Ca Dao Tục
Ngữ Việt Nam |
Ðèn nhà lầu hết dầu đèn tắt Lửa nhà máy hết cháy thành than Nhang chùa Ông hết mạt nhang tàn Kể từ khi em biết được chàng Ðêm về em lăn lộn như con chim phượng hoàng bị tên Ðèn nào cao bằng đèn Châu Ðốc Xứ nào dốc bằng xứ Nam Vang Một tiếng anh than ba bốn đôi vàng em không tiếc Anh lấy đặng em rồi anh trốn biệt lánh thân Ðèn nào cao bằng đèn Sa Ðéc Gái nào đẹp bằng gái Nha Mân Anh thả ghe câu lên xuống mấy lần Thương em đứt ruột, nhưng tới gần lại run Ðêm khuya nguyệt lặn sao tàn Ðồng hồ điểm nhặt nhớ chàng không quên Ðêm khuya ra đứng bờ ao Trông cá cá lặn trông sao sao mờ . Buồn trông con nhện giăng tơ Nhện ơi nhện hỡi nhện chờ mối ai? Buồn trông chênh chếch sao Mai Sao ơi, sao hỡi nhớ ai sao mờ? Ðêm khuya thắp chút dầu dư Tim loan cháy lụn, sầu tư một mình Ðêm khuya thiếp mới hỏi chàng Cau xanh ăn với trầu vàng xứng chăng? Ðêm khuya trăng dọi lầu son Vào ra thương bạn, héo hon ruột vàng Bển qua đây đàng đã xa đàng Dầu tui có lâm nguy thất thế Hỏi con bạn vàng nó cứu không? Chiều rồi kẻ Bắc, người Ðông Trách lòng người nghĩa, nói không thiệt lời Ðêm nằm tàu chuối có đôi Hơn nằm chiếu tốt lẻ loi một mình Ðêm qua, đêm lạnh, đêm lùng Ðêm đắp áo ngắn, đêm chung áo dài Bây giờ chàng đã nghe ai Áo ngắn chẳng đắp, áo dài không chung Bây giờ sự đã nhạt nhùn Giấm thanh đổ biển mấy thùng cho chua Cá lên mặt nước, cá khô Vì anh, em phải giang hồ tiếng tăm Ðêm qua nguyệt lặn về Tây Sự tình kẻ ấy, người đây còn dài Trúc với mai, mai về trúc nhớ Trúc trở về, mai nhớ trúc không Bây giờ kẻ Bắc, người Ðông Kể sao cho xiết tấm lòng tương tư Ðêm thanh cảnh vắng Thức trắng năm canh Một duyên, hai nợ, ba tình Ðường kia,nỗi nọ, phận mình ra sao? Ði đâu cho thiếp theo cùng Ðói no thiếp chịu lạnh lùng thiếp cam Ði qua nhà nhỏ Thấy đôi liễn đỏ có bốn chữ vàng Thạnh suy anh chưa biết chớ thấy nàng anh vội thương Ðói lòng ăn nửa trái sim Uống lưng bát nước đi tìm người thương Ðôi ta chẳng được sum vầy Khác nào cánh nhạn lạc bầy kêu sương Vì sương nên núi bạc đầu Cành lay bởi gió hoa sầu vì mưa Ðôi ta đã trót lời thề Con dao lá trúc đã kề tóc mai Dặn rằng: Ai chớ quên ai! Ðôi ta như loan với phượng Nỡ lòng nào để phượng lià cây Muốn cho có đó, có đây Ai làm nên nỗi nước này chàng ôi! Thà rằng chẳng biết thì thôi Biết rồi gối chiếc lẻ loi thêm buồn ! Ðôi ta như thể con tằm Cùng ăn một lá, cùng nằm một nong Ðôi ta như thể con ong Con quấn con quít, con trong con ngoài Ðôi ta như thể con bài Chồng đánh vợ kết chẳng sai con nào Ðố ai biết lúa mấy cây Biết sông mấy khúc, biết mây mấy từng Ðố ai quét sạch lá rừng Ðể