản, Commandant!
– Tại sao?
– Như Commandant thấy đó, vợ tôi mang thai
gần đến ngày sanh, sợ chen lấn xuống tàu
có thể nguy hiểm đến tánh mạng cả
mẹ lẫn con, không dám đi. Tôi quyết định
ở lại với vợ con tôi. Thôi gia đ́nh
Commandant đi b́nh yên.
Chị Lương đứng gần chồng. Chị nói
ǵ bên tai anh Lương, tôi nghe không rơ. Tôi chỉ nghe
anh Lương đáp lời vợ giọng hơi
gắt:
– Anh bảo em lên xe!
Chị Lương miễn cưỡng lên ngồi băng
ghế sau với các con, nét mặt hờn dỗi. Tôi bước
đến bên xe, nắm bàn tay chị. Giọng tôi hơi
nghẹn lại v́ xúc động:
– Thôi anh chị và các cháu đi an lành. Nghe đồn
chắc sẽ trung lập. Hy vọng sau này chúng ḿnh
sẽ lại gặp nhau.
Chị Kỳ Duyên (nhủ danh của chị Lương)
gượng cười, siết chặt tay tôi:
– Vâng, hy vọng chị em ḿnh sẽ gặp nhau!
Bỗng tôi thấy Trung Tá Lương cho tay vào túi rút
chùm ch́a khóa quăng về phía phu quân tôi. Anh Thể
chụp lấy. Cả hai không nói một tiếng nào.
Chiếc xe lao ra cổng.
***
Quân đội miền Nam đang di tản chiến
thuật. Nha Trang bỏ ngỏ, bọn cộng phỉ
sẽ tràn vào đây trong chốc lát. Chúng tôi đi
tạm trú chỗ khác v́ lẽ ấy. Ngồi trên xe
với chồng và các con, bên cạnh chỉ 2 túi xách
nhỏ. Một, đựng vài bộ quần áo cho
cả nhà và túi kia đựng áo trẻ sơ sinh, khăn
lông, tă lót cho đứa con tôi đang mang trong bụng.
Từ lúc lên xe, chúng tôi không ai nói một lời. Trong
ḷng mỗi người đều có những ư nghĩ
và cảm xúc riêng tư không muốn nói ra.
Ngoài đường phố, dân chúng vội vă, tấp
nập đi lại. Trên mặt người nào cũng
lộ vẻ hoảng hốt lo âu. Đó là những dân
lành đă trốn chạy cộng sản từ các
tỉnh miền trung và cao nguyên đổ về. Nh́n
cảnh màn trời chiếu đất họ đang gánh
chịu, tôi không cầm được nước
mắt. Tôi đưa tay lên gạt nhanh hàng nước
mắt đang chảy tràn trên má. Nh́n lại ḿnh, tôi
cũng đang chạy trốn cộng sản như
họ. Chỉ khác một điều: chúng tôi chạy
đến một nơi có chỗ tá túc chớ không
phải ở đường, ở chợ như
họ.
Chiều và tối đêm đó có nhiều tiếng súng
nổ. Không phải tiếng súng bắn nhau giữa hai
bên. Đó là tiếng súng của bọn người vô
lương tâm, lợi dụng thời gian chưa có chính
quyền và luật pháp, đi cướp bóc của người
dân. Chúng tôi nh́n nhau thở dài.
Hôm sau, trưa ngày 2/4/75, lũ cộng phỉ tiến vào
thành phố Nha Trang. Xe tăng đi trước bộ
đôi đi sau. Tưởng đoàn quân chiến
thắng oai hùng lắm. Té ra chỉ là một lũ
thổ phỉ ô hợp toàn trẻ con mới lớn,
gầy ốm xanh xao vừa mới từ trong rừng rú
chui ra. Ôi, nếu chẳng phải nhờ may mắn và
viện trợ hùng hậu của khối cộng
sản quốc tế quan thầy th́ làm sao bọn
thổ phỉ ốm đói từ phương bắc
đó có thể vào được thành phố này
một cách dễ dàng như vậy!