ta khuyên gió, gió đừng rung cây Rung cây, rung cỗi, rung cành Rung sao cho chuyển lòng anh với nàng Ðồng tiền Vạn lịch Thích bốn chữ vàng Anh tiếc công anh gắn bó với cô nàng bấy lâu Bây giờ cô lấy chồng đâu Ðể anh giúp đỡ trăm cau nghìn vàng Ðổ lửa than nên vàng lộn trấu Anh mảng thương thầm chưa thấu dạ em Ðổng Kim Lân hồi còn nhỏ, đi bán giỏ nuôi mẹ Anh gặp em đây không cửa không nhà Muốn vô gá nghĩa, biết là đặng chăng? Ðờn cò lên trục kêu vang Qua còn thương bậu, bậu khoan có chồng Muốn cho nhơn nghĩa đạo đồng Qua đây thương bậu hơn chồng bậu thương Chiều nay qua phản bạn hồi hương Nghe bậu ở lại vầy vươn nơi nào? Ghe tui tới chỗ cắm sào Nghe bậu có chốn tui muốn nhào xuống sông Ðu đủ tía, bạc hà cũng tía Ngọn lang dâm, ngọn mía cũng dâm Anh thấy em tốt mã anh lầm Bây giờ anh biết rõ, vàng cầm anh cũng buông Ðưa nhau uống chén rượu nồng Mai sau em có theo chồng đất xa Qua đò gõ nhịp chèo ca Nước xuôi làm rượu quan hà chuốc say Ðường trơn trợt gượng đi kẻo té Áo còn nguyên ai nỡ xé vá quàng Hồi sớm mai, gặp em sao anh không hỏi Hay dạ của chàng nay đã hết thương? Dao phay cứa cổ máu đổ không màng Chết thì chịu chết buông nàng anh không buông Dõi dõi theo anh Về nơi Châu thành Coi nam thanh nữ tú Ở chi đất này vượn hú chim kêu Dao vàng bỏ đải kim nhung Biết rằng quân tử có dùng ta chăng ? Duyên kia ai đợi mà chờ Tình kia ai tưỡng mà tơ tưởng tình ? Ðêm qua nguyệt lặn về Tây Sự tình kẻ ấy, người đây còn dài Trúc với mai, mai về trúc nhớ Trúc trở về, mai nhớ trúc không Bây giờ kẻ Bắc, người Ðông Kể sao cho xiết tấm lòng tương tư Ðó đây trước lạ sau quen Chẳng gần, qua lại đôi phen cũng gần Ðờn cò lên trục kêu vang Qua còn thương bậu, bậu khoan có chồng Muốn cho nhơn nghĩa đạo đồng Qua đây thương bậu hơn chồng bậu thương Chiều nay qua phản bạn hồi hương Nghe bậu ở lại vầy vươn nơi nào Ghe tui tới chỗ cắm sào Nghe bậu có chốn muốn nhào xuống sông Ðưa nhau đổ chén rượu hồng Mai sau em có theo chồng đất xa Qua đò gõ nhịp chèo ca Nước xuôi làm rượu quan hà chuốc say Em thương nhớ ai ngơ ngẩn bên đầu cầu Lược thưa biếng chải, gương tàu biếng soi Cái sập đá bỏ vắng em không ngồi Vườn hoa hoang lạnh mặc người vào ra Em về hỏi mẹ cùng cha Có cho em lấy chồng xa hay đừng ? Em ôm bó mạ xuống đồng Miệng hò tay cấy mà lòng nhớ ai Em như cục cức trôi sông Anh như con chó đứng trông trên bờ Xin em chớ nói dại khờ Xưa cha em cũng đứng chờ như anh Em thương anh chẳng vì ruộng cả ao liền Thương vì cái bút cái nghiên anh đồ Ghe anh mỏng ván, bóng láng nhẹ chèo Xin anh bớt mái, nương lèo đợi em Ghe em rẽ vô ngọn, anh chẳng đón chẳng chờ Ghe anh tách bến tách bờ, em buồn cho trăng mờ sao lặn Mình lấy nhau chẳng đặng bởi bà mai lưỡi vắn ít lời Mật đường dù chẳng đi đôi Chút hương rớt lại, một đời chưa quên Ghe lên ghe xuống dầm dề Sao anh không gởi thơ về thăm em? Giả đò mua khế bán chanh Giả đi đòi nợ thăm anh kẻo buồn Gió đưa trăng thì trăng đưa gió Trăng lặn rồi gió biết đưa ai ? Gió thổi một ngày năm bảy trận giông Anh đi nằm bãi sao không thấy về ? Gió vàng hiu hắt đêm thanh Ðường xa, dặm vắng xin anh nhớ về Mảnh trăng đã trót lời thề Sao anh để gánh nặng nề riêng em Kiểng vật còn đây, người đà đâu mất Bạn ngọc xa rồi, trời đất quạnh hiu Lấy nhau từ thuở mười ba Ðến năm mười tám thiếp đà năm con Ra đường thiếp hãy còn son Về nhà thiếp đã năm con cùng chàng Lá khô lủng lẳng treo cành Giận thì nói vậy sao đành bỏ nhau Lửng lơ vầng quế soi thềm Hương đưa bát ngát càng thêm bận lòng Gió thu thổi ngọn phù dung Dạ nàng sắt đá anh rung cũng mềm Lênh đênh chiếc lá giữa dòng Thương thân góa bụa phòng không lỡ thì Gió đưa trúc ngã mai quì Ba năm trực tiết còn gì là xuân ! Lênh đênh một chiếc thuyền tình Mười hai bến nước biết gửi mình về đâu Lòng anh như gió giữa đàng Lòng em như ngọn nhang tàn giữa khuya Lọng vàng che nải chuối xanh Tiếc cho con chim phượng hoàng đậu cành tre khô Lộc còn ẩn bóng cây tùng Thuyền quyên đợi khách anh hùng sánh vai Mây xưa cũng bỏ non về Em xưa cũng giã câu thề đó đây Nhớ đành biết mấy tầm tay Chim bay biển Bắc hoa gầy bãi Ðông! Một mai thiếp có xa chàng Ðôi bông thiếp trả đôi vàng thiếp xin Mình đành, cha mẹ chẳng đành Cũng như gáo nước tưới hành không tươi Một duyên, hai nợ, ba tình Chiêm bao lẩn quất bên mình năm canh Ðêm nằm lại nghĩ một mình Ngọn đèn khêu tỏ bóng quỳnh bay cao Trông ra nào thấy đâu nào Ðám mây vơ vẩn ngôi sao mập mờ Mong người, lòng những ngẩn ngơ Một đàn cò trắng bay quanh Cho loan nhớ phượng, cho mình nhớ ta Mình nhớ ta như cà nhớ muối Ta nhớ mình như cuội nhớ trăng Mình về mình nhớ ta chăng Ta về ta nhớ hàm răng mình cười Một nong tằm bằng năm nong kén Một nong kén bằng chín nén tơ Em thương anh tháng đợi năm chờ Lòng nào dứt mối lià tơ cho đành Một thương hai nhớ ba sầu Cơm ăn chẳng được, ăn trầu cầm hơi Thương chàng lắm lắm chàng ơi ! Biết đâu thanh vắng mà ngồi thở than Một thuyền một lái chẳng xong Một chĩnh hai gáo còn nong tay vào Em xót thương anh phất ngọn cờ đào Còn thò tay bẻ mận em dạ nào dám ưng Một thương tóc bỏ đuôi gà Hai thương ăn nói mặn mà có duyên Ba thương má lúm đồng tiền Bốn thương ăn nói dịu hiền dễ nghe Một trăm con gái Thủ Một lũ con gái chợ Anh cũng không màng Anh