Sáng ngày 4/4/1975, gia đ́nh tôi dắt díu nhau về
lại Cư Xá Sĩ Quan Hải Quân Lê Văn Duyệt.
Chúng tôi về trông coi đồ đạc trong nhà
kẻo bọn trộm cướp cạy cửa lấy
đi.
Vừa bước chân vô cư xá, tôi cảm thấy
rờn rợn thế nào ấy! Cách đây mấy ngày
sân cư xá tưng bừng nhộn nhịp. Trẻ con
chơi đầy sân, cười đùa vui vẻ.
Giờ đây sao hoang vắng quá! Chúng tôi vào nhà, khóa
trái cửa lại, dặn các con chỉ được
chơi trong nhà, cấm không được mở
cửa ra sân.
***
Trưa hôm sau, vừa về đến nhà, sau khi ra
đường phố nghe ngóng tin tức, anh Thể nói
với tôi:
– Anh vừa kéo dây kẽm gai cài cổng cư xá
lại rồi đó em. Anh sợ bọn trộm cướp
vào cạy cửa lấy trộm đồ đạc
của các anh chị đă di tản. Nếu sau này, các
anh chị về c̣n có quần aó đồ đạc
dùng.
– Nhưng ban đêm khi chúng ḿnh ngủ, chúng cạy
cửa vào lấy trộm, làm sao ḿnh giữ được
hở anh?
– Ngoài khả năng của ḿnh th́ chịu chớ
biết làm sao em!
Chợt nhớ ra, tôi nói với anh Thể:
– Ban năy lúc anh đi vắng, có người vào căn
nhà của anh Đặng Hữu Thân, chở đồ
đạc đi.
Em tưởng bọn trộm cướp em sợ qúa.
Nhưng em cũng thương anh chị Thân, sợ
mất đồ đạc của họ, tội
nghiệp. Em ráng lấy can đảm ra can thiệp. Th́
ra đó là ông cụ thân sinh của anh Thân. Cụ
xuống chở đồ đạc của anh chị
Thân về cất giữ dùm cho con đó mà.
Anh Thể tỏ ư mừng:
– Vậy à! Vậy th́ anh bớt trách nhiệm giữ
nhà cho một người bạn cùng khóa.
Tôi trầm ngâm suy nghĩ một lúc rồi nói:
– Đồ đạc trong cư xá này nếu mất
mát, ḿnh không chịu trách nhiệm với ai cả. Nhưng
với anh chị Lương, ḿnh có phải có chút trách
nhiệm. Khi đi, anh Lương quăng chùm ch́a khóa
cho anh. Tuy anh Lương không nói tiếng nào, nhưng ḿnh
phải hiểu là anh anh ấy gởi nhà cho chúng ta. Nay
mai bọn cộng sản vào tiếp thu cư xá này,
đồ đạc trong tất cả mọi nhà đều
thuộc về tay bọn chúng nó. Sẵn có ch́a khóa anh
Lương đưa, chúng ta nên lấy cất dùm anh
chị một ít đồ đạc. Mai kia anh chị
Lương về lại Nha Trang, anh chị c̣n có ít
đồ đạc dùng. Khi đi, em thấy anh chị
chỉ đem theo có 2 túi xách nhỏ.
Anh Thể thoáng suy nghĩ rồi nói:
– Ừ, em tính vậy cũng phải. Ḿnh nên cất
giữ dùm anh chị một ít đồ dùng như
quần áo và ít đồ có giá trị tiền
bạc.
Chúng tôi đem về cất giữ dùm anh chị Lương:
1 xe Honda, 1 Tivi, 1 đàn organ, một quạt máy và
một vali đựng quần áo, mỗi người vài
bộ. Tối hôm đó chúng tôi cảm thấy rất
vui v́ chúng tôi đă làm một việc tốt cho
bạn bè.
Trung Tá Lương là một người bạn
được chúng tôi thương mến và kính
trọng nhất trong Cư Xá Sĩ Quan Hải Quân Lê Văn
Duyệt. Anh trầm lặng hiền lành ít nói. Anh
gốc người Bắc, giọng nói dịu dàng
trầm ấm. Anh là một sĩ quan tài hoa tuấn tú.