chỉ thương con gái ruộng cơ hàn nắng mư Nay em còn cha còn mẹ, còn cô còn bác Nên em không dám tự tung tự tác một mình Anh có thương em cậy mai dong đến nói Cha mẹ đành em cũng sẽ ưng Nàng ơi anh quyết với mình Công anh dan díu chẳng thành thời thôi Con sông bên lở, bên bồi Bên lở thì đục, bên bồi thì trong Sông kia nước chảy hai dòng Biết rằng bên đục, bên trong bên nào Nè em Tiên Bửu ôi Nhớ em chưa ăn xôi mà anh như gặp hồi no bụng Chưa ăn bún mà anh cũng no hơi Thương em quên đứng, quên ngồi Ngứa đầu quên gãi, đứt ruột rồi quên đau Nếm muỗng đường om mùi thơm vị ngọt Qua thương nhớ bậu thức trót canh gà Phận bậu như hạt mưa sa Phận qua như gió thổi tuốt ra vàm ngoài Ngày đi, trúc chửa mọc măng Ngày về, trúc đã cao bằng ngọn tre Ngày đi, lúa chửa có vè Ngày về, lúa đã đỏ hoe ngoài đồng Ngày đi, em chửa có chồng Ngày về, em đã con quấn, con quít, con bồng, con mang Ngày nào anh nói em đành Bụi tre trước ngõ để dành đan nôi Bây giờ anh nói em thôi Bụi tre trước ngõ đan nôi ai nằm? Ngày nào anh nói em đành Cuốc đất trồng hành, gieo cải, vãi kê Bây giờ, anh nói em chê Ðể cải anh héo, cho kê anh tàn Ngày xưa anh bủng anh beo Tay bưng chén thuốc tay đèo múi chanh Bây giờ anh khỏi anh lành Anh theo duyên mới anh đành phụ em Ngồi buồn gởi bức thư sang Có con rồng bạch chắn ngang giữa trời Vậy nên thư chẳng tới nơi Trong thư ai biết những lời làm sao ? Ngày đêm trông bóng trăng tàn Muốn riêng với nguyệt mà than một lời Nguyệt rằng: Vật đổi sao dời Thân này vẫn để cho người soi chung Nhà em cao, hàng rào em kín Nhà em tám, chín, mười từng Con ong bay vô không lọt Biểu con bướm đừng xôn xao Anh về sắm lễ cho cao Cậy mai dong cho giỏi Mới bước vào nhà em Nhà tôi có dãy vườn hoa Có ba dãy nhãn, có ba dãy dừa Dù anh đi sớm, về trưa Sao anh chẳng nghĩ dãy dừa nhà tôi Sao anh chẳng đứng, chẳng ngồi Hay là anh phải duyên tôi anh buồn Anh buồn, anh lại đi buôn Có tiền lấy vợ, thôi buồn làm chi Nhìn nhau lệ ứa đôi hàng Tàu lui ốc thổi, tôi chàng rẽ phân ! Nhìn ra sậy xám, lau vàng Ngày lu, nắng úa, bóng chàng nơi đâu Nhớ ai bổi hổi bồi hồi Như đứng đống lửa, như ngồi đống than Nói lời thì giữ lấy lời Ðừng như con bướm đậu rồi lại bay Nội trong lục tỉnh Nam Kỳ Thấy em ăn nói nhu mì anh thương Có mặt tui mình nói mình thương Tui về chốn cũ mình vấn vương nơi nàỏ Nước mắt nhỏ sa lấy khăn mùi xoa nàng chặm Quyến luyến nhau rồi ngàn dặm khó quên Nửa đời sương gió ngang tàng Trái tim lụy chỉ vì nàng đấy thôi Non cao ai đấp mà cao ? Sông sâu ai xới ai đào mà sâu ? Thương nàng thức suốt đêm thâu Sáng ra mới biết mái đầu bạc phơ ! [3] |