Anh đă đậu Thủ Khoa, Khóa 9 Sĩ Quan Hải
Quân Nha Trang.
Sau khi đi du học Mỹ 2 năm, anh được
điều về Trung tâm Huấn Luyện Hải quân
Nha Trang, giữ chức Trưởng Pḥng Văn Hóa
Vụ. Chúng tôi mến anh v́ nết, trọng anh v́ tài.
Anh Lương cùng họ Hà với anh Thể, nhưng
không cùng chung một huyết thống. Hai anh chỉ là
bạn, đúng ra là niên trưởng nhưng thương
mến nhau như anh em trong nhà. Căn chung cư anh
chị Lương và căn chung cư của chúng tôi
ở cạnh nhau nên chị Lương và tôi thường
xuyên qua lại với nhau.
Chiều ngày 5/4/75 trong lúc anh Thể ra ngoài nghe ngóng tin
tức, tôi ở nhà với các con. Tôi đang nấu cơm
dưới bếp th́ có tiếng gơ cửa. Tôi bước
lên mở cửa th́ thấy một người đàn
ông, trên mặt c̣n in nét kinh hoàng:
– Chào bà. Xin lỗi, ông nhà là sĩ quan làm việc
trong Trường Sinh Viên Sĩ Quan NhaTrang phải không?
Tôi thận trọng, ngập ngừng:
– Xin hỏi.., ông là ai?
– Thưa bà, trước đây tôi là một người
lính làm việc trong Trường Sinh Viên Sĩ Quan. Tôi
vừa đến đó ḍ la tin tức th́ tôi
được biết một sĩ quan đă tự sát
chết cùng với vợ và ba đứa con tại văn
pḥng Văn Hóa Vụ.
– Trời! Gia đ́nh ai vậy, anh biết không?
– Thưa bà, tôi không nhận diện được ai
v́ xác chết đă śnh lên. Ông ấy mang lon Trung Tá,
ngồi chết gục trên ghế, vợ và các con
nằm chết trên tấm thảm trải trên nền
nhà.
Tôi kinh hăi kêu lên:
– Gia đ́nh ai đă chết thảm như vậy
hở trời! Pḥng Văn Hóa Vụ, 3 đứa con
…. chắc gia đ́nh anh Lương!
– Thưa bà, tôi lên đây xem sĩ quan nào c̣n kẹt
lại không. Nếu c̣n ở lại xin xuống
nhận diện xem ai. Cùng là bạn bè, dễ nhận
mặt nhau hơn.
– Nhà tôi, Thiếu Tá Hà Tấn Thể, c̣n kẹt
lại. Anh ấy vừa di vắng. Khi nhà tôi về, tôi
nói lại và anh ấy sẽ xuống sau. Cám ơn anh
đă báo tin.
Người lính Hải Quân chào tôi rồi ra đi.
Anh Thể về, nghe tôi thuật laị, không chậm
một giây, anh phóng Vespa ra cổng thẳng xuống Quân
Trường Sinh Viên Sĩ Quan Hải Quân Nha Trang.
Vừa mở cửa văn pḥng Văn Hóa Vụ
của Trung Tá Hà Ngọc Lương, mùi tử khí
của năm xác chết đă lâu ngày, tanh hôi nồng
nặc đă làm cho anh Thể chóng mặt, buồn nôn,
lảo đảo muốn té. Khắp người anh
nổi da gà. Anh cố nén cơn buồn nôn, ráng
giữ b́nh tĩnh, cố gắng tiến từ từ
đến những người đă chết từ
nhiều ngày trước.
Anh Thể chăm chú nh́n kỹ 5 xác chết. Xác đă
śnh, hơi khó nhận diện. Nhưng rồi anh cũng
nhận ra. Anh Lương gục chết trên ghế,
trong tư thế nửa nằm nửa ngồi, cây colt
nằm gần bàn tay anh. Mặt anh Lương bị méo
v́ viên đạn đi xuyên qua. Mắt anh đă có ḍi
nhỏ đục khoét.
Chị Lương và 3 đứa con, nằm chết dưới
tấm drap trải trên nền nhà. Tất cả đă
bị bắn vào đầu. Có lẽ anh Lương
đă bắn vợ con trong lúc họ đang ngủ.
Trong pḥng giấy tờ quan trọng của gia đ́nh
anh bị tung tóe vung văi khắp nơi. Hai túi xách ngày
anh mang theo, anh Thể không thấy đâu.
Vài người ṭ ṃ nh́n vào, nhưng mùi tanh hôi đă
làm cho họ bước vội tránh đi.
Anh Thể phóng xe về báo tin cho tôi. Vừa nghe qua, tôi
̣a lên khóc nức nở:
– Trời ơi! sao lại chết thảm thế này!
Tội nghiệp gia đ́nh anh chị Lương qúa! Làm
sao bây giờ đây anh?
Năy giờ anh Thể ngồi hai tay ôm đầu gục
xuống, nghe tôi hỏi, anh ngẩn đầu lên ôn
tồn nói:
– Chúng ta phải chôn cất gia đ́nh anh chị và các
cháu, em à! T́nh bạn bè, t́nh chiến hữu, chúng ta
phải chứng tỏ trong lúc này. Anh biết thân nhân
họ hàng anh Lương đều ở Saig̣n. Nhưng
bên chị Lương, có ai ở Nha Trang không em?
Nghe đến chữ họ hàng, tôi chợt nhớ ra.
Tôi nói nhanh:
– A, chị Lương có người anh đang
dạy tại Trường Vơ Tánh, tên ông là Khánh.
– Vậy th́ chúng ta t́m ông Khánh cho ông ấy biết
tin ngay đi. Nhưng biết nhà ông Khánh ở đâu mà
t́m đây?
– Việc ấy anh để em lo. Muốn t́m nhà
thầy giáo th́ phải hỏi học tṛ!
– Vậy em đi ngay đi! C̣n phần anh, anh phải
đi mua 5 cái ḥm.
– Nếu t́m được ông anh chị Lương,
anh sẽ phối hợp với ông lo việc chôn
cất. Bằng không, chúng ḿnh phải tự lo tất
cả công việc thôi. Xác đang śnh thối, phải
chôn ngay mới được. Anh đi lo công việc
đây!
Nói rồi anh Thể phóng vespa nhanh ra cổng.
Quá thương xót và hăi hùng cái chết của gia
đ́nh anh chị Lương, tôi quên mất ḿnh đang
mang thai gần ngày sanh, tôi phóng lên chiếc xe đạp
mini lao đi t́m nhà ông Khánh. Dọc đường
gặp em nào có dáng dấp học sinh, tôi đều
dừng lại hỏi thăm nhà giáo sư Khánh đang
dạy Pháp Văn tại trường Vơ Tánh.
Sau gần một giờ t́m kiếm, tôi đă ở
trong pḥng khách nhà ông Khánh. Nh́n nét hăi hùng in trên
mặt tôi, bà Khánh hỏi ngay:
– Chị đến đây chắc có việc quan
trọng cần nói?
Tôi chưa kịp trả lời th́ lúc đó ông Khánh
từ pḥng trong bước ra chào tôi. Tôi vắn
tắt kể vụ tự sát của gia đ́nh Trung Tá
Lương. Vừa nghe qua ông Khánh đă oà lên khóc
nức nở. Ông ôm đầu rên rỉ:
– Kỳ Duyên ơi, sao em lại bị chết thảm
như vầy! Chú Lương ơi, sao chú nỡ
bắn vợ con rồi tự sát như thế! Người
ta sống được, ḿnh sống được
chớ! Cách đây một tuần chú nói với tôi
“Nếu bọn cướp cộng sản tràn vào, em
sẽ bắn vợ con rồi tự sát chứ em không
sống với bọn nó đâu. Em đă lắp
sẵn đạn trong khẩu Colt của em. Em thề không
đội trời chung với bọn cộng sản”.
Tưởng chú nói là nói vậy, ngờ đâu chú làm
thật. Thảm thiết quá chú Lương ơi!
Trước hoàn cảnh này ḷng tôi cũng đau xót
lắm. Nhưng tôi cố gắng nuốt nuớc
mắt chảy ngược vào trong, tôi ôn tồn an
ủi ông:
– Xin ông bớt thương cảm. Dù ông có than khóc
bao nhiêu, anh chị Lương và các cháu cũng không
sống lại được. Xác đă śnh chương,
cần được chôn ngay. Anh Thể tôi đang
đi mua ḥm. Ông nên xuống ngay Trường Sinh Viên Sĩ
Quan Hải Quân cùng với nhà tôi lo việc chôn
cất.
Khi anh Thể cùng ông bà Khánh xuống pḥng Văn Hóa
Vụ, nơi gia đ́nh Trung Tá Lương đă
tự sát, th́ pḥng trống trơn! Pḥng đă
được dọn dẹp, khử trùng sạch
sẽ! Anh Thể hỏi tụi bộ đội
vừa mới tiếp thu trường th́ được
biết bọn nó tưởng xác chết vô thừa
nhận, sợ dơ dáy truyền nhiễm nên chúng nó
đă dem chôn ngoài băi cát bên cạnh bờ biển.
Anh Thể và ông Khánh nhờ một tên bộ đội
dẫn đi chỉ chỗ những thi thể bọn
bộ đội cộng phỉ vừa mới chôn. Nh́n
5 nấm mộ mới lấp đất sơ sài, anh
Thể thương bạn qúa, anh không nỡ để
bọn cộng phỉ chôn gia đ́nh bạn anh một
cách cẩu thả sơ sài như vậy. Vả
lại 5 chiếc ḥm đă chở xuống, không đặt
họ vào đó nằm cho ấm áp, đau xót buồn
tủi cho họ biết chừng nào!
Anh Thể bàn với ông bà Khánh, đào xác lên, tẩm
liệm sạch sẽ rồi đem ra nghĩa trang Đồng
Đế chôn cho mỗi người trong gia đ́nh có
được một nấm mồ. Ông bà Khánh nghe anh
Thể hết ḷng với gia đ́nh em ḿnh như
thế, mừng qúa đồng ư ngay. Ông bà Khánh đă
t́m thuê người dến giúp, nhưng lúc đó nước
mất nhà tan rồi, ai cũng chán nản đến
tận cùng con tim khối óc nên chẳng ai nhận
lời cả. Vậy là việc đào xác lên rồi
tẩm liệm chôn cất chỉ có anh Thể, ông bà
Khánh và một cậu thanh niên nhỏ tuổi. Chắc
là con hay cháu của ông bà.
Giáo sư Lê Quốc Khánh là một người đàn
ông thể chất yếu đuối nhưng t́nh
cảm th́ chứa chan. Mỗi lần đào một xác
lên, vừa trông thấy mặt là ông Khánh qúa xúc động,
đứng không vững, ông ngă qụy xuống, ôm
mặt khóc nức nỡ. Bà Khánh th́ cứng rắn hơn
chồng. Bà là một người đàn bà lanh
lợi, tháo vác, quyền biến. Có thể nói bà là
một phụ tá đắc lực cho anh Thể trong
việc chôn cất tập thể này.
Trong lúc đào xác lên để tẩm liệm, anh
Thể quá kính phục sự can đảm bất
khuất của Trung Tá Hà Ngọc Lương, nên anh
quyết định an táng niên trưởng anh như
một Chiến Sĩ Anh Hùng Vị Quốc Vong Thân. Anh
Thể về mở tủ áo anh Lương, lấy
bộ đại lễ binh chủng Hải Quân đem
xuống mặc cho bạn.
Nhưng lúc đó xác anh Lương đă chương
lên, mặc không vừa. Quần th́ mặc được
nhưng nút quần cài không được, áo th́ quá
nhỏ so với thân xác. Anh Thể đành đắp
chiếc áo đại lễ có gắn nhiều huy chương
lên thi thể bạn. Chiếc mũ cát cấp tá, anh
trang trọng đội lên đầu niên trưởng
anh.
Thời điểm đó, NhaTrang đă rơi vào tay
bọn giặc cướp cộng sản bắc
việt nên anh Thể không t́m đâu ra được
Lá Cờ Tổ Quốc Vàng Ba Sọc Đỏ phủ
lên quan tài anh Lương. Chiến hữu anh sống
chiến đấu cho lá cờ nào, màu áo nào th́, khi
bạn anh nằm xuống, phải được chôn
theo màu cờ và sắc áo đó. Ít ra Trung Tá Lương
phải được tẩm liệm với bộ
đaị lễ Hải Quân để khỏi tủi
vong linh người quá cố.
Trong lúc anh Thể về lấy bộ đại lễ
của anh Lương, tôi đă đưa them một ít
quần áo của chị Kỳ Duyên và các cháu, gởi
anh Thể đem xuống để bà Khánh “bỏ
theo” trong quan tài họ.
Trên 5 nắm mồ mới lấp đất, anh Thể
đóng tấm gỗ tạp trên viết hàng chữ
bằng sơn
“NƠI AN NGHỈ CỦA GIA Đ̀NH HÀ NGỌC LƯƠNG
& LÊ THỊ KỲ DUYÊN”
Ông bà Lê Quốc Khánh rất cảm động về
t́nh bạn giữa anh Thể và anh Lương. Khi công
việc tạm xong, ông Khánh ngơ lời cám ơn anh
Thể đă hết ḷng hết dạ với gia đ́nh
người em gái và em rể ông. Anh Thể nghe vậy
gạt đi, nói: “Nghĩa tử là nghĩa tận.
Bạn bè cùng binh chủng, cùng đơn vị,
chẳng giúp nhau vào lúc này th́ c̣n lúc nào nữa đâu!
Xin anh đừng nói đến lời cám ơn, chúng tôi
buồn.”
Ngày 19-5-1984, (trước 2 ngày gia đ́nh chúng tôi
trốn đi vượt biên), anh Thể và tôi từ
Cam Ranh ra Nha Trang, đến nghĩa trang Đồng
Đế viếng mộ anh chị Lương lần
cuối. Tôi đă ̣a khóc khi thấy 5 nắm đất
thấp lè tè đầy cỏ daị. Tấm bảng
gỗ anh Thể đóng ngày nào trên hàng mộ, nay
đă ngă xuống mục nát tự bao giờ. Chín năm
trôi qua rồi c̣n ǵ! Chín năm dưới ngục tù
cộng sản, sắt c̣n phải chảy, đá c̣n
phải tan, huống ǵ một tấm gỗ tạp!
Với nén nhang trong tay, tôi đă th́ thầm tâm sự
với chị Kỳ Duyên: “Gia đ́nh chúng tôi đă
không đủ can đảm và gan dạ như gia đ́nh
anh chị nên chúng tôi đă trải qua 9 năm khổ
đau cùng cực và trăm bề tủi nhục. Nay chúng
tôi quyết ra đi t́m tự do và tương lai cho các
cháu. Anh chị sống khôn thác thiêng, xin phù hộ cho
chúng tôi trót lọt trên bước đường vượt
thoát đầy nguy hiểm này. Nếu bị bọn
phỉ quyền bắt lại, chúng tôi chắc phải
t́m lối thoát cuối cùng như anh chị chứ làm
sao sống nổi với lũ quỷ đỏ khát máu
và man rợ này. Thôi trời đă về chiều, chúng
tôi phải về Cam Ranh cho kịp chuyến xe đ̣.
Anh chị và các cháu hăy nằm yên an nghỉ…”
Tôi gục xuống nấm mồ hoang vu thấp lè tè
đầy cỏ dại của chị Lương khóc
nấc lên....
(Sài G̣n trong tôi/ Nguyễn Thi Thể Lư)
Thắp nén hương ḷng tưởng nhớ anh
Gương người chiến sĩ sáng long lanh
Đạn bay, nợ trả hồn sông núi
Kiếm găy, ơn đền chuyện sử xanh
Cầu Đá ngàn năm con sóng vỗ
Nha Trang muôn thuở biển vinh danh
Khi về bến cũ dừng chân vái
Dân trí kiêu hùng sẽ tiến nhanh!
Lối Thoát Cuối Cùng